HIDROJEN MOLEK

1
HIDROJEN MOLEKÜLÜ H2
Karsi bag
E(R)
(kJ/mol)
0
-100
Bag
-200
VBT
-300
?
?
-400
MOT
-458
RAB
0.74Å
2

• Degerlik Bagi Teorisi (Valence Bond Theory)
• Elektronlar, çekirdekler arasindaki bölgede
  eslesmis olarak bulunur.
• Elektronlar lokalizedir.
• VBT, Lewis yapilari,rezonans ve hibritlesme
  temeline dayanir.
• Molekül yapilarinin öngörülmesinde iyi, bag
  enerjilerinin hesaplanmasinda kötü bir teoridir.

• Molekül Orbital Teorisi (Molecular orbital
  theory)
• MO dalga fonksiyonu, AO dalga fonksiyonlarinin
  dogrusal bilesimi ile elde edilir.
• Simetrileri ve enerjileri uygun AO leri
  örtüserek bag ve karsibag MO olusur.
• Simetrileri ve/veya enerjileri uyusmayan AO, bag
  yapmayan MO olustururlar.
• Elektronlar ,olusan MO lerini aufbau ilkesine
  göre doldururlar.
• Elektronlar delokalize dir.
• MOT kullanilarak bag enerjileri deneysel
  verilere yakin elde edilebilir.

3

• Dihidrojen molekül iyonu, H2

?AO lerinin dogrusal bilesimi (LCAO)
?A ve ?B iki AO den iki tane MO olusur
?g orbitalinde elektronun bulunma olasiligi
N Normalizasyon sabiti S
örtüsme integrali S gt 0 bag
orbitali (?g) S lt 0 karsibag
orbitali (?u)
4
Atom Orbitallerinin Dogrusal Bilesimi(Linear
Combinations of Atomic Orbitals)
Dügüm
Bag Orbitalleri(Bonding Orbitals)
Karsibag Orbitalleri(Anti-Bonding Orbitals)
A ve B arasinda ilave yük yogunlugu bulunur
A ve B arasinda elektron yogunlugu bulunmaz
5
?
?2
6

AO örtüsmesi

• yA ve yB AO arasindaki örtüsme, S örtüsme
  integrali ile karakterize edilir.
• Simetrilerine ve iki orbital arasindaki uzakliga
  bagli olarak ,
• S örtüsme integrali, pozitif (bag), negatif (
  karsibag) or sifir (bag-yapmayan) olabilir.

7
s ve p orbitalleri arasinda olusan MO
S lt 0
S gt 0
8
Bag Türleri
? (sigma) molekül orbitali Bag ekseni
etrafinda simetriktir. C? islemi ile isaret
degistirmez. Tek lop örtüsmesidir.
? (pi)molekül orbitali Çekirdeklerarasi eksen
etrafinda simetrik degildir. Bag ekseni
etrafinda C2 islemi ile isaret degistirir.
Iki top örtüsmesidir.

• ? (delta) molekül orbitali
• Dört lop örtüsmesidir.
• Bag ekseni etrafindaki C4 islemi ile isaret
  degistirir.

9
Bag yapmayan OrbitallerNonbonding Orbitals
Örtüsme integrali degeri sifirdir. Bag yapmayan
orbitallerin enerjisi, AO lerin enerjisine
esittir. Bag-yapmayan MO su sartlarda meydana
gelir a) Simetrileri uygun olmayan AO b)
Simetrileri uygun olsa bile enejileri uygun
olmayan AO leri c) Simetri ve enerjileri uygun
olan atomlar arasindaki uzaklik çok büyükse bag
yapmayan MO olusturur.
10
d orbitallerinin olusturdugu MO
s bagi (dz2/dz2 etkilesimi)

• bagi
• (yz/yz veya xz/xz )
• (ayni düzlemde)

• bagi
• (xy / xy veya x2-y2/ x2-y2
• (paralel düzlemlerde)

11
ÖRNEK Asagidaki orbitallerin örtüsmesinden
hangi baglar olusur?
p
s
?
12
ÖRNEK Asagidaki orbitalerde örtüsme integral
degeri nedir?
S gt 0
S 0
13
Asagidaki AO örtüsmelerinin hangisinde bag MO
meydana gelir?
Sadece b.
14
ÖRNEK Asagidaki AO örtüsmelerinden hangi bag
türleri olusur?
? bagi
? bagi
? bagi
ÖRNEK Asagidaki orbitallerin etkilesim türünü
belirleyiniz.
?
Etkilesim yok
Etkilesim yok
15
Molecular Orbitals

• HOMO highest occupied molecular orbital
• LUMO lowest unoccupied molecular orbital
• SOMO singly occupied molecular orbital