De inhoud van dit thema:

1
De inhoud van dit thema

• 1.2 De BOS-functionarissen
• 1.3 De BOS-driehoek
• 1.4 Werken als BOS-medewerker
• 1.5 Kwaliteiten van een BOS-medewerker
• 1.6 Tips voor de praktijk

1-1
2
Een afgestudeerd BOS-medewerker met een opleiding
sport en bewegen niveau 4

• is breed inzetbaar
• kan sportprojecten coördineren
• kan evenementen en sportactiviteiten organiseren
• kan leiding geven tijdens de uitvoering van
  sportactiviteiten
• kan functioneren als LOBOS binnen het
  basisonderwijs
• is een bedenker van sportstimuleringsactiviteiten
  om nieuwe of herstartende sporters te prikkelen
  om te blijven bewegen

1-2
3
Kwaliteiten van een BOS-medewerker

• organiseren en coördineren
• leiding geven
• netwerken
• communiceren
• kennis van doelgroepen
• kennis van activiteiten
• kennis van visie en beleid
• persoonskenmerken

1-3
4
De inhoud van dit thema

• 2.2 De rol van sport binnen de buurt
• 2.3 De werkzaamheden van de BOS-medewerker
• binnen het sportbuurtwerk
• 2.4 Belangrijke organisaties en beleidsmakers
• 2.5 Tips voor de praktijk

2-1
5
Mensen in beweging

• community aanpak
• BOS-impuls en BOS-regeling
• van probleemwijk naar prachtwijk
• Vinex-wijken

2-2
6
De inhoud van dit thema

• 3.2 Het onderwijs in Nederland
• 3.3 Schoolplan, groepsplan en individueel
• handelingsplan
• 3.4 Bewegingsonderwijs en sport
• 3.5 De brede school
• 3.6 Kinderopvang
• 3.7 Organisatiestructuur van scholen
• 3.8 Functiekarakteristiek van de LOBOS
• 3.9 Tips voor de praktijk

3-1
7
Onderwijs in Nederland

• opbouw
• onderwijswetten

3-2
8
Belangrijke ontwikkelingen in het onderwijs

• Wet op het basisonderwijs
• kerndoelen
• Wet op het primair onderwijs

3-3
9
Enkele elementen uit de WPO

• Kwaliteitswet
• Weer Samen Naar School
• inhoudelijke bepalingen

3-4
10
Plannen

• schoolplan
• groepsplan
• individueel handelingsplan

3-5
11
Brede school

• doel en aanbod van de brede school
• ontstaan van de brede school
• aansturing van de brede school
• sport in de brede school
• sportverenigingen en de brede school

3-6
12
De inhoud van dit thema

• 4.2 De sportvereniging
• 4.3 De vereniging
• 4.4 De belangrijkste beleidsmakers
• 4.5 De veranderende rol van de sportvereniging
• 4.6 Tips voor de praktijk

4-1
13
Lokale sportaanbieders

• sportverenigingen
• maneges
• sportscholen
• zeil- en surfscholen
• buitensportaanbieders
• fitnesscentra
• sportaccommodaties
• kinderopvang
• welzijnsorganisaties

4-2
14
Geldstromen van en naar verenigingen
sponsors
sponsorgelden
leden donateurs trainers professionals
contributie donatie salaris vergoeding
huur subsidie
sportvereniging
overheid
betalingen verhuur
afnemers
leveranciers
overige
4-3
15
Beleidsmakers

• landelijke overheid
• provinciale overheid
• gemeentelijke overheid
• landelijke sportorganisaties (NOCNSF, NISB)
• WerkgeversOrganisatie in de Sport (WOS)

4-4
16
Ontwikkelen van invloed op de sport

• vergrijzing en ontgroening
• verkleuring
• individualisering
• toename consumptief gedrag
• zapgedrag

