BEYIN SAPI

1
BEYIN SAPI

• Medulla oblongata
• Pons
• Mezensefalon

Dr. Mustafa SARIKAYA
2
Beyin sapi

• Medulla Spinalis ile diensefalon arasinda
• M.Oblangata, Pons ve Mezensefalondan olusan
• Vejetatif fonksiyonlardan sorumlu bir
  duysal-motor entegrasyon merkezidir

• Bas-boyun cilt, kas, eklem motor duysal
  inervasyonu
• Dört özel duyunun kontrolü
• Hayati fonksiyonlarin kontrolü

3
Medulla oblongata

• MSin foramen magnum üzerinde genislemesi ile
  olusmustur
• SSSnin üst merkezlerini M.Spinalisee baglar
• Retiküler formasyon denen fizyolojik yapiyi içerir

4
Medulla oblangata

• Kalp frekansi
• Solunum, dolasim
• Kan basinci
• Kusma gibi vital merkezler
• O2-CO2 reseptörleri
• Isitme bilgisinin çekirdegi (kohlear nük) ve kafa
  çifti çekirdekleri bulunur

5
Pons

• Mezensefalonun altinda, medulla oblangatanin
  üzerinde bulunur
• Beyin sapinin ön yüzünü olusturur
• Ak madde ve RFden olusur
• MSSnin degisik düzeyleri ile baglantilar kurar
• Solunum ve kardiