Title: SOLUNUM SISTEMININ ACIL SORUNLARI
1SOLUNUM SISTEMININ ACIL SORUNLARI
2Sunus Plani
- Solunum sisteminin acil semptomlari
- Acil solunum sistemi hastaliklari / solunum
sistemi hastaliklarinin ataklari - Olgu sunulari (interaktif)
3Ögrenim Hedefi
- Acil solunum semptomlarini tanimak
- Semptomlara uygun müdahalede bulunmak
- Acil solunum sistemi hastaliklarinda yaklasim
- Kronik hastaliklarin akut ataklarinda yaklasim
4SemptomlarDispne
- Kisinin solunum yaptiginin farkinda olmasidir
- Ileri durumda hava açligi, gögüste sikisiklik
hissi ve yardimci solunum kaslarinin devreye
girmesi söz konusu - Acil servise en sik basvuru nedenlerinden biri (
tüm basvurularin 10 u)
5Solunum sisteminin acil sorunlariDispne
- Kesin mekanizmasi bilinmemekte
- Solunum merkezleri
- Santral merkez Medulla oblongata
- Periferik kemoreseptörlerKarotid ve aortik body
- Mekano reseptörlerDiyafram ve iskelet kaslari
- Nefes darliginin hissedilmesi bu dengelerin
bozulmasi sonucu bir yada daha fazla mekanizmanin
olusmasi ile ortaya çikmaktadir
6Solunum sisteminin acil sorunlariDispne
- Solunum isinde artma söz konusu
- Akciger direncinde artis Hava yolu direnci
- Compliansta azalma Restriktif
- Solunum tetiklenmesinde artis Hipoksemi, asidoz
- Solunum tetiklenmesinde azalma SSS olaylari
7Ayirici tani
Organ-sistem Hayati tehdit eden (Hemen Müdahele) Acilde tani konup tedavi edilmeli Acilde tedavi gerekmeyen
Solunum sistemi Hava yolu obstrüksiyonu Spontan pntrx Plevral effüzyon
Pulmoner emboli, Astma atagi KOAH atagi neoplazm
Nonkardiaködem Dekomp. Korpul Pnomoni
Anafilaksi Aspirasyon KOAH(stabil)
Pnomoni(agir)
8Ayirici Tani
Kardiak Hayati tehdit Acilde tedavi Acilde tedavi gerekmeyen
Akut akciger ödemi Perikardit,tamponada giden KKY
MI Kapak hastaliklari
Kardiak tamponad KMP
9Solunum eforunda artis ile birlikte
Organ-sistem Hayati tehdit Acilde tedavi Acilde tedavi gerekmeyen
Batin Organ rüptürlerine sekonder hipotansiyonla birlikte Gebelik
Inflamatuar yada infektif proçese sekonder(A.Pankr v.s) Asit
Obezite
10Organ-sistem Hayati tehtid Acilde tedavi Acil disinda tedavi
Psikojenik Acilde tedavi Acil disinda tedavi
Hiper vent. Send.
Somatizasyon
Panik atak
Metabolik/endo Toksik madde Renal yetm Ates
Diabetik ketoas Elektrolit imbo. Metabolik asido Troid hast
11Infeksiyon Epiglottitis Pnomoni(agir) Pnomoni Kosta kirigi
Travmatik Tansiyon pntrx. Kardiak tamp. Flail chest Basit pntrx. Diyafram rüpt Kosta kirigi
Hematolojik CO zehirlenmesi Anemi
12Solunum eforunda azalma nedeniyle dispne
Organ-sistem Hayati tehdit Acilde tedavi Acil disinda tedavi
Nöromuskuler sistem hastaliklari CVH Intrakranial nedenler Organofosfat zehirlenmesi MS Gullien Barre ALS Polimiyozitis Porfiria
13Hastaya yaklasim
- Neden ne olursa olsun dispne yakinmasi olan tüm
hastalar tedavi odasina alinmali - Pulse oksimetri
- Kardiak monitör takilmali
- Oda havasinda SaO2 92 den daha düsük
- Nazal kanül yada maske ile O2 verilmeli
- Hasta stabilize edilmeye çalisilmali
14Solunum sisteminin acil sorunlariDispne tanisal
yaklasim
- Subjektif bir semptom
- Akut bir olay mi?
- Daha önce nefes darligi öyküsü var mi?
15Tanisal yaklasim( Hastanin stabilizasyonu
saglandi/ kritik tani dislandi ise)
- Hikaye Daha önce öykü var
- Dispnenin süresiKronik/ progressif dispneli
hastada akut atak Kardiak, KOAH, Mitral Stenoz - Tekrarlayan ataklarAstma, allerjen inh,
psikojenik - Daha önce öykü yok
- Pulmoner emboli, Sp.pntrx, pnomoni
- Dispne ile birlikte plöretik agriPTE, plörezi,
spontan pnomotoraks - Agri hareket yada solunumla artiyorsa kas-
iskelet orijinli, sp.pntrx
16Tanisal yaklasim(Hastanin stabilizasyonu
saglandi/ kritik tani dislandi ise)
- Ortopne ile birlikte dispne
- KKY, KOAH, Noromusküler hast
- Karin siskinligi - ortopne ile birlikte dispne
- Asit, obezite, gebelik, diyafragma elevasyonu
(ventilasyonun yatarken daha az efektif olmasi) - Travma öyküsü ile birlikte dispne
- Kosta kirigi, flail chest, hemotoraks, pntrx
kardiak tamponat
17Fizik muayene
Muayene Fizik bulgular Ihtimaller
Vital Bulgular Takipne Hipopne Tasikardi,takipne Hipotansiyon Ates Pnomoni,pntr,PTE Intrakranial nedenler,ilaç/ toksin alinimi PTE,travmatik nedenler Tansiyon pntrx Pnomoni, PTE
18Fizik muayene
Muayene Fizik bulgular Ihtimal
Genel Görünüm Kaseksi, kilo kaybi Obezite Gebelik Fiçi gögüs Havayi koklar gibi(Sniffing poz.) Elleri ile dayanarak nefes alma Malignite,edinsel immun yetmezlik, mikobakteriyel enfeksiyonlar Hipoventilasyon, sleep apne,PTE PTE KOAH Epiglottitis KOAH, Astma
19Muayene Fizik bulgular Ihtimal
Deri/ tirnak Sigara lekesi Çomak parmak Solukluk Kas kaybi Ekimoz Subkutan amfizem Deri dök., rash KOAH,malignite, infeksiyon Kr. Hipoksi (IPF), intrakardiak sant,pulmoner-vasküler anomaliler Anemi Nöromuskuler hast Gögüs duvarinda isekosta kirigi, pntrx Diffüztrombositopeni,kr. Str.kull. antikuag. kull Kosta kirigi,pntrx,trakeobronsial zed. Allj.reaksiyon,infeksiyon
20Solunum sikintisi varmi? pulse
oksimetri SSgt24 veyalt8, yardimci
sol.kaslarini ?hayir? O2 destegi Kullaniyor
mu?, suur degisikligi var mi? Hikaye,FM ?
Evet ? Pulse oksimetri ve destek
oksijen Damar yolu aç,kardiyak monitörizasyon ?
Solunum yapabiliyor mu??hayir? ventilasyon
destegi? ET entübasyon, MV ? Evet ?
Hikaye, FM, Akciger grafisi
Raller, Wheezing, astma öyküsü KOAH öyküsü
Gögüs agrisi ? ? ? ?
Akciger ödemi Astma atak KOAHatak
PTE,
Anjina
Pnomoni,plörezi,pntr
21Hemoptizi
- Masif hemoptizi ( 24 saatte 200-600ml)
- Hava yollarinda tikanma söz konusu
olabileceginden acil müdahale
22Masif Hemoptizi
- Kanama diyatezi, antikuagulan asiri dozu
- Behçette görülen pulmoner arter anevrizmalari,
- Bronsektazi,
- Fungus topu,
- Akciger kanserleri,
23Masif Hemoptizi
- Agir pnomoniler ,
- Tüberküloz (Rasmussen anevrizmalari)
- Vaskülitler,
- Alveolar hemoraji,
- Arteriyo-venöz malformasyonlar
- Travma yönünden degerlendirilmeli
24Hemoptizi
- Mutlak yatak istirahati
- O2 saturasyonunu 95'in üzerinde tutacak sekilde
oksijen verilmelidir. - Damar yolu açik tutulmali,
- Hipotansif olgularda IV kristalloid
verilmelidir. - Kan grubu ve kan temini saglanmali Hb 10gr/dl
altinda kan replasmani
25Hemoptizi
- Kanayan akciger tahmin edilebiliyorsa karsi
taraftaki akcigere kanin kaçmasini engellemek
amaciyla kanayan akciger alta gelecek sekilde
dekubit pozisyonunda yatirilmalidir. - Öksürük baskilanmasi için kodein veya diger
opioidler kullanilmali,
26Hemoptizi
- K vitaminiWarfarin asiri dozunda
- Tranexamic asit(parenteral 10mg/kg) plazminojen
aktivasyon inhibisyonu ve fibrinolizis - Vazopressin (baslangiç0,2-0,4U/dk, eger
gerekirse doz titre edilebilir, kanama durursa
ayni doz ile 12 saat devam, 24-48 saat içinde
keselim) - Kuagulopatili hastalara taze donmus plazma
27Hemoptizi
- Gerekirse endotrakeal entübasyon genis çapli
(8.0 mm) uygulanmalidir. - Bronsial arter embolizasyonu yada endobronsial
müdahale için ilgili bölümlerle görüsülmelidir
28Gögüs AgrisiAyirici tani
- Plöretik tipte
- Epidemik plöredina (Coxaci virus enfeksiyonuna
bagli) - Kostokondirit (tietze sendr.)
- Pnomoni ve parapnomonik plörezi
- PTE
- Pnomotoraks,
- Malign hastaliklarin gögüs duvari ve plevra
invazyonu
29Gögüs AgrisiAyirici tani
- Toraks travmalarina bagli kosta kiriklari,
yumusak doku zedelenmeleri - Kollajen doku hastaliklari ve FMFin plevra
tutulumu - Dressler Sendromu ( Postkardiyak injuri),
30Gögüs AgrisiAyirici tani
- Retrosternal agrisi olan hastalarda
- Akut koroner sendrom ve perikardit ,
- Aort diseksiyonu
- Akut trakeit
- GÖR
- Diyafragma hernisi
31Gögüs AgrisiAyirici tani
- Sirta vuran agrilarda
- Safra kesesi,
- Pankreas hastaliklari,
- Akalazya
- Ayrica Splenik fleksura sendromu,
- Panik atak
32PTE
- Modifiye Wells skorlamasi
- DVTnun klinik bulgularinin olmasi 3,0
- PTE disinda baska bir hastalik düsünülmemesi 3,0
- Kalp hizigt100 1,5
- Son dört hafta içinde cerrahi yada
immobilizasyon 1,5 - Daha önce DVT/PTE 1,0
- Malignite 1,0
- lt2 düsük olasilik
- 2-6 orta olasilik
- gt6 yüksek olasilik
33Acil solunum sistemi hastaliklariPTE
- Destek tedavisi
- Oksijen
- Pulmoner hipertansiyon tedavisi
- Hipotansif , sok tablosunda vazoreaktif
tedavi(dobutamin) - Idrar çikisi takibi
34Acil solunum sistemi hastaliklariMasif
PTE-Trombolitik tedavi
- Ilaçlar Doz
- t-PA Iki saat süresince 100mg IV infüzyon
- Heparin tedavisi bitimine yakin veya bitiminden
hemen sonra - Streptokinase Yükleme250,000U 30dk'da Idame
dozu 100,000 U/saat, 12-72 saat - Urokinaz Yükleme dozu 2000 U/ 10 dk'da infüze
e Idame dozu 2000 U/saat, 24 saat
35Masif PTETrombolitik tedavi
- Kesin Kontrendikasyonlar
- -yakin geçmiste hemorajik stroke
- -intrakranial malignite
- -Son iki ay içinde kranial cerrahi
- -Son alti ay içinde internal kanama
- Rölatif Kontrendikasyonlar
- -sistolik basincin 200- diyastolik basincin
110mmHg üzerinde - -Kanama diyatezi
- -Son on gün içinde cerrahi
- -Son iki ay içinde non hemorajik stroke
- -Trombosit sayisinin 100.000/mm3ün altinda
olmasi
36Acil solunum sistemi hastaliklari
PTEAntikuagulan tedavi
Enoksiparin Tinzaparin 1 mg/kg SC her 12 saatte veya 1.5 mg/kg SC gün 175U/kg/ gün
Klasik heparin Ilk bolus 80Ü/kg IV daha sonra 18 U/kg/saat IV4- 6. saatte aPTT ölçümü , buna göre heparin dozunu ayarlayin aPTT düsük ise infüzyonu 10 artirinaPTT yüksek ise (kontrol degerden gt2.5 kat), infüzyonu 10 azaltin aPTT çok yüksek ise (gt100 sn), infüzyonu 1 saat durdurun, devaminda 10 azaltin
37Yag Embolisi
- Uzun kemik kiriklarinda, protez veya yag aldirma
- Non-trombotik emboli
- Dispne , takipne, suur bulanikligi, petesial
kanamalar, koma ve trombositopeni eslik edebilir - Öykü, FMde supraklavikuler petesiler,
konjiktival kanama, idrarda ve/ veya balgamda yag
globülinlerinin görülmesi tani koydurucu - Tedavi Destek tedavisi ve steroidler?
38Yag Embolisi
39Akciger Kontüzyonu
- Hizli araç kullanimli, araç içi kazalar
- Solunum sikintisi, hipoksemi
- Tek yada iki tarafli infiltrasyon, bazan plevral
sivi - Yag embolisi ile siklikla karisir
- Erken dönemde ilk 24 saatte
40Acilde müdahele gereken agir pnomoni
- Solunum sayisi gt 30 / dk
- Multi-lober, bilateral, veya 50'den fazla
infiltrasyon - Sistolik kan basinci lt 90 mmHg
- Diastolik kan basinci lt 60 mmHg
- PaO2 / FiO2 orani lt 250
- Idrar çikisi lt 20 mL/saat
- Ventilatuar destek
Vazopressör gereksinimi
41Acilde müdahele gereken agir pnomoni
- Pnömoniye Bagli Mortalite Riski Tahmini
- Cins Puan
- Kadin - 10
- Erkek 10
- Birlikte olan hastaliklar
- Neoplastik hastalik 30
- Konjestif kalp yetmezligi 20
- Serebrovasküler hastalik 10
- Böbrek hastalik 10
- Karaciger hastaligi 10
- Anormal muayene
- Anormal bilinç durumu 20
- Nabiz gt125/dk 20
- Solunum sayisi gt30/dk 20
- Kan basinci lt90 mmHg 15
- Vücut isisi lt 35 veya gt 40 oC 10
- Laboratuar ve Radyoloji
- pH lt 7.35 30
- BUN gt 30 mg/dl 20
42Acilde müdahele gereken agir pnomoni
- PSI Indeksi I lt51
- PSI Indeksi II 51-70
- PSI Indeksi III 71-90
- PSI Indeksi IV 91-130
- PSI Indeksi V gt130
- Düsük riskPSI I-III
- Orta risk PSI IV
- Yüksek risk PSI V
43CURB-65 SKORUCRB-65 SKORU
- Konfüzyon
- Üregt7mmol
- Solunum sayisi gt30/ dk
- KBlt90 mmHg
- Yas gt 65
44HASTANEYE YATIS KRITERLERI
- PSI IV ve V ve/ veya
- CURB-65 gt2
-
45Yogun Bakim Birimine Yatis Kriterleri
- Majör
- -MV gerektiren solunum yetmezligi
- -Septik sok tablosu(vazo pressör gereksinimi
olan) - Minör
- -PaO2/FiO2lt250mmHg,
- -Konfüzyon, dizoryantasyon
- -SSgt30/dk üç kriter
- -BUNgt20mg/dl oldukça önerilmekte
- -Multilober tutulum
- -Hipotansiyon
- -Lökopeni(lt 4000/mm3)
- -Trombositopeni (lt100.000/mm3)
- -Hipotermi (lt36C)
46ARDS
- Alveolar epitelyum ve vasküler endotelyumda
hasarlanma sonrasi artan permeabilite - Plazma ve inflamatuar hücrelerin interstisyum ve
alveolar alana göçü - Mortalitenin yüksek
47ARDS
- Tani kriterleri
- ARDSye yol açabilecek bir neden Sepsis-SIRS,
agir travma, multipl transfüzyon, bogulayazma,
inhalasyon injurisi, asiri doz narkotik,
salisilat, trisiklik antidepresan alimi, akut
pankreatit gibi nedenler - FM de raller, volüm yüklenmesine ait bulgular
48ARDS
- Tani kriterleri
- Akciger grafisinde bilateral diffüz infiltrasyon
( Erken dönemde bazen akciger grafisi bulgulari
normal yada çok hafif olabilir) - AKG da hipoksemi, erken dönemde solunumsal
alkaloz, geç dönemde gelmisse solunumsal asidoz - PaO2/FiO2 nin 200ün altinda olmasi
49ARDS
50ARDSAcil hastaya yaklasim
- Hemodinamik monitörizasyon
- Pulse oksimetre takibi ve ventilasyon destegi
baslanmalidir - Barotravma riskini unutmadan oksijenizasyonu
saglayabilecek PEEP basinci uygulanmali - Bir miktar permisif hiperkapniye izin verilmeli,
- Gerekirse pHlt7.1 olanlarda bikarbonat infüzyonu
yapilmali - Yogun bakim ünitelerinde farkli ventilasyon
destekleri de saglanabilmektedir. - Alta yatan nedenin tedavisi yapilmalidir
51Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi
- Astimli hastalarda nefes darligi, öksürük,
hiriltili/hisiltili solunum, solunum güçlügü ya
da gögüste tikaniklik gibi yakinmalarin ortaya
çikmasi - Bu yakinmalarin bir/birkaçinin birlikte giderek
artmasi - Solunum fonksiyonlarinda bozulmalarin olusmasi
52Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi
- Tetikleyen faktör belirlenmeli
- Halen kullandigi tedavi ve uyumu
- Son 12 ay içinde astim krizi ve hastaneye yatis
sikligi - Astim krizi nedeniyle entübasyon öyküsü
sorgulanmali - PEF ölçümü yapalim
53Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi
- Suandaki krizin semptom süresi
- - Iki günden daha uzun süren semptomlar varsa
tedaviye yanit güçlesecektir! - Üç saatten daha kisa süre semptomatik olanlarda
ise agir kriz olabilir ama tedaviye daha iyi
yanit verecektir
54Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi
- Gerçekten astim mi?
- Ayirici tani KOAH alevlenme, KKY, PTE, Üst hava
yolu hastaligi, Panik atak ve hiper ventilasyon
sendromu, Akut bronsit, Pnomoni
55Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi-Siddetin belirlenmesi
Semptomlar Hafif Orta Agir Ölümcül olabilir
Nefes açligi Pozisyon Konusma uyaniklik Yürürken Yatabilir Cümle kurar Ajite olabilir Konusurken Oturmayi tercih edbl Kisa cümle Genellikle ajite Istirahatte Dik oturur Kelimeler Genellikle ajite Konfüze, uyuklar
Bulgular
Solunum sayisi Yardimci solunum kaslari Artmis Yok Artmis Genellikle var gt30 Genellikle var Paradoksal torakoabdominal hareketler
56Solunum sistemi hastaliklarinin ataklariAstim
Atagi-Siddetin belirlenmesi
Hisirtili solunum Nabiz Pulsus paradoksus Orta sid.siklikla eks. Sonu lt100 Yok,lt10mhg Güçlü eks. Boyunca 100-120 Olabilir,10-20 mHg Güçlü ins. Boyunca gt120 gt25 mmHg Yok gt120 Solunum kas yorgunlugu
PEF PaO2( oda havasi) PaCO2 SaO2 gt80 Normal,AKG ölçümü gereksiz Normal,AKG gereksiz gt95 60-80 gt60mmHg lt45mmHg 91-95 lt60 veya lt100L/dk lt60mmHg gt45mmHg, lt90
57ASTIM ATAGINDA BASAMAK TEDAVISI
Agir Atak
Orta Atak
Hafif Atak
Wheeze Ekspiryum Ekpiryum Inspiryum sonunda boyun
ca Ekspiryum Nabiz lt100/dak 100-120/dak gt120
dak PEF gt80 60-80 lt60SaO2 gt95 95-91 lt91 Kisa
Etkili 2-4 puf ilk saat 2-4 puf veya neb Neb ile
20 dk.dab2-Agonist 20 dk.da bir ile ilk hafif
gibi 2,5 veya 0,15-0,3 sonra 4-6 st.te sonra
1-4 saatte mg/kg sürekli Prednisolon 0,5mg/kg/g
oral 0,5 mg/kg/gün 1-2 mg/kg/günveya
esdegeri oral veya i.v. i.v. Oksijen Eriskin
SaO2 Eriskin SaO2 90 90, çocuk
gt95 çocuk gt95
58Astim Atagi Tedavisi
- Salbutamol nebül 2. 5-5 mg her 20 dak. bir saat
süresince, - Daha sonra 2.5-10 mg her 1-4 saatte
- Agir atakli hastalarda10-15 mg 70 ml SF içerisine
konularak devamli nebulizasyon (PEFlt200L/dk)
yöntemi de denenebilir. - Ipatropium bromid kombine preparatlari (2002
NAEPP uzlasi raporunda agir ataklarda)
uygulanabilir.