4-5
17
De inhoud van dit thema

• 5.2 Sport voor iedereen
• 5.3 Accenten in het sport(stimulerings)beleid
• 5.4 Sportbeleid van plannen naar uitvoering
• 5.5 Sportstimuleringsnetwerk
• 5.6 Beleid en de BOS-driehoek
• 5.7 Tips voor de praktijk

5-1
18
Sport

• als middel
• als doel

5-2
19
Accenten in de sportstimulering

• Trim je Fit
• doelgroepenbeleid
• sociale problemen
• maatschappelijke waarde
• sport en gezondheid
• de sportnota Tijd voor sport
• rapportage sport 2006

5-3
20
Onderwerpen sportnota Tijd voor Sport

• bevorderen van de gezondheid (bewegen)
• vergroten van de maatschappelijke samenhang
  (meedoen)
• bevorderen van fair play
• stimuleren van topsport (presteren)

5-4
21
Rapportage Sport 2006 enkele conclusies

• de sportdeelname groeit
• sporten als hockey, golf en hardlopen zitten in
  de lift
• de uitgaven aan sport groeit
• Nederlandse topsporters leveren goede
  prestaties
• de werkgelegenheid in sport is toegenomen

5-5
22
Plannen

• de planningscyclus
• de rol van de BOS-medewerker

5-6
23
Sportstimuleringsbeleid

• landelijk
• provinciaal
• lokaal

5-7
24
Landelijk sportstimuleringsbeleid

• ministerie van VWS
• VNG/VSG
• NOCNSF
• NISB
• sportbonden
• NSA
• andere landelijke sportorganisaties

5-8
25
Lokaal sportstimuleringsbeleid

• gemeente
• lokale sportaanbieders
• sportstichting, sportservicepunt of sportloket
• lokale sportraad

5-9
26
Beleid en de BOS-driehoek

• taken en rollen
• samenwerkingsverbanden
• subsidies

5-10
27
Kansen voor de BOS-driehoek

• kinderopvang
• gezondheidszorg
• zorgverzekeraars
• brede school

5-11
28
De inhoud van dit thema

• 6.2 Veranderd beweeggedrag
• 6.3 Ontwikkelingen binnen de buurt
• 6.4 Ontwikkelingen in het onderwijs
• 6.5 Sportaanbieders
• 6.6 Veranderd Sportaanbod
• 6.7 Accommodaties
• 6.8 Kader voor sportactiviteiten
• 6.9 Tips voor de praktijk

6-1
29
Ontwikkelingen in de buurt

• welzijnsorganisaties
• buurtsport
• aandachtswijken
• meedoen allochtone jeugd door sport
• WMO

6-2
30
De belangrijkste ontwikkelingen in het onderwijs

• meer aandacht voor bewegingsonderwijs en sport
• sportieve naschoolse of buitenschoolse opvang
• brede scholen

6-3
31
Sportaanbieders

• sportverengingen
• schoolsportverenigingen
• commerciële sportaanbieders
• bedrijfssport

6-4
32
Oplossingen voor het kaderprobleem

• combinatiefunctionarissen
• stagiaires van sportopleidingen
• leerlingen van middelbare scholen
• vrijwilligers

6-5
33
De inhoud van dit thema

• 7.2 Bewegen en gezondheidseffecten
• 7.3 Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB)
• 7.4 Gezondheidsprogrammas
• 7.5 Sportaanbieders voor gezondheidsprogrammas
• 7.6 Tips voor de praktijk

7-1
34
Gezondheidsprogrammas

• Tel je stappen
• Beweegkuur
• Gezondheid en actieve leefstijl
• Mijn 30 minuten bewegen
• GALM
• Taskforce Sport en Bewegen 50
• Flash!-campagne

7-2
35
Nieuwe sportaanbieders

• fysiotherapeuten
• zorgverzekeraars

7-3
36
De inhoud van dit thema

• 8.2 Planmatige gezondheidsvoorlichting en
  duurzame
• gedragsverandering
• 8.3 Leefstijlverandering
• 8.4 Succesvolle sportstimuleringsstrategieën
• 8.5 Tips voor de praktijk

8-1
37
Planmatige gezondheidsvoorlichting en duurzame
gedragsverandering

• planmatige aanpak
• duurzame verandering

8-2
38
Stappen Model Planmatige Gezondheidsvoorlichting
en Gedragsverandering

• analyse van de volksgezondheid
• analyse van gedrag
• analyse van determinanten van gedrag
• interventieontwikkeling
• interventie-implementatie
• evaluatie

8-3
39
Leefstijlverandering bij

• jongeren met overgewicht
• mensen met diabetes type 2

8-4
40
Methoden gedragsverandering en sportstimulering

• GALM (Groninger Actief Leven Model)
• CiB (Communities in Beweging)

8-5
41
De inhoud van dit thema

• 9.2 Het beroep BOS-medewerker
• 9.3 Functieomschrijving
• 9.4 Werken in een BOS-organsisatie
• 9.5 Tips voor de praktijk

9-1
42
Beroep BOS-medewerker

• beschrijving beroep
• werkzaamheden

9-2
43
Organisatie

• doel, missie en beleid
• soorten organisaties

9-3
44
De inhoud van dit thema

• 10.2 Projectmanagement
• 10.3 Planmatig werken in de BOS-praktijk
• 10.4 Tips voor de praktijk

10-1
45
Projectmanagement

• het sturen van processen binnen een tijdelijke
• (project)organisatie

10-2
46
Een project

• is tijdelijk, met een begin- en einddatum
• heeft een bepaald doel
• kent een opdrachtgever
• beschikt over een budget
• heeft een eigen (project)organisatie
• kent een plan van aanpak

10-3
47
Planmatig werken

• stappenplan BOS-wijzer
• stappenplan Flash!

10-4
48
De inhoud van dit thema

• 11.2 Sportkennismakingsactiviteiten
• 11.3 Introductieactiviteiten bij een
  sportaanbieder
• 11.4 Sportclinics
• 11.5 Sportinstuiven
• 11.6 Sporttoernooien
• 11.7 Evenementen
• 11.8 Nationale sportweek
• 11.9 Nationale straatspeeldag
• 11.10 Fittesten
• 11.11 Gezondheidsprogrammas
• 11.12 Activiteiten door jongeren voor jongeren
• 11.13 Tips voor de praktijk

11-1
49
De inhoud van dit thema

• 12.2 Vrijwilligersbeleid
• 12.3 Werving en plaatsen van vrijwilligers
• 12.4 Behoud van vrijwilligers
• 12.5 Regelingen
• 12.6 Tips voor de praktijk

12-1
50
Stappen vrijwilligersbeleid

• analyse van de huidige situatie
• formuleren van doelen, stellen van prioriteiten
• opstellen van het beleidsplan
• uitvoeren van het beleidsplan
• evalueren van het beleidsplan
• bijstellen van het beleidsplan

12-2
51
Stappen bij het werven van vrijwilligers

• inventariseren van de taken die uitgevoerd
  moeten worden
• maken van een functie- en taakomschrijving
• selecteren van de wervingsmethode(n)
• vaststellen van de procedure
• inventariseren van kwaliteiten en wensen van de
  vrijwilligers
• het plaatsen van de vrijwilligers

12-3
52
Behoud van vrijwilligers

• motieven en tevredenheidonderzoek
• begeleiden en ondersteunen

12-4
53
Regelingen die van belang zijn in het
vrijwilligerswerk

• verzekeringen
• vergoedingen
• wetgeving

12-5
54
De inhoud van dit thema

• 13.2 Sport- en bewegingscultuur
• 13.3 Het vierveldenmodel
• 13.4 Het belang van sport en bewegen binnen de
• Nederlandse samenleving
• 13.5 Veranderingen in de bewegingscultuur
• 13.6 Trends in de sportbeoefening in Nederland
• 13.7 Tips voor de praktijk

