KADINLARDA G

1
KADINLARDA GÖRÜLEN KANSER TÜRLERI

• GIRESUN HALK SAGLIGI MÜDÜRLÜGÜ
• Kanser Kontrol Birimi

2
HÜCRE NEDIR?

• Vücudumuzda tüm organlar
• Hücrelerden olusur.

Hücreler vücudumuzun en küçük yapitaslaridir
3
HÜCRESaglikli vücut hücreleri bölünebilmeyeteneg
ine sahiptirler.
Her hücrenin hayati boyunca belli bir bölünebilme
sayisi vardir
4

• KANSER NEDIR?
• Hücrelerin kontrolsüz olarak ve
  sürekli çogalmalari
• sonucu olusan,tedavi edilmediginde yakindaki ve
  uzaktaki
• organlara yayilan bir hastaliktir.

5
KANSER OLUSUMU
Etkenler ile hücrenin Anormal çogalmasi
Normal hücre
Tümörün kan dolasim sistemi ile diger
organlara hücum etmesi
Tümörün kan dolasimindan beslenmesi
6
KANSERIN NEDENLERI
7
KANSERDEN KORUNMA

• Kanser yapici etkenlerden uzak durmaliyiz,
  çocuklarimizi da uzak tutmaliyiz.
• Dengeli ve dogru beslenmeliyiz.

8
KANSERDEN KORUNMA

• Düzenli egzersiz yapmaliyiz, çocuklarimizin
  fiziksel aktivitelerini desteklemeliyiz.
• Ideal bir kilomuzu korumaliyiz.

9
KANSERDEN KORUNMA

• Sigara ve tütün kullanmayiniz.
• Sigara kullanilan yerlerde bulunmayiniz.

10
KANSERDEN KORUNMA

• Çocuklarinizi sigara dumanina maruz
• Birakmayiniz.

11
KANSERDEN KORUNMA

• Günesin ultraviyole isinlarina maruz kalmayiniz.
• Çocuklarinizi fazla güneste kalmaktan koruyunuz.

12
KANSERDEN KORUNMA

• Çocuklarimizin, yaz aylarinda 11.00-15.00 arasi
• günese çikarken koruyucu kremler sürmelerini
• ve genis kenarli sapka takmalarini saglamaliyiz
• Güneste yanmaktan kaçininiz

13
KANSERDEN KORUNMA

• Hava ve çevre kirliligine neden olan
• sanayi tesislerinden uzak durunuz.
• Hem kendimiz hem deçocuklarimizin
• gelecegi için çevremizi korumaliyiz

14
KANSERDEN KORUNMA

• Gerekmedikçe röntgen filmi çektirmeyiniz.
• Cep telefonunun radyasyon etkisinden kendimizi
  ve çocuklarimizi korumaliyiz.

15
KANSERDEN KORUNMA

• Düzenli saglik kontrollerinizi yaptiriniz.

16
TARAMALAR KANSERI ÖNLER
KANSER TIPI RIK GRUBU TEST YADA ISLEM SIKLIK
Meme Kadinlar KKMM Klinik Muayene Mamografi 20 Yastan sonra her ay 20 Yastan sonra her yil 50 yasindan sonra 2yilda bir
Serviks Kadinlar Pap Smear Testi 30 yastan sonra 5 yilda bir
Kolon-rektum Kadin/erkek Gaytada Gizli kan Kolonoskopi 50yastan sonra yilda bir 10 yilda bir
Prostat Erkek Prostat Spesifik Antijeni (PSA) 50yastan sonra yilda bir
17
KANSERDEN KORUNMAK IÇIN BESLENME ÖNERILERI

• Yeterli ve dengeli beslenilmelidir.
• Ideal
  vücut agirligi
• 
  korunmalidir.
• Yag tüketimi azaltilmali, yagli
• etlerden mümkün oldukça uzak
• durulmalidir.

18

• Günde en az 3-5 porsiyon sebze ve meyve
  tüketilmelidir.
• Kabuklu yenebilen meyveler kabugu ile birlikte
  tüketilmelidir.
• Sebze yemekleri az suda veya kendi suyu ile
  pisirilmeli ve hemen tüketilmelidir.

19

• Günde 2 porsiyon kurubaklagil yemekleri
  tüketilmelidir.
• Kuru baklagillerin islama ve haslama sulari
  dökülmemelidir.
• Besinlerin saklama kosullarina dikkat
  edilmelidir.
• Alkol tüketilmemelidir.
• Hazir satilan yiyeceklerin etiketleri
  incelenmelidir.

20

• Ekmegin kepekli olani tercih edilmelidir.
• Haftada 3 gün en az 30 dakika yürüyüs,yüzme,bisikl
  et,step vb. egzersizler yapilmali ve ömür boyu
  sürdürülmelidir.

21
KADIN KANSERLERI
1-Üreme Organlari Kanserleri 2-Meme Kanserleri

22
Üreme Organlari Kanserleri

• Kadin üreme organi kanserlerinden en sik
  görülenleri
• Dis Genital Organ Kanserleri
• Rahim agzi(Serviks)
• Rahim (Endometrium)
• Yumurtalik (Over) kanserleridir.

23
Kimler Risk Altinda?

• Aile öyküsü
• Yumurtalik, meme ve rahim kanserleri
• Hiç dogum yapmamis olmak
• meme ve rahim kanseri hiç dogum yapmamis
  olanlarda daha sik görülmektedir.
• Cinsel yolla bulasan hastaliklar geçirmis olmak
• HPV (genital sigil yapan virüs) rahim agzi ve
  dis genital organ kanseriyle oldukça yakin
  iliskili bulunmustur.
• Sigara kullanmak
• Rahim agzi kanseri ve vulva kanseri sigara
  kullanan kadinlarda daha siktir.

24

• Kilolu olmak
• Rahim kanseri fazla kilolu ve adet gecikmeleri
  olan kadinlarda daha sik görülmektedir.
• Jinekolojik muayenelere düzenli olarak gitmemek
• Jinekolojik muayene bazi kanser türlerinin
  (rahim agzi kanseri, meme kanseri) erken tanisi
  iyi bir firsattir.
• Diger
• Kontrolsüz bir sekilde horman ilaçlari
  kullanmak.

25
RAHIM AGZI KANSERI

• Rahim agzi kanseri tüm dünyada siklik açisindan
  ön siralarda yer alan bir kanser türü iken,bazi
  tarama testleri ile ( smear tarama testi,
  kolposkopi) sayesinde henüz kanser asamasina
  gelmeden önce yakalanabilen ve etkili bir sekilde
  tedavi edilebilen bir kanser türü haline
  gelmistir.

26
Kimler Risk Altinda?

• Cinsel yolla bulasan hastaligi olanlar
• Erken baslayan cinsel yasam (lt20 yas)
• Çok esli yasam tarzi
• HPV ile enfeksiyon, genital sigiller
• Sigara kullanimi

27
RAHIM AGZI KANSERI

• Ne Gibi Belirtiler Verir?
• Düzensiz kanamalar
• Iliski esnasinda ortaya çikan kanamalar
• Kötü kokulu bir akinti
• Cinsel iliski sirasinda agri
• Menapoz sonrasi kanama
• Bazen belirti vermeyebilir!!!!!!

28
RAHIM AGZI KANSERI

• Rahim agzi kanserinde kanser öncüsü lezyonlarin
  ortaya çikmasindan kanser olusumuna kadar geçen
  süre 5-10 yil arasindadir.
• Kanser öncüsü lezyon asamasinda veya çok erken
  evre kanser asamasinda yakalandiginda sifa ile
  sonuçlanma olasiligi oldukça yüksek bir
  hastaliktir
• rIleri evre kanserin tedavisinin sifa ile
  sonuçlanma olasiligi düsüktür

29
TEDAVI Erken evrelerde Lazer,olusumu dondurma,
Rahim agzindan lezyonlu bölgenin kesilip
çikarilmasiYöntemlerinden uygun görülenler
uygulanabilir.Ileri evrelerde Histerektomi
Radyoterapi kemoterapi uygulanabilir.
30
RAHIM AGZI KANSERI KORUNMA

• Tüm kadinlarda yilda bir yapilmasi önerilen
  test
• PAPSMEAR
• Temelde bir kanser tarama testidir
• Hedefi rahim agzi kanseri öncüsü lezyonlari
  yakalamaktir
• Iki normal papsmear sonrasi, papsmear yapilma
  sikligi iki yilda bire indirilebilir

31
SMEAR ALIMI

• Basit bir islemdir, agrisizdir.
• Alinma islemi 15 -30 sn
• Vaginal spekulum takildiktan sonra rahim agzi
  görülür.
• Gözle görülebilen yaralar açisindan
  degerlendirilir.

32
SMEAR ALIMI

• Yumsak bir firçayla rahimagzi bölgesinden
  salgi alinir.Patolojiye gönderilir.

33

• KIMLER TARANMALI? Serviks
  kanseri sik rastlanan kanserlerden biri olduguna
  ve PAP test sayesinde hastalik ve buna bagli
  ölümlerde yüksek oranda azalma saptandigina göre
  cinsel yasantinin basladigi ve 18 yas üstü tüm
  evli kadinlar taranmalidir.

