T.C. SAGLIK BAKANLIGI TEDAVI HIZMETLERI GENEL M

1
T.C. SAGLIK BAKANLIGITEDAVI HIZMETLERI GENEL
MÜDÜRLÜGÜPERFORMANS YÖNETIMI ve KALITE
GELISTIRME DAIRE BASKANLIGI

• ICD-10-AM Ile Kodlamaya GirisDr. CEVHER CESUR

2

• GENEL DURUM

3
Hastaliklarin Siniflandirmasi

• Siniflandirma benzer hastalik ve/veya islemlerin
  ayni grupta toplanmasidir.Hastaliklari çesitli
  eksenlerde,
• Etkilenen vücut kismina (topografi),
• Nedene (etyoloji),
• Dokudaki patolojik degisikligin tipine,
  (morfoloji) ya da
• Sonuçta ortaya çikan fonksiyonel anormallige göre
  siniflamak mümkündür.

4
Hastaliklarin Kodlanmasi

• Kodlama hastaliklarin, yaralanmalarin ve saglik
  hizmetlerinin nümerik veya alfanümerik yapida
  ifade edilmesidir.
• Hipertansiyon I10
• Böbrek yetmezligi ile birlikte hipertansif böbrek
  hastaligi I12.0

5
Hastaliklarin Siniflandirmasi ve Kodlanmasi

• Tibbi kayitlardan yapilan bu kodlamanin
  faydalari
• 1)Farkli ülkelerde, farkli saglik kuruluslarinda
  toplanan mortalite, morbidite ve islemlerin
  karsilastirilmasinda
• 2)Saglik politikalarinin gelistirilmesinde
• 3)Arastirmalarda
• 4)Planlamada

6
Hastaliklarin Siniflandirmasi ve Kodlanmasi

• 5)Ödeme sistemlerinde (DRGDiagnosis Related
  Groups)
• 6)Maliyetlerin hesaplanmasinda
• 7)Saglik hizmetlerinde süreçlerin ve çiktinin
  degerlendirilmesinde
• 8)Kalite degerlendirme faaliyetlerinde
• 9)Diger idari faaliyetlerde kullanilmaktadir.

7
Hastaliklarin Siniflandirmasi ve Kodlanmasi
Tarihçe

• Hastaliklarla ilgili istatistik çalismalarinin
  geçmisi 300 yil öncesine kadar dayanmaktadir.
• François Bossier de Lacroix (1706-1773)
  Nosologia Methodica adli eseri,
• William Cullen (1710-1790) Synopsis Nosologiae
  Methodicae adiyla yayinlanan hastalik
  siniflamasi
• Dünyadaki ilk tibbi istatistikçi kabul edilen
  William Farrin (1807-1883) çalismalari.

8
International Classification Of Disease-ICD

• II. Dünya Savasindan sonra kurulan Dünya Saglik
  Örgütü 1893 yilindan beri sürdürülmekte olan
  Ölüm Nedenlerinin Uluslararasi Listesi -
  International List Of Causes Of Death
  çalismalarini üstlenmistir.
• 1948 yilinda Hastaliklarin, Yaralanmalarin ve
  Ölüm Nedenlerinin Uluslararasi Istatistiksel
  Siniflamasi The Sixth Revision of
  International Statistical Classification of
  Diseases, Injuries, and Causes of Death
  baslikli eser iki cilt olarak yayimlandi.

9
International Classification Of Disease-ICD

• Dünya Saglik Örgütü bu sistemin
• 1955 yilinda yedinci (ICD - 7)
• 1967 yilinda sekizinci (ICD - 8)
• 1975 yilinda dokuzuncu ve (ICD - 9)
• 1992 yilinda onuncu revizyonunu hazirlayarak
  yayimlamistir (ICD -10)

10
ICD-10

• International Statisticial Classification of
  Diseases and Related Health Problems Tenth
  Revision
• Hastaliklarin ve Ilgili Saglik Sorunlarinin
  Uluslararasi Istatistiksel Siniflandirmasi
  Onuncu Yenilenmis Baski ICD 10

11
ICD-10

• Yalnizca taniya yönelik bir kodlama sistemidir.
• WHO 37 dilde yayimlanmistir (2002)
• Mortalite kodlari 138 ülkede
• Morbidite kodlari 99 ülkede kullanilmaktadir.

12
ICD -10 KULLANIMI
13
ICD-10-AM nedir?
14
ICD - 10- AM

• International Statisticial Classification of
  Diseases and Related Health Problems, Tenth
  Revision - Australian Modification
• Hastaliklarin ve Ilgili Saglik Sorunlarinin
  Uluslararasi Istatistiksel Siniflandirmasi,
  Avustralya modifikasyonu.

15
ICD - 10- AM

• Istatistiksel bir siniflandirma sistemidir
• Temel yapisini ICD 10 olusturur.
• ICD 10 ile uyumlu bir yapisi vardir fakat daha
  detayli verilerin elde edilmesi amaciyla kod
  araliklari genisletilmistir.
• ICD 10 Yalnizca taniya dayali bir sistemdir ICD
  10 AM de Islemlerin siniflandirilmasinda
  Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi (ACHI)
  kullanilmaktadir.

16
ICD-10-AM

• ICD-10-AM ile
• Hastaliklara iliskin tanilar
• Hastaliklarin tani ve tedavisinde uygulanan
  Islemler (ACHI)
• Saglik durumunu etkileyen faktörler
• Semptomlar, belirtiler ve anormal klinik bulgular
  siniflandirilmis ve kodlanmistir.

17
ICD-10-AM

• Bes ciltten Olusmaktadir
• Cilt 1 Hastaliklarin tablo listesi
• Cilt 2 Alfabetik dizini (indeks)
• Cilt 3 Islemlerin (ACHIin) tablo listesi
• Cilt 4 Islemlerin (ACHIin) alfabetik dizini
• Cilt 5 Avustralya kodlama standartlari

18
eKitap elektronik sürüm
19
ICD - 10- AM KODLARININ YAPISI

• Alfanümerik bir kod yapisina sahiptir.
• Üçlü kirilimda birbirini takip eden bir harf ve
  iki rakam
• N10 Akut tubulo_interstsiyel nefrit
• Dörtlü kirilimda birbirini takip eden bir harf,
  iki rakam ve bir noktadan sonra bir rakam
• N11.1 Kronik obstrüktif pyelonefrit
• Besli kirilimda birbirini takip eden bir harf,
  iki rakam, bir nokta, iki rakamdan olusur.
• N18.91 Kronik renal yetmezlik

20
ICD-10- AM Siniflama Yapisi

• ICD-10-AM in siniflama yapisinda 5 düzey
  bulunmaktadir.
• Birinci düzey, hastaliklarin genel olarak
  siniflandirildigi 21 bölümden olusur.
• Bu bölümlerin bazilari oldukça kisa bazilari ise
  oldukça uzun aralikta düzenlenmistir.
• Örnegin
• Bölüm VIII Kulak ve Mastoid Olusum Hastaliklari
  H60-H95 yaklasik 100 koddan olusurken,
• Bölüm IX Dolasim Sistemi Hastaliklari I00-I99
• yaklasik 350 koddan olusmaktadir.

