OBEZITE

1
OBEZITE
2
Obezite nedir?

• Obezite, vücuda besinler ile alinan enerjinin,
  harcanan enerjiden fazla olmasindan kaynaklanan
  ve vücut yag kitlesinin, yagsiz vücut kitlesine
  oranla artmasi ile karakterize olan kronik bir
  hastaliktir. Diger bir deyisle vücutta asiri
  miktarda yag toplanmasidir.

3

• Obezite sadece obez kisiyi degil,çevresindekileri
  yani toplumuda etkileyen, fizyolojik ,organik,
  sistemik, hormonal, metabolik, estetik,
  psikolojik ve sosyal sorunlara yol açabilen bir
  hastaliktir.

4

• Obezite prevalansi, hem gelismis hem de
  gelismekte olan ülkelerde tehlikeli bir hizla
  artmaktadir.
• Afrika ve Asya ülkelerinde görülme orani daha
  azdir. Kirsal bölgelere göre kentlerde daha
  yaygindir.
• Bati toplumlarinda eriskinlerin yarisinin kilo
  fazlaligi oldugu ve özellikle kadinlarda daha
  yaygin oldugu bilinmektedir.

5

• Dünya Saglik Örgütü (WHO) verilerine göre,
  dünyada 400 milyonun üzerinde obez ve 1,6 milyar
  civarinda da hafif obez birey bulunmaktadir. 2015
  yilinda bu oranin sirasiyla 700 milyon ve 2,3
  milyara ulasacagi düsünülmektedir.

6
(No Transcript)
7

• TURDEP in yaptigi arastirmaya göre Bölgesel
  dagilimlar göz önüne alindiginda obezite, Dogu
  Anadoluda en düsük (17,2) ve Iç Anadoluda en
  yüksek (25,0) olmak üzere, güneyde 24, kuzeyde
  23.5 ve batida 21,6 bulunmustur.

8
(No Transcript)
9
Obeziteye neden olan faktörler nelerdir?

• Obezitenin nedenlerine bakildiginda genetik,
  metabolik, hormonal, hipotalamik (beyindeki
  hipotalamus bölgesinden kaynakli), psikolojik,
  sosyo-ekonomik, beslenme ve fiziksel aktivite
  düzeyi gibi birçok etmen bir arada
  düsünülmektedir.

10

• Iyatrojenik nedenler
• Ilaçlar ve hormonlar
• Hipotalamus cerrahisi
• 2. Diyete bagli obezite
• Infant dönemde yeme bozuklugu
• Sik yemek yeme
• Yüksek yag içeren yemekler
• Asiri yemek yeme

Genel olarak obeziteye neden olan etmenler
11

• 3.Nöroendokrin obezite
• Hipotalamik sendrom
• Cushing sendromu
• Hipotiroidizm
• Polikistik over sendromu
• Hipogonadizm
• GH (Büyüme hormonu) yetmezligi
• Psödohipoparatiroidizm
• Gece yeme sendromu
• Kromozomal anormallikler

12

• 4.Sosyal ve davranislara bagli
• Sosyo-ekonomik faktörler
• Etnisite
• Psikolojik faktörler
• Mevsimsel affektif bozukluklar

13

• 5.Genetik obezite
• Otozomal resesif
• Otozomal dominant trait
• X-linked trait
• Kromozom anormallikleri
• 6.Sedanter yasam
• 7.Post operatif inaktivite
• 8.Yaslilik

14
Obezitenin riskleri nelerdir?

• Psikolojik bozukluklara ve toplumsal
  uyumsuzluklara neden olur.
• Iskelet ve kaslar üzerinde olumsuz etkileri
  vardir.
• Obez kisilerde varisler ve varis yaralari kolay
  olusur.
• Karin içinde ve duvarinda yag toplanmasi sonucu
  karin kaslari zayiflar ve kolaylikla fitik
  olusabilir.

15

• Endokrin ve Metabolik bozukluklara neden olur.
  Obezite ne kadar ileri derecede ve uzun süreli
  olursa diyabetin ortaya çikis orani o derece
  artar.
• Obezitede ürik asit düzeyi de artarak gut
  hastaligina zemin hazirlar.

16

• Obez kisilerde hipertansiyon sik görülür. Ayrica
  Angina pektoris, myokard infaktüsü ve kalp
  yetmezligi obezlerde daha siktir. Hastanin
  zayiflamasi ile bu hastaliklarda olumlu
  iyilesmeler görülür.
• Obezlerde kolelitlere(safra tasi) ve bunlarin
  komplikasyonlarina daha sik rastlanir.

17

• Obezitede ameliyat sonu yara infeksiyonu, dikis
  atma gibi komplikasyonlar daha siktir.
• Obezlerde dogum da güç ve risklidir.
• Deri alti yag dokusunun fazla olusu deri
  infeksiyonlarini artirir. Kaslarda ve ayaklarda
  fungal(mantar) infeksiyonlari siktir.
• Obez kisiler ev, is kazasi ve trafik kazalarina
  daha çok maruz kalirlar.

18
Obezitenin Tani Yöntemleri

• 1.Beden kitle indeksi (BMI)Günümüzde en sik
  kullanilan yöntemdir. Boy ve agirlik
  ölçümlerinden yararlanilarak hesaplanan bir
  parametredir.

Yas________BKI__________Siniflandirma19-24_____
20.0-24.9______Erkek-kadin alt-üst sinir
19-24_____25.0-29.9 ______Hafif
obez19-24_____30.0-34.9_______Obez19-24_____35.0
-44.9_______Saglik açisindan önemli 19-24_____
45.0-49.9 ______Asiri obez 19-24_____ 50 ve üstü
_____Süper obez
19

• 2.Bel çevresi, Kalça çevresi, Bel-kalça
  orani
• Obezitenin komplikasyonlari en iyi abdominal
  obezite ile iliskilidir. Santral obezite android,
  siklikla kadinlarda görülen alt beden tipi
  obezite de, jinoid obezite olarak adlandirilir.

20

• Bel/kalça orani bu iki tip obeziteyi ayirmak için
  kullanilir. 0.72nin üstündeki degerler
  anormaldir. Bu yöntem asiri kilo derecesini
  belirlemekten çok kiloya bagli saglik sorunu
  hastaligin gelisme olasiligini belirlemek için
  kullanilir.
• Umblikus seviyesinde ölçülen bel çevresi
  kadinlarda ideal olarak 80 santimetre, erkeklerde
  ise 94 santimetre ve altinda olmalidir.

Bel - Kalça Orani Kadinlarda gt 0.85 Erkeklerde
gt 1.0
21

• Erkeklerde bu çevrenin 102 santimetreden,
  kadinlarda ise 88 santimetreden fazla olmasi
  durumunda kiloya bagli saglik sorunlari gelisme
  olasiligi belirgin bir sekilde artmaktadir.

22
(No Transcript)
23

• Vücut Yag Orani Sadece agirligimizi bilip,
  boyumuz ile oranti kurmamiz obezitelik (vücut
  yagi) ve sagligimiz hakkinda bize yeterli bilgi
  vermeyecektir, önemli olan yag - kas oranimiz
  arasindaki uyumdur.
• VYO HESAPLAMASI

1.2 (BKI) 0.23(Yas) 10.8(Kadin 0/Erkek 1) 5.4
24
VYO degerleri
25
Obezite tipleri

• 1-Vücut yag dagilimina göre siniflama
• Yag dokunun vücudun degisik bölgelerine
  dagilimi genetik kontrol altinda olup, kadin ve
  erkeklerde farklidir. Yagin daha çok vücudun alt
  bölümünde (kalça,uyluk ve bacaklarda)
  toplanmasiyla ortaya çikan tip jinoid tip(armut
  biçimi) olarak bilinir ve daha çok kadinlara
  özgüdür.

26

• Yagin vücudun üst bölümünde (bel,üst karin ve
  gögüs) toplanmasi da android tipi (elma biçimi)
  tanimlar. Bu da erkeklerde sik görülen obezite
  türüdür.
• 4 tip obezite tanimlanmistir
• a-Tip 1 Bu tiple vücut yagi belli bir bölgede
  birikim yapmamakta tüm vücuda benzer oranlarda
  dagilmaktadir.

27

• b-Tip 2 Deri alti yagin gövdede asiri miktarda
  yogunlasmasidir. Android (elma tipi) de denilen
  bu tip bu gruba girmektedir.
• c-Tip 3 Uyluk ve kalçada asiri miktarda yag
  depolanmasidir. Jinoid (armut tip) obezite de
  denir.