13-1
55
Bewegingscultuur

• alle stimulansen en uitdrukkingen van
  lichaamsbeweging
• individuele en collectieve, aangeleerde en
  verworven lichaamstaal, onder meer uitgedrukt in
  sport en spel

13-2
56
Veranderingen in de beweegcultuur

• twee toekomstscenarios sport en bewegen
• voor de sport belangrijke maatschappelijke en
  culturele ontwikkelingen

13-3
57
De inhoud van dit thema

• 14.2 Pedagogische stromingen
• 14.3 Stromingen in de ontwikkelingspsychologie
• 14.4 Onderwijsconcepten
• 14.5 Methoden van gedragsbeïnvloeding
• 14.6 Tips voor de praktijk

14-1
58
Belangrijke pedagogische stromingen

• Rudolf Steiner (Vrije school)
• Maria Montessori (Montessorischool)
• Peter Petersen (Jenaplanschool)
• Helen Parkhurst (Daltonschool)
• Thomas Gordon

14-2
59
Ontwikkelingstheorie van Steiner

• tot 7 jaar kind is een en al zintuig en
  imiteert
• van 7 tot 14 jaar kind leert vanuit gevoel en
  door imitatie
• vanaf 14 jaar kind leert logisch denken
• opvoeder is bemiddelaar tussen kosmos en kind

14-3
60
Uitgangspunten Maria Montessori

• kinderen hebben een natuurlijke drang om te
  onderzoeken
• kinderen hebben een natuurlijke drang om te
  ordenen en rangschikken
• elk kind doorloopt dezelfde fasen
• er zijn gevoelige perioden voor leren van
  bepaalde leerstof

14-4
61
Begrippen Jenaplanschool

• pedagogische situatie
• drie werkelijkheidsgebieden
• wereldoriëntatie
• ritmisch weekplan en de vier grondvormen van
  interactie
• projecten, cursussen en blokuren

14-5
62
De drie pedagogische ankerpunten van het
Daltononderwijs

• vrijheid in gebondenheid
• zelfstandigheid
• samenwerking

14-6
63
Methode van Gordon

• actief luisteren
• ik-boodschappen

14-7
64
Stromingen in de ontwikkelingspsychologie

• behaviorisme
• cognitivisme
• constructivisme

14-8
65
Principes behaviorisme

• gedrag is aan te leren
• gedrag aanleren op basis van rolmodellen en
  nadoen
• conditioneren door middel van straffen en
  belonen

14-9
66
Principes cognitivisme

• menselijk brein werkt als computer
• informatiestroom gaat langs verschillende
  geheugens
• brein heeft nieuwe kennis en ervaringen nodig
• oefenen en herhalen van leerstof is belangrijk

14-10
67
Constructivisme voegt aan het cognitivisme toe

• zone van naaste ontwikkeling
• wisselwerking met de omgeving
• kind denkt zelfstandig na over de opgeslagen
  kennis

14-11
68
Onderwijsconcepten

• ervaringsgericht onderwijs
• adaptief onderwijs
• brede school
• Iederwijs

14-12
69
Veel gebruikten methoden

• PAD-methode
• kanjermethode
• Taakspel

14-13
70
Kanjermethode

• kanjerafspraken
• vier gedragstypen

14-14
71
Belangrijke elementen van het Taakspel

• positieve regels
• de hele groep doet mee
• het is geen aparte activiteit
• de regels worden aangepast aan het kind met
  problemen

14-15
72
De inhoud van dit thema

• 15.2 Visies op bewegen
• 15.3 Vakconcepten
• 15.4 Tips voor de praktijk

15-1
73
Visies op bewegen

• substantiële visie op bewegen
• relationele visie op bewegen

15-2
74
Vakconcept

• het geheel van opvattingen over de identiteit en
  functie
• van een vak, op grond waarvan je beslissingen
  neemt
• en keuzes maakt ten aanzien van je handelen in de
  
