Kan Transf

1
Kan Transfüzyonu

• Uz.Dr. UGUR GÖNENÇ

Saglik Sunumlari http//hastaneciyiz.blogspot.com
2
Transfüzyonun Tarihçesi

• Bilinen ilk kan transfüzyonu 300 yil kadar önce
  Jean Baptiste Denis ve Emmeres tarafindan
  koyundan insana yapildi.1900 yilinda Landstainer
  ve arkadaslari kan grubu kavramini
  getirdiler.Ayni arastiricilar sonraki yillarda
  ABO grublarini, 1939 yilinda da Rh faktörünü
  ortaya çikardilar.
• 2.Dünya savasininda etkisiyle kan transfüzyonu
  bir tedavi yöntemi haline geldi.

3
Tanim

• Kan transfüzyonu özel bir doku transplantasyonu
  olarak tanimlanabilir.Aliciyi metabolik ve
  endokrin sorunlarla karsikarsiya birakir.
• Çogu kez hayat kurtarici iken bazen gereksiz yere
  uygulanarak öldürücü bir nitelikte kazanabilir.

4
Amaç

• Ana amaç kaybedilen kanin yerine konmasidir.Küçük
  ve önemsiz kan kayiplarinda siklikla transfüzyona
  basvuruldugu görülmektedir.
• Arastirmacilar tüm transfüzyonlarin 1 kadarinin
  hayat kurtarici oldugunu ortaya çikarmistir.
• Transfüzyon karari verirken,saglanacak yarar ve
  doguracagi sorunlar iyice degerlendirilmeli!!!

5
Endikasyonlar

• Kan hacmindeki eksikligin giderilmesisaglikli
  bir insan 400-500ml kani, arteryel kan basincinda
  ve nabizda herhangi bir degisiklik olmadan
  kaybedebilir.Transfüzyon endikasyonu dogmasi için
  kan hacminin 20-25 nin kaybi gerekmektedir.
• Kanin O2 tasima kapasitesinin düzeltilmesiBu
  görev eritrositlerindir, transfüzyon gereksinimi
  için Hb 10 gr in altina inmesi ve nefes darligi
  ,çarpinti,halsizlik gibi belirtilerin ortaya
  çikmasi sarttir.
• Yetersiz pihtilasma faktörleri ve kan
  elemanlarinin yerine konmasi1 Ünite tam banka
  kaninda 300-350 ml kan ve pihtilasmayi engelleyen
  75-150 ml ACD solüsyonu bulunur.Htc degeri 30-40
  arasinda olup 200 mg demir içerir.

6
Kan Ürünleri

• Tam kanAntikoagülanli, ayristirilmamis
  kandir.Içerisinde fonksiyonel olmayan
  trombositler ve labil koagülasyon faktörleri
  disinda(Faktör V-VIII) koagülasyon faktörleri
  mevcuttur.Enfeksiyon riski yüksek bir üründür.
• 2 ,6 derece alarmli ,isi kontrollü,onayli bir
  dolapta saklanmalidir.
• Buzdolabindan çiktiktan 30 dk. sonra transfüzyona
  baslanmalidir.

7
Tam Kan Endikasyonlari

• Hipovolemide eritrosit replasmani amaçli
• Exchange transfüzyon
• Eritrosit süspansiyonu ve konsantreleri temin
  edilemeyen ancak eritrosit transfüzyonu gereken
  hastalar

8
Tam Kan Kontrendikasyonlari

• Kronik anemi
• Kalp yetmezligi
• Volüm yüklenmesi durumunda risk tasir.

9
Tam Kan Uygulamasi

• ABO ve alici Rh D uygun olmali
• Kan torbasina asla tibbi ilaç eklenmemeli
• Transfüzyon 4 saat içerisinde bitirilmeli
• 1 ünite kan verilerek yapilan transfüzyon
  herhangi bir yarar saglamaz.1 ünite kan Hb
  düzeyini 0,5-1 gr ,Htc degerini 2 artirir.

10
Kan Bilesenleri

• Tam kandan ayristirilarak elde edilirler.
• (eritrosit konsantresi,eritrosit
  suspansiyonu,plazma,trombosit konsantresi)
• Aferez ile toplanan plazma ve trombosit
• KriopresipitatTaze donmus plazmadan
  toplanir.Faktör VIII ve fibrinojenden zengindir.
• Plazma türevleriAlbümin ,koagülasyon faktör
  konsantreleri,immunglobulinlerden olusur.

