BILDIRIMI ZORUNLU BULASICI HASTALIKLAR BILDIRIM SISTEMI VE SORUNLAR

1

• BILDIRIMI ZORUNLU BULASICI HASTALIKLAR BILDIRIM
  SISTEMI VE SORUNLAR
• Dr. Vedat Buyurgan
• Saglik Bakanligi
• Bulasici Hastaliklar Daire Baskanligi
• vedat.buyurgan_at_saglik.gov.tr
• Ekim 2007

2
Sunum Içerigi

• Bulasici hastaliklar bildirim sistemi
• Bulasici hastaliklar bildirim sisteminin
  uygulamada görülen aksakliklari ve sorunlari

3
BÖLÜM 1 Standart Vaka Tanimlari BÖLÜM 2
Laboratuvar Rehberi
4
BULASICI HASTALIKLARStandart Tani ve Bildirim
Sistemi....

• 24.02.2004/1534 tarih ve sayiliYeni bildirim
  sistemi yönergesi hazirlandi
• 22.10.2004/129 tarih ve sayili Bulasici
  Hastaliklarin Ihbari ve Bildirim Sistemi
  genelgesi yayinlandi.
• 06.11.2004/25635 tarih ve sayili Resmi Gazetede
  Teblig olarak yayinlandi.
• 30 Mayis 2007 tarih ve 26537 sayili Bulasici
  Hastaliklar Sürveyans Ve Kontrol Esaslari
  Yönetmeligi yayinlandi

5
BULASICI HASTALIKLARStandart Tani ve Bildirim
Sistemi....

• Bildirime esas bulasici hastaliklar listesi
  güncellenmistir. Hastalik sayisi 39dan 51e
  çikartilmistir.
• Hastaliklarin bildirimine esas olacak standart
  tani kriterleri olusturulmustur.
• Laboratuvarlar da bildirimde sorumlulugu olan
  Kurumlar arasina dahil oldu.

6
BULASICI HASTALIKLARStandart Tani ve Bildirim
Sistemi....

• Saglik ocaklari disindaki saglik kurumlarinda
  bildirimden sorumlu bir kisi veya ünite
  bulundurulmasi öngörülmüstür.
• Bazi hastaliklarin bildiriminde sentinal
  sürveyans sistemine geçildi. Hastalik
  bildirimlerinin yapilacagi kurumlar belirlendi
• Her bir hastalik için ihbar ve bildirimin nasil
  yapilacagi belirlenmistir.

7
BILDIRIM ZORUNLU BULASICI HASTALIKLAR
GRUP A HASTALIKLAR ( 23 hastalik )
GRUP B HASTALIKLAR ( 4 hastalik )
GRUP C HASTALIKLAR (15 hastalik)
GRUP D HASTALIKLAR (9 hastalik)
8
BILDIRIM SISTEMINDE YER ALAN HASTALIKLAR
GRUP A
GRUP B
GRUP C
GRUP D

• AKUT HEMORAJIK ATES
• CREUTZFELDT-JAKOB H.
• EKINOKOKKOZ
• H. INFLUENZA Tip b (Hib) ENF.
• INFLUENZA
• KALA-AZAR
• KONJENITAL RUBELLA
• LEJYONER HASTALIGI
• LEPRA
• LEPTOSPIROZ
• SISTOZOMIYAZ
• TRAHOM
• TOKSOPLAZMOZ
• TULAREMI

• CAMPYLOBACTER JEJUNI
• CHLAMYDIA TRACHOMATIS
• CRYPTOSPORIDIUM SP
• ENTAMOEBA HISTOLYTICA
• ENTEROHEMORAJIK E.COLI
• GIARDIA INTESTINALIS
• SALMONELLA SP.
• SHIGELLA SP.
• LISTERIA MONOCYTOGENES

• AIDS
• AKUT KANLI ISHAL
• BOGMACA
• BRUSELLOZ
• DIFTERI
• GONORE
• HIV ENFEKSIYONU
• KABAKULAK
• KIZAMIK
• KIZAMIKÇIK
• KOLERA
• KUDUZ/KUDUZ RISKLI TEMAS
• MENINGOKOKSIK HAST.
• NEONATAL TETANOZ
• POLIOMIYELIT
• SIFILIZ
• SITMA
• SARBON
• SARK ÇIBANI