• praktijk

15-3
75
Vakconcept

• stadia vakconcept
• inhoud vakconcept
• indeling vakconcepten

15-4
76
De inhoud van dit thema

• 16.2 Planning binnen het onderwijs
• 16.3 Functies van planning
• 16.4 Soorten planning
• 16.5 Methoden binnen het bewegingsonderwijs
• 16.6 Tips voor de praktijk

16-1
77
Een planning

• heeft een cyclisch verloop
• komt voort uit wetgeving, visie en kerndoelen

16-2
78
Drie soorten planning

• planning op lange termijn het jaarplan os
  schoolwerkplan (macroplanning)
• planning op middellange termijn planning
  lessenreeks, periodeplanning, thematisering
  (mesoplanning)
• planning op korte termijn, lesplanning
  (microplanning)

16-3
79
Drie methoden voor het bewegingsonderwijs

• planmatig bewegingsonderwijs (B. Raadsveld en Z.
  Swijting)
• basislessen bewegingsonderwijs (W. van Gelder, H.
  Stroes)
• basisdocument bewegingsonderwijs (C. Mooij e.a.)

16-4
80
Basisdocument bewegingsonderwijs

• algemeen doel en leerlijnen
• reguleringsdoelen
• leerlijnen en bewegingsthemas
• kernactiviteiten en tussendoelen

16-5
81
Het doel van het bewegingsonderwijs

• de leerlingen breed introduceren in de
  Nederlandse
• bewegingscultuur

16-6
82
De inhoud van dit thema

• 17.2 Bewegingsdiagnostische methoden
• 17.3 Leerlingvolgsysteem
• 17.4 Tips voor de praktijk

17-1
83
Bewegingsdiagnostische methoden

• vaardigheidstests
• kwantitatieve motorische tests
• kwalitatieve motorische tests
• vragenlijstmethoden
• observatiemethoden

17-2
84
Leerlingvolgsysteem in het bewegingsonderwijs

• Beleves, leerlingvolgsysteem gebaseerd op de
  leerlijnen en tussendoelen uit het Basisdocument
  Bewegingsonderwijs
• Bewegen en spelen, het leerlingvolgsysteem van
  Van Gelder en Stroes

17-3
85
De inhoud van dit thema

• 18.2 Zorgverbreding binnen het
  bewegingsonderwijs
• 18.3 Motorische remedial teaching
• 18.4 Tips voor de praktijk

18-1
86
Zorgverbreding in het onderwijs

• toename van de heterogeniteit
• zorgverbreding als oplossing
• consequenties voor het bewegingsonderwijs

18-2
87
Mogelijkheden van de LOBOS

• bij beperkte achterstanden
• - bijhouden leerlingvolgsysteem
• - differentiëren
• - ambulante begeleiding
• bij grote achterstanden
• - ondersteuningslessen
• - pré-teaching
• - verwijzen naar MRT, fysiotherapie

18-3
88
Motorische remedial teaching

• geschiedenis MRT
• omschrijving MRT
• visies op MRT
• het MRT-plan

18-4
89
De inhoud van dit thema

• 19.2 Leefomstandigheden
• 19.3 Opleidingsniveau
• 19.4 Werk en inkomen
• 19.5 Gezinsvormen
• 19.6 Tips voor de praktijk

19-1
90
Factoren leefomstandigheden

• opleiding
• werk en inkomen
• huisvesting en buurt
• gezinsvorm

19-2
91
Opleidingsniveau afhankelijk van

• aanleg
• stimulatie vanuit omgeving
• verwachtingen van omgeving

19-3
92
Het hebben van werk en inkomen heeft gevolgen
voor

• het sociaal welzijn
• de gezondheid
• de sportbeoefening

19-4
93
Huisvesting en buurt

• direct verband met werk en inkomen
• indirect verband met opleiding
• goedkope woningen in grote steden
• socialisatie in buurt belangrijk
• achterstandswijk risico voor leefomstandigheden

