Atomlarin Lewis Sembolleri

1
Atomlarin Lewis Sembolleri

• V Degerli Kabugu Elektron Sayisi Grup
  Numarasi

Tek elektronlar, diger atomlarla kovalent bag
olusturur
Group VIA V 6

Yalin Çiftler
2
Oktet Kurali (Octet Rule) Kovalent bir bilesigi
olusturan atomlar, degerlik kabugunda sekiz
elektron bulununcaya kadar elektronlarini
ortaklasa kullanirlar.

• NOT Hidrojen atomu için dublet kurali
  geçerlidir.

3

• Lewis Yapilarinin Olusturulmasi

• 1. Molekülün toplam degerlik elektron sayisi
  tespit edilir.
• 2. Molekülün tek bagli iskelet yapisi yazilir.
  
• Genellikle, molekülde en elektropozitif
  atom, merkez atomudur.
• Geri kalan degerlik elektronlar atomlarin
  etrafina yalin çift olarak yerlestirilir.
• a) Toplam degerlik elektronlari eksik ise,
• tek bag yerine ikili veya üçlü baglar
  olusturulur
• b) Toplam degerlik elektronlari fazla ise,
• merkez atom çevresine yerlestirilir.

4
Metan
H
CH4
C 4 H 4x1 V 8 elektron
.
x
.
.
C
H
H
x
x
x
.
H
5
Sülfit iyonu (sulfite ion), SO32-

• Adim 1. Degerlik eletronlari toplami tayin
  edilir V 6 3 x 6 2 26
  elektron
• S O yük
• Adim 2. Iskelet yapi olusturulur

20 elektron geri kalir
Adim 3. Geri kalan elektronlar, dis atomlardan
baslanarak oktet kuralini
saglayacak sekilde atomlarin etrafina konur.
Her bir atom oktet kuralini saglar
6
Karbon Dioksit, CO2
V 4 2 x 6 16 e-
12 elektron geri kalir.
Geri kalan elektronlar dis atomlar üzerine konur.
C atomu oktetini saglamaz.
C ve O atomlari arasina çift baglar konarak, C
atomunun okteti saglanir.
O
O
C
7
Üre (Urea), (NH2)2CO

• V 24 e-

O




C
N
N
H
H
H
H
2. adim
1. adim
O
C
N
N
H
H
H
H
3. adim
8
Poliatomik Iyonlar
..
-

• NO3-
• PO43-

O
..

N
O
O


..
..
3-


O O P O O
..
..


..
..


..
9
Some Lewis Diagrams of Organic Molecules
10
H2CO
SO3
C2F4
11
Oktet Kuralindan sapmalar

• Merkez atom (IIA, IIIA) üzerinde 8 elektrondan az
  
• Oktet boslugu olan elementler
• BF3 , BeCl2
• Merkez atom ( Periyot 3 -7) üzerinde 8
  elektrondan fazla
• Genislemis kabuklar (Hipervalent
  bilesikler)
• ClF3, PCl5, SF6, ICl3,
  SiF6
• Radikalik bilesikler
• Toplam degerlik elektronu tek olan
  bilesikler
• NO, NO2 , CH3, ClO2

12
Bor Triflorür (Boron Trifluoride)
V 3 3 x 7 24
Merkez atom çevresinde 6 elektron bulunur
F


Olur mu ?
F
B
F
13
Hipervalent Bilesikler
3d orbitalleri kullanilir
P
PCl5

GROUP 5A
S
SF6

GROUP 6A
14
ÖRNEK ClF3 bilesiginin Lewis gösterimini
yaziniz.
V 7 3 x 7 28
Merkez atom çevresinde 10 elektron var
15
ÖRNEK SiF62- anyonunun Lewis gösterimini
yaziniz.
..
2-
F


F
F


Si

F
F

F


..
16
Radikalik Bilesikler
Azot Dioksit (Nitrogen Dioxide)




O
N
O
N





O
O





Klor Dioksit (Chlorine Dioxide)
Azot monoksit
(Nitrogen Monoxide)
17
Formal Yük Formal Charge
FY V (Y B)
FY Formal Yük V Grup No veya Degerlik
Elektron Sayisi Y Yalin Çift Elektron
Sayisi B Bag Sayisi (veya 1/2 bag e- çifti
sayisi)
"Best" Lewis Structure F.C. 0 If F.C. ? 0
then Most electronegative -F.C. Most
electropositive F.C.
18
Siyanür anyonu
-
-1

N
C

C 4 degerlik e
C 4 (2 3) -1
N 5 degerlik e
N 5 (2 3) 0
yük 1 e
Toplam yük -1
V 10 e
Formal yüklerin toplami iyonun yüküne esit
olmalidir
19
Amonyum Iyonu

20
Sülfat anyonu
V 32 elektron
_
2 -
_
_
2
_
The sum of the formal charges must be equal to
the total charge on the ion or molecule
21
ÖRNEK Nötral NCNO2 molekülünün Lewis yapisini ve
formal yüklerini belirleyiniz.
22
Bazi yapilar iki sekilde yazilabilir
..
..
-



..
..
..
..
2
..
..
..
..



..
..
-
GENISLEMIS-OKTET
LEWIS DIYAGRAMI
Formal yüksüz
Formal yüklü
23
Normal bag türleri Formal Yükler 0
24
KATYONLAR Formal Yükler 1
ANYONLAR Formal Yükler -1
_
_
_
_
25
Yapisal Izomerler
Kapali formülleri ayni, açik formülleri farkli
olan bilesikler

• Cl2O bilesiginin yapisal izomeleri

Bu bilesiklerden hangisi daha kararlidir?
Formal yüklerine bakilir
26
ÖRNEK OCl2 bilesiginin iki yapisal izomerinin
Lewis gösterimini yaziniz,
hangisi daha kararlidir?
-1
1
e- 7 6 7 7 6 7
V 7 6 7 7 7 6
Formal C. 0 0 0 0 1 -1
Structure with less F. C. is more stable.
27
Hangi bilesik daha kararlidir?
O 6 (4 2) 0 O 6 (0 4) 2 C 4
(4 2) - 2
O 6 (4 2) 0 C 4 (0 4) 0 O 6
(4 2) 0
Kararli
Kararsiz