• ÇIÇEK
• SARI HUMMA
• EPIDEMIK TIFÜS
• VEBA

9
YENI SISTEMDE YER ALAN HASTALIKLARIN BILDIRIMINDE
KURUMLARIN ROLÜ
GRUP A
GRUP B
GRUP C
GRUP D
Yatakli tedavi kurumlari
Birinci basamak saglik kurumlari Yatakli tedavi
kurumlari
seçilen etkenler için standart tekniklere göre
tani koyan Laboratuvarlar
Tüm saglik kurumlar
10
GRUP A HASTALIKLAR
Birinci basamak saglik kurumlari Yatakli tedavi
kurumlari Özel saglik kuruluslari
Tüm saglik kurumlar
11
Grup A Hastaliklarinin Bildirim Sistemi Akisi
SB Devlet hastaneleri SB Egitim
hastaneleri Üniversite hastaneleri Belediye
hastaneleri Diger yatakli tedavi
kurumlari Kurumlarin saglik üniteleri
Özel Hekim Özel saglik kurumlari
Form 014
Günlük
Form 014
Saglik ocaklari
Il Saglik Müdürlügü Ilçe Grup Baskanligi
Form 014
Aylik
Form 017 A
Saglik Bakanligi Temel Saglik Hizmetleri Genel
Müdürlügü Bulasici ve Salgin hastaliklar Kontrolü
Daire Baskanligi Sitma Savas Daire
Baskanligi Verem Savas Daire Baskanligi Bilgi
Islem Daire Baskanligi
Aylik
Il Saglik Müdürlügü
Form 017 A
12
GRUP B HASTALIKLAR
Tüm saglik kurumlar
13
Grup B Hastaliklarin Bildirim Sistemi Akisi
Saglik ocaklari
Hemen telefon-faks-birebir
Hemen telefon-faks-birebir
Saglik Bakanligi
Özel hekim Özel saglik kurumlari
Il Saglik Müdürlügü
Hemen telefon-faks-birebir
Dünya Saglik Örgütü
Hemen telefon-faks-birebir
SB Devlet hastaneleri SB Egitim arastirma
hastaneleri Üniversite hastaneleri Belediye
hastaneleri Diger yatakli tedavi kurumlari
14
GRUP C HASTALIKLAR
Yatakli tedavi kurumlari
15
Grup C Hastaliklarin Bildirim Sistemi Akisi
Ilgili saglik kuruluslari
Günlük
Form 014
Form 014
Günlük
Ilçe Grup Baskanligi
Form 014
Günlük
Il Saglik Müdürlügü
Form 017 C
Aylik
Saglik Bakanligi
16
GRUP D HASTALIKLAR
seçilen etkenler için standart tekniklere göre
tani koyan Laboratuvarlar
17
Grup D Hastaliklarin Bildirim Sistemi Akisi
Ilgili saglik kuruluslari (Laboratuvarlar)
Grup D enfeksiyon etkenleri bilgi fisi
Günlük
Kurum istatistik sorumlusuna
Form 017 D Grup D enfeksiyon etkenleri bilgi
fisi
Haftalik
Ilçe Grup Baskanligi
Aylik
Form 017 D
Il Saglik Müdürlügü
Aylik
Form 017 D
Saglik Bakanligi
18

• BULASICI HASTALIKLAR
• BILDIRIM SITEMININ UYGULAMASINDA
• YAPILAN HATALAR

19

• FORM 014
• Bilgiler okunabilecek nitelikte yazilmiyor.
• Formu gönderen kurumun adres bölümü tam
  doldurulmuyor
• Hastanin adresi tam doldurulmuyor.
• Teshis bölümü doldurulmuyor.