19-5
94
Leefverband waarbij kinderen betrokken zijn,
zoals

• traditionele kerngezin
• eenoudergezin
• pleeggezin
• stiefgezin
• co-oudergezin
• adoptief gezin

19-6
95
De inhoud van dit thema

• 20.2 Christendom
• 20.3 Islam
• 20.4 Hindoeïsme
• 20.5 Jodendom
• 20.6 Boeddhisme
• 20.7 Tips voor de praktijk

20-1
96
Christendom

• geschiedenis
• kenmerken
• twee hoofdstromingen
• gewoonten en rituelen

20-2
97
Kenmerken christendom

• monotheïsme
• drie-eenheid de Vader, de Zoon en de Heilige
  Geest
• God schepper van hemel en aarde
• onsterfelijke ziel
• zondag rustdag

20-3
98
Twee hoofdstromingen

• rooms-katholicisme
• - sterk hiërarchisch met paus als hoogste gezag
• - veel pracht, praal en rituelen
• - Mariaverering
• protestantisme
• - meer democratisch
• - soberheid
• - geen verering van heiligen

20-4
99
Gewoonten en rituelen

• sacramenten
• kerkgang op zondag
• catechisatie en belijdenis (protestanten)
• bedevaart (katholieken)
• christelijke feesten
• tien geboden

20-5
100
Islam

• geschiedenis
• vijf zuilen
• moslimgroeperingen
• gebruiken

20-6
101
Vijf zuilen van de islam

• de geloofsbelijdenis
• ritueel gebed (salaat)
• weldadigheid (zakaat)
• vasten tijdens de ramadan
• de haddj of pelgrimage naar Mekka

20-7
102
Twee grote moslimgroeperingen

• soennieten
• scheiding tussen wereldlijk gezag en geestelijk
  leiderschap
• sjiieten
• geen scheiding politiek en geestelijk leiderschap

20-8
103
Gebruiken binnen de islam

• kalender volgt maanstanden
• seclusie (scheiding tussen mannen en vrouwen)
• uithuwelijken en polygamie
• vlees van ritueel geslachte dieren
• geen varkensvlees
• geen alcohol
• nederigheid en eerbied voor ouderen

20-9
104
Hindoeïsme

• geschiedenis en goden
• hedendaags hindoeisme
• kenmerken

20-10
105
Kenmerken van het hindoeïsme

• reïncarnatie
• standen en kasten
• reinheid
• rituelen rondom geboorte en huwelijk
• puja
• symbolen
• religieuze feesten
• heilige koe

20-11
106
Jodendom

• geschiedenis
• kenmerken

20-12
107
Kenmerken joodse geloof

• de Thora Hebreeuwse Bijbel
• de Talmoed uitleg van Thora
• spijswetten kosjer en ritueel slachten
• strenge gezinsmoraal
• jongensbesnijdenis
• kalender op basis van maanstand
• feesten sabbat, Pesach, Soekkot, Poeriem, Jom
  Kippoer

20-13
108
Boeddhisme

• geschiedenis
• waarheden van Boeddha
• leefregels
• stromingen

20-14
109
De waarheden van Boeddha

• leven is lijden
• de oorzaak van het lijden is het verlangen of
  de begeerte
• het verlangen moet worden overwonnen
• het middel om dat te doen is het achtvoudige pad

20-15
110
De inhoud van dit thema

• 21.2 Jongeren
• 21.3 Ouderen
• 21.4 Mensen met een beperking
• 21.5 Allochtonen
• 21.6 Tips voor de praktijk