21

• Bölüm I Enfeksiyon ve Paraziter
  Hastaliklar A00-B99
• Bölüm II Urlar C00-D48
• Bölüm III Kan ve Kan Yapici Organ
  Hastaliklari Ve
• Immun Mekanizmayi Içeren Hastaliklar D50-D89
• Bölüm IV Endokrin, Nutrisyonel Ve Metabolik
  Hastaliklar E00-E99
• Bölüm V Akil Ve Davranis Bozukluklari F00-
  F99
• Bölüm VI Sinir Sistemi Hastaliklari
  G00-G99
• Bölüm VII Göz Ve Gözle Baglantili Doku
  Hastaliklari H00-H59
• Bölüm VIII Kulak Ve Mastoid Olusum
  Hastaliklari H60-H95
• Bölüm IX Dolasim Sistemi Hastaliklari I00-
  I99
• Bölüm X Solunum Sistemi
  Hastaliklari J00-J99
• Bölüm XI Sindirim Sistemi Hastaliklari
  K00-K99
• Bölüm XII Cilt Ve Cilt alti Dokusu
  Hastaliklari L00-L99
• Bölüm XIII Kas-Iskelet Ve Bag Dokusu
  Hastaliklari M00-M99
• Bölüm XIV Ürojenital Sistem Hastaliklari
  N00-N99
• Bölüm XV Gebelik, Dogum Ve Lohusalik
  Dönemi Hastaliklari O00-O99
• Bölüm XVI Perinatal Dönemden Kaynaklanan
  Hastaliklar P00-P96
• Bölüm XVII Konjenital Malformasyon,
  Deformasyon Ve
• Kromozom Anomalileri Q00-Q99

22
ICD - 10- AM

• Ikinci düzey, bölüm içindeki belli hastaliklarin
  bir araya getirilmesi ile olusan bloklardir.
• A00-A09 Barsak enfeksiyöz hastaliklari
• A15-A19 Tüberküloz
• B65-B83 Helmintiyazlar
• B85-B89 Pediküloz, akariyaz ve diger
  enfestasyonlar
• B90-B94 Enfeksiyöz ve paraziter hastaliklarin
  sekelleri
• B95-B97 Bakteriyel, viral ve diger enfeksiyöz
  ajanlar
• B99 Enfeksiyöz diger hastaliklar

23
ICD - 10 - AM

• Üçüncü düzey, bloklari olusturan hastaliklarin
• tek tek ele alindigi üç basamakli hastalik
  kodlaridir.
• ICD-10-AMin temel yapisini 3 basamakli hastalik
  kodlari olusturmaktadir.
• Bu düzeyde her hastaliga bir hastalik kodu
  karsilik gelmektedir.

24
ICD - 10- AM

• Barsak enfeksiyöz hastaliklari (A00-A09)
• A00 Kolera
• A01 Tifo ve paratifo
• A02 Salmonella enfeksiyonlari, diger
• A03 Sigelloz
• A04 Bakteriyel barsak enfeksiyonlari, diger
• A05 Bakteriyel gida zehirlenmeleri, diger
• A06 Amibiyaz
• A07 Protozoal diger barsak hastaliklari
• A08 Viral ve diger tanimlanmis barsak
  enfeksiyonlari
• A09 Diyare ve gastroenterit, enfeksiyöz kaynakli
  oldugu tahmin edilen

25
ICD - 10- AM

• Dördüncü düzey, üç basamakli hastalik koduna bir
  basamak ilave edilmesiyle olusturulan hastalik
  kodlaridir.
• Hastaliklar bu sekilde detayli olarak
  tanimlanmaktadir.

26
ICD - 10- AM

• A00 Kolera
• A00.0 Kolera, Vibrio cholorea 01, biovar
  koleraya bagli
• Klasik kolera
• A00.1 Kolera, Vibrio cholerae 01, biovar eltora
  bagli
• Kolera eltor
• A00.9 Kolera, tanimlanmamis
• A01 Tifo ve paratifo
• A01.0 Tifo
• Salmonella typhiye bagli enfeksiyon
• A01.1 Paratifo A
• A01.2 Paratifo B
• A01.3 Paratifo C
• A01.4 Paratifo, tanimlanmamis
• Salmonella paratyphiye bagli enfeksiyon BST

27
ICD - 10- AM

• B15 Akut hepatit A
• B15.0 Hepatit A, hepatit koma ile
• B15.9 Hepatit A, hepatit koma yok
• Hepatit A (akut) (viral) BST
• B16 Akut hepatit B
• B16.0 Akut hepatit B, delta ajani (ko-enfeksiyon)
  ile birlikte, hepatik komali
• B16.1 Akut hepatit B, delta ajani (ko-enfeksiyon)
  ile birlikte hepatik komasiz
• B16.2 Akut hepatit B, delta ajansiz, hepatik
  komali
• B16.9 Akut hepatit B, delta ajansiz, hepatik
  komasiz
• Hepatit B (akut) (viral) BST

28
ICD-10-AM

• Besinci Düzey
• F40.0 Agorafobi
• F40.00 Panik bozuklugun eslik etmedigi agorafobi
• F40.01 Panik bozukluk ile birlikte agorafobi

29
ICD-10-AM

• Diger ve tanimlanmamis (unspecified) kodlar (ACS
  0013)
• Her hastalik için her zaman ayri bir baslik
  bulunmamaktadir. Kodlarin çogu 4 kirilima
  sahiptir bir harf, 2 rakam, bir ondalik nokta
  ve ardindan baska bir rakam
• Dördüncü kirilim düzeyinde hiyerarsi söyle
  olmaktadir
• 07 spesifik durumlar (yaralanma bölümünde, 7
  genellikle multipl yaralanmalar için
  kullanilir)
• .8 baska yerde siniflanmamis spesifik durumlar
  (veya diger kategorisi)
• .9 tanimlanmamis durum

30
ICD-10-AM

• Diger ve tanimlanmamis (unspecified) kodlar (ACS
  0013)
• N84 kadin genital kanal polipi
• N84.0 korpus uteri polipi
• N84.1 serviks uteri polipi
• N84.2 vajina polipi
• N84.3 vulva polipi
• N84.8 kadin genital kanalinin diger kisimlarinin
  polipi
• N84.9 kadin genital kanal polipi, tanimlanmamis

31
ICD-10-AM

• Diger ve tanimlanmamis (unspecified) kodlar (ACS
  0013)
• Dördüncü kirilim Düzeyinde Hiyerarsi
• L50 Ürtiker Kategori
• L50.0 Allerjik ürtiker Spesifik
• L50.1 Idiyopatik ürtiker Spesifik
• L50.2 Soguk ve sicak ürtikeri Spesifik
• L50.3 Dermatografik ürtiker Spesifik
• L50.4 Vibratuvar ürtiker Spesifik
• L50.5 Kolinerjik ürtiker Spesifik
• L50.6 Kontakt ürtiker Spesifik
• L50.8 Ürtiker, diger Diger ürtiker, baska yerde
  siniflanmamis (Örnilaç ürtikeri)
• Ürtiker
• kronik
• rekürren periyodik
• L50.9 Ürtiker, tanimlanmamis Tanimlanmamis

32
ICD-10-AM

• Diger ve tanimlanmamis (unspecified) kodlar (ACS
  0013)
• Bazi durumlarda hem diger hem tanimlanmamis
• durumlari dahil etmek için iki rezidüel kod, 8
  ve 9,
• tek bir kod olarak birlestirilmektedir.
• Besinci kirilim düzeyinde hiyerarsi söyle
• olmaktadir
• 0 tanimlanmamis durum
• 18 spesifik durumlar
• 9 diger durumlar

33
ICD-10-AM

• Diger ve tanimlanmamis (unspecified) kodlar (ACS
  0013)
• Besinci kirilim düzeyinde hiyerarsi
• S01.30 Dis kulagin açik yarasi,bölge
  tanimlanmamis
• S01.33 Tragusun açik yarasi
• S01.34 Dis kulak yolunun açik yarasi
• S01.35 Östaki tüpünün açik yarasi
• S01.36 Kemikçiklerin açik yarasi
• S01.37 Kulak zarinin açik yarasi
• S01.38 iç kulagin açik yarasi
• S01.39 Kulagin diger ve multipl bölgesi ve
  odituar yapilarin açik yarasi
• DIGER ve TANIMLANMAMIS kodlarin kullaniminda
  indeksin yönlendirmelerine dikkat edilmelidir.

