Kan ve Kan

1
Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu

• Prof.Dr.Sümer Yamaner

2
Amaç

• Kan ürünlerinin türleri
• Elde edilis yöntemleri
• Kullanim amaçlari
• Riskleri, komplikasyonlari
• Alternatifleri

3
Hematokrit (Hct)
55
45
4
Hemoglobin Düzeyi

• 100 mL (1 dL) kandaki Hemoglobin miktari (gram).
• Birimi g/dL

5
Tarihçe

• 1667 Koyun kani 15 yasinda çocuga
• 1668 Transfüzyon yasaklandi
• 1900 Landsteiner (ABO gruplari)
• 1939 Rh grubu

6
Kan

• Sekilli elemanlar
• Eritrosit
• Lökosit
• Trombosit
• Plazma
• Albumin, Globulin, Pihtilasma faktörleri,...
• KAN BIR DOKUDUR !!!

7
1 Ü Taze Tam Kan
Ilk 6 saatte santrifüj
Trombositten zengin plazma. ( 70)
Santrifüj
Eritrosit Süspansiyonu
Trombosit Süspansiyonu
Plazma
8
Tam Kan (Banka Kani)

• 450 mL kan 63 mL koruyucu
• ACD Acid Citrate Dextrose
• CPD Citrate Phosphate Dextrose
• CP2D-A Citrate Phosphate Double Dextrose Adenine
• ABO Rh uyumu gereklidir
• Depolama 4 C (1 C 6 C), CPD ile 3 hafta,
  CP2D-A ile 6 hafta

9
Tam Kan (Banka Kani)

• Modern tipta kullanimi YOK!
• 2,3-DPG miktari süratle azalir
• Trombositler 24 saat içinde yok olurlar
• Faktör II, VII, IX ve XI stabil
• Faktör V ve VIII labil
• Bekledikçe
• pH düser, laktik asit, amonyak ve potasyum artar

10
Tam Kan (Banka Kani)

• Hastalik nakil riski daha yüksek
• Genellikle ihtiyaç tek bir elemana (kaynak
  israfi)
• Ürünler tam kandan daha uzun raf ömrüne sahip
• Komplikasyon riski
• Ürünlerde ABO/D uyum sorunu daha az

11
Tam Kan (Taze Kan)

• Vericiden alinmasini takiben ilk 24 saat içinde
  aliciya nakledilen kan
• ABO - Rh uyumu gereklidir
• Hastalik nakli açisindan riskli
• Trombosit islevleri kismen korunmustur ancak
  hiçbir zaman trombosit süspansiyonu kadar etkin
  olamaz
• Yetersiz bir Faktör VIII kaynagidir

12
Eritrosit Süspansiyonu (ES)

• Taze kanin santrifüje edilerek plazmanin
  uzaklastirilmasiyla elde edilir
• 270 350 (310) mL
• 180 mL eritrosit, 100 mL koruyucu, 30 mL plazma
• Hct 50 - 65
• ABO - Rh uyumu gereklidir
• Nakledilen sodyum, potasyum, laktik asit ve
  sitrat miktari daha düsüktür
• Depolama 4 C (1 C 6 C)

13
Eritrosit Süspansiyonu (ES)

• 70 kg bir eriskinde 1 Ü eritrosit süspansiyonu
  Hct degerini 3, Hb degerini 1g artirir
• Eritrositlere karsi duyarlik gelismis hastalarda
  Dondurulmus Eritrosit Süspansiyonu kullanilabilir
• - 35 Cde 3 sene depolanabilir

14
Yikanmis / Filtrelenmis ES

• Lökosit ve trombosit filtrelerinden geçirilmis
  veya serum fizyolojikle yikanmis eritrosit
  süspansiyonu
• Özellikle lökosit ve trombosit verilmesinin
  kontrendike oldugu durumlarda kullanilir
• 4 Cde 24 saat

15
Trombosit Süspansiyonu

• Taze tam kanin düsük devirde santrifüje
  edilmesiyle üstte Trombositten Zengin Plazma
  kalir
• Bunun daha yüksek devirli santrifüjü ile elde
  edilen çökelti Trombosit Süspansiyonudur
• 1 Ü yaklasik 50 mLdir
• ABO uyumu gerekir? Rh ?
• Tromboferez yöntemiyle selektif olarak trombosit
  nakli mümkündür
• 22 2, hareketli halde 5 gün

16
Nötrofiller

• Aferez yöntemi ile
• Çok özel indikasyonlarda

17
Taze Dondurulmus Plazma (TDP)

• Taze tam kandan santrifüj yoluyla sekilli
  elemanlarin ayrilmasi sonrasi hizla 30 Cde
  dondurulmasi ile
• 180 - 400 mL
• ABO uyumu gerekir
• -18 Cde 1 sene depolanabilir
• 37 veya 4 Cde eritilir ve 24 saat
  depolanabilir
• 1mL/kg TDP faktörleri 1 artirir
• TEK KULLANIM ALANI PIHTILASMA FAKTÖR
  REPLASMANIDIR!!!

