Title: KORNEA YANIKLARINA YAKLASIM
1- KORNEA YANIKLARINA
YAKLASIM -
-
Dr.Arzu Taskiran ÇÖMEZ -
2Göz yaniklari
- Sklera
- Kornea
- Konjonktiva
- Göz kapaklari
3- Kornea gözü kaplayan transparan bir deri olarak
düsünülebilir.
4Semptomlar
- Kizariklik
- Gözkapaklarinda sisme ödem
- Agri, yanma, yabanci cisim hissi
- Yasarma
- Iritis Derin agri, isiga hassasiyet
- Asiri yasarma
5- Sivi ya da spreyle maruziyet olabilir.
- ( bayiltici sprey, gözyasi gazi, insektisitler,
biber gazi, saç spreyi, kimyasal peeling
sivilari) - Her zaman direk hasara gerek yoktur.
- Gözleri ogusturmakla eldeki kimyasallarin göze
geçisi mümkün olabilir.
6Mekanizma
- Protein denaturasyonu
- Hücresel proteinlerin koagulasyonu
- Sekonder vaskuler iskemik hasar
7Etiyolojik olarak
- Kimyasal
- -Alkali
- -Asit
- RadyantIsi ve isin yayanlar
- -Termal
- -UV
8TERMAL YANIKLAR
- Sicak sivilar
- Sicak gazlar
- Eriyik metaller
- Ütü
- Sigara
- Hücre ölümü yüzeyel epiteldedir.
- Termal nekroz ve penetrasyon nadir.
- Ev, okul, isyeri..
9- Ütü ile korneal yanik
- Saçini ütüleyen 36y. da bayan hasta
- Floresein tutulumu olan genis bir korneal
abrazyon - Görme azligi
- Agri
10UV YANIKLAR
- Epitelyal hasar
- Punktat keratit
- Agri, geç siddetli
- UV keratitiAgri, isiga hassasiyet,kizariklik, YC
hissi - Kayakçilar ve kaynakçilar.
- Günes..kar körlügü
- Korunmasiz kayak, kaynak.
11ALKALI YANIKLAR
- Alkaliler lipofiliktir.
- Hücre membran yag asitlerinin sabunlasmasi...Isi
reaksiyonu -
- Artmis hücre hasari
- Hücreden disari su çekilmesi anlamina gelen
desikasyon -
- Hücre ölümü
12- Hidroksil iyonu
- Hücre içi GAG hidrolizasyon.
- Doku proteinleriyle birleserek alkalin
protinatlar. Kollajen denatürasyonu
Enflamatuar cevapproteolizis - Likefaksiyon nekrozu
13Hasar miktari
- Maddenin PHina
- Konsantrasyonuna,
- Miktarina,
- Maruziyet süresine baglidir.
14Alkali maddeler
- ÖKya 5-15 dk.da geçer, iris,silyer cisim, lens,
trabekulum etkilenir.
15- NH3OH
- KOH
- NaOH
- CaOH
- Kireç
- Çimento
- Amonyum (kanalizasyon isçileri)
- Hava yastiklari ..aerosol NaOH Alkali keratit
16Çimento (Kalsiyum oksit--CaO)
- Derine penetre olur.
- Su ve ter ile reaksiyona girer, isi salinimi
yapan egzotermik bir reaksiyona neden olur.
17- Kuru çimento desikasyonla hasar yaparken
- Hidrate çimento (CaOH20Ca(OH)2 ) Kalsiyum
peroksid haline döner. .Daha çok hasar veren OH
iyonu olusur. - OH iyonu ciddi cilt ve göz hasarina yol açar.
18(Gündüz kireç kaçmasi sonrasi gece 0345de gelen
hasta ve doktor)
19- FAKAT
- Kapak altinda kalmis bir çimento kalintisi
gözyasi ile birlestiginde olusan korneal yanigi,
- hastanin saatler sonra farketmesi
tipiktir!!!!!!!
20Fosfor
- Silah yapiminda kullanilir.
- Yaniklar
- -Askeri personelde,-Havaifisek, çatapat
imalathanelerinde, -Gübre ile ugrasanlarda - Beyaz fosfor, hava varligini gösterir.
- Ajan okside olana kadar ya da dilue edilene
kadar yanma ve hasar devam eder.
21- Cilt yaralarinda nekrotik, sarimsi bir renk ve
sarimsak kokusu bulunur. Patlama sonrasi olusan
hasarlara ise doku içinde gömülü kalan fosfor
neden olur.
22Yaklasim
- Giysileri çikarma
- Su ile yikama
- Görülebilen tüm partikülleri çikarma
- Islak pansuman
- 0.5lik bakir solusyonu ile irrigasyon
- (Kalinti ile birleserek kuprik oksit
olusturur. Siyah beyaz fosforun taninip
çikarilmasini saglar.