20
Form No 014 Form No 014

BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI BILDIRIMI ZORUNLU HASTALIKLAR FISI
(U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64) (U.Hifzissihha Kanunu Mad. 57-64)

...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne ...................................... Ilçe Grup Baskanligina / Il Saglik Müdürlügüne


GÖNDERENIN GÖNDERENIN
Adi Soyadi          
Meslegi          
Kurum Adresi
Is Adresi
21
(Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz) (Form 014 Arka Yüz)
HASTANIN KIMLIK BILGILERI HASTANIN KIMLIK BILGILERI HASTANIN KIMLIK BILGILERI HASTALIK DURUMU HASTALIK DURUMU HASTALIK DURUMU
Cinsiyeti E ? K ? Hastaligin Adi    
T.C. Kimlik No     Hastaligin Adi    
Soyadi     Hastaligin Adi    
Adi     Teshisi Olasi ? Kesin ?
Baba Adi     Basladigi Tarih    
Dogum Tarihi     Basladigi Tarih    
Meslegi     Hastanin yattigi klinik adi/adresi Hastanin yattigi klinik adi/adresi Hastanin yattigi klinik adi/adresi
ADRESI ADRESI ADRESI      
Ili          
Ilçesi          
Muhtarligi     Ölmüsse tarihi Ölmüsse tarihi Ölmüsse tarihi
Sokagi     DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER
Ev No.     DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER
Ev/Cep Tel     DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER DÜSÜNCELER
22
BILDIRIMLER ARASI UYUMSUZLUK
Formlarla gelen veriler ile TSIM verileri
uyumlu degil. 2007 YILI VERILERI TSIM
GIRDILERINDEN DEGERLENDIRILECEK
23
017 A VE TSIM VERILERININ KARSILASTIRILMASITÜRKIY
E 2006
24
017 A VE TSIM VERILERININ KARSILASTIRILMASITÜRKIY
E 2006
25
GONORE BILDIRIMLERI TÜRKIYE 2005 - 2006
2005 TSIM verilerinde Kadin 263
Erkek 190
26
SIFILIZ BILDIRIMLERI TÜRKIYE 2005 - 2006
27
BILDIRIMLERIN GÖNDERILME ZAMANI VE NITELIGI
Veriler illerden Bakanliga geç gelmektedir. Bu
gecikmeler zamaninda veri analizi yapilmasini
güçlestirmektedir. Analizi yapabilmek için
Bakanliktan Iller tek tek aranarak zaman kaybina
neden olmakta.
28

• Temel Saglik Hizmetleri Genel Müdürlügü
  Istatistik ve Epidemiyoloji Daire Baskanligi
  Istatistik Subesi tarafindan 19 Subat 2007 tarih
  2189 sayili yazi
• Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK) Türkiye
  istatistik sisteminde programli bir döneme
  geçilecegini vurgulamaktadir.
• Bakanligin temel veri kaynagi Temel Saglik
  Istatistik Modülü (TSIM)dir
• Geçmis tarihli Formlarin TSIM girisleri 20 Nisan
  2007 tarihinde kapatilacak ve bundan sonra bir
  önceki aya ait formlara bir sonraki ayin 20sine
  kadar veri girisine izin verilecektir.

29
OLASI VE KESIN TANISI ISTENEN HASTALIKLARDA
Olasi Ve Kesin Arasinda Ciddi Fark Olan Iller
Var. Olasi Tani Var, Kesin Tani Sifir. Kesin
Tani Var, Olasi Tani Sifir
30
TIFO 2005 - 2006
2006
2005
31
TIFO KESIN/OLASI VAKA ORANLARI BÖLGELER/TÜRKIYE,
2005 - 2006
32
BRUSELLOZ Örnek 4 Olasi Vaka Kesin Vaka
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 0
1 - 4 yas K 0
5 - 9 yas E 1
5 - 9 yas K 1
10 - 14 yas E 4
10 - 14 yas K 5
15 - 19 yas E 0
15 - 19 yas K 1
20 - 29 yas E 2
20 - 29 yas K 1
30 - 44 yas E 11
30 - 44 yas K 11
45 - 64 yas E 7
45 - 64 yas K 6
65 yas E 2
65 yas K 7
TOPLAM E 25
TOPLAM K 30
TOPLAM T 55
BRUSELLOZ Örnek 3 Olasi Vaka Kesin Vaka
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 3
1 - 4 yas K 5
5 - 9 yas E 10
5 - 9 yas K 9
10 - 14 yas E 0
10 - 14 yas K 6
15 - 19 yas E 8
15 - 19 yas K 24
20 - 29 yas E 8
20 - 29 yas K 19
30 - 44 yas E 10
30 - 44 yas K 12
45 - 64 yas E 8
45 - 64 yas K 14
65 yas E 2
65 yas K 5
TOPLAM E 49
TOPLAM K 94
TOPLAM T 143
33

• Özellikle Tifo ve Brucella hastaliklarinda
  vakalarin büyük bir kismi olasi vaka olarak
  bildiriliyor.
• Saglik ocagi ve hastaneler arasinda olasi vaka
  bildirme orani aynidir.
• Vakalarin kesinlestirilememesinin gerekçesi
  hastanelerde kültür yapilamamasidir.
• Gerekçe olarak zamanlarinin ve olanaklarinin az
  oldugu öne sürülmektedir.

34

• Saglik ocaklarindan olasi vakalari kesinlestirmek
  için bir üst kuruma sevkler az yapilmaktadir.
  Gerekçe olarak sevk sayisi artinca döner sermaye
  gelirlerinin düsmesi gösterilmektedir.
• Özel hekim ve özel saglik kuruluslarindan
  bildirim yok denecek kadar azdir.
• Bazi illerde bulunan hifzissihha bölge
  laboratuarlarinin ortak çalisma yapmaktan
  kaçinmasi.

35

• Bazi illerde bulunan hifzissihha bölge
  laboratuarlarinin ortak çalisma yapmaktan
  kaçinmasi.
• Kesin tani için gerekli olan metotlari
  uygulamanin 2. basamakta bir külfet gibi
  görülmesi.

36
KUDUZ VE KUDUZ RISKLI TEMAS KARISTIRILIYOR.
37
KUDUZ RISKLI TEMAS Olasi Vaka Kesin Vaka
0 - 11 ay E
0 - 11 ay K
1 - 4 yas E
1 - 4 yas K
5 - 9 yas E
5 - 9 yas K
10 - 14 yas E
10 - 14 yas K
15 - 19 yas E
15 - 19 yas K
20 - 29 yas E
20 - 29 yas K
30 - 44 yas E
30 - 44 yas K
45 - 64 yas E
45 - 64 yas K
65 yas E
65 yas K
TOPLAM E
TOPLAM K
TOPLAM T
KUDUZ Örnek 5 Olasi Vaka Kesin Vaka
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 21
1 - 4 yas K 10
5 - 9 yas E 37
5 - 9 yas K 37
10 - 14 yas E 44
10 - 14 yas K 12
15 - 19 yas E 29
15 - 19 yas K 15
20 - 29 yas E 38
20 - 29 yas K 16
30 - 44 yas E 63
30 - 44 yas K 38
45 - 64 yas E 43
45 - 64 yas K 12
65 yas E 55
65 yas K 18
TOPLAM E 293
TOPLAM K 147
TOPLAM T 440
38
KUDUZ ÖLÜM 0 Örnek 8 Olasi Vaka Kesin Vaka
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 1
1 - 4 yas K 0
5 - 9 yas E 0
5 - 9 yas K 1
10 - 14 yas E 2 0
10 - 14 yas K 1 1
15 - 19 yas E 0 1
15 - 19 yas K 0 0
20 - 29 yas E 0 0
20 - 29 yas K 1 0
30 - 44 yas E 1 0
30 - 44 yas K 2 0
45 - 64 yas E 0 2
45 - 64 yas K 0 0
65 yas E 0 0
65 yas K 0 0
TOPLAM E 4 3
TOPLAM K 5 1
TOPLAM T 9 4
KUDUZ RISKLI TEMAS Vaka Ölüm
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 1
1 - 4 yas K 0
5 - 9 yas E 3
5 - 9 yas K 0
10 - 14 yas E 3
10 - 14 yas K 1
15 - 19 yas E 3
15 - 19 yas K 0
20 - 29 yas E 1
20 - 29 yas K 0
30 - 44 yas E 0
30 - 44 yas K 1
45 - 64 yas E 1
45 - 64 yas K 1
65 yas E 0
65 yas K 1
TOPLAM E 13
TOPLAM K 3
TOPLAM T 16
39
Akut Kanli Ishal bildirimleri fazla
Shighella bildirimleri yok GAITA KÜLTÜRÜ VE
MIKROSKOBIK INCELEME YAPILMIYOR MU?
40
AKUT KANLI ISHAL 2006
41
Örnek 9 AKUT KANLI ISHAL
0 - 11 ay E 3
0 - 11 ay K 5
1 - 4 yas E 4
1 - 4 yas K 3
5 - 9 yas E 12
5 - 9 yas K 17
10 - 14 yas E 23
10 - 14 yas K 220
15 - 19 yas E 12
15 - 19 yas K 11
20 - 29 yas E 1
20 - 29 yas K 2
30 - 44 yas E 2
30 - 44 yas K 1
45 - 64 yas E 3
45 - 64 yas K 4
65 yas E 2
65 yas K 5
TOPLAM E 62
TOPLAM K 268
TOPLAM T 330
SHIGELLA
0 - 11 ay E 0
0 - 11 ay K 0
1 - 4 yas E 0
1 - 4 yas K 0
5 - 9 yas E 0
5 - 9 yas K 0
10 - 14 yas E 0
10 - 14 yas K 0
15 - 19 yas E 0
15 - 19 yas K 0
20 - 29 yas E 0
20 - 29 yas K 0
30 - 44 yas E 0
30 - 44 yas K 0
45 - 64 yas E 0
45 - 64 yas K 0
65 yas E 0
65 yas K 0
TOPLAM E 0
TOPLAM K 0
TOPLAM T 0
42
Ancak Entamoeba Histolytica bildirimlerinde
laboratuvar arastirmalari dikkate alinirsa çok
fazla oldugu görülmekte.
43
Hepatit B bildirimleri rehberde belirtilen
standartlarda yapilmiyor. Kronik Vakalar ve
mükerrer vakalarin bildirimleri yapiliyor.
44