28

• d-Tip 3 Yagin karin çevresinde yogunlasmasidir.
  Tip 2den farkli olarak deri alti degil karin
  boslugundaki organlari çevreleyen yag daha
  fazladir. Erkeklerde kadinlardan daha fazla
  görülmekte ve yas ilerledikçe bu bölgedeki yag
  birikimi artmaktadir.

29

• 2. Yag Hücresine Göre Siniflama
  Yetiskinlikte görülen obezite yag hücrelerinin
  hacminin normal agirliktaki insanlara oranla daha
  büyük olmasi (hipertrofi), çocuklukta baslayan
  obezite ise yag hücre sayisinin artisi
  (hiperplazi) ile karakterizedir.

30

• 3. Beden Kitle Indeksine (BKI) Göre Siniflama

31
Obezite Tedavisi

• Öncelikle metabolik açidan obezitenin nedeni
  saptanmalidir.Daha sonra nedene yönelik olarak
  tedavi planlanmasi yapilmasi ve buna göre uygun
  diyet tedavisi, egzersiz tedavisi, ilaç tedavisi,
  psikolojik destek ve diger tedavi yöntemleri
  organize edilebilmelidir.Bazen ancak bir ekip
  çalismasi ile ve nedene yönelik etkenlerin
  kaldirilmasi ile olur.

32

• Diyet TedavisiKilo kaybi için enerji açigi
  yaratacak sekilde bir diyet planlanmasi tedavinin
  temelini olusturur. Diyetteki yag miktarinin
  azaltilmasi herkes tarafindan benimsense de total
  enerji aliminin azalmamasi durumunda kilo
  azalmasi olmaz.

33

• Bu diyet içerisinde yaklasik 50 orani
  karbonhidratlar, 30 orani proteinler ve geriye
  kalan 20 orani ise yaglar olusturur.

34

• Davranis tedavisiKlinik disi kilo verme
  programlarinin çogunun temeli davranis
  tedavisidir. Degistirilecek davranis, öncüllerini
  ve sonuçlarini degerlendiren davranis analizine
  dayanir. Degistirilecek ilk davranis, yemedir.
  Yeme hizini düsürmek için çaba harcanir.

35

• Bundan sonra, göreceli uzak olanlardan, daha
  yakin olanlara kadar yemenin öncüllerini
  degistirmek için çaba harcanir. Üçüncü adim, bu
  davranislarin pekistirilmesidir. Hangi
  davranislarin degistirilmesi ve pekistirilmesi
  gerektigini belirlerken ayrintili kayit tutmayla
  kendi kendini izleme kullanilir. Bu programlarda
  beslenme egitimi ile fiziksel aktiviteyi artirma
  önlemleri giderek daha fazla önem tasimaktadir.

36

• Obez kisilerde sik rastlanan kilo vermeye karsi
  kendi kendine yenilme, yanlis uyum
  davranislarinin üstesinden gelme ve bütün kilo
  koruma programlarinda rastlanan olagan
  duraklamalarda geri dönüslerin önlenmesi için
  egitim saglama amaciyla kognitif tedavi
  kullanilmaktadir.  

37

• EgzersizYetiskinlerde düzenli fiziksel aktivite,
  yagsiz vücut agirliginda artis yagli dokuda
  azalmaya neden olur. Egzersiz programlarinin ilk
  döneminde vücut agirliginda fazla bir degisiklik
  olmamasinin nedeni budur. Üç ay gibi bir süre
  sonra yagsiz vücut agirligi sabitlesir ve kilo
  kaybi hizlanir.

38

• Obezlerde yag oksidasyonunu artirmak için
  egzersiz siddetinin süre ve sikliginin
  belirlenmesine yönelik çalismalara göre 30
  dakikadan fazla süren, maksimal 65 oksijen
  harcama kapasitesini saglayan ve haftada en az
  bes gün sikliginda yapilan egzersizler optimal
  verimlidir.

39

• Egzersizle saglanan performans kalici degildir.
  En fazla iki hafta içinde kazanç düzeyi düsmeye
  baslar.Bu durum egzersizlerin yasam boyu
  sürdürülmesi gerekliligini açiklar.

40

• Ilaç tedavisiobezite tedavisinde kullanilan
  ilaçlar 3 ana guruba ayrilmaktadir
• Gida alimini azaltan ilaçlar
• Metabolizmayi degistiren ilaçlar
• Termogenezisi artiran ilaçlar

41

• Hafif veya orta derecede kilo fazlaligi olanlarda
  ilaç tedavisi uygun degildir. BMI gt30 kg/m2 olan
  hastalarda ilaç tedavisi düsünülebilir.

