T

1
TÜTÜN GERÇEGI

• Toraks DernegiTütün ve Saglik Çalisma Grubu
• 2005

2
Sigara Salgini

• Günümüzde dünyada 1.3 milyar kisinin sigara
  içtigi tahmin edilmektedir
• Önlenemezse 2025te bu sayi 1.7 milyari asacaktir
• Bu içicilerin 84ü gelismekte olan ülkelerde
  yasamaktadir
• (Economics of Tobacco
  Control Paper No.6 February 2003)

3
Dünyada Sigara Içim Oranlari
Bölge Tüketim
  Kuzey Amerika 4.7 Latin Amerika
8.9 Bati Avrupa 9.3 Orta ve Dogu Avrupa
10.8 Afrika ve Orta Dogu
11.8 Asya 54.5
4
SORUN SIGARA SALGINI
5
Sigara Salgini

• SALGIN HASTALIK
• SALGIN HASTALIK ÖLÜM

6
Sigaraya Bagli Ölümler
Dünyada 1.1 milyar sigara içen 4.9 milyon ölüm /
yil ---- 10 milyon (2025) (günde 12
bin ölüm) Türkiyede 17 milyon sigara içen 70-100
bin ölüm / yil (günde 200-250 ölüm)
7
Önümüzdeki 30 yil içinde sigara, AIDS,
Tüberküloz, Trafik kazalari, Anne ölümleri,
Intihar, Cinayetlerin toplamindan daha fazla
insan öldürecektir
8
(No Transcript)
9
Bugünkü sigara içme oranlari ayni sekilde devam
ettigi takdirde halen yasayan 250 milyon çocuk
sigara nedeniyle ölecektir
10
Ülkeler Düzeyinde Ise

• Sosyoekonomik düzey
• Egitim düzeyi düstükçe
• SIGARA TÜKETIMI ARTMAKTADIR

11
31 Mayis Sigarasiz Bir Dünya Günü

• Her yil 31 Mayis Sigarasiz Bir Dünya Günü
  olarak kutlanir
• Dünya Saglik Örgütüne üye devletler 1987 yilinda
  bu günü sigara salgini ile olusan önlenebilir
  hastalik ve ölümlere dikkat çekebilmek için
  etkinlik günü olarak belirlemislerdir

12
Sigara Gerçegi

• Her dozu zararlidir
• Vücudun her kismina zarar veren binlerce kimyasal
  içerir
• Yüksek bagimlilik yapici etkiye sahiptir
• Dünyanin en güçlü endüstrisi tarafindan saldirgan
  reklam ve promosyon taktikleri ile satilir
• Sadece kullanana degil, maruz kalana da zarar
  verir
• Üreticinin önerdigi gibi kullanildiginda
  kullaniciyi öldürür

13
Sigara içimi /bagimliligi bir hastaliktir(Interna
tional Classification of Diseases,10th
RevisionF.17)
14
Türkiye Tütün Üreticisi Ülkedir
Ülke Üretim (1000 ton) Toplamin yüzdesi
Çin 3390 42.1
ABD 746 9.3
Hindistan 624 7.8
Brezilya 577 7.2
Türkiye 296 3.7
Zimbabwe 192 2.4
Endonezya 184 2.3
Digerleri 2039 27.3
Dünya toplami 8048 100.0
15
Ülkemizde Tütün Kullanimi Yaygindir

• Toplum genelinde
• Farkli meslek gruplarinda
• Çocuklar arasinda
• Gençlerde
• Kadinlarda
• Sigara içimi yaygindir

Türkiyede 17 milyon kisi sigara içmektedir
16
Türkiyede Yetiskinlerin Sigara Içme Sikligi
Yüksektir (Bilir N., Güçiz B., Yildiz N.)
Grup Sayi Yil Siklik ()
Doktor 1128 1999 43.1
Ögretmen 1044 1999 48.6
Gazeteci 109 1996 63.9
Söför 338 1999 74.3
Polis 718 1999 64.7
Imam-müezzin 279 1999 25.1
Artist 130 1996 46.2
Sporcu 149 1996 34.9
17
Ülkelerde Sigara Içme Sikligi (yetiskinler)

Erkek () Kadin ()
Çin (1984) 61 7
Japonya (1994) 59 (1966 84) 15 (1966 15)
Kanada (1994) 29 (1966 50) 31 (1966 50)
ABD (1993) 28 (1970 44) 23 (1970 32)
Rusya Fed. (1993) 67 (1985 53) 30 (1985 10)
Singapore (1995) 32 (1970 42) 3 (1970 5)
Yunanistan (1994) 46 (1987 61) 28 (1987 25)
Ingiltere (1994) 28 (1980 42) 26 (1980 37)
Türkiye (1993) 58 (1988 62) 13 (1988 24)
DÜNYA 47 12
18
Türkiyede sigaraya baslama yasi düsüktür
19
Ögrencilerde Sigara Içme Sikligi Yüksektir(Bilir
N., Güçiz B., Yildiz N.)
Grup Sayi Yil Sigara içen ()
7. Sinif (12-13 yas) 512 1453 1720 1996 1998 1999 3.5 2.0 0.8
10. Sinif (15-16 yas) 552 1317 1497 1996 1998 1999 28.3 16.3 14.8
20
Gençlerin Sigara Içimi

• Sigara baslama yasi 11.9a düsmüstür
• Sigara baslama nedenleri
• Akran etkisi
• Sigaranin kolay ulasilabilirligi
• Rol modellerin sigara içici olusu
• Görsel basin, film, klip
• Gizli reklam ve promosyonlardir

Sigarayi bir kez deneyen 4 kisinin 3 tanesi
sigara bagimlisi olur
21
Ergenler Sigaraya Ulasabilmektedir

• Oysa ülkemizde 18 yas altina tütün ürünlerinin
  satisi yasaktir
• Satin alabilmek için kanuni olarak belirlenmis
  yas sinirinin üstünde olduklarini kanitlamalari
  gereklidir

• Ülkemizde
• Sigara ucuz
• Tane ile satis !!!
• Aile ortamindan edinebilme mümkün
• Arkadas ortamindan edinebilme olasi

22
Çocuklar ve Sigara

• Ülkemizde çocuklar pasif içicidir
• Simdiki hastalik riskleri artmistir
• Gelecekteki hastalik riskleri artmaktadir
• Gizli reklam ve promosyonlara hedeftirler

23
Kadinlarda Sigara Içimi

• Global olarak kadinlarin sigara içim orani 12
  yaklasik, 236 milyon kadin olarak tahmin
  edilmektedir
• Ancak sigara salgini kadinlarda özellikle genç
  kadinlarda hizla artmaktadir

24
Kadinlarda Sigara Içimi

• Kadinlarin daha fazla egitim olanagina ve
  ekonomik güce kavusmasi ile sigaraya ulasma
  olanaklari artmistir
• Bu durum kadinlar arasinda sigara aliskanliginin
  yayginlasmasinda rol oynamaktadir

25
Kadinlarda Sigara Içimi

• Sigara firmalarinin özellikle kadinlara yönelik
  üretim ve pazarlama yaklasimlari da kadinlar
  arasinda sigara kullaniminin artisinda önemli rol
  oynamistir
• Kadinlar açisindan sigara içme davranisi
• Kendini ve ekonomik gücünü kanitlama
• Bagimsizlik
• Kendine güvenin göstergesi olarak görülmüstür

26
Ülkemizde Kadinlarda Sigara Içimi

• Türkiyede sigara içme aliskanligi kadinlarda
  erkeklere göre biraz daha düsüktür
• Kirsal alandaki kadinlar arasinda sigara içimi
  çok azdir ancak kentlerde kadinlarin sigara içim
  orani yüksektir

27
Ülkemizde Kadinlarda Sigara Içimi

• Ülkemizde kadinlar arasindaki sigara aliskanligi
  egitim düzeyi ile dogru iliskilidir
• Egitim düzeyi arttikça sigara aliskanligi da
  artmaktadir

28
Türkiyede Kadinlar Arasinda Sigara Içme
Aliskanligi (1996)
29
Ülkemizde Tütün Mamülleri Ucuzdur

• Ucuz fiyatlar alim gücü az olan gruplarin
  sigaraya ulasabilirligini kolaylastirmaktadir
• Çocuk
• Genç
• Kadin

30
Türkiye 1990-1999 Yillari Arasinda Sigara
Tüketiminde Artisin En Fazla Olan Ülkelerdendir
Ülkeler Yurt Içi Tüketim 1990 (milyon ton) Yurt Içi Tüketim 1999 (milyon ton) Yüzde Degisim
Pakistan 31,934 54,500 70.66
Bulgaristan 12,200 19,000 55.74
Türkiye 73,270 111,500 52.18
Endonezya 140,936 207,685 47.36
Hollanda 23,251 30,124 29.56

Toplam 4,538,890 4,351,770 -4.12
Dünya Bankasi Raporu
31
Türkiyedeki Sigara Tüketimi 1960-2000
32
Dünya Bankasi Siniflamasina Göre Ülkelerdeki
Ortalama Sigara Fiyatlari ve Vergiler
Ülkeler Fiyat (ABD) Vergi (ABD) Vergi Orani
Yüksek Gelirli Ülkeler 3,23 2,26 68.6
Orta Yüksek Gelirli Ülkeler 0,81 0,43 51.9
Orta Düsük Gelirli Ülkeler 0,34 0,17 49.9
Düsük Gelirli Ülkeler 0,34 0,15 45.6
Türkiye 0,51 0,22 42
Türkiye, 1960-2000 0,35 0,18 49.2
Kaynak Jha ve Chaloupka (2000).
33
Türkiye Ortalama Sigara Paketi Fiyati ile
Avrupanin En Ucuzu
34
Sigara fiyatlari ve vergileri artirildiginda,
halkin sigara içme orani düsmektedir
35
Sigara fiyatlari ve vergileri artirildiginda,
halkin sigara birakma orani yükselmektedir
36
(No Transcript)
37
Sigara üreticileri gelismis ülkelerde
yasaklardan dolayi satamadiklari yüksek katranli
ve yüksek nikotinli sigaralari gelismemis
ülkelerin pazarina sürmektedir Dünya Saglik
Örgütü
38
(No Transcript)
39
(No Transcript)
40
Light, Düsük Nikotin ve Düsük Katran