34
ICD-10-AM

• Besinci Kirilim Yapisi
• S83.1 Diz çikigi Spesifik dördüncü kirilim
  kategorisi
• S83.10 Diz çikigi, tanimlanmamis Tanimlanmamis
  diz çikigi
• S83.11 Tibia çikigi, anterior, Spesifik proksimal
  uç
• S83.12 Tibia çikigi, posterior, Spesifik
  proksimal uç
• S83.13 Tibia çikigi, medial, Spesifik
  proksimal uç
• S83.14 Tibia çikigi, lateral Spesifik
  proksimal uç
• S83.18 Diger diz çikigi, baska yerde
  tanimlanmamis

35
Tablo Liste - yapi
Siyah metin kutusu Geçerli olmayan 3üncü
kirilim seviyesindeki kodlar
Gri metin kutusu geçerli olmayan 4üncü kirilim
seviyesindeki kodlar
Geçerli 5inci kirilim kodlari
Geçerli 4üncü kirilim kodlari
36
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsama alma terimleri (Inclusion Terms)
• Üç ve dört kirilimli açiklamalarda, genellikle
  bir dizi diger tanisal terim listelenmektedir.
• Bunlar, kapsama alma terimleri olarak
  adlandirilmaktadir ve söz konusu açiklamaya göre
  siniflandirilacak tanisal ifadelerin örnekleri
  olarak verilmektedir.
• Bu terimler, farkli durumlara atifta
  bulunabilmekte veya es anlamli olabilmektedir.
• Terimler, söz konusu açiklamanin bir alt
  siniflandirmasi degildir.
• Bunlar olasi her taniyi veya terimi
  içermemektedir yalnizca kilavuz olarak
  bulunmaktadir

37
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsama alma terimleri (Inclusion Terms)
• A06 Amoebiasis
• Dahilentemeoba histolitikaya bagli enfeksiyon
• Hariç Diger protozoal intestinal hastaliklar
  (A07.-)
• A06.0 Akut amipli dizanteri
• A06.1 Kronik intestinal amebiyazis
• A06.2 Amipli nondizanterik kolit
• A06.3 Bagirsak amebomasi
• ..

38
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsamayan durumlar (Exclusion terms) ACS 0033
• ICD-10-AMde iki tip kapsam disi tutma açiklamasi
  bulunmaktadir.
• Tip 1 Tekli durum kodlamasinda, kodlamanin
  baska yerde yapilmasi uygundur.
• Tip 2Kodlamanin burada yapilmasi, uygun
  oldugunu düsünseniz de, uygun degildir.

39
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsamayan durumlar (Exclusion terms) ACS 0033
• Tip 1Tekli durum kodlamasi ilkesinin ilgili
  saglik bakimi epizodunda yalnizca ana durumun
  tedavi edildigi veya incelendigi bazi ülkelerde
  kullanilmaktadir.
• Tekli durum kodlamasi genelde degerli bilgilerin
  kaybedilmesi ile sonuçlanir.

40
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsamayan durumlar (Exclusion terms) Type 1
  örnek ACS 0033
• Tani Raynaud sendromunda gangren
• Tekli durum kodlamasinda, bu tanisal ifade
  asagidaki nedenlerden dolayi I73.0 Raynaud
  sendromu kapsaminda kodlanacaktir
• R02 Gangren, baska yerde siniflanmamis, diger
  periferik hastaliklardaki gangren (I73.-)
  kapsamaz
• Bu nedenle, R02deki kapsam disi tutma
  açiklamasi, tekli durum kodlamasinda, Raynaud
  sendromundaki gangrenin I73.0 kapsaminda
  siniflandirildigini ifade eder.

41

• R02 Gangren, baska yerde siniflanmamis
• Su durumlar kapsamaz asagidakilerde görülen
  gangren
• ateroskleroz (I70.24)
• diabetes mellitus (E1-.52, E1-.69,E1.73)
• diger periferik damar hastaliklari
  (I73.) belirli tanimlanmis bölgelerin gangreni
  (bakiniz Alfabetik Dizin)
• gazli gangren (A48.0)

42
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsamayan durumlar (Exclusion terms) ACS 0033
• Type 2 Kavramin baska bir baslik altinda
  kodlandigini gösterir.
• Bu kapsam disi tutma açiklamalarinda listelenen
• durumlar, listelendikleri açiklamaya benzer
• kavramlardir ve bu nedenle yanlislikla ilgili
• açiklama kapsaminda siniflandirilabilmektedirler.

43
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Kapsamayan durumlar (Exclusion terms) Type 2
  Örnek ACS 0033
• Tanilar Kronik obstruktif pulmoner hastalik ve
  bronsiektazi
• J44.9 Kronik obstrüktif akciger hastaligi,
  tanimlanmamis
• kapsamaz astim (J45.-)
• astmatik bronsit NOS (J45.9)
• bronsiektazi (J47)
• kronik
• bronsit
• NOS (J42)
• basit ve mukopürulan (J41.-
• trakeit (J42)
• trakeobronsit (J42)
• amfizem (J43.-)
• dis etkenlere bagli akciger hastaliklari
  (J60J70)

44

• J47 Bronsiektazi
• Bronsiolektazi
• Su durumlar kapsamaz konjenital bronsiektazi
  (Q33.4)
• tüberküloz bronsiektazi (mevcut hastalik)
  (A15A16)

45
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Tabular listede kodlayicilara Yön veren
  açiklamalar yer almaktadir.
• Ayrica kodlayin, Ek kod kullanin
• - bu açiklamalar, durum veya neden var oldugu
  veya bilindigi zaman ek kodun atanmasi gerektigi
  anlamina gelmektedir.
• Açiklama notlarinin yeri
• Bir bölümün basi
• Bir blogun basi
• Bir kategorinin veya alt kategorinin altinda

46
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• E11 tip 2 Diyabetes mellitus
• Dahil diyabetes (mellitus)(nonobez)(obez)
• yetiskinlikte baslayan
• insülin sekretuar defektine bagli
• insülin dirençli
• matürite ile baslayan
• nonketotik
• Ek kod kullanin(Z92.22)uzun
  süreli(halen) diger ilaçlar kullanimi kisisel
  öyküsü,insülin
• Hariç diabetes mellitus (in)
• glükozüri
• NOS (R81)
• renal (E74.8)
• Matürite baslangiç (gençler de) (MODY) (E13.-)
• neonatal (P70.2)
• NOS (E14.-)
• Diger spesifik (E13.-)
• Gebelik,dogum ve puerperyum da (O24.-)
• Tip 1 (E10.-)

47
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar Noktalama
isaretleri

• Köseli parantez es anlamlari, kisaltmalari
  veya alternatif sözcükleri vermek için
  kullanilir.
• ( ) Parantezler
• Tanida bu terimlerin bulunmasinin veya
  bulunmamasinin kod seçimi üzerine hiçbir etkisi
  olmamaktadir
• Sütunlar katilim veya çikarma listesindeki
  bir terimi izleyen bir sütun, terimin tam
  olmadigi anlamina gelmektedir
• Destek parantezleri her biri destek
  parantezinin sagindaki terim tarafindan
  düzenlenen bir terimler dizisini baglar

48
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Hançer simgesi
• Bir hastaligin etiyolojisini veya altta yapan
  sebebini açiklayan kodu belirtir, daima uygun
  belirti kodu ile siralanmis olmalidir
• Yildiz simgesi
• Bir hastaligin belirtisini açiklayan kodu
  belirtir ve daima uygun etiyoloji kodu ile
  birlikte atanmalidir
• ? Ters üçgen
• Avustralya Kodlama Standardinin özel bir kod veya
  kodlar grubu için geçerli oldugunu
  belirtmektedir.
• Ilgili standart numarasi simgenin altinda veya
  yaninda gösterilmektedir.
• ? Bu simge Avustralya kodunu belirtmektedir.

49
Tabular Liste Kullaniminda Sözcükler ve
Kisaltmalar

• NEC (Not elsewhere classified)
• Baska yerde siniflanmamis
• Siniflamada baska, daha iyi veya daha spesifik
  bir kod bulunacagi konusunda kodlayani uyarmak
  için kod ve kategori basliklarinda
  kullanilmaktadir.
• Eger durum hakkinda daha kesin bilgiler varsa, o
  zaman daha spesifik bir koda bakilmalidir.