• Hepatit B bildirimleri
• Olasi Vaka Tani için gerekli laboratuvar
  kriterlerinin arastirilamadigi veya
  tamamlanamadigi durumlarda karaciger fonksiyon
  testlerinde anormal degisikliklerle birlikte ve
  bu degisikliklerin baska nedenlerle
  açiklanamadigi durumlarda klinik ve geçis uyumlu
  tüm vakalar olasi akut viral hepatit olarak
  bildirilir.
• Kesin Vaka Klinik tanimlama ile uyumlu,
  anti-HBcIgM ve/veya HBsAg pozitif bulunan vaka
• Hepatit B ve Hepatit C bildirimleri yalnizca akut
  dönemde tespit edilen vakalar için yapilacaktir.
  Kronik vakalarin bildirimleri yapilmayacaktir.

45

• Hepatit B bildirimlerinde sorunlar
• Kronik vakalarin bildirimi yapiliyor.
• Birden fazla bildirimler var.
• Tani gerekli kriterler kullanilmadan sadece
  klinik veya anemnez ile kesin tani konuluyor
• Bildirimlerin dogruluk arastirmasi yapilmiyor.
• Isim var baska hiç bilgi yok.
• Adres bilgisi mevcut degil

46
Verilerin Kurumlardan Geldikten Sonra Bakanliga
Gönderilmeden Önce Incelenmesi Saglikli Bir
Sekilde Yapilmiyor. ÖRNEK 1 BILDIRILEN
HASTALIGIN KESIN TANISININ KONULMASI IÇIN GEREKLI
LAB. INCELEME YÖNTEMLERININ O KURUMDA VEYA O ILDE
BULUNMAMASI. CREUTZFELDT-JAKOB
HASTALIGI ÖRNEK 2 ÜLKEDE ERADIKE EDILMIS BIR
HASTALIGIN YANLIS OLARAK YAZILMASI.
POLIOMYELIT ÖRNEK 3 DIFTERI, KIZAMIK.
BOGMACA VE NEONATAL TETANOZ GIBI PROGRAM
UYGULANAN HASTALIKLARIN PROGRAMDA VE BILDIRIM
SISTEMINDE BULUNAN KRITERLERI DOGRULANMADAN FORM
017LERE ISLENEREK BAKANLIGA GÖNDERILMESI.
47

• Bildirimlerin daha sonraki dönemlerde
  degistirilmesi.
• Bu degisikligin bakanliga hiç bildirilmemesi
  veya zamaninda bildirilmemesi.