• Yaniltici "light", "mild vs. kelimeler veya
  yaniltici marka isimleri kullanilabilmektedir
• Bunlarin esas amaci düsük katran ve nikotin
  ölçümlerine dayandirirak riskin daha azaldigini
  vurgulanmaktadir
• Böylece reklam ve promosyon araci olarak
  kullanmaktir

41
Zarar Azaltilabiliyor mu?

• Düsük katranli ve light sigaralarin saglikla
  ilgili riskleri daha azalttigi gösterilememistir
• Bagimliligin olusumu için yeterli nikotini
  içerirler
• Bu sigaralarin sigarayi birakmaya yardimci
  olduklari da gösterilmemistir

42
(No Transcript)
43
(No Transcript)
44
Çevresel Sigara Dumani

• Ana dumana göre daha fazla nikotin içerir
• Karsinojenler daha yüksek konsantrasyondadir
• Özellikle ev içi çevresel sigara dumanina
  maruziyet büyük boyutlardadir
• Is olarak kahvehane, gazino çalisanlari, restoran
  ve bar çalisanlari vs. maruz kalmaktadir
• 1992 yilinda çevresel tütün dumani Grup A
  karsinojen olarak tanimlanmistir

45
Ülkemizde Halka Açik Tüm Alanlarda Maruziyet
Devam Etmektedir

• Egitim kurumlarinda kapali ve açik alanlarda
  sigara içilebilmektedir
• Sosyal organizasyonlarda sigara içilebilmektedir
• Cafe, restoran ve barlarda sigara
  içilebilmektedir
• Isyerlerinde sigara içilebilmektedir
• Halki bilgilendirme kampanyalari yeterli
  olmamaktadir

46
(No Transcript)
47
(No Transcript)
48
Sponsorluklar

• Tütün endüstrisinin pazarlama stratejilerinde
  sponsorluklar hizla artmaktadir
• Eglence sektörü
• Spor
• Sanat
• Amaç
• Prestij ve kredi kazanmak
• Endüstriye karsi olan elestiriyi azaltmak
• Sigara içimini sosyal olarak kabul edilebilir
  hale getirmek
• Destek alan organizasyonlari yanina almak
• Tütün endüstrisine karsit olan duygulari
  nötralize edebilmektir

49
(No Transcript)
50
(No Transcript)
51
Popüler Kültüre Ulasmak

• Tütün endüstrisi sigarayi popüler kültürün
  bir parçasi haline getirmek için
• Filmleri
• Televizyonu
• Müzigi ve
• Interneti
• kullanmaktadir

52
Çocuklara Yönelik Filmlerde Dahi Gizli Reklamlar
Yer Almaktadir
53
Sigara ve Gençlik

• Özellikle gençlere sigara satisini özendirecek en
  etkili araç sigara reklamlaridir
• Gençlere yönelik sigara reklamlari sigaranin
  saglik, zenginlik ve güç gibi ögelerle
  bagdastirilmasini amaçlar
• Dünya Bankasi raporuna göre 101 ülkede yapilan
  arastirma sonucunda sigara reklamlari yasak olan
  ülkelerde sigara tüketiminin daha hizli düstügü
  saptanmistir

54
ULUSAL TÜTÜN KONTROLÜ
55
KANUNLAR
56
Tütün Mamullerinin Zararlarinin Önlenmesine Dair
Kanun (1996) No. 4207

• Çocuklara sigara satisini yasaklar
• 18 yasindan küçüklere
• Reklami yasaklar
• Basin, TV, bilboard, sponsorluk,...
• Sigara paketi üzerine uyari yazisi Sagliga
  zararlidir konmasini zorunlu kilar
• Toplu yerlerde sigara içmeyi yasaklar
• Saglik, egitim, kültür, spor, toplu tasima, 5
  kisi
• Sigara karsiti egitimi zorunlu kilar
• TV egitim yayinlari ayda 90 dak.