50
Tabular Liste Kullaniminda Sözcükler ve
Kisaltmalar

• NOS (Not otherwise specified)
• Baska sekilde siniflanmamis
• Bu tanimlanmamis anlamina gelmektedir.
• Daha spesifik bir kod atamak için klinik kayitta
  veya hastaligin tanimlamasinda yeterli bilgi
  bulunmadigi zaman, NOSnin izledigi terimleri
  içeren kodlar kullanilabilir.

51
Tabular Liste Kullaniminda Kurallar

• Basliklardaki VE kullanimi
• Ve, ve/veyaya karsilik gelir.
• A18.0 Kemik ve eklem tüberkülozu
• Kemik tüberkülozu
• Eklem tüberkülozu,
• Kemik ve eklem tüberkülozu
• biçimindeki siniflandirilmis vakalari kapsar.

52
Hastaliklarin Alfabetik Indeksi

• Hastaliklarin alfabetik indeksi üç bölümden
• meydana gelir
• Birinci bölüm Hastaliklarin ve yaralanmalarin
  tabiati alfabetik dizini
• Ikinci Bölüm Yaralanmalarin dis nedenleri
• Üçüncü Bölüm Ilaç ve kimyasallar tablosu
• Ikinci ve üçüncü bölümler yaralanma ve
• zehirlenme vakalarinda kullanilir.

53
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Hastaliklarin alfabetik indeksi ana terimlere
• göre düzenlenmistir.
• Indekste koyu olarak gösterilmistir.
• Ana terim genellikle bir hastaligin veya durumun
• adidir.
• Abse (embolik) (infektif) (metastatik) (multiple
  (pyojenik) (septik) L02.9
• - ile
• - - divertiküler hastalik(intestinal) bakiniz
  divertikül, intestineal
• - - lenfanjit code by site under Abscess

54
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Bazi durumlarda bu kural farklilik gösterir.
• Tibbi ve cerrahi girisim komplikasyonlari
  Komplikasyon
• Konjenital anormallikler, Anomali
• Dogum dogum, eylem,hamilelik, puerperyum
• Residüel efektler sekel
• Saglik durumunu etkileyen faktörler
  yatis,muayene, kisisel özgeçmis, inceleme vb.
• ana terimler altinda yapilandirilmistir.

55
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Ana terimi belirlemek kodlamanin ilk asamasini
• olusturur.
• Kafatasi Kirigi
• Gastrik ülser
• Fetal distress
• Deride solar keratosis
• Meningokokal menenjit
• Postprosedüral yara enfeksiyonu
• Soy geçmisinde DM

56
Alfabetik Indeks KullanimindaÖnemli
Düzenleyiciler

• Ana terim altinda alt terimler veya temel
  düzenleyiciler yer alir.
• Terimlerin önünde bir tire (çizgi) ile
  belirtilir.
• Alt terimler altinda bes girintiye kadar önemli
  düzenleyici bulunabilir.
• Bu nedenle kodu atamadan önce dikkat edilmelidir.
• Indeksten bir kod seçerken daima bu
  düzenleyicilere dikkat edilmelidir.

57
Alfabetik Indeks KullanimindaÖnemli Olmayan
Düzenleyiciler

• Ana terim veya alt terimden sonra parantez ( )
  içinde bulunabilir. Kod seçimi üzerine hiçbir
  etkisi yoktur.

58
Alfabetik Indeks KullanimindaDüzenleyiciler
Önemli olmayan düzenleyiciler
Ana terim
Alfabetik sirali
Önemli düzenleyiciler
59
Alfabetik Indeks KullanimindaDüzenleyicilerin
Siralamasi

• Ana terimler alfabetik olarak siralanir.
• Bosluklar, tireler ve simgeler sayilardan ve
• harflerden önce gelir.
• Arterit I77.6
• - alerjik M31.0
• - aort (nonsifilitik) I77.6
• - sfilitik A52.0 I79.1

60
Alfabetik Indeks KullanimindaDüzenleyicilerin
Siralamasi

• with (ile) sözcügü ana terim altinda siralamada
  önce gelir,
• Bu nedenle bir kod atamadan önce daima alt
  terimlerin üstündeki kodlar kontrol edilmelidir.
• Appendisit K37
• -ile
• - -perforasyon veya rüptür K35.0
• - -peritoneal abse K35.1

61
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Eponimler
• Insanlarin soyadlari, hastaliklari tanimlamak
  için kullanilir ana terimler seklinde alfabetik
  sira ile listelenmistir
• M35.2 Behçet Hastaligi
• Kelly prosedürü (-Kennedy) (üreterovesikal
  plikasyon) 37043-00 1110

62
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Çapraz referans terimleri
• See (Bakiniz .) Kodlayicinin yanlis yere
  baktigini, diger terimlere bakmasini
  söylemektedir.
• See also (Ayrica bakiniz ) bu, hastaligini daha
  net açiklamasini bulabileceginiz baska bir yer
  olabilecegi konusunda kodlayiciyi yönlendiren
  yararli bir yönlendirmedir.

63
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Arteroskleroz (diffuz) (disease) (general)
  (obliteran) (senil) (kalsifikasyon ile) I70.9
• - Aort I70.0
• - Ekstremite arterleri see Arteriosclerosis,
  extremities
• - Beyin I67.2
• - Kardiyak see Arteriosclerosis, coronary
• - Kardiyopati see Arteriosclerosis, coronary
• - Kardiyorenal(see also Hypertension,
  cardiorenal) I13.9
• - Kardiyovasküler I25.0

64
Alfabetik Indeks Kullaniminda Kurallar

• Dördüncü ve besinci basamaklar
• Alfabetik indekste tire isareti (-) kullanilarak
  bazi kodlarin ilave basamak gerektirdigi
  kodlayiciya hatirlatilir.
• Agri R52.9
• - kemik M89.8-
• kondromalezi M94.2-
• - patella, M22.4

65
Temel kodlama kurallari

• Kodlanacak duruma karar verin,
• Alfabetik dizinde ana terimi bulun,
• Ana terim altinda herhangi bir not varsa bunu
  okuyun,
• Kodlamak istediginiz duruma karsilik gelen
  açiklamayi buluncaya kadar önemli olmayan
  düzenleyicileri ve alt terimleri kontrol edin,
• Çapraz referanslar için açiklamalari izleyin,
• Tabular listeden kodu kontrol edin, bölümdeki,
  bloktaki ve kategorideki kapsar , kapsamaz
  notlarini okuyun,
• Eklemeniz gerekebilecek 4üncü veya 5inci
  karakterleri kontrol edin, Kodu atayin
• Tabular Listeden Kontrol Etmeden Kodu Atamayin

66
Çoklu Kodlama (ACS 0027)

• Bazi durumlarda bir hastaligin çesitli
  bilesenlerini göstermek için çoklu kodlama yapmak
  gerekebilir.
• Kodlamada birincil amaç tibbi durumu en iyi
  sekilde ifade edecek Koda/kodlara dönüstürmektir.
  
• Kodlayici kodlarin tibbi durumu tam olarak ifade
  ettiginden emin olmalidir.
• Kodlamalarinizin uygun olup olmadigini test
  etmenin en iyi yolu
• kodlari tibbi ifadeye geri dönüstürmektir
• Taninin semptomlari veya belirtileri gibi ilgisiz
  bilgilerin gelisigüzel çoklu kodlamasindan
  kaçinin!!!!

67
Çoklu kodlama (ACS 0027)

• Çoklu kodlamanin kullanildigi alanlar
• Etiyoloji ve bulgular
• Organizmayi tanimlamak için lokal enfeksiyonlar
• Neoplazi morfolojisi
• Altta yatan hastalik
• Toksik ajanlar
• Yaralanmanin nedeni, zehirlenmenin nedeni veya
  ters etki
• Diyabetus mellitus, komplikasyonlari ile birlikte
• Islem sonrasi (postprocedural) komplikasyonlar

68
Etiyoloji ve Bulgu Hançer ve Yildiz Sistemi
(ACS 027)

• Belirli durumlar için, hem etiyolojiyi (altta
  yatan hastaligi) hem de bulguyu (sonuçtaki
  durumu) tanimlamak önemlidir
• Morbidite kodlamasi için daha fazla bilgi saglar.
• Bulgu kodlari ana tani olarak atanamaz

Hançer etiyoloji
G30.0 Erken baslayan Alzheimer hastaligi F00.0
Erken baslayan Alzheimer hastaliginda demans
Yildiz bulgu
69
Etiyoloji ve Bulgu Hançer ve Yildiz Sistemi
(ACS 027)

• Etiyoloji (esas sebep) kodlarinin yanina bir
  hançer simgesi (), bulgu kodlarinin yanina ise
  bir yildiz simgesi () konulur.
• Her iki kodlama da Alfabetik Dizindeki
  siralariyla yapilir
• Önce etiyoloji kodu, ardindan bulgu kodu girilir.
• Gonokok epididimit
• Indeks girisi Epididimit, gonokok A54.2 N51.1
• Tabular liste A54.2 Gonokokkal pelviperitonit ve
  diger gonokokkal ürogenital enfeksiyonlar
• Gonokok
• epididimit (N51.1)
• N51.1 Testis ve epididimisin bozukluklari, bys
• Gonokok
• epididimit (A54.2)

70
Etiyoloji ve Bulgu Hançer ve Yildiz Sistemi

• Hançer imli terimlerin bulundugu açiklamalar, su
  üç
• farkli biçimden birini alabilir
• 1. () imi ile yildiz imli alternatif kodun her
  ikisi birden açiklama basliginda yer aliyorsa,
  söz konusu açiklama kapsaminda siniflandirilabilec
  ek bütün terimler ikili siniflandirmaya tabidir
  ve tamaminda yildiz imli ayni alternatif kod
  bulunur.
• B37.3 () Vulva ve vajinada kandidiazis
  (N77.1)
• Kandida vulvovajinit
• Monilial vulvovajinit
• Vajinal kandidiazisi

71
Etiyoloji ve Bulgu Hançer ve Yildiz Sistemi

• 2. Açiklama basliginda () imi yer alirken
  yildiz imli alternatif kod yer almiyorsa,
• söz konusu açiklama kapsaminda
  siniflandirilabilecek bütün terimler ikili
  siniflandirmaya tabidir ancak, farkli alternatif
  kodlara (her bir terim için listelenen)
  sahiptirler.
• A18.0 Kemik ve eklem tüberkülozu
• asagidakilerin tüberkülozu
• kalça (M01.15)
• diz (M01.16)
• omurga (M49.0-)
• Tüberküloz
• artrit (M01.1-)
• mastoidit (H75.0)
• kemigin nekrozu (M90.0-)

72
Etiyoloji ve Bulgu Hançer ve Yildiz Sistemi

• 3. Gerek () imi gerekse yildiz imli alternatif
  kod baslikta yer almiyorsa, açiklama bir bütün
  olarak ikili siniflandirmaya tabi degildir ancak,
  kapsama alma terimleri bu siniflandirmaya tabi
  olabilir söz konusu siniflandirmaya tabi iseler,
  bu terimler imlenir ve alternatif kodlari
  verilir.
• A54.8 Diger gonokok enfeksiyonlari
• Gonokok
• peritonit (K67.1)
• pnömoni (J17.0)
• septisemi
• deri lezyonlari

73
Çoklu Kodlama Yönlendiriciler (ACS 0027)

• ICD 10-AM içerisinde çoklu kodlamaya iliskin
  hançer ve yildiz sisteminin disinda yönlendirici
  talimatlar da bulunmaktadir.
• da kodlayin
• herhangi bir... için ek kod kullanin
• ..i aklinizdan çikarmayin
• asil hastaligi da kodlayin
• hem bulgu hem ana nedeni, ana nedeni ilk
  sirada vermek suretiyle kodlayin
• ' gibi bulguyu tanimlamak için ek kod kullanin'
• listelenen örnekler gibi ancak bunlarla sinirli
  kalmamak üzere bulguyu tanimlayan kodu da atayin
  

74
Çoklu Kodlama Yönlendiriciler (ACS 027)

• K08.81 Disin patolojik kirigi
• Ayrica kodlayin predispozan dis hastaligi varmi
  (K00K10).
• K65.0 Akut peritonit
• ek kod kullanin (B95B97) de ki spesifik
  enfeksiyon ajanindan birini

75
Çift Kodlama (? ACS 0025)

• ICD-10-AM içerisinde sol veya sag için ayri bir
  kod yoktur. Çünkü bir çok durumda bu ayrimi
  yapmak gerekmemektedir.
• Kodlama kurali Ayni yerin iki tarafli
  durumlarini veya çoklu durumlarini bir kez
  kodlayin
• Islemler için farkli kural çoklu kodlara ait
  kodlari bulabilirsiniz. Islem kaç defa yapildiysa
  o kadar sayida kodlanmalidir.!!!!!!!!

76
Sekel (? ACS 0008)

• Bir hastaligin sekeli veya geç etkisi, daha
  önce meydana gelen bir durumun neden oldugu
  mevcut durumdur.
• Sekel, iyilesmis olan hastaliktan veya
  yaralanmadan kalma rezidüel durumlar veya geç
  etkiler anlamina gelmektedir.
• Hastada bu hastalik/durum artik var olmadigindan
  söz konusu hastaligin akut durumu kodlanmaz,
  rezidüel durum kodlanir.
• Bir durumu/hastaligi sekel olarak degerlendirmek
  için mevcut durumun hastaligin bir sonucu
  oldugundan ve geçirilmis hastalik için o anda
  akut bir tedavi yapilmadigindan emin olmak
  önemlidir.

77
Sekel (? ACS 0008)

• Bir sekel kodunun ne zaman kullanilabilecegine
  iliskin herhangi bir süre sinirlamasi yoktur.
• Rezidüel durum (sekel), bir serebral enfarktüsün
  ardindan olusan nörolojik yoksunluklar gibi
  sürecin erken bir evresinde veya geçirilmis
  böbrek tüberkülozunun ardindan olusan kronik
  böbrek yetmezligi gibi aylar veya yillar sonra
  ortaya çikabilir.

78
Sekel (? ACS 0008)

• Sekel tibbi kayitlarda hekim tarafindan sekel
  olarak belirtilmeyebilir.
• Kodlayici sekelin kosullarini bilmek ve uygulamak
  zorundadir. Sekel tibbi kayitlarda su terimlerle
  ifade edilebilir
• sekeli
• geç etkisi
• eski
• Önceki hastaliga bagli
• hastaligini takiben
• Rezidüel

79
Sekel (? ACS 0008)

• Sekelin kodlanmasinda iki kod kullanilir
• Sekelin residüel durumu
• Sekelin nedeni
• Tani Geçirilmis trahoma bagli körlük
• Kod H54.0 Her iki gözde körlük
• B94.0 Trahom sekeli
• Tani Geçirilmis akut poliomiyelite bagli üst
  kolun monoplejisi
• Kod G83.2 Üst ekstremite monoplejisi
• B91 Poliomiyelit sekelleri
• Tani Geçirilmis serebral embolizme bagli
  hemipleji
• Kod G81.9 Hemipleji, tanimlanmamis
• I69.- Serebrovasküler hastalik sekelleri

80
Sekel (? ACS 0008)

• Sekel Kodlari
• B90.- Tüberküloz sekelleri
• B91 Poliomiyelit sekelleri
• B92 Cüzzam lepra sekelleri
• B94.0 Trahom sekeli
• B94.1 Viral ensefalit sekeli
• B94.8 Diger tanimlanmis enfeksiyöz ve paraziter
  hastaliklarin sekelleri
• E64.- Malnütrisyon ve diger beslenme
  eksikliklerinin sekelleri
• E64.3 Rasitizm sekelleri
• E68 Asiri beslenme hiperalimentasyon sekeli
• G09 Merkezi sinir sistemi inflamatuvar
  hastaliklarinin sekelleri
• I69.- Serebrovasküler hastalik sekelleri
• O94 Gebelik, dogum ve lohusalik komplikasyonunun
  sekelleri
• O97 Obstetrik ölüm, direk obstetrik nedenlerin
  sekeline bagli

81
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi
(Australian Classification of Health
Interventions- ACHI)

• Cilt 3 ACHIe iliskin Tabular liste
• Cilt 4 ACHIe iliskin Alfabetik Indeks
• Avustralya Ödeme sistemi(MBS)e göre
  düzenlenmistir.
• Kod yapisi yalnizca nümerik yapidadir, alfabetik
  karakter kullanilmamistir.
• Tüm cerrahi islemler, medikal ACHI ve yardimci
  saglik hizmetleri girisimlerini ve dis
  islemlerini kapsar.
• ACHI yapisi anatomik bölgeye göre düzenlenmistir.