11
Eritrosit Konsantresi

• Plazmasinin çogu uzaklastirilmis 100-150 ml.
  eritrositden olusur.
• Enfeksiyon açisindan tam kanla ayni riski tasir.
• Saklama kosullari tam kan ile aynidir.

12
Eritrosit konsantresi endikasyonlari

• Anemik hastada eritrosit replasmani amaciyla,
• Akut kan kaybinda,kristaloid ve replasman
  sivilari ile beraber kullanim,
• uygulama tam kandaki gibidir.

13
Eritrosit suspansiyonu

• 100ml normal salin,adenin,glukoz,mannitol
  eklenmis minimal plazma içeren150-200ml
  eritrositden olusur.akim hizi tam kandan daha
  iyidir.
• Enfeksiyon riski mevcuttur.
• Saklama 2,6 derecedir.
• Endikasyonu eritrosit konsantresindeki gibidir.
• Kontrendikasyonlariexchange transfüzyonunda
  önerilmez.

14
Trombosit konsantresi

• 4-6 donörden hazirlanmis üniteler enaz 240
  milyar trombosit içerecek sekilde eriskin dozu
  bir torba içerisinde havuzlanir.
• Bakteriyel proliferasyon riski mevcuttur.Havuzland
  iktan sonra ilk 4 saat içerisinde kullanilmali
• ITP,TTP,septisemi de tedavi basladiktan sonra
  endikedir.
• Hipersplenizm olgularinda endike degildir.

15
Lökositi azaltilmis eritrositler

• Lökosit filtresi kullanilarak filtrelenmis olarak
  hazirlanan 1 ünitede 5 milyon lökosit bulunduran
  eritrosit suspansiyonu yada konsantresi.
• Lökosit azaltilmasi CMV bulas riskini azaltir.

16
Taze donmus plazma

• Tan kan donasyonunu izleyen ,ilk 6 saat içinde
  tam kandan ayrilmis ve hizla -25 derece yada daha
  alt isida sogutularak hazirlanmis plazmayi içeren
  torbadir.
• Endikasyonlari Karaciger hastaligi,warfarin
  asiri dozu,masif transfüzyon,DIC,TTP
• Hizli infüzyonlarda akut allerjik reaksiyon
  olabilir.

17
Kriopresipitat

• TDP nin 4 derecede kontrollü olarak eritilmesi
  sirasinda olusan presipitatin 10-20 ml plazma
  içinde süspansiyonu ile hazirlanir.ABO uygu ürün
  kullanilmalidir.
• Standart kan verme setiyle mümkün oldugunca erken
  transfüze edilmelidir.
• Eritildikten sonra 6 saat içerisinde infüze
  edilmelidir.
• EndikasyonlariWVB hastaligi,hemofiliA,hemofiliB
  ve DIC de fibrinojen kaynagi olarak kullanilir.

18
Plazma türevleri

• Insan albümin solüsyonu donasyon ile elde edilen
  büyük miktardaki plazma havuzlarindan
  fraksinasyon ile elde edilir.
• Endikasyonlar1)terapötik plazma degisiminde
  replasman sivisi olarak 5 albumin
  kullanilir.2)hipoproteinemi de diüretige dirençli
  ödem tedavisi
• Albümin plasma replasmaninda serum fizyolojik ya
  da diger kristaloid sivilarina üstünlügü yoktur.
• Intravasküler beslenme için kullanimi uygun
  degildir.

19
Koagülasyon Faktörleri

• Faktör VIII Konsantresi Donör plazmalarinin
  büyük havuzlarindan elde edilmis yari saflikta
  faktör VIII içerir.
• EndikasyonlarHemofili A tedavisi ve WVB
  hastaligi tedavisi.
• Rekombinant DNA teknolojisi kullanilarak invitro
  hazirlanmis faktör VIII konsantreleri
  bulunmaktadir.
• Enfeksiyon riski Lipit zarfi olmayan hepatit A
  ve parvovirüsleri için daha fazla bulastiricidir.
  

20
Immunglobulinler

• Plazmanin Ig G antikor bilesenini içeren
  konsantre edilmis solüsyondur.Örnegin
  HBV,kuduz,tetanoz immunglobulinleri.
• Endikasyonspesifik enfeksiyonlarin
  önlenmesi,immun yetersizlik durumlarinin tedavisi
• Ciddi reaksiyon olusacagindan intravenöz yerine
  sadece intramusküler olarak kullanilir.
• Anti Rh D immunglobulinRh D negatif annelerde
  yeni doganin hemolitik hastaligini önlemek için
  kullanilir.
• Intravenöz immunglobulinintravenöz uygulama için
  ek islemden geçmistir.
• EndikasyonlarITP,immun yetersizlik
  tedavileri,hipogamaglobulinemi,HIV baglantili
  hastalik

21
Transfüzyon reaksiyonlari

• Immünolojik transfüzyon reaksiyonlariakut
  hemolitik transfüzyon reaksiyonlari,febril
  non-hemolitik transfüzyon reaksiyonlari,transfüzyo
  na bagli akut akciger hasari,ürtiker ve
  anaflaktik reaksiyonlar,immünomodülasyon,transfüzy
  ona bagli GVHD,posttransfüzyon purpuradan olusur.
• Immünolojik olmayan transfüzyon
  reaksiyonlarihiperkalemi,sitrat
  toksisitesi,hipotermi,dolasim yüklenmesi,transfüzy
  ona bagli hemosiderozis ve transfüzyonun
  enfeksiyöz komplikasyonlari.

22

• GEYIK
• MUHABBETLERI

23
(No Transcript)
24
Akut hemolitik transfüzyon reaksiyonlari

• Ates,titreme,gögüs agrisi,hipotansiyon,bulanti,kiz
  ariklik,dispne,hemoglobünüri,sok,genaralize
  kanama,oligüri veya anüri,sirt agrisi infüzyon
  bölgesinde agri gibi semptomlarla kendini
  gösterir.
• ABO ve diger gruplar ile Rh uygunsuzlugunda
  ,yazim hatalarinda görülebilir.

25
AHTR süphesinde neler yapilmali

• 1)hemen transfüzyon durdurulur,
• 2)normal serum fizyolojik ile intravenöz yol açik
  tutulur,
• 3)hastanin yatagi basinda tüm etiketleri formlari
  ve tanimlamalari kontrol edilir,
• 4)drum acele ile kan bankasi personeline
  bildirilir,
• 5)mümkün olan en kisa sürede alinan gerekli kan
  örnekleri kan bankasina ulastirilir.

26
AHTR tedavi ilkeleri

• Hipotansiyonla mücadele
• Yeterli renal kan akiminin saglanmasi
• Sok önlenirse renal yetmezlik önlenir
• Ayni zamanda diüretik ajanlar eklenir(mannitol)

27
Febril non hemolitik tranfüsyon Rx

• Transfüsyonlarin 1 inde görülür.
• Transfüsyon sirasinda yada hemen sonrasinda
  görülür
• hemoliz bulgulari ve vücüt isisinin 1 Dereceden
  daha fazla artmasiyla görülür.
• Klinik anlam tasimaz,ancak ayirici tanisi
  önemlidir.
• Reaksiyon tam kan,eritrosit süspansiyonu,plazma
  ve F 8 verildiginde görülür.

28
Febril non hemolitik tranfüsyon Rx tedavisi

• Antihistaminik
• Epinefrin
• Steroid
• Kan transfüzyonuna devam edilir.

29
Transfüsyona bagli akut akciger hasari(TRALI)

• Transfüzyondan sonra gelisen solunum sikintisi,
  hipoksi,pulmoner infiltrasyonlarla kendini
  gösterir.
• Siddetli ve akuttur.
• ARDS den ayirimi zordur,Tx dan kisa sonra gelisen
  ARDS taplosunda TRALI akla gelmelidir.

30
TRALI tedavisi

• Hizli solunum destegi,entübasyon,O2,mekanik
  ventilasyon uygulanir.
• TRALI 48-96 saat içinde uygun tedavi ile düzelir.

31
Ürtiker ve anaflaktik Rx

• Plasmada yer alan proteinlere ,ilaçlara vs karsi
  bu reaksiyonlar gözlenmekte.
• Ürtiker ve anjioödem seklinde kendini gösterir.
• Hafif sistemik rx daPO antihistaminik ,PO
  steroid ,IM adrenalin verilir.
• Siddetli sistemik rx da ise IV arenalin
  uygulanabilir.

32
Imunomodülasyon

• Kan tx dan sonra alicilarin bagisiklik
  sistemindeki degisiklikleri içerir.
• Immun sistemin baskilanmasi seklinde görülebilir.
• Bu tablodan daha ziyade vericiye ait lökositler
  sorumludur.
• Immunosüpreyon nedeni ile yillardir bb nakil
  alicilarina nakil öncesi kan tx u yapilmistir.

33
Transfüzyana bagli GVHD

• Deri döküntüsü ,ishal, kc enzimlerinde yükselme
  ,sarilik, KI hipoplazisi ve pansitopeni seklinde
  kendini gösterir.
• En korkulan tx komplikasyonudur. Tx dan 3-4 hafta
  sonra enf. A bagli ölümle sonuçlanir.
• Tedavide basarili olunamamistir.

34
Posttransfüzyon Purpura

• Orta ve ileri yastaki kadinlarda görülür.
• Tx dan 1 hafta sonra trmb. Sayisinin hizla
  düsmesi ve kanama diyatezinin baslamasi ile
  kendini gösterir.
• Tedavi acilen baslanmali. Yüksek doz IV IG
  uygulanir ,bu yoksa yüksek doz trombosit verilir.

35
IMMUNOLOJIK OLMAYAN TX REAX

• Hiprcalemi Depolanmis kanda 3 hafta içerisinde
  K degeri 5-6 kat artar.Kardiac arreste neden
  olabilir.
• Tedavi Ca glukonat , Ca laktat ve katyon
  degistirici resinler kullanilir.

36
Sitrat toksisitesi

• Kullanilan sitrat iyonize olmus Ca u baglar.
• Masif tx da ,kc fonksiyon bzk .da sitrat toksik
  hale gelir.
• Kas tremoru ,kardiac aritmiler ,agiz çevresinde
  uysmalar görülür.
• Ca-clorid, Ca-glukonat verilmesi ile düzelme olur.

37
Hipotermi

• Büyük miktarda verilen soguk kan tx u vücut
  isisinin 27-29 dercelere düsmesine neden olur.
• Ventricüler aritmi ve kardiac arrest gelisebilir.

38
Dolasim Yüklenmesi

• Kalp ve akc yetmezligi olanlarda, derin anemi ile
  uzun süredir yasamakta olanlarda ve küçük
  bebeklerde görülür.
• Tedavi Tx hizinin azaltilmasi, hastanin
  pozisyonunun degistirilmesi ,diüretik ve oksijen
  verilmesi
• Konsante eriteosit süsp u verilmesi ile bu risk
  yariya iner.

39
Tx. A bagli Hemosiderozis

• Multipl tx yapilan T. Major gibi hastaliklarda
  görülür. Dokularda Fe birikimi olur.
• DFO kullanilir, demiri baglar.
• C vitamini Fe depolarini mobilize ederek Fe
  atilimina sebep olur.
• DFO (-) cinko dengesine neden olarak büyümeyi
  olumsuz etkiler.

40
TX nun enfeksioz komplikasyonlari

• Bu enfeksion ajanlari dolasimda uzun süre
  kalirlar.
• Tasiyicilik yada latent hastaliga neden olurlar.
• Inkübasyon dönemleri uzundur.
• Asemptomatik enf. A neden olurlar.

41
Enfeksiyon ajanlari(Tx ile bulasan)

• Brusella ,Salmonella , Yersinia , Spiroketler, Sy
  , Funguslar, Parazitler , viruslardan HIV ,HB
  ,HCV, HTLV, Parvovirus B19 ve prion
  enfeksiyonlarindan Deli dana hast.i
• 3 günden fazla beklemis tromb. Ve 21 günden fazla
  beklemis eritrosit konsantrelerinde enfeksiyon
  ajanlari daha yogun hale gelir.

42
(No Transcript)
43
Deli Dana Hasti(Variant Creutz. Jakob Hast.)

• Deli dana hastaliginin insandaki formudur.
• Deli dana hastaligi olan hayvanlarin kontamine
  etlerini yiyen insanlarda görülür.
• Sikinti , depresyon, davranis bozukluklari ile
  baslar, daha sonra motor bozukluklar,istemsiz
  hareketler,zihinsel sapmalar seklinde ilerler.

44
Deli Dana Hasti

• TaniTanisi çok zordur,Beyin MR ve tonsil
  biopsisi tani için kullanilir.
• TedaviHenüz hastaligi yok edecek tedavi sekli
  yoktur.

45
Saglik Sunumlari http//hastaneciyiz.blogspot.com