57
(No Transcript)
58
Tütün Kontrol Çerçeve Sözlesmesi

• Türkiye Dünya Saglik Örgütüne üye diger ülkelerle
  birlikte Tütün Kontrol Çerçeve Sözlesmesini
  imzalamistir
• Bu sözlesme geregi Ulusal Tütün Kontrol Programi
  olusturulmustur

59
Tütün Kontrol Çerçeve Sözlesmesi

• Tütün çerçeve sözlesmesi ile halkin tütün
  mamülleri konusunda yaniltmasi son bulacaktir
• Bu anlasma ile sigara paketleri üzerine tütünün
  saglik üzerine etkilerini yazan uyarici yazilar
  yazilmasi zorunlu hale gelmektedir

60
(No Transcript)
61
(No Transcript)
62
(No Transcript)
63
(No Transcript)
64
(No Transcript)
65
(No Transcript)
66
(No Transcript)
67
(No Transcript)
68
Sigara Bagimlilik Yapmaktadir

• Sigara dumaninda kanserojen, irritan özelliklere
  sahip 4000den fazla kimyasal madde vardir
• Bu maddelerden NIKOTIN bagimlilik yapici özellige
  sahiptir
• Sigara içiminin devamliliginda bagimlilik rol
  oynamaktadir

69
Sigaranin Birakilmasi

• Sigaranin birakilmasiyla birakan kisinin
  saglayacagi saglik yarari çok önemlidir
• Birakma ne kadar erken gerçeklesirse, bu yarar o
  ölçüde artmaktadir
• Bu yarar ömür süresiyle ve yasam kalitesiyle ile
  ilgilidir

70
Sigaranin Birakilmasi Konusunda Saglik Hizmeti
Açigi Vardir

• Sigarayi birakma çabasi, güçlü bir bagimlilik söz
  konusu oldugu için gerekli desteklerin yoklugunda
  genellikle basarisizlikla sonlanmaktadir
• Bu konuda yetismis insan gücünün, ilaç ve hekim
  desteginin devreye girmesi halinde ise basari
  sansi önemli ölçüde artmaktadir

71
Sigara Birakma Tedavisi

• Sigara birakma tedavisi için kullanilan ilaçlarin
  sosyal güvenlik kapsaminda olmamasi ilaç
  kullanimini çok önemli düzeyde engellemektedir
• Birakmada kullanilan ilaçlari bulma ve satin alma
  zorlugu vardir
• Birakma hizmetlerinin örgütlülük durumu
  yetersizdir

72
Sigara Birakma Tedavisi

• Sigara bagimliligi bir hastaliktir ve her
  hastalik gibi tedavisi hekimler tarafindan
  yapilmalidir
• Ülkemizde sigara birakma hizmetinin kötü
  kullanimi vardir
• Bilimsel kanita dayali olmayan (etkisi olmayan
  veya etkisi kanitlanmamis) birakma hizmeti
  sunulmasi yoluyla bireyler yaniltilmaktadir

73
HER HEKIM SIGARA HASTALIGINI TEDAVI ETMELIDIR

• Sigara bagimliligi Dünya Saglik Örgütü tarafindan
  tanimlanmis bir hastaliktir
• Her kronik hastalik gibi hekimler kisinin sigara
  içim durumunu sorgulamali ve tedavi
  edebilmelidir
• Hekiminden bir kez bile olsa Sigarayi Birakin
  mesajini duyan içicilerin 5i sigarayi
  birakmaktadir
• Hekimler sigara birakmak için yardim isteyen
  hastalarini tedavi etmelidir

74

• ULUSAL TÜTÜN KONTROL PROGRAMLARINI DESTEKLEMEK
  VE SIGARASIZ SAGLIKLI BIR TÜRKIYE IÇIN ÇALISMAK
  GÖREVIMIZDIR

SAGLIKLI YARINLAR DILEGI ILE
75

• KAYNAKLAR
• Prof. Dr. Nazmi Bilir
• Prof. Dr. Elif Dagli
• Doç. Dr. Savas Alper
• Dr. Zeynep Önder
• Dr. Ayda Yürekli
• Dr. Tahir Soydal
• Dr. Toker Ergüder
• Uz. Dr. Mesut Kosku
• Kamil Yavuz
• www.toraks.org.tr
• Tütün ve Saglik Çalisma Grubu

Tesekkürlerimizle
76
SIGARAYI BIRAKIYORUZ
TORAKS DERNEGI TÜTÜN ve SAGLIK ÇALISMA GRUBU 2005
77
SIGARA GERÇEGI

• Sigara tiryakiligi, en öldürücü toplumsal
  zehirlenme olayidir
• Ölüm, sigara nedeniyle olusan hastaliklar sonucu
  gelisir

78
SIGARA GERÇEGI

• Her bir sigarada vücut için zehirli, tahris
  edici, kanser yapici ya da kanserin ortaya
  çikmasini kolaylastirici 4000den fazla kimyasal
  madde bulunmaktadir
• Bunlardan 50 tanesinin dogrudan kansere sebep
  oldugu ispatlanmistir

79
SIGARA ve BAGIMLILIK NIKOTIN

• Kisiyi sigaraya bagimli hale getiren madde
  nikotindir
• Nikotin bagimliligin yanisira
• kalp atislarini hizlandirir
• tansiyonu yükseltir
• kanin pihtilasma riskini artirir

80
SIGARA ve KARBONMONOKSIT

• Sigara dumaninda bulunan karbon monoksit gazi,
  kanin oksijen tasimasina engel olur
• Bunun sonucunda sigara içenler egzersiz sirasinda
  daha çabuk yorulurlar