34
NE SIKLIKLA YAPILMALIDIRPap smear testinin
genellikle yillik yaptirilmasi önerilse de, 3
tane pes pese pap smear sonucunuz normal
bulundugu takdirde, doktorunuz size 3 yilda bir
tarama önerebilir. Buna karsilik pap smear
sonucunuzda normal disi veya riskli bir durum söz
konusu ise yilda birden daha sik tarama da
gerekli olabilir.
35
BU NOKTALARA DIKKAT!Pap smear testinden 3 gün
önce vajina sabun veya benzeri maddelerle
yikanmamali.Kullaniliyorsa vajinal ovül (fitil)
veya kremlerin kullanimi birakilmali.Cinsel
iliskiye girilmemeli.Mümkünse regl dönemlerinde
pap test uygulanmamali.
36
HPV ASISI
Bir kisinin riskli tipteki bir HPVyi
kapmasi ile serviks kanseri olmasi arasindaki
süre 15-20 yili bulmaktadir. Iki tip
HPV Asisi vardir. Devlet güvencesi ile asi
yapilamadigindan ötürü kisiler bu konuda özel
merkezlere yönelmektedirler. Fiyati 250 TL
civarindadir.  
37
Her iki
HPV asisi da 3 doz seklinde yapildiktan sonra
-günümüzdeki bilgilerimize göre- ömür boyu
koruyuculuk saglamaktadir.ideal yapilma yasi 9
ile 26 yas arasidir. Ancak en
ideali hiç cinsel iliskiye girmemis kisilere
yapilmasidir, bu nedenle kisinin daha önceden HPV
virüsünü almadigindan emin olunmus olur.Geç
yaslarda yapilmasinin bir sakincasi
bulunmamaktadir. Asi 40 yasinda dahiyapilabilir.
HPV ASISI KIMLERE YAPILMALI?
38
HPV asisi yaptirsaniz bile smear
testlerinizi ve düzenli jinekolog muayenelerinizi
ihmal etmeyiniz!...
39
RAHIM KANSERI

• Rahim kanseri, genellikle menopoz sonrasi
  dönemdeki kadinlarda ortaya çikan bir kanser
  türüdür.
• En sik verdigi belirti menopoz sonrasi dönemde
  rahim kanamasidir.
• USG, rahim biyopsi .

40
YUMURTALIK KANSERI

• Kadin genital kanserleri içinde erken tanisi
  oldukça zor olan ve belirti verdiginde genellikle
  ileri evrelerde olan bir kanser türüdür .
• Yillik olagan jinekolojik muayene ve USG.
• Menapoz sonrasi dönemde kanda yumurtaliga özel
  tümör marker taramasi.
• Birden fazla yumurtalik kanserli bireyi olan
  ailelerde gen taramasi.

41
MEME KANSERI NEDIR?

• Bu süt bezleri ve kanallari döseyen hücrelerin,
  kontrol disi olarak çogalmalarina MEME KANSERI
  denir.
• Kadinlar arasinda en sik görülen kanserdir.

42
MEME KANSERI BELIRTILERI

• Kitle
• Agri
• Meme basinda akinti
• Memenin dik ve yukarida görünmesi
• (Forgue belirtisi)
• Meme üzerindeki deride ödem
• Portakal kabugu görünüm
• Meme basinda retraksiyon
• Komsu lenf nodlarinda büyüme

43
ERKEN TANI YÖNTEMLERI

• Kadinin yasina göre,
• A-Kendi Kendine Meme Muayenesi(KKMM)
• B-Klinik muayene
• C-Mamografi UYGULANIR.

44
MAMOGRAFI

• Mamografi, düsük dozda çekilen bir meme
  röntgen filmidir.
• Memede, muayene ile saptanamayacak kadar küçük
  anormalliklerin tespit edilmesi amaci ile
  çekilir.

45
NE ZAMAN, NASIL ÇEKILIR?

• Meme, iki tabaka arasinda birkaç
  saniye hafifçe sikistirilir. Bu nedenle memelerin
  en az hassas oldugu zamanda (adet bitimini takip
  eden hafta) çektirilmelidir.
• Hormonal nedenlerle memelerin sisligi
  en alt düzeydedir ve bu sirada daha iyi sonuçlar
  alinmaktadir.

46
ÇEKIME GELMEDEN ÖNCE

• Mamografi çekilirken belden yukarisi çiplaktir.
  Bu nedenle çekime gelirken iki parça elbise
  giyilmesi önerilir.
• Filmi etkileyebileceginden, koltuk altlarina
  deodorant, talk pudrasi, losyon gibi seyler
  sürülmemelidir.

47
KETEM (Kanser Erken Teshis, Tarama Ve Egitim
Merkezi)
48
KETEMlerin Görevleri

• Farkindalik Yaratacak Egitimler
• Meme Kanseri Taramasi
• Serviks Kanseri Taramasi
• Kolo-Rektal Kanser Taramasi

49
Ulusal Meme Kanseri Tarama Standartlari

• Baslangiç yasi
• 50-69 yas
• Tarama araligi
• 2 yilda bir mamografi ile
• Tarama sonlanmasi
• 69 yas

50
Ulusal Kolo-rektal Kanserler Tarama Standartlari

• Tüm erkek ve kadinlarda
• Baslama yasi 50
• Bitis Yasi 70
• Yilda bir Gaitada Gizli Kan
• 10 yilda bir kolonoskopi

51
Ulusal Serviks Kanseri Tarama Standardlari

• Baslangiç yasi
• 35 yas
• Tarama araligi
• 5 yilda bir kez smear
• Tarama sonlanmasi
• 65 yas, son iki test negatif ise

52
ERKEN TESHIS HAYAT KURTARIR!!!
53
SAGLIKLI GÜNLER