18
Kriyopresipitat

• TDP 4 Cda eritildiginde olusan çökeltidir
• 10 20 mL
• Fibrinojen, Faktör VIII, XIII, von Willebrandt
  faktörü içerir
• Depolama TDP olarak -18 Cde 1 yil
• TDP eritildikten sonra 20 24 Cde 4 saat

19
Albumin

• Human Albumin
• Havuzlanmis plazmadan elde edilir
• Saflastirilmis halde Albumin fraksiyonunu içerir
• 4 Albumin izoosmotik
• 20 Albumin hiperosmotik

20
Human Albumin

• 4
• Ciddi hipoalbüminemiye bagli sok
• Terapötik plazma degisimi
• Açik kalp cerrahisi
• 20
• Kritik hastada asiri düsük albumin düzeyi
• Yaniklar
• Sirozlu hastada gt 6L assit ponksiyonu
• Hemodiyaliz

21
Human Albumin

• TEK INDIKASYON ACIL PLAZMA ONKOTIK BASINCI
  SAGLANMASIDIR
• ASLA BIR BESLENME SOLÜSYONU DEGILDIR

22
Diger Kan Ürünleri (Ticari)

• Immünglobulinler
• Pihtilasma faktör konsantreleri
• Fibrinojen
• Antitrombin III konsantresi

23
Transfüzyon Komplikasyonlari

• Hemolitik Reaksiyon
• Grup uyumsuzluguna bagli.
• Serbest Hbe bagli renal tübüler nekroz
• DIC
• Ven üzerinde sicaklik hissi ve agri
• Siddetli bel ve gögüs agrisi
• Hemoglobinüri

24
Transfüzyon Komplikasyonlari

• Febril ve allerjik reaksiyonlar
• 1
• Ates
• Ürtiker
• Anafilaksi
• Adrenalin, Antihistaminikler, Steroidler

25
Transfüzyon Komplikasyonlari

• Sepsis
• Gram negatif mikroorganizmalar, özellikle
  koliformlar ve psödomonas, 4 C sicaklikta
  üreyebilirler
• Emboli
• Tromboflebit
• Dolasim Yüklenmesi ve Akciger Ödemi
• Hastalik Iletimi (Syphillis, Viral Hepatitler,
  AIDS, Cytomegalovirus, Malarya)

26
Transfüzyon Indikasyonlari

• Genelde saglikli bir insanda, akut kan kaybi,Hb
  ? 7 g/dl ve asagidakilerden en az ikisi
• Total kan hacminin ? 15inin kaybi (750 mL)
• Diyastolik arter kan basinci ? 60 mm Hg
• Sistolik arter kan basincinda ? 30 mm Hg düsme
• Tasikardi (gt 100)
• Oligüri, anüri
• Mental durumda degisiklikler

27
Transfüzyon Indikasyonlari

• Koroner arter hastaligi ya da akciger hastaligi
  olan hastalardaki kan kayiplarinda, Hb ? 10 g/dl
  ve asagidakilerden biri
• Tasikardi (gt 100)
• Mental durumda degisiklikler
• Miyokard iskemisi bulgulari
• Minimal eforla nefes darligi
• Ortostatik hipotansiyon

28
Transfüzyon Indikasyonlari

• Bilimsel destegi olmayan ve artik kabul görmeyen
  indikasyonlar
• Yara iyilesmesinin hizlandirilmasi
• Hastanin kendini iyi hissetmesinin saglanmasi
• Asemptomatik hastada Hb ? 10 g/dL
• Elde fazladan kan kalmis olmasi

29
Massif Transfüzyon

• Bir seferde 2500 mL ?
• 24 saatte 5000 mL ?
• 24 saatte 10 Ü?
• 24 saatte vücuttaki kanin tamami kadar ya da daha
  fazla transfüzyon
• Dolasim yüklenmesi, DIC, Dilüsyonel
  Trombositopeni, Faktör Eksikligi (V, VIII, XI),
  Hiperpotassemi, Sitrat Toksisitesi, Hipokalsemi,
  Hipotermi, Alkaloz

30
Kan Replasmani Için Diger Yöntemler

• Otolog transfüzyon, hemodilüsyon
• Ototransfüzyon
• Ameliyatta (Peroperatuar)
• Ameliyat sonrasinda (Postoperatuar)