81
SIGARA ve ERKEN ÖLÜM

• Dünya Saglik Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her
  yil 4.9 milyon kisi sigara nedeniyle olusan
  hastaliklar yüzünden ölmektedir
• 2025 yilinda bu rakamin 10 milyona çikmasi
  beklenmektedir
• Bunun 7 milyonunun bizim gibi gelismekte olan
  ülkelerde olacagi belirtilmektedir
• Tiryakilerin 25-30u zamanindan önce ölmektedir

82
SIGARA ve KANSER

• Erkeklerde tüm kanser türlerine bagli ölümlerin
  35inin, kadinlarda ise 15inin nedeni
  sigaradir
• Akciger kanserine bagli ölümlerin 90inin nedeni
  sigaradir

83
SIGARA ve KANSER

• Akciger kanseri, kanser nedeniyle ölümler içinde
  birinci sirada yer almaktadir
• Sigara içenlerde akciger kanseri riski
  içmeyenlerden 20 kat fazladir

84
SIGARA ve KANSER

• Sigara içenlerde akciger disinda
• Agiz
• Dil ve dudak
• Girtlak ve yemek borusu
• Pankreas
• Böbrek
• Mesane
• Prostat
• Rahim agzi kanseri riski
  de artmaktadir
• Hiç içmedigi halde dumana maruz kalan kadinlarda
  da kanser riski artmaktadir

85
SIGARA ve AKCIGER

• Sigara, kronik bronsit ve amfizem gibi nefes
  darligi yapan solunum sistemi hastaliklarinin en
  önemli nedenidir
• Bu hastaliklar nedeniyle ölüm, hiç
  içmeyenlerindekinden 40 kat fazladir

86
SIGARA ve DOLASIM SISTEMI

• Sigara içenlerde kalp krizi geçirme riski 3 kat
  artmaktadir
• Sigara, kan dolasimini ve damarlari etkiler
• Beyin damari hastaliklari ve felç olma riskini
  artirir
• Bacak kangrenlerine neden olur

87
SIGARA ve KADIN SAGLIGI

• Sigara içen kadinlarda
• düsük yapma
• erken dogum
• düsük agirlikli bebek dogurma
• kisirlik ve
• dogum kontrol hapi kullananlarda kalp krizi
  geçirme riski artmaktadir

88
SIGARAYI BIRAKMAKTA NEDEN ZORLANIYORSUNUZ?

• Sigaradaki nikotin bagimlilik yapici etkisi güçlü
  bir maddedir
• Kokain, eroin ve alkol gibi güçlü bagimlilik
  yapar
• Tesadüfen denemis kisilerde bile sigaranin
  bagimlilik yapma olasiligi vardir

89
NEDEN SIGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ?

• Nikotin, sigara içilen bir soluktan 7 saniye
  sonra beyine ulasir
• Kendinizi iyi hissetmenizi saglar ve daha çok
  nikotin istemenize neden olur

90
NEDEN SIGARAYI BIRAKMAKTA ZORLANIYORSUNUZ ?

• Sigara içenlerde el ve agiz aliskanligi vardir
• Günde içilen sigara sayisi ne kadar fazlaysa, bu
  aliskanlik o kadar güçlüdür

91
SAGLIK ZARARLARI

• Sigaranin zararlari uzun bir sürede ortaya çikar
• Bu nedenle sigara içen kisiler, tehlikenin
  bilincinde olmadan içmeye devam ederler

92

• Sigara, kullanicilarin günlük yasantisinin bir
  parçasi haline geldiginden, gün içinde pek çok
  sey içme dürtüsü uyandirir
• Yemek yemek
• Sohbet ortamlari
• Stres anlari

93
SIGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?
94
SIGARAYI NASIL BIRAKACAKSINIZ?

• Sigarayi birakmada birkaç yöntem vardir
• Kendi kendine birakma
• Bagimlilarin bir kismi sigarayi birden, kendi
  kendine birakabilir
• Kendi kendine birakmakta zorlanan kisilerde en
  etkili tedavi, hekim gözetiminde bilimsel
  yöntemlerin kullanilmasidir
• Etkinligini kanitlamis tibbi tedavi

95
ETKINLIGINI KANITLAMIS TIBBI TEDAVI

• ILAÇ TEDAVISI
• Ilaç tedavisi hekim kontrolü ve danismanliginda
  uygulanmalidir
• Nikotin yerine koyma tedavisi
• Bupropion HCl tedavisi

96
NIKOTIN TEDAVISI

• Nikotin yerine koyma tedavisi bagimlilarda
  sigara birakirken olusan yoksunluk belirtilerini
  giderir
• Farkli formlari vardir
• nikotin bandi
• nikotin sakizi
• nikotin burun spreyi
• nikotin kartusu

97
BUPROPION HCl

• Nikotin içermeyen, tedavi rehberlerine girmis bir
  ilaçtir
• Beyinde etkilidir
• Sigara birakirken olusan nikotin yoksunluk
  belirtilerinin azalmasina neden olmaktadir

98
SIGARAYI KENDI BASINIZA BIRAKACAKSANIZ
99
SIGARAYI BIRAKMAYA HAZIRLANIN

• Sigarayi birakamayacaginizi asla düsünmeyin,
  karamsarliga izin vermeyin
• Birakmak için kendinize bir gün belirleyin ve o
  gün birakma konusunda kararliliginizi koruyun

100
SIGARA BIRAKMA NEDENLERINIZI YAZIN

• Sigarayi birakmayi isteme nedenlerinizi
  listeleyin
• Birakma nedenleri listesini her zaman
  görebileceginiz yerlerde bulundurun
• yaninizda tasiyin
• çevrenize asin
• Birakma kararinizi arkadaslariniz ve ailenizle
  paylasin ve size destek olmalarini isteyin

101
SIGARA, ÇAKMAK ve KÜLLÜGÜ KALDIRIN

• Evinizde ve isyerinizde sigara ve sigarayi
  hatirlatacak esyalari kaldirin
• Çakmak
• Sigaralik
• Küllük
• Cebinizde veya çantanizda sigara, çakmak
  tasimamaya çalisin

102
ETKINLIKLER ve HOBILER

• Biraktiginiz zaman mücadelenizi kolaylastiracak
  yeni günlük etkinlikler gelistirin
• Yasiniza uygun egzersiz programina
  baslayabilirsiniz
• Yürüyüs
• Aerobik
• Yapmak istediginiz hobi ve zevkleriniz varsa
  bunlara zaman ayirmaya çalisin

103
LÜTFEN UNUTMAYIN!

• Bagimlilik yapici bir maddeden kurtulmak güçtür,
  ancak imkansiz degildir
• Kararlilikla basarilir
• Pek çok bagimlinin zorlandigi nikotin yoksunluk
  belirtileri geçicidir
• En çok zorlayacagi süre ilk 2-3 haftadir

104
SIGARAYI BIRAKIRKEN

• Olumsuz beklenmedik olaylar sizi sigara içmeye
  tesvik edebilir
• Sigaranin ayni zamanda bir aliskanlik oldugunu ve
  üstesinden gelebileceginizi hatirlayin
• Sigaranin içinde bulundugunuz olumsuzluklari
  degistirmeyecegini unutmayin

105
SIGARAYI BIRAKIRKEN

• Sigara içmeniz sorunlara çözüm getirmeyecektir
• Tekrar baslamis olmaniz sizi üzecek ve kendinize
  güveninizi sarsacaktir

106
TEKRAR BASLAMA RISKI

• Biraktiktan sonra tekrar baslama riskiniz ilk
  haftalarda en yüksek düzeydedir
• Kararlilik ve azminizi kullanmaniz gereken bu en
  önemli dönemde, size yardim eden hekiminizden
  destek alabilirsiniz

107
DENEME BASARISIZ OLURSA

• Ilk deneme basarisiz olursa
• kendinize olan güveninizi yitirmeyin
• hayal kirikligina ugramayin
• mücadelenize devam edin

108
SIGARAYI BIRAKTINIZ GÜN

• Biraktiginiz gün gerginliginizi giderecek
  ugrasilar bulun
• Bu ugras yürüyüse çikmak, alisverise gitmek,
  sigara içmeyen bir arkadasinizla sohbet etmek
  olabilir

109
BIRAKTIGINIZ GÜN

• Aile ve arkadaslarinizin destegini isteyin
• Bu ayni zamanda eger sigara içiyorlarsa, sizin
  yaninizda içmelerini engelleyecektir
• Biraktiginiz günü kutlayabilirsiniz
• Kendinize hediye alabilir ya da özel bir sey
  yapabilirsiniz

110
BIRAKTINIZ

• Sigarayi biraktiktan sonra bol su, meyve suyu
  için
• Çay ve kahve içmek sigarayi hatirlatiyorsa bir
  süre bu içeceklerin miktarini azaltin

111
ZORLANIYORSANIZ

• El ve agiz aliskanliginiz sizi zorluyorsa
• Kalem ya da stres topu ile oynayabilir
• Agzinizda kürdanla oynayabilir
• Sekersiz sakiz çigneyebilirsiniz
• Ya da elinize bir bardak su alarak sigara
  aradiginizda içebilirsiniz

112
ILK HAFTALAR

• Ilk 2-3 hafta sigaranin yogun içildigi ortamlara
  girmemeye çalisin
• Bir süre sigarayi hatirlatici günlük
  aliskanliklarinizdan vazgeçmeyi deneyin
• Birakmaya çalistiginiz dönemde diger bagimlilarin
  çabalarinizi engellemesine izin vermeyin

113
ZORLANDIGINIZDA

• Eger sabretmeyi basarirsaniz, istek geldiginde
  3-5 dakika sürüp geçtigini göreceksiniz
• Bu kisa süreyi atlatmak sizin elinizde
• Meyve ya da çig yenebilen sebzeler (havuç,
  salatalik gibi) atistirin
• 10 kez derin nefes alip verme egzersizi uygulayin
• Basit egzersiz hareketleri yapin
• Dus alin
• Yemek sonrasi istek geldiginde sofrada
  oyalanmayin, hemen kalkip dislerinizi firçalayin