59Astim Atagi Tedavisi
- Teofilin Yükleme dozu6 mg/kgIV 20-30
dkInfüzyon 0.5-0.7 mg/kg/ saat - Agir atakta I.V magnezyum sülfat 2g/ 20 dk
infüzyon - Inhale (nebül) kortikosteroid 90-120 dk içinde
solunum fonksiyonlarinda düzelme - -Henüz deneysel çalismalar nonspesifik
vazokonstrüksiyon yoluyla oldugu ve bu etkinin
antienflamatuar etkiden çok daha erken basladigi
düsünülmekte
60Astim Atagi Tedavisi
- Intravenöz lökotrienler (ör montelukast 7 mg)
yaklasik 10 dk içinde hizli bronkodilatasyon (faz
III çalismalari), - Oral verilmesinden ise 90 dk. sonra yararli
etkisi baslamakta (akut astimda yeri
arastiriliyor) - Heliox Helyum-02 (8020 yada 7020) agir
ataklarda dramatik yarari olmakta - Ancak hala küçük çalismalar halinde
- Epinefrin0.01 mL/kg SC maksimum 0.3-0.5 mL
(0.3-0.5 mg) 11000'lik
61Astim Atagi Tedavisi
- Entübasyona kadar gidebilecek agir atakli
hastalarda bu tedavilerin tümü (inhale
betamimetik, inhale ipatropium bromid, IV ve
inhale kortikosteroid, teofilin ,IV magnezyum
sülfat, parenteral terbutalin, heliox, IV veya
oral montelukast ) birlikte kullanilabilir. - Her seye ragmen 5-10 olgunun yatirilmasi
gerekebilir
62Astimda yatis kriterleri
- Üç gün içinde yeniden acil servise basvuru
- Tedaviden sonra subjektif düzelmenin olmamasi
- PEFR'nin olmasi gerekenin 50'sinden düsük
- Tedavi sonrasinda PEFR'de baslangiç degerinin
15'inden fazla yükselme olmamasi veya mutlak
degerin lt 200 L/dk,
63Astimda yatis kriterleri
- Tedaviden sonra FEV1'de gt500 mL yükselmesinin
olmamasi veya mutlak degerin lt 1.6 L olmasi - Bilinç durumunda degisiklik (letarji, ajitasyon,
yorgunluk ve konfüzyon) - Tedaviden sonra hiperkarbinin gerilememesi
- Pnömotoraks varligi
64KOAH Atak
- Dispne
- Balgam miktarinda artis
- Balgam pürülansinda artis
- Pulmoner hipertansiyon kor pulmonale nin
dekompanse olmasi
65KOAH AtakNedenleri
- Enfeksiyonlar
- Hava kirliligi
- Tedaviye uyumsuzluk
- Pnomoni
- PTE
- Pnomotoraks
- Sedatif, narkotik yada ?-bloker kullanimi
- Akut koroner sendrom, aritmi, Kalp yetmezligi
66Alevlenmenin Siddeti
- PEF100lt/dk altinda veya FEV1 1ltnin altinda
agir (Agir hastalarin yapmasi mümkün olmayabilir) - Pulse oksimetre
- AKGOda havasindaPaO2lt60mmhg ve/veya SaO2lt90 (
hastanin solunum yetmezliginde oldugu) - PaO2lt50mmHg, PaCO2gt70 mmHg ve PHlt7.30 ise hasta
yogun bakim kosullarinda izlenmeli, yasami tehdit
edici atak
67KOAH AtakAcil servis
- Öncelikle yapilmasi gereken O2
- Bronkodilatörler Ipatropium bromid kombine,
teofilin,oral/ parenteral steroid, pulmoner
hipertansiyona yönelik tedavi - Magnezyum
- Solunum kas yorgunlugu olan hastalarda ventilatör
(BIPAP) destegi
68KOAH AtakAcil servis (Noninvaziv ventilatör)
- Agir dispne SS 25/ dk üzerinde
- Orta-agir asidoz PHlt7.35
- Orta- agir hiperkapi PaCO2 gt45 mmHg
69KOAH AtakAcil servis
- P-a grafi pnomoni,pnomotoraks,PTE vs ayirici
tanisinda - EKG,elektrolitler
- Balgam gram boyasi
- Antibiyotiklerin kullanimi hala tartismali
- Acil serviste balgam yaymasi bakma olanagi mevcut
ise mutlaka degerlendir, - Mümkün degilse Anthonisen kriterleriBalgam
miktarinda artis, balgamin renginde degisiklik,
nefes darligi - Antibiyotik baslanmasinda fayda var
-
70KOAH AtakYatis kriterleri
- Yürümede güçlük çekme, dispneye bagli yeme ve
uyuma bozuklugu, yardim olmaksizin evde kendine
bakamama bulgularinin bir / daha fazlasi - Acil servise gelmeden önce önce uzun süreli veya
ilerleyen semptomlar - Bilinç durum degisikligi
- Kötülesen hipoksi, hiperkarbi veya asidoz (pH
lt7.30)
71KOAH AtakYatis kriterleri
- Yüksek riskli komorbid durumlar veya
komplikasyonlar - Cevapsiz, yeni veya kötülesen kor pulmonale
- Pulmoner fonksiyonlari kötülestirebilecek invaziv
girisim yapilacak olmasi - Solunum kaslarinda yorgunluk
72OLGU SUNULARI
- Inci GÜLMEZ
- Erciyes Üniversitesi Tip Fakültesi Gögüs
Hastaliklari AD, Kayseri
73OLGU-I
- Saat 1815
- 54 yasinda kadin hasta
- Nefes darligi , agzindan kan gelme öyküsü ile
acil servise giris yapti - SIRASIYLA NE YAPALIM?