23FenolKarbolik asit
- Kömür katranindan derive bir aromatik
hidrokarbondur.Benzen( C6H6) halkasindaki bir
hidrojen atomu yerine hidroksil (OH) grubu
girerse fenol (karbolik asit) olusur. - Ciltten emilimi sonrasi albumine irreversible
baglanir. - Akut maruziyette kan degerlerinin yüksekken
aniden düstügü görülür!!!!!
24- 80'in üzerindeki konsantrasyonlarda,
keratokoagülasyon ve epidermal proteinlerde
presipitasyon nedeniyle ortaya çikan bariyer
nedeniyle derin dermal penetrasyonu
engellenmektedir. - 50'lik dilüsyonda ise sülfür baglarini yikici ve
keratolitik etkinligiyle daha derin penetrasyon
ve doku hasarina neden olmaktadir.
25- Antisepsi ve Asepsi
- Ingiliz Joseph Lister (1827-1912) ameliyathane,
alet ve yara asepsi, antisepsi - Kozmetik ve tibbi peeling (88)
26- Mideden 1gr.lik emilimle ölüm görülebilir.
- Cilt hasari daha çok kronik maruziyetle olur.
- Ilk tedavi olan bol su ile uzun süreli yikamadan
sonra en iyi antidot, polietilen glikoldür.
27ASIT YANIKLARI
- Proton donörüdür. H iyonu salarak phi düsürür.
- Redüksiyon
- Oksidasyon
- Korozyon
- Protoplazmik zehirlerdir.
- H iyonlari proteinlerin aminoasitlere
hidrolizini katalize eder.
28Protoplazmik zehirler
- Doku oksijenlenmesini inhibe eden arsenikten 15
kat güçlü zehirlerdir. - Kr.maruziyetle de hasar olusturur.
- Flor, fenol, tungstik, pikrik, sulfosalisilik,
hidrojen siyanid, tannik, trikloropaketikasit,
kresilik asit - Fenol Klorine Agent Orange (Vietnam)
- Yosun, mantar,
- Al, HgFl
29- Epitelde protein koagülasyonu yapar, bu daha
derine penetrasyonu önler. - Nonprogressif
- Yüzeyel.
- Hidroflorik asit istisnadir.
30Hidroflorik asit
- Temizlik endüstrisi, deri boyama sanayii, bira
fabrikalari - Zayif asit, hücre duvarindan geçer,
- Non iyonizedir,
- Alkali gibi davranir, likefaksiyon nekrozu yapar.
31- Florid iyonlari glikolitik enzimleri inhibe eder,
Ca ve Mg ile kompleks yapar. agri olusur. - K iyon göçüsinir stimulasyonu
- Akut florinoziskalp,akc,gis, nörolojik
semptomlar hipokalsemi
32Sülfürik asit
- Oto akü patlamasi..sülfirik asit yanigi
- Sülfürik asit hasarinda ek olarak isi olusumu ve
desikasyonla miks hasar görülür.
33Göz yasartici gaz
34CN-- Kloroasetofenon CS-- O-Klorabenziliden
malononitril CR--Dibenzoksazepin
Maske!! Dekontaminasyon yapilmalidir. Spesifik
antidotlari yoktur.
35Fosgen
- Bogucu gazdir (Akciger Iritanlari)
- Letal etkilidir
- Göz ve solunum bölgesinde mukoz membran
iritasyonu. - Çürük ot,misir püskülü,yeni biçilmis saman kokusu
ile karakteristiktir. - Antidotu yoktur. Bol su ve sabunla dekontamisyon
yapilir.
36- ABDde acil göz travmalarinin
- 7-10u KORNEAL YANIK
- TÜRKIYEDE??????
- 84 kimyasal, 16 termal
- Yüz yaniklarinda 15-20 göz yanigi
- Asit/alkali1/1-1/4
- Kimyasal yaniklarin 80i is kazasi
- Erkek gt Kadin
- 36 yas
37- NORVEÇTE
- 207 kimyasal kornea yanigi hastasindan (n29)
14ü balik safrasina bagli görüldü. - 28/29 yüzeyel korneal erozyon
- Mekanizma ?
- Scand J Work Environ Health. 1993 Oct19(5)358-9
- Injury to the cornea due to fish
bile.Christoffersen T, Olsen EG.Department of
Ophthalmology, University Hospital, Tromsl,
Norway.