82
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi ACHI

• I sinir sistemi islemleri
• II Endokrin sistem islemleri
• III Göz ve adnekslere olan islemler
• IV Kulak ve mastoid çikintilarin islemleri
• V Burun,agiz ve farenks islemleri
• VI Dental islemler
• VII Solunum sistemi islemleri
• VIII Kardiyo vasküler sistem islemleri
• IX Kan ve kan yapici organlarin islemleri
• X Sindirim sistemi islemleri
• XI üriner sistem islemleri
• XII Erkek genital organlari islemleri
• XIII Jinekolojik islemler
• XIV Obstetrik islemler
• XV Kas ve iskelet sistemi islemleri
• XVI Dermatoloji ve plastik islemler
• XVII Meme hastaliklari islemleri
• XVIII Kemoterapötik ve radyasyon onkolojisi
  islemleri
• XIX Non-invazif,kognitif ve diger
  müdehaleler,Baska yerde siniflandirilmamis

83
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi Kod
Yapisi

• Kod yapisi
• bes karakter MBS madde numarasi ve
• iki karakter yapilan islemi tanimlayan rakam
  olmak üzere
• yedi rakamdan olusmaktadir.
• Her bir MBS kodu için farkli kodlar olusmakta bu
  nedenle kodlar birbirini takip etmemektedir.

84
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi kod
yapisi
Ilk bes karakter MBS madde numarasini temsil
eder 42773 Retina dekolmani, bunun için
diyatermi veya kriyoterapi

• 42773-00 Retina dekolmaninin diyatermi ile
  onarimi
• 42773-01 Retina dekolmaninin kriyoterapi ile
  onarimi

Son iki karakter, MBS madde açiklamasindan elde
edilen her bir yeni islem kavrami için atanmistir
85
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi ACHI
yapisi

• Numaralama sistemi ve bloklar
• Kod numaralari sayisal sira içerisinde degildir
• Blok numaralari, kodlari bulmaya yardim etmek
  için sayisal sira içerisindeki 2016 blok
  halindeki kodlari toplamak içindir

86
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi(ACHI)
yapisi

• ACHI yapisi üç düzeyden olusmaktadir.
• Birinci düzey - anatomik bölge ekseni
• Her bölümde, anatomik bölge, üstten asagi dogru
  (bastan ayaga)
• yaklasimi ile düzenlenmistir.
• Bölüm I Sinir sistemi islemleri
• Kafatasi,meninksler ve beyin
• Spinal kanal ve spinal kord yapilari
• periferal sinir sistemi
• Bölüm xi Üriner sistem islemleri
• Böbrek
• Üreter
• Mesane
• Üretra
• Üriner sistem- diger yerler

87
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi(ACHI)
yapisi

• Ikinci düzey islem tipi ekseni
• Ikinci eksen, islem tipi olup, en az invaziv
  islemle baslayip en çok invaziv
• isleme kadar çikar. Standartlastirilan islem
  eksenleri söyledir
• Muayene
• Uygulama, Yerlestirme, Çikarma
• Insizyon
• destrüksiyon
• Eksizyon
• Redüksiyon (yalnizca Kas Iskelet Sistemi
  bölümünde)
• Onarim
• Rekonstrüksiyon
• Revizyon
• Reoperasyon
• Diger islemler
• Bütün bölümlerde hepsinin olmasi zorunlu degildir
  ancak siralama bu sekildedir.

88
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi(ACHI)
yapisi

• Üçüncü düzey spesifik bölge veya spesifik islem
  ve teknik kullanimina göre olusturulmustur.
• Bölüm XI ÜRINER SISTEM ISLEMLERI
• Böbrek (birinci düzey)
• eksizyon (ikinci düzey)
• Böbrek biyopsisi 1047
• Parsiyel nefrektomi 1048
• Komplet nefrektomi 1049
• Transplantasyon için komplet
  nefrektomi1050 (üçüncü düzey)
• Transplante böbrek çikarilmasi için
  komplet nefrektomi 1051
• Komplet nefrektomi ayni böbrek üzerinde
  önceki cerrahi nedeniyle komplikasyonlu 1052
• Radikal nefrektomi 1053
• Nefroüreterektomi 1054
• Böbrek üzerinde diger eksizyon islemleri
  1055

89
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi(ACHI)
yapisi

• Prosedür kod numaralari üçüncü düzeyde
  düzenlenmistir.
• Bölüm XI ÜRINER SISTEM ISLEMLERIBöbrek (birinci
  düzey)
• Eksizyon (ikinci düzey)
• 1047 Böbrek biyopsisi(üçüncü düzey)
• 36561-00 Kapali böbrek biyopsisi
• 36654-00 Böbrek biyopsisi ile birlikte
  retrograd piyeloskopi
• 36627-01 Biyopsi ile birlikte perkütan
  nefroskopi
• 36821-00 Renal pelvisin endoskopik firça
  biyopsisi

90
Avustralya Saglik Girisimleri Siniflamasi(ACHI)
yapisi

• Genel ACHI Yapisina Uymayan Bölümler
• Dental hizmetler (Bölüm 6)
• Obstetrik ACHI (Bölüm 14)
• Radyasyon onkolojisi islemleri (Bölüm 18)
• Non-invazif,kognitif ve diger müdehaleler,Baska
  yerde siniflandirilmamis ACHI (Bölüm 19)
• Görüntüleme hizmetleri (Bölüm 20)

91
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• NEC Baska yerde siniflanmamis. Baska yerde
  siniflanmamis ibaresi, listelenen islemlerin
  belli degiskenlerinin siniflandirmanin diger
  bölümlerinde de bulunabilecegi konusunda uyarida
  bulunmak üzere kullanilir.
• Tanimlarinda NEC kisaltmasi bulunan
  kodlar yalnizca islem terimini daha özgül bir
  koda atamak için gerekli olan bilgilere sahip
  olunmadiginda atanacaktir.
• NOS Diger bir sekilde tanimlanmamis. Bu kisaltma,
  tanimlanmamis ibaresi ile ayni anlamda
  kullanilir.
• Kod basliklarindaki ve/veya kullanimi
• Kod basliklarindaki ve, ve anlamina gelir.
  Kod basliklarindaki veya ise, veya
• anlamina gelir.

92
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Noktalama
• Köseli parantezler es anlamli sözcükleri,
  alternatif ifadeleri veya açiklayici ibareleri
  göstermek için kullanilir.
• ( ) Parantez, atandigi kod numarasini
  etkilemeksizin bir isleme iliskin açiklamada yer
  alabilecek veya bulunmayabilecek tamamlayici
  sözcükleri göstermek için kullanilir.
• Iki nokta, Listede, tamamlanmamis olan, belirli
  bir kategoriye atanabilmesi için kendisinden
  sonra bir veya daha fazla belirteç gerektiren bir
  terimden sonra kullanilir.
• Büyük ayraçlar, her biri ayracin sag tarafinda
  yer alan açiklama ile degistirilen bir dizi
  terimi göstermek için kullanilir.

93
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Kapsama alma terimleri
• Kapsama alma terimleri, dogrudan bir blok
  basligi ve kod taniminin altinda listelenen islem
  terimleridir.
• Kod veya blok kapsaminda gruplanan terim
  örneklerini vermek için kullanilir.
• Örnegin
• 42671-00 173 Refraktif keratoplasti
• Keratomilöz
• Termokeratoplasti

94
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Talimatlar
• Talimatlar, Listenin tamaminda belirli yerlerde
  bulunur
• Bölüm Bölüm kapsaminda siniflandirilan kodlarla
  ilgili talimatlar
• Birinci düzey - Anatomik bölge ekseni Bölgeye
  göre siniflandirilan kodlarla ilgili talimatlar
• Ikinci düzey Islem tipi ekseni Islem tipine
  göre siniflandirilan kodlarla ilgili talimatlar
• Üçüncü düzey Blok ekseni Blok basligi altinda
  gruplanan kodlarla ilgili talimatlar
• Dördüncü düzey Kod Kodla ilgili talimatlar

95
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Talimatlar asagida gösterilen hiyerarsiye göre
  verilir
• Kapsar
• Kapsamaz
• Açiklama
• Gerçeklestirildiginde de kodlayin (Ayrica
  kodlayin) (Ilk önce kodlayin)

96
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Kapsar
• kapsar açiklamasi, bir bölüm, bölge, islem
  tipi, blok veya kodun daha
• ayrintili içerigini vermek için kullanilir. Bazi
  durumlarda, dahil açiklamasi, bir
• kod taniminda veya blok basliginda verilen,
  kullanilan islem bilesenlerini veya
• ekipmani belirtir.
• 36503-00 1058 Renal transplantasyon
• Kapsar vasküler anastomoz
• Diger durumlarda ise, dahil açiklamasi,
  bölgenin daha ayrintili tanimini verir. Örnegin
• 30394-00 987 Intra-abdominal apse, hematom
  veya kist drenaji
• Kapsar appendisle ilgili
• iliyak çukuru
• intraperitoneal apse, hematom veya kist
• pelvik
• subhepatik
• subfrenik
• peritonit

97

• Kapsamaz
• kapsamaz sözcügünden sonra girilen ibareler her
  bir durumda gösterildigi sekilde baska yerde
  kodlanacaktir.
• kapsamaz talimatindaki kodlar sira numarasi ile
  listelenmez. Daha ziyade, bu kodlar blok
  numaralarina göre siralanir.
• kapsamaz burun deri flepi (45206-01 1651,
  45203 1652, 45221, 45224 1653, 45230 1653
  ve 1654, 45227, 45233, 45236 1654)
• kapsamaz talimatinda kodlar uzantilari ile
  birlikte veya uzantilari olmaksizin
  listelenebilir

98
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Kod uzantilari verilmezse kapsamaz talimati söz
  konusu kodun bütün iki basamakli uzantilari için
  de geçerlidir.
• 45230'un iki uzantisi bulunmaktadir
• 45230-00 1653 Direkt uzak deri flepi gecikmesi
• 45230-01 1654 Indirekt uzak deri flepi gecikmesi

99
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Açiklama
• Açiklama, bir kodun veya kodlarin kullanimi ile
  ilgili bilgi vermek için kullanilir.
• 39806-00 11 Intrakranyal proksimal arter
  klipslenmesi
• Açiklama anevrizma veya arteriyovenöz
  malformasyon için gerçeklestirilir
• Açiklama ayrica, bloktaki kod
  açiklamalarinda kullanilan belirli terimlerin
  ayrintili tanimini yapmak için
• kullanilir.

100

• 1651 Lokal deri flepi, basit ve küçük, tek
  evre
• AçiklamaFlep donör bölgeden ayrilarak, kendi kan
  kaynagi (pedikül) ile birlikte alici bölgeye
  nakledilen doku.
• Flep tipleri arasinda asagidakiler yer alir
• ilerletme (örnegin, VY, bipedikül)
• fasyokütan
• rotasyon
• transpozisyon (örnegin Z-plasti, romboid)
• Lokal defekte komsu olan bir bölgeden alinan
  flep
• Basit düzgün sekilli, iki boyutlu
• Ufak alici bölgenin büyüklügü ile oransal

101
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0040)

• Ayrica kodlayin / Gerçeklestirildiginde de
  kodlayin
• Bu talimat ile, listede, ilgili belirli
  islemlerin yapilmasi veya belirli
• ekipmanin kullanilmasi halinde bir ek kod
  atanmasi istenir.
• 41548-00 323 Mastoid kavite obliterasyonu
• Asagidaki islem yapildiginda da kodlayin
• meatoplasti (41512-00 305)
• Ilk önce kodlayin
• Ilk önce kodlayin talimatlari, kodlarin
  dogru siralamasini yapmasinda kodlayiciya
  yardimci olur.
• hiçbir zaman tek basina atanmayacak olan kodlarin
  altinda bulunur.
• 32757-01 Sentetik materyal kullanarak femoral
  arter sirali bypass
• Sentetik materyal kullanarak femoral arter
  atlatma grefti
• Ilk önce kodlayin (Code first)
• femoral bypass (32751 712)

102
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• ACHIin alfabetik indeksi tabular listede uygun
  islemi bulmada kodlayiciyi yönlendirir.
• Hiçbir zaman dogrudan Alfabetik Dizinden
• kodlama yapilmamalidir.
• Dizinde bir kodu belirledikten sonra bu kodun,
  kapsar ve kapsamaz açiklamalari gibi önemli
  talimatlari içerip içermedigini görmek için
  indekse bakilmalidir.
• Bu yönlendirici talimatlar ek kodlar, siralama
  ve bir islemin baska bir yerde ne zaman
  kodlanacagi gibi kurallari gösteren kapsam disi
  tutma açiklamalarinin kullanimina iliskin
  yönlendirici bilgileri saglar.

103
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Alfabetik indeks ana terimlere göre
  siralanmistir.
• Ana terim
• islemin tipi (excision, removal, insertion ) veya
  
• islemin bilinen adi (hysterectomy, arthroscopy)
• Eponymsler olarak indekste yer alir.
• Koyu renkte belirtilmistir.
• Ana terim alfabetik olarak düzenlenmistir.
  Bosluklar, kisa cizgiler, imler ve sayilar
  alfabetik harflerden önce gelir.
• Kisa çizgiler giris düzeyini göstermek için
  konulmustur.

104
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Istisnalar as, by, with ve without,
  (olarak,
• tarafindan, ile ve olmaksizin) terimlerinin
• tümü ilgili olduklari ana terim veya alt terimin
• hemen arkasindan gelir.
• Bir islem taniminin bir ilgeç alt terim veya
• alfabetik alt terim altinda listelenen terimleri
• içermesi durumunda , ilgeç alt terim daha önce
• verilir.

105
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Tani Hipospadias için glanuloplasti ile onarim
• Onarim
• - hipospadias (distal) 37821-00 1198
• - - tarafindan
• - - - glanuloplasti 37818-00 1198
• - - - uretral meatomi ve yarim sünnet 37354-00
  1198
• - - proksimal 37824-00 1198
• - - evrelenmis onarim
• - - - birinci evre 37827-00 1198
• - - - ikinci evre 37830-00 1198
• KOD 37818-00

106
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• TANI Grefle birlikte alt ekstremite
  arteriyovenöz fistülü olusumu
• Formasyon (in)
• - fistül
• - - arteriyovenöz
• - - - ile birlikte
• - - - - gref, ven 34512-00 765
• - - - - protez (Goretex) 34512-01 765
• - - - kol veya bacak (ekstremite)
• - - - - alt 34509-00 765
• - - - - üst 34509-01 765
• KOD 34512-00

107
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Ana terimden sonra gelen alt terimlerde
  rakam ve harf kullanilirsa rakamlar alfabetik
  karakterlerden önce numara sirasiyla yer alir.
• Metakorpofalengeal eklem artroplastisi
• Eklem replasmani için (1 eklem) (hemi)
  (total) 46309-01 1463
• 2 eklem 46312-01 1463
• 3 eklem46315-01
  1463
• - - - 4 eklem 46318-01 1463
• - - - 5 eklem 46321-01 1463
• - - - interpozisyon 46306-01
  1464
• - - - volar plak 46307-01
  1464

108
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Ana terim olarak Eponimler
• Kisi adlariyla anilan islemler (eponimler) hem
  ana terimler olarak
• uygun alfabetik siralarinda hem 'islem ana
  terimi altinda verilir.
• Eponimin arkasindan genellikle islem veya ilgili
  anatomik bölgenin
• tanimi gelir.
• Darrach islemi (ulna osteotomisi) 48406-04
  1424
• - internal fiksasyon ile birlikte 48409-04
  1424
• Islem
• - Darrach (ulna osteotomisi) 48406-04 1424
• - - internal fiksasyon ile birlikte 48409-04
  1424

109
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• see block (bloga bakiniz) Tabular listeye ve
  bloktaki kodlara bakmaniz gerektigini belirten
  açiklamadir.
• Hastaliklarda oldugu gibi
• Önemli ve önemli olmayan düzenleyiciler
• NEC baska yerde siniflanmamis
• bakiniz ve ayrica bakiniz

110
ACHI Tabular Liste Kullanim Kurallari (ACS 0041)

• Omit code (kodu iptal et)
• Bu islemin ayri bir kod olarak düzenlenmedigi,
  daha kapsamli bir ameliyatin veya islemin
  içerisinde yer aldigini kodlayiciya bildirir.
• Laparotomi
• - Cerrahi yaklasim kodu iptal et
• için
• -postop hemoraji kontrolü için 30385-00 985

111
ACHI Kodlama Süreci

• Islemi tanimlamak/açiklamak için tibbi kayitlarda
  kullanilan tibbi terimleri analiz ediniz.
• Ana terimi belirleyin ve düzenleyicileri
  belirleyin.
• Alfabetik Dizindeki ana terimi yerlestirin,
  ardindan düzenleyicileri kontrol edin.
• Tabular listeden kontrol ederek dizinde
  gösterilen kodu dogrulayin
• Alfabetik dizinden kod/kodlar belirlendikten
  sonra
• mutlaka tabular listeden dogrulanmali,
  düzenleyiciler
• kontrol edilmeli ve KOD ATANMALIDIR.
• Kod atandiktan sonra kodun tibbi olarak ne anlama
  geldigi
• kontrol edilmelidir!!!

112
Islemler Için Genel Kodlama Kurallari (ACS 0016)

• Islem
• Cerrahi nitelikteki islemler (her zaman
  kodlanmali ve kod dizisinde ilk sirada
  verilmelidir)
• Bir islem riski tasiyan,
• Anestetik bir risk tasiyan,
• Uzmanlik egitimi gerektiren,
• Yalnizca bir akut bakim ortaminda bulunabilen
• özel tesis veya ekipman gerektiren müdahale
• olarak tanimlanir.

113
Islemler Için Genel Kodlama Kurallari (ACS 0016)

• Kodlanmayan Islemler
• Genellikle rutin bir nitelik tasidiklarindan,
  birçok hasta üzerinde gerçeklestirilediklerinden
  ve/veya bir epizotta birden fazla
  uygulanabildiklerinden bu islemler normalde
  kodlanmazlar.
• Bu islemleri yapmak için kullanilan kaynaklar
  siklikla tani veya ilgili bir islemde belirtilir.
  
• Bir Colles kirigi tanisinda x-ray ve alçi
  uygulamasina basvurulmasi beklenir.
• Bir septisemi tanisinda intravenöz antibiyotik
  uygulamasi beklenir
• kalp ameliyatinda ise kardiyopleji islemi beklenir

114

• KODLANMAYAN ISLEMLER
• 1. Alçi uygulamasi
• 2. Kardiyopleji
• Yalnizca kalp ameliyati ile ilgili
  olmadiginda, örnegin sinir sistemi cerrahisi,
  kodlayin
• 3. Kardiyotokografi (CTG)
• Fetal saçli deri elektrotlari uygulanirsa
  kodlayin
• 4. Pansumanlar
• 5. Ilaç tedavisi
• Madde, günlük bakim epizotlarinda ana
  tedavi olarak verilmedigi (örnegin, neoplazma
  veya HIV için kemoterapi) veya bir kodlama
  standardinda özellikle belirtilmedigi (bakiniz
  ACS 1316 Sement spacer/boncuklar ve ACS 1615
  Hasta yenidogana yönelik spesifik müdahaleler)
  sürece ilaçla tedavi kodlanmamalidir.
• 6. Ekokardiyogram
• Transözofageal ekokardiyogrami kodlayin
• 7. Elektrokardiyografi (ECG)
• Hasta tarafindan aktive edilen implante
  edilebilir kardiyak olay izlemeyi (loop
  kaydedici) kodlayin
• 8. Elektromiyografi EMG
• 9. Hipotermi
• Yalnizca kalp ameliyati ile ilgili olmadiginda
  kodlayin

115

• KODLANMAYAN ISLEMLER
• Pacing telleri takilmasi
• Yalnizca kalp ameliyati ile ilgili olmadiginda
  kodlayin
• Izleme kardiyak, elektroensefalografi (EEG),
  vasküler basinç
• 12.Nazogastrik entübasyon
• 13.Perfüzyon
• Yalnizca kalp ameliyati ile ilgili olmadiginda
  kodlayin
• 14.Islem sonrasi idrar kateterizasyonu
• Yalnizca hasta kateterle taburcu edilirse
  kodlayin Suprapubik kateterizasyonunu kodlayin
• 15.Cerrahi ve travmatik yaralarin birincil sütürü
• Yalnizca asil yaralanma ile ilgili olmayan
  travmatik yaralari kodlayin (örnegin, yirtik ön
  kolun sütürü herhangi bir baska iliskili
  yaralanma yoksa kodlanacaktir)
• Islem bilesenleri
• 17.Stres testi
• 18.Traksiyon
• Yapilan tek islem traksiyon ise kodlayin
• 19.Ultrason
• Kontrastsiz x-rayler (sade)
• Bu islemler, anestezi ile yapilirsa kodlanmalidir
  (lokal anestezi hariç, bakiniz (ACS 0031
  Anestezi)

116
Anestezi - ? ACS 0031

• Serebral anestezi blok 1910
• genel anestezi (GA) intravenöz, inhalasyon veya
  her ikisi, yapay hava yolu kullanilirsa atayin
• sedasyon Eger yapay hava yolu hiç kullanilmazsa
• Iletim anestezisi blok 1909
• nöroaksiyel blok epidural, spinal kaudal (veya
  herhangi kombinasyon)
• Rejyonel (bölgesel) blok anestezi sahasinin
  genel anatomik bölgesine dayanir
• Lokal anestezi infiltrasyonu kodlamayiniz

117
Anestezi - ? ACS 0031

• Anestezi kodlamasi için kilavuzlar
• Ameliyathaneye her ziyaret için ya 1910 veya
  1909dan yalnizca bir tek kod atayin, eger her
  blokta birden fazla varsa hiyerarsiyi kullanin
• Anestezinin ilgili oldugu islem kodunu takiben
  anestezi kodunu siralayin
• Islemden sonra nöroaksiyel veya rejyonel blok
  korundugu zaman, 1912den bir kod atayin
• Islem sonrasi anestezi
• Normalde kodlanmayan islemler, anestezi altinda
  gerçeklestirilirlerse kodlanacaktir.

118
Çoklu /Iki Tarafli Islemler (ACS 0020)

• Bir islem veya islemler iki veya daha fazla bölge
  ile ilgiliyse veya anestezi ile yapiliyorsa, söz
  konusu islem gerçeklestirilme sayisi kadar
  kodlanmalidir.
• Multipl deri lezyonlarinin eksizyonu
• Üst göz kapaginin çift tarafli rekonstrüksiyonu
• Elin birden fazla tendon onarimi
• Over kistlerin çift tarafli aspirasyonu

Islem Sol kulaktan 2 bazal hücreli karsinomun
eksizyonu Kodlar 31230-02 1620 Cilt lezyonunun
ve kulak cilt alti dokusunun eksizyonu 31230-02
1620 Cilt lezyonunun ve kulak cilt alti
dokusunu