74- Öykü ve fizik muayene
- Kan grubu
- Kardiyak monitörizasyon
- Pulse oksimetri
- Damar yolunu açalim
- SaO2 92 nin altinda ise oksijen destegi
- Kan basinci ölçümü
- (3,7,5,1,2,4,6)
- (2,6,3,1,7,4,5)
- C. (4,6,7,5,3,2,1)
75- Saat1825
- Öyküsünde yaklasik bir saat önce gögsünde hisirti
oldugu - Arkasinda öksürükle birlikte yaklasik bir tas
dolusu( hastanin tarifinden tasin iki su bardagi
kadar aldigi anlasiliyor) kan geldigi - 20-25 yildir nefes darligi oldugu
- Ilk kez balgaminda kan geldigi
- Sorgulayinca yeni gelin iken! Verem geçirdigi ,
üç ay hastanede yattigi ögreniliyor, nefes
darligi bu hastaliktan sonra baslamis
76- Fizik muayene
- TA90/60 mmHg N102/dk ritmik SS24/dk
- Hasta korkulu, ancak su anda solunum sikintisi
yok - Her iki hemitoraksta tek tük ronküs, bibaziller
raller, sag üst zonda suflan solunum isitiliyor - S2 sert
- Batin obez
77NE YAPALIM?
78- Hemen nazotrakeal aspirasyon yapalim
- Oksijen destegine devam edelim
- Beta- mimetik yada kombinasyon preparati ile
nebülizatör tedavisi yapalim
79- Hemen nazotrakeal aspirasyon yapalim
- Oksijen destegine devam edelim
- Beta- mimetik yada kombinasyon preparati ile
nebülizatör tedavisi yapalim
80- Saat 1900
- Hb 14.2 gr/d BK9200/mm
- Trb264000/mm3 BUN38 mg/dl Kr1.6mg/dl
- SaO2 2L/ dk dan O2 alirken 94
- P-A akciger grafisi çekiliyor
- 30 mg kodein verildi
81(No Transcript)
82AYIRICI TANIDA SIRASIYLA NELER DÜSÜNELIM?
- Tüberküloz bronsektazi
- Kronik bronsit zemininde ASYE
- Reaktivasyon tüberkülozu
- PTE
- Aspergilloma
- Skar karsinoma
A. (1,4,5,2,3,6) B. (3,5,1,2,6,4) C. (2,4,3,6,1,5)
83- Saat 1930
- Hastanin hemoptizisi yeniden basladi, ancak fazla
degil tükrükle karisik - Hemodinami stabil
- Oksijenizasyon iyi
- Alinan balgam örnegi sonucu hemoptizili balgam,
PK(), hakim mikroorganizma yok
84BT çekelim mi?
85BT çekelim mi?
86BT yi kontrasli çekelim mi?
87BT yi kontrasli çekelim mi?
88(No Transcript)
89Ayirici tanida en muhtemel durum ne olabilir?
- Tüberküloz bronsektazi
- Kronik bronsit zemininde ASYE
- Reaktivasyon tüberkülozu
- PTE
- Aspergilloma
- Skar karsinoma
90Ayirici tanida en muhtemel durum ne olabilir?
- Tüberküloz bronsektazi
- Kronik bronsit zemininde ASYE
- Reaktivasyon tüberkülozu
- PTE
- Aspergilloma
- Skar karsinoma
91OLGU-II
- Saat 1715
- 50 yasinda erkek hasta
- Ates, ani baslayan yan agrisi, çarpinti, terleme,
nefes darligi sikayeti ile geliyor
92Sirasiyla ne yapalim?
- Öykü ve fizik muayene
- Idrar takibi (saatlik)
- Kardiyak monitörizasyon
- Pulse oksimetri
- Damar yolunu açalim
- Oksijen destegi ( mümkünse maske ile)
- Kan basinci ölçümü
A. (7,5,3,1,4,2,6) B. (6,5,7,4,3,2,1) C.
(3,1,5,2,6,7,4)
93- Saat 1720
- TA80/60 mm/hg N140/ dk, ritmik
- A39.4 C
- Terleme artti
- Solunum sikintisi var
- Hasta sok tablosuna dogru gidiyor
94Ne yapalim
- 1. Dobutamin 8mc/kg/ dk infüzyon baslayalim
- 2. Damar yolu açmistik, SF ile devam edelim
- 3. Hastayi hemen sevk edelim
95Ne yapalim
- 1. Dobutamin 8mc/kg/ dk infüzyon baslayalim
- 2. Damar yolu açmistik, SF ile devam edelim
- 3. Hastayi hemen sevk edelim
96- AKG PH 7.47 PaO252 mmhg PaCO231 mmHg
- Terleme azaldi, hemodinamisi stabillestirilmeye
çalisiliyor - Öykü Bes gün önce intrakranial kanama nedeniyle
beyin cerrahisinde yatarak tedavi görmüs - Bir gün önce taburcu olmus
- Taburcu islemi yapilirken hafif sag yan agrisi ve
öksürügü olmus - Öz geçmisBir buçuk yil önce PTE nedeniyle gögüs
hastaliklari kliniginde yatmis
97- Coumadinize edilmis
- Tedavisinin üçüncü ayinda yan agrisi ve atesi
olmus - Yeniden yatirilmis, kaninda iltihap yüksek ve
ciger zarinda su var denmis - Endol verilmis, sikayeti geçmis, coumadine devam
edecegi söylenmis - Bir ay öncesine kadar coumadini düzenli kullanmis
- Takibini yapan gögüs hastaliklari uzmani bir
hafta ilacini kesmesini,igne verecegini, tetkik
yapacaklarini söylemis
98- Hasta coumadini içerken kendini iyi
hissettiginden ilaci gün asiri almaya baslamis - Doktoruna da ilaci kesmek istemedigi için
gitmemis - Bes gün önce sol kol ve bacakta kuvvet kaybi,
konusma bozuklugu ile acilen beyin cerrahisi
klinigine yatirilmis - Kanamanin coumadinden oldugunu, bir daha bu ilaci
içmemesi gerektigini söylemisler
99Ayirici tanida öncelikle neler düsünelim?
- Pnomoni
- PTE
- Pnomotoraks
- Akut perikardit
- Epidemik plöredina
- Kollajen doku hast, plevra tutulumu
- Alveolar hemoraji
- Akut koroner sendrom
100- FM Hasta agri nedeniyle derin soluk alamiyor
- Cilt nemli
- Takipneik
- S2 sert, S3?
- Solunum seslerinde azalma
- Sag bazalde raller
101- Hb12.7gr/dl BK27000/mm3
- Balgam örnek alinamadi
- BUN40mg/dl Kr1.2mg/dl
- EKG Sinus tasikardisi
- Troponin negatif
- D-Dimerçalisilmiyor
102(No Transcript)
103Ayirici tanida hangilerini en çok düsünelim?
- Pnomoni
- PTE
- Pnomotoraks
- Akut perikardit
- Epidemik plöredina
- Kollajen doku hast, plevra tutulumu
- Alveolar hemoraji
- Akut koroner sendrom
- (4,6,7)
- (2,5,6)
- (1,8,7)
- (3,5,8)
- (1,2,4)
104Ne yapalim?
- Kontrasli BT
- Kontrassiz BT
- Perfüzyon sintigrafisi
- Kardiyoloji konsultasyonu
105Ne yapalim?
- Kontrasli BT
- Kontrassiz BT
- Perfüzyon sintigrafisi
- Kardiyoloji konsultasyonu
106(No Transcript)
107(No Transcript)
108Ayirici tanida simdi hangisini en çok düsünelim?
- Pnomoni
- PTE
- Akut perikardit
109Ayirici tanida simdi hangisini en çok düsünelim?
- Pnomoni
- PTE
- Akut perikardit
110Hangi tedavi bu hasta için en uygun olur?
- T-PA
- Streptokinaz
- Düsük molekül agirlikli heparin
- Klasik heparin
111Hangi tedavi bu hasta için en uygun olur?
- T-PA
- Streptokinaz
- Düsük molekül agirlikli heparin
- Klasik heparin
112(No Transcript)