38Hava yastigi
- 270-350 km/sa hiz
- CO2, CO, NO, NH3 NaOH, NaCO3, amonyak, sodyum
hidroksit, sodyum karbonat ve metalik oksit
içeren alkali gaz açiga çikar. - Talk pudrasi, sodyum hidroksit, korozif
toksisite, - Alkali kimyasal keratit,
- Yüz bölgesinde eritem ve ekstremitelerde kontakt
dermal yaniklar - Sönerken salinan korozif maddelerle
ellerde,boyunda, yüzde ve gözlerde yaniklar -
-
Hava yastigina bagli ikinci derece yanik -
Dr.Cem Oktay, Dr.Yildiray Çete -
Ulusal Travma derg 2004104 268-271
39Iyilesme
- Görme keskinligi // göz dokularinin hasari
-
- -Korneal, limbal ve konjonktival hasar
- -Ajanin niteligi ve süresi
- -Hasarin derecesi
40Hasar
- Maruz kalinan ajan
- Maruziyet süresi
- Epitelyal hasarin ve limbal iskeminin derinligi
ve derecesi - Konjonktival invazyon
- Limbal kök hücre kaybi
41Oküler yüzey yanik ciddiyet siniflamasi
- G1-- Prognoz iyi.
- Korneal epitelyal hasar, limbal
iskemi yok - G2-- Prognoz iyi
- Korneal haze()
- 1/3den az limbal iskemi.
- G3-- Belirsiz.
- Total epitel kaybi, stromal haze()
- Iris detaylari seçilemiyor.
- 1/3-1/2 limbal iskemi.
- G4-- Prognoz kötü.
- Kornea opak.
- Iris pupil görülmez. 1
- 1/2den fazlal imbal iskemi
- Ballen.Roper hall siniflamasi 1965
42Evre Prognoz Limbus Konjonktiva Analog tablo
1 Çok iyi 0 0 0/0/
2 Iyi 3 SK 30 0.1-3/1-29.9
3 Iyi 3-6 SK 30-50 3.1-6/31-50
4 Belirsiz 6-9 SK gt 50-75 6.1-9/51-75
5 Kötü 9-12 SK 75-100 9.1-11.9/75.1 99.9
6 Çok kötü 12 SK 100 12/100
British Journal of Ophthalmology 2001851379
43- Amonyak maruziyeti
- Evre 1 yanik
- -Limbal veya konjonktival hasar yok.
- -Kornea floresein ile diffüz boyanmakta.
44Evre 3 yanik (4,5/30) (5/35)
45-
- Asit yanik
- Evre 4 (7/50)
- Otolimbal Transplantasyon
- Limbal Kök Hücre Nakli (LKHN)den 4 ay sonra
yapilan PK sonrasi görüntü -
46- Alkali yanik
- Evre 5 (9.5/60)
- (A)Konjonktivalizasyon fibrovaskuler
pannus - (B) LKHNden 13 ay sonraki görüntü
47- Balik havuzu temizleme solusyonu ile yanik
- Evre 6 (12/100)
- Tüm limbus ve konjonktiva hasara ugramis.
- (A) üst bulber,
- (B) alt bulber konjonktiva.
- (C) tüm kornea ve limbusun 12 SK tutulmus.
48- Çimento yanigi
- Evre 6 (12/100)
- Kazadan 7 ay sonraki fotograf
- Tüm limbus ve konjonktiva tutulmus.
- Ciddi sembleferon olusumu
- Fitizis
- Roper Hall evreleme sistemine göre evre 4,5,6,7
hepsi EVRE 4 ve kötü prognozlu olarak kabul
edilir.
49YÜKSEK GERILIMLI ELEKTRIK YANIKLARI
50Terminoloji
- Sehiriçi akim 100 - 220 volt
- Sebeke hatti 5000 - 10000 volt
- Yüksek gerilim hatti 100,000 volts
51- Elektrik akimi akimi engelleyen bir direnç
oldugunda isi yayar.
52Doku hasari
- Akim yolu boyunca isi jenerasyonu
- Akim ile direk doku hasari ile olur.
53Hasar derecesi
- Kaynagin voltajina
- Dokudan geçen akimin amperine
- Dokunun akima olan direncine
- Maruziyet süresine baglidir.
54- Düsük voltaj 500 voltdan küçük
- Ev ve is çevresinde
- Saç kurutma makineleri
- Yüksek voltaj 1000 volttan büyük
- Güç kaynaklari ya da hatlarinda
-
55- Hasarin tespiti için kaç amper ya da volta maruz
kalindigini bilemesek bile düsük mü yüksek mi
oldugunu bilmemiz gerekir. - Düsük voltajda bile yeteri süre ve miktarda akim
gögüsten geçerse, VFye neden olarak major
kardiyopulmoner komplikasyonlar ve öüm
olusturabilir.
56- Yüksek gerilimli akima bagli yaniklarda akim
boyunca doku nekrozu olusur. Hasar hem isi
olusumuna hem de akimin direk hasarina baglidir. - Düsük voltajla görülen lokal hasarda da sebep isi
olusumudur. Örn elektrik kordonunu isiran
çocukta oral yanik.