21-1
111
Jeugdjaren

• prepubertijd 9-12 jaar
• pubertijd 12-16 jaar
• adolescentie 16-21 jaar

21-2
112
Sportdeelname

• mensen met een lichamelijke beperking
• mensen met een verstandelijke beperking
• kinderen met een beperking in het speciaal
  onderwijs
• sportstimuleringsprojecten voor mensen met een
  beperking

21-3
113
De inhoud van dit thema

• 22.2 Beperking of handicap
• 22.3 Spierziekten
• 22.4 Dwarslaesie
• 22.5 Cerebrale parese
• 22.6 Epilepsie
• 22.7 Longaandoeningen
• 22.8 Diabetes mellitus

22-1
114
Spierziekte

• ziekte die het functioneren van de spieren
  aantast
• en die vaak progressief van aard is

22-2
115
Longaandoeningen

• astma
• COPD
• - chronische bronchitis
• - longemfyseem

22-3
116
De inhoud van dit thema

• 23.2 Verstandelijke beperking en onderwijs
• 23.3 Syndroom van Down
• 23.4 Tips voor de praktijk

23-1
117
Syndroom van Down

• oorzaken
• kenmerken

23-2
118
De inhoud van dit thema

• 24.2 Auditieve beperking
• 24.3 Visuele beperking
• 24.4 Tips voor de praktijk

24-1
119
Bij visuele beperkingen kan onderscheid gemaakt
worden in verlies van

• gezichtsscherpte
• gezichtsveld

24-2
120
De inhoud van dit thema

• 25.2 Pervasieve ontwikkelingsstoornissen
• 25.3 Gedragsproblematiek
• 25.4 Dyslexie en dyscalculie
• 25.5 DCD en NLD
• 25.6 Hoogsensitiviteit
• 25.7 Tips voor de praktijk

25-1
121
Pervasieve ontwikkelingsstoornissen

• autistische stoornissen
• - autisme
• - aan autisme verwante stoornissen
• stoornis van Asperger
• stoornis van Rett
• stoornis van Heller
• PDD-NOS

25-2
122
Kenmerken stoornis van Asperger

• ernstige relatiestoornis of sociale stoornis
• weerstand tegen veranderingen
• opvallend dwangmatig en stereotiep gedrag
• intense en meer dan normale interesse in
  bepaalde dingen
• normale tot hoge intelligentie

25-3
123
Gedragsproblematiek

• begripsomschrijving
• antisociaal gedrag
• oppositioneel opstandig gedrag

25-4
124
Gedragsproblematiek

• gedragsstoornis
• ontwikkelingsstoornis bij kinderen waarbij het
  afwijkende gedrag gestuurd wordt vanuit de aanleg
  (erfelijkheid of aangeboren afwijking), zoals
• - antisociaal gedrag
• - oppositioneel opstandig gedrag
• - ADHD
• - Gilles de la Tourette
• gedragsprobleem
• vorm van gedrag waarbij het afwijkende gedrag
  gestuurd wordt vanuit de omgeving en kan leiden
  tot leerproblemen en/of sociaal-emotionele
  problemen, zoals
• - angstig gedrag
• - faalangst
• - onverschillig gedrag
• - teruggetrokken gedrag

25-5
125
Antisociaal gedrag

• een zich herhalend en aanhoudend gedragspatroon,
• waarbij de grondrechten van anderen geweld worden
  
• aangedaan of belangrijke bij de leeftijd horende
  sociale
• normen en regels worden overtreden

25-6
126
Oppositioneel opstandig gedrag

• een herhalend en aandringend patroon van gedrag
  dat
• niet in overeenstemming is met leeftijdsgebonden
• gedragsnormen, of dat de basisrechten van anderen
  
• schaadt

25-7
127
Dyslexie

• een taalstoornis die gekenmerkt wordt door een
• hardnekkig probleem met het aanleren en het goed
• en/of vlot toepassen van het lezen en/of het
  spellen op
• woordniveau

25-8
128
(No Transcript)