48

• SSPE Bildirimlerinde
• Eski vakalarin bildirimi yapiliyor
• Hastaligin tanisinin koyuldugu hastaneden Il
  Saglik Müdürlügüne yapilan bildirim esas
  alinmaktadir.
• Tekrar bildirimler fazla yapiliyor

49
SSPE VERILERININ KARSILASTIRILMASITÜRKIYE 2006
50
Il gezileri yapilirken saglik ocaklarinda
bildirim sistemi rehberinin kullanilma sikliginin
çok az oldugu görüldü. Bu durum bildirimlerin
kalitesi konusunda ciddi sorunlarin oldugunu
gösteriyor.
51
Örnek Poliklinik defterlerine Bruselloz Ve Tifo
olarak tani yazilmis. Olasi/Kesin
belirtilmemis. Akut Kanli Ishal Tanisi
bulunmamakta. Çünkü Saglik Ocaklari böyle bir
bildirimin oldugunu bilmiyorlar
52
SAGLIK MÜDÜRLÜGÜ ve SAGLIK OCAKLARI TARTISMA
GRUBU SUNUMU Nisan 2007/ANKARA
53
Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 1

• Sorun Il Saglik Müdürlüklerinde Bulasici
  Hastaliklar Sube Müdürlügünün yetersiz olmasi
• Çözüm ISMnde Bulasici Hastaliklar Sube
  Müdürlügü altinda Yerel Epidemiyoloji ve
  Sürveyans Biriminin kurulmasi, görev
  tanimlarinin yapilmasi yalnizca belirlenen
  alanla ilgili çalismalari yürütmesi

54
Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2

• Sorun Bildirim sistemi sorumlularinin
• a. Standardizasyonun olmamasi
• b. Görev tanimlarinin olmamasi
• c. Güncellenmemeleri
• d. Egitim eksiklikleri

55
Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2

• Çözüm
• Her kademede görevlendirilen bu saglik personeli
  için net görev tanimlari yapilmalidir
• Istifa, tayin, emeklilik gibi nedenlerle
  görevden ayrilan bildirim sorumlularinin yerine
  hemen yeni görevliler belirlenmeli ve liste
  güncellenmelidir
• Bakanlik destegi ile il düzeyinde ISM
  Bulasici Hastaliklar Subesinin koordinasyonunda
  bildirimden sorumlu olarak görevlendirilen hekim
  ve saglik personeli hizmet içi egitimden
  geçirilmelidir.

56
Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 3

• Sorun Her kademede denetim yetersizligi
• Çözüm
• Denetimler için bildirim yapilacak tüm saglik
  kurum ve kuruluslarinda yapilacak denetimlerle
  ilgili prosedürleri içeren ve ülke genelinde
  uygulanabilir kontrol listeleri hazirlanmali

57
Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri 4

• Sorun
• Filyasyon ekibinin ve uygulamasinin standart
  olmamasi
• Çözüm
• Filyasyon standartlarinin ortaya konmasi ve
  yayimlanmasi

58
Teknik Sorunlar ve Çözüm Önerileri

• Sorun Standart vaka tanimlarinin kullanilmamasi
• Çözüm
• Egitimlerle standart vaka tanimlari her
  kademedeki ilgili personele anlatilmalidir

59
Operasyonel Sorunlar ve Çözüm Önerileri

• Sorun Numune transportunun standartinin olmamasi
• Çözüm
• Numune gönderilmesi gereken referans saglik
  kurumlari ile SBTSHGM ortak çalismasi ile Türkiye
  genelinde standart transport sistemi
  olusturmalidir.

60
LABORATUVAR ÇALISMA GRUBU
61
Laboratuvar /Nitelikli insan gücü

• Standart isletim prosedürlerinin hazirlanmalidir
• Personel yapisinin gelistirilmesi için mecburi
  hizmetten yararlanilmalidir.
• Teknisyen sayisi dagiliminda dengesizlik.

62
Lab./ Altyapi eksiklikleri (1)

• Laboratuvarlarin gerekli biyogüvenlik düzeyleri
• Laboratuvarlarin düzeylendirmelerine göre asgari
  araç-gereç-insan gücü standartlari
• Özel kurum ruhsatlandirma ve denetimlerinde bu
  hususlar dikkate alinmalidir.
• Devlet Hastanesi laboratuvarlarinin temel
  laboratuvar gereksinimleri

63
Lab./ Altyapi eksiklikleri (2)

• Belirlenen laboratuvarlarda yapilmasi öngörülen,
  bildirimi zorunlu hastaliklara ait tani
  yöntemleriyle ilgili malzemelerin temini.
• Il düzeyinde kamu ve özel laboratuvarlarin
  kapasite ve envanterleri tespiti
• Üniversite laboratuvarlarinin sistem içine
  entegre edilmesi

64
Lab./ Mevzuat eksigi

• Laboratuarlarin gerekli asgari insangücü,
  araç-gereç, yapi, yapilacak testler ve kalite
  yönünden ruhsatlandirmasini ve denetimini
  düzenleyen mevzuat gelistirilmelidir.