57 58Hastane öncesi
- Irrigasyon, dilüsyon.
- Isotonik veya soguk musluk suyu
59YIKAMA
60Nasil?
- Muslugun üzerine gözünüzü açarak tutun
- Lavaboya egilip avuçlarinizi akan suyun altina
koyup gözünüzü açip kapayin. - Dusun altuna girip gözününü akan suya karsi açik
tutmaya çalisin. - Gözünüze su dolu bir bardak dayayip basinizi geri
ve ileri hareket ettirin. - Disarda iseniz, bahçe hortumu ile yikayin.
61Hastanede
62Hastanede
- YIKAMA
- Alkali veya asit ise dilatasyon ve siklopleji,
analjezi - Prognoz ve takip kimyasalin cinsine ve maruziyet
süresine göre degisir. - Çogu ayaktan tedavi edilebilirken, alkali ve asit
yaniklari siklikla hospitalizasyon gerektirir.
63- Göz ph?
- Sistemik etkilenme?
- Vücut isisi
- Tetkik
- Spekulum, topikal anestezi.
- Acilde göz hasari /- sistemik mortalite
64Maruziyet sonrasi tedavi Alkali Yanik
- Tüm kalintilari temizle. (kireç, çimento..)
- Eliminasyon, dilüsyon ve sogutma amaci ile bol ve
uzun süre yikama. - Hasarin derinligini anlamak için tekrar
degerlendirme. - Vücut isisini takip etme.
65- Abrazyon tedavisi
- Debridman
- Topikal antibiyotik
- Analjezi
- Tetanoz profilaksisi
- Lubrikan
- Kapama,
- /- kapak soguk kompres
66Tedavi-kimyasal
- Acil irrigasyon.ph düzelene kadar
- Topikal anestezi
- 1 lt 30 dk
- Desmarres spekulum, pamuklu çubuk.
- Topikal ab., analjezik, siklopleji, midriyatik
kapama. - 24 saat sonra kontrol.
- Alkali.Hospitalizasyon
- Sekonder glokomantiglokomatöz
67- HF asit.MgCl ile irrigasyon
- HF asittopikal1 Kalsiyum glukonat
- Subkonjonktival enjeksiyonlar XXXX
- Alkali ve hidroflorikasit yaniklarinda topikal
steroid??? - Fibrob.ve enflam. X enfeksiyon riski
- 10-20 asetil sistein(kollejenaz inh )
- 10 sodyum sitrat korneal perforasyonuazaltir.
68Farmakolojik tedavi
- Antibiyotikler
- Tobramisin
- Gentamisin
- Ciprofloksasin
69- Sikloplejikler
- Siliyer spazmi x
- Damar permeabilitesini azaltir.
- Enflamasyonu azaltir.
- 5 homatropin etkisi 12-24 saat sürer.
- Atropin, skopolamin.
-
70- Analjezikler
- Diklofenak
- Toksoid
- Tetanoz ve difteri
- Topikal Otolog serum
- Sistemik immunsupresyon
- HIPERBARIK OKSIJEN??
71- NaOH ile korneal yanik olusturulmus tavsan.
- 12 kontrol
- 12 Hiperbarik O2 ted.
- 1 saat/gün 21 gün hiperbarik oksijen tedavisi
- Hiçbir etki gözlenmedi.
- Controlled trial of hyperbaric oxygen treatment
for alkali corneal burn in the rabbit - Hirst L.W.Summers P.M. Griffiths
D. Bancroft J. Lillicrap G.R. - Clinical Experimental Ophthalmology,
Volume 32, Number 1, January 2004, pp. 67-70(4)
72Cerrahi tedavi
- Keratektomi
- Oto/AlloLimbal Kök HücreTransplantasyonu
- /- Amniyon membran Transplantasyonu
- Keratoprotez
73Medikolegal tehlikeler
- Yüzde alkali ve termal yanik..
- trakea özefagus
kontrolü!!!! - Gözkapaklarinin altini kontrol!!!
- Topikal anesteziklerin sik uygulanmasindan
kaçin!!! - Hava yastigi sismesisodyum azide( NaOH
NaCO3)Alkali aerosol.. ALKALI KERATIT. - Inferior Cul de sac... litmus kagidi.pH.
- Tonometri, metazolamid B-bloker.
74Korunma
- 90 kimyasal yanik.. Gözlük ve dikkat ile
korunabilir. - Çocuklara dikkat.
- Kaynak. gözlük.
- Kayakçi.gözlük.
75Limbal kök hücre nakli
76(No Transcript)
77Tesekkür ederim
Tesekkür ederim