42

• Cerrahi tedavi Cerrahi yöntemlere basvurmadan
  önce hasta detayli analizlerden geçirilmeli ve
  obezitenin herhangi bir genetik, endokrin,
  nörolojik (hipotalamik fonksiyon bozuklugu gibi)
  patolojiden veya ilaç kullanimindan
  kaynaklanmadigi ortaya konmalidir. Aksi halde
  nedene yönelik tedavi tercih edilmelidir.

43

• Cerrahi tedaviye su durumlarda basvurulur
• Vücut kitle indeksi 40'in üzerinde olan veya
  30-40 arasinda olup eslik eden hastalik
  durumlarinda (hipertansiyon, diabetes mellitus,
  uyku apne send., artrit).
• 18-60 yas arasi bireylerde

44

• Obezitenin en az 3 yildir var olmasi durumunda
• Hormonal hastaliklarin bulunmamasi halinde
• Ilaç ve diyet tedavisine ragmen, en az 1 yildir
  kilo veremeyenlerde

45

• Alkol ve ilaç bagimlisi olmayanlarda
• Hastanin uygulanacak yöntemi anlamasi ve
  ameliyattan sonra uyum saglayabilecek durumda
  olmasi durumunda
• Kabul edilebilir ameliyat riski bulunanlarda.

46

• Cerrahi Tedavi Yöntemleri
• Implantable Gastrik Stimulasyon (Mide uyarici
  yerlestirilmesi)
• Ayarlanabilir Silikon Mide Bandi
• Vertikal Gastroplasti
• Intragastrik Balon (Mide içine Balon
  Yerlestirilmesi)
• Gastrik Bypass
• Bilio-pankreatik Diversiyon
• Bagirsakla ilgili girisimler

47
ÖNERILER

• Boyunuza uygun agirligi hedefleyin.Saglikli
  agirliga sahip iseniz, kilo almaktan kaçinin.

• Kilolu ve obez iseniz önce agirlik artisini
  önleyin daha sonra sagliginizi korumak için
  agirlik kaybetmeyi hedefleyin.

48

• Az yag eklenmis sebze, yagsiz beyaz et,
  kurubaklagiller, yagi azaltilmis süt-yogurt,
  meyve ve tam tahillari tüketerek saglikli
  beslenme aliskanligi kazanin.

49

• Porsiyon büyüklügünde saglikli beslenme için
  diyetisyeniniz tarafindan önerilen miktarlara
  uyun.
• Düzenli fiziksel aktivite yapin.(BKI 20-25
  olmalidir)

50

• Aldiginiz enerji ile tükettiginiz enerji
  miktarini dengeleyin.

• Günlük tuz aliminizi azaltiniz.(ortalama1 çay
  kasigi)
• Bol su için.

51

• Vücut agirliginizi korumada davranislarinizin
  önemli oldugunu unutmayin. Gerektiginde
  uzmanlardan davranis degistirme tedavisi destegi
  saglayin.

• Her gün birkaç kez çesitli taze sebze ve meyve
  yiyiniz (günde 5-7 porsiyon).

52

• Günlük yediginiz besinlerin çok çesitli olmasina
  özen gösterin ve bu besinlerin çogunlugunu
  hayvansal gidalar yerine bitkisel gidalardan
  seçiniz.
• Yagsiz veya az yagli süt ve ürünlerini(yogurt,
  peynir, kefir vb.) yiyiniz.
• Mümkünse alkol kullanmayiniz. Eger
  kullaniyorsaniz en aza indiriniz.

53

• Az sekerli besinleri tercih edin, çay sekeri gibi
  rafine sekerleri mümkün oldugunca tüketmeyin,
  tatlilar ve sekerli içeceklerin tüketimini
  sinirlandiriniz.

• Besinlerinizi güvenli ve hijyenik sekilde
  hazirlayiniz. Yiyeceklerinizi pisirirken haslama,
  izgara, firinda ve buharda pisirme yöntemlerini
  tercih ediniz. Kizartmalardan kaçininiz. Böylece
  yemeklerinizde ekleyeceginiz yag, tuz ve seker
  miktarlarini azaltmis olursunuz.

54
TESEKKÜRLER