114
ZORLANDIGINIZDA

• O anda bir isle mesgul iseniz, kisa bir süre
  yaptiginiz isi birakip baska bir seyle ilgilenin
• Bu asiri istek gelen dönemlerde
• Birakmaya hazirlik asamasinda önerilen
  hobilerinizle ugrasabilir
• Evde oturuyorsaniz disari çikabilir
• Is basindaysaniz kisa bir süre odanizdan çikip
  bir arkadasinizla kisa bir sohbet yapabilir
• Gazete okumayi deneyebilirsiniz

115
ZORLANDIGINIZDA

• Asla Bir tane içsem ne çikar diye düsünmeyin
• Içeceginiz tek bir sigara, yeniden baslama
  riskinizi artiracaktir
• Demek birakabiliyorum, istersem kontrol
  edebiliyorum diyerek yanilgiya düsmeyin
• Sadece kendinizi aldatmis olursunuz

116
SIGARAYI BIRAKTIGINIZDA YASAYABILECEGINIZ
OLUMSUZLUKLAR NELERDIR?

• NIKOTIN YOKSUNLUK BELIRTILERI
• Bagimlilarin üçte ikisinde yoksunluk belirtileri
  olusur ve geçicidir
• Çogu 2-3 hafta içinde kaybolur
• Bazen biraz daha uzun sürebilir

117
NIKOTIN YOKSUNLUK BELIRTILERI

• Huzursuzluk
• Uykusuzluk
• Gerginlik
• Düsünceleri toplamada güçlük
• Asiri tepki verme
• Sinirlilik
• Yorgunluk

• Titreme
• Bas agrisi
• Kabizlik
• Agiz kurulugu
• Istah artmasi
• Kilo alma

118
NELER YAPABILIRSINIZ

• Huzursuzluk, gerginlik ve sinirlilik durumlarinda
  yürüyüse çikabilir, spor yapabilir, dus alabilir
  müzik dinleyebilirsiniz
• Uykusuzluk çekiyorsaniz,
• Aksam 1800den sonra çay, kahve gibi kafeinli
  içecekleri olabildigince az içmeniz yada bir süre
  içmemeniz
• Ilik dus almaniz
• Ilik süt içmeniz yararli olabilir

119
NELER YAPABILIRSINIZ?

• Bas agrisi varsa
• Dus almak
• Yürüyüs ya da hafif egzersizler yapmak
• Kabizlik olustuysa
• Bol su ve meyve suyu içmek
• Posa birakan lifli yiyeceklere agirlik vermek
• Agiz kurulugu olursa
• Su içmek
• Sakiz çignemek
• Bu sorunlar geçicidir
• Vücudunuz nikotinsizlige alismaya çalismaktadir

120
SIGARAYI BIRAKIRKEN

• Istah artmasi ve kilo alma, sigarayi birakanlarda
  sik karsilasilan bir durumdur
• Genellikle yaklasik 3-5 kglik kilo artisi
  beklenir
• Pek çok kisi bundan korkmakta ve yeniden sigaraya
  baslamak için bunu gerekçe olarak kullanmaktadir

121
SIGARAYI BIRAKIRKEN

• Düzenli ve düsük kalorili beslenmek
• Egzersiz yapmak
• El aliskanligini geçistirmek için yenilen
  kuruyemis, cips, bisküvi gibi yagli, kalorisi
  yüksek gidalardan uzak durmak
• KILO ALINMASINI ENGELLER
• Egzersiz kilo almayi engelledigi için kendinizi
  daha iyi hissetmesini saglar

122
NIKOTIN YOKSUNLUK BELIRTILERI

• Sigara birakildiginda ortaya çikmasi olasi
  nikotin yoksunluk belirtileri, sigarayi birakmaya
  çalisan kisinin isini zorlastirir
• Hekiminiz uygun gördügü taktirde, uygulanacak
  tibbi tedavi
• Asiri içme istegini azaltir
• Yoksunluk belirtilerini kontrol altina alir
• Sigarasizliga alismayi kolaylastirir

123
SIGARAYI BIRAKMANIN FAYDALARI
124
ILK 20 DAKIKA IÇINDE

• Nabziniz
• Kan basinciniz
• El ve ayaklarinizin isisi
• NORMALE DÖNER

125
SEKIZ SAAT SONRA

• Kan oksijen seviyeniz normal düzeye çikar
• Kan karbonmonoksit düzeyiniz normal düzeye iner
• Dokulariniza giden oksijen miktari artar
• Enerjiniz artar

126
KALP KRIZI GEÇIRME RISKINIZ AZALIR

• Kalp krizi geçirme riskiniz ilk günlerden
  itibaren azalmaya baslar, 1 yilin sonunda risk
  50 azalir
• Beyin kanamasi ve bacaklardaki damar hastaligi
  (buerger) riski 30-50 oraninda azalir

127
IKINCI GÜNÜN SONUNDA

• Tat ve koku duyulariniz artar
• Dilinizdeki aci tat azalmaya baslar

128
ÜÇÜNCÜ GÜNDEN ITIBAREN

• Rahat nefes almaya basladiginizi hissedersiniz

129
IKI HAFTA-ÜÇ AY SONRA

• Akciger kapasiteniz 30 artar
• Dolasiminiz normale gelir
• Rahat spor yapabilirsiniz, yürüyebilirsiniz

130
IKI HAFTA-ÜÇ AY SONRA

• Efor kapasiteniz artar
• Öksürük azalir ve 3 ay içinde kaybolur
• Balgam miktari 2 haftada yari yariya azalir
• Soluk alip vermeniz kolaylasir
• Koku ve tat alma duyulariniz iyilesir
• Bagisiklik sisteminiz güçlenmeye baslar
• Kendinizi daha dayanikli ve güçlü hissetmeye
  baslarsiniz
• Dis ve parmaklarinizdaki sari lekeler kaybolur

131
BIR-DOKUZ AY SONRA

• Akcigerleriniz kendini temizleyecek
• Infeksiyon riskiniz azalacak
• Kendinizi iyi hissedeceksiniz

132
BES YIL SONRA

• Akciger kanseri olma riskiniz günde bir paket
  sigara içmeye devam eden kisiye göre 50 azalacak

133
ON YIL SONRA

• Felç olma riskiniz 5- 10 yil içinde hiç sigara
  içmemis olanlarla ayni düzeye iner
• Akciger kanseri, agiz, girtlak, yemek borusu,
  idrar torbasi, böbrek, pankreas kanseri riski
  azalir

134
ONBES YIL SONRA

• Koroner damar hastaligi ve kalp krizi riski, hiç
  içmeyenlerinkiyle ayni olur

135
SIGARAYI BIRAKMANIN SOSYAL FAYDALARI

• Evde, isyerinde, arkadas ortaminda sigara içmeyen
  ve siz içtiginiz için rahatsiz olanlar ve
  sevdikleriniz artik dumana maruz kalmayacaktir
• Çocuklariniza iyi örnek model olabileceksiniz
• Çocuklarinizi pasif içicilikten kurtarip kulak
  iltihabi, bademcik iltihabi, sinüzit, bronsit,
  hisiltili solunum, astim gibi hastaliklara
  yakalanma risklerini azaltacaksiniz

136
SIGARAYI BIRAKMANIN SOSYAL FAYDALARI

• Çevrenizdeki insanlara örnek olarak onlarin da
  birakmasini kolaylastiracaksiniz
• Eviniz, arabaniz, giysilerinize sinmis sigara
  kokusu kaybolacagindan çevreyi rahatsiz
  etmeyeceksiniz
• Artik sigara içerek topluma zarar vermeyen bir
  bireysiniz

137
EKONOMIK YÖNÜ

• Sigaraya ayirdiginiz para cebinizde kalacagi için
  tasarruf etmis olursunuz
• Üç ay sonuna bir TV ya da müzik seti
  alabilirsiniz
• Birinci yilin sonunda evinize bir bilgisayar
  alabilirsiniz
• Yirmi yil sonra da bir araba sahibi
  olabilirsiniz
• Sigaranin neden oldugu hastaliklar nedeniyle
  doktor, hastane, tedavi giderleriniz azalacaktir

138
TEKRAR SIGARAYA BASLAMAMANIN PÜF NOKTALARI

• Sigaraya tekrar baslamamak büyük çaba gerektirir
• Içme dürtüsü zaman zaman sizi zorlayabilir
• Içme dürtüsünün ne zaman ortaya çiktigina dikkat
  edin
• Içme dürtüsüne neden olan faktörleri belirleyin
  (stres, yemek sonrasi, çay kahve içmek, alkol,
  arkadas ortami, sigarayi görmek gibi)

139
TEKRAR SIGARAYA BASLAMAMANIN PÜF NOKTALARI

• Bu faktörlere karsi önceden hazirlikli olun
• Sigarayi neden biraktiginizi kendinize hatirlatin
• Dürtü geldiginde daha önce anlatilan yöntemlere
  basvurun (derin nefes alip vermek, su içmek,
  egzersiz yapmak vb)

140
TEKRAR SIGARAYA BASLAMAMANIN PÜF NOKTALARI

• Sigara içilen bir ortamdaysaniz uzaklasin
• Içmemeyi basardiginizda kendinizi ödüllendirin
• Herhangi bir sebeple sigara içecek olursaniz,
  kendinize karsi acimasiz olmayin, güveninizi
  yitirmeyin
• Güçlü bir bagimlilik yapici maddeyle mücadele
  ettiginizi unutmayin, kendinizi suçlamayin
• Bir kez içmeniz, basarisiz oldugunuzu göstermez

141
(No Transcript)
142
(No Transcript)
143
BASARABILIRSINIZ
TORAKS DERNEGI TÜTÜN ve SAGLIK ÇALISMA GRUBU