65
Klinisyenin laboratuar kullaniminin yetersiz
olmasi

• Klinisyenle laboratuar arasinda dogrudan iletisim
  yollari gelistirilmelidir.
• Ulusal rehberin kullanimi konusunda bilgi
  eksikliklerini giderici önlemler alinmalidir.

66
HASTANELER ÇALISMA GRUBU
67
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Sorun Hastanelerde laboratuvara dogrudan
  örnek kabulü yapilamamakta, poliklinik girisi ve
  poliklinik tarafindan istem zorunlu tutulmakta.
• Çözüm Klinik örneklerin birinci basamaktan ya
  da diger merkezlerden hastaneye transferi için
  protokol veya mevzuat olusturulmasi.

68
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Sorun Dogrudan klinik örnek kabul eden
  hastanelerde ise istem formu, hasta kimlik
  bilgileri ve hasta adresi, istemi yapan hekim
  adi, kurumu, klinik ön tani gibi bilgileri
  içermemekte.
• Çözüm Gerekli bilgileri içermeyen ve transferi
  protokole uygun olmayan örneklerin hastane
  tarafindan kabul edilmemesi.

69
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Sorun Hasta kaydi
• Çözüm Hastanin gerçek ikamet bilgilerinin açik
  ve dogru bir sekilde kaydedilmesi.

70
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Sorun Hasta basvurusunun acilden olmasi
  durumunda hastanin takibinin çok zor olmasi
• Çözüm Acilde hasta kayitlarinin ve adres
  bilgilerinin düzenli tutulmasi için idari
  düzenlemeler (bilgisayar)

71
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Sorun Acil veya poliklinikten yapilan
  basvurularda, laboratuvar tetkiki sonucu
  sonrasinda bildirimi zorunlu bir hastalik tespit
  edildiginde ve sonucun hastaya iletilemedigi
  hallerde kime, nasil bildirilecegine iliskin bir
  düzenleme yok
• Çözüm Bildirim sorumlularinin
  laboratuvarlardan bildirimi zorunlu hastalik
  tespit edilen ancak hastaya ulasmamis sonuçlari
  taramasi ve ilgili birimlerle iletisime geçmesi
  için otomatize sistemlerden destek alinmasi

72
Hastane/ Sorunlar- Çözümler

• Klinisyenlerin
• standart vaka tanimlarini kullanmamasi
• bildirim sistemi ile ilgili bilgilerinin yetersiz
  olmasi ve konuya yeterli duyarililigi
  göstermemeleri
• Laboratuvara örnek göndermede direnç
• Laboratuvarlara güvensizlik duymalari

73
Hastane / Sorunlar- Çözümler

• Kapasitenin etkin kullanimi
• Laboratuvarlarin kapasitelerine iliskin
  klinisyenlerin periyodik olarak
  bilgilendirilmeleri ve ortak koordinasyon
  toplantilarinin yapilmasi,
• Laboratuvarlarda tetkiklerin bilgisayar
  kaydina alinamamasi
• Laboratuvar informasyon sistemlerinin
  yaginlastirilmasi

74
Hastane / Sorunlar- Çözümler

• Bildirimi yapmakla sorumlu kisilerin görev ve
  sorumluluklarini kesin olarak bilmemesi
• Taniyi koyan hekim (izleyen hekim veya konsültan
  hekim) bildirimden sorumlu olmalidir.

75
Hastane / Sorunlar- Çözümler

• Bildirim ile ilgili idari uygulamalarda
  yetersizlik
• Yaptirim eksikligi
• Denetim eksikligi (üst yönetimin ve hastane
  çalisanlarinin)
• Yöneticilerin duyarsizligi
• Standart ve periyodik egitim eksikligi
• Ödüllendirme ve motivasyon için yeni
  uygulamalarin hayata geçirilmesi
• Bildirim sisteminin isletilmesine iliskin yasal
  düzenlemelerin uygulanmasi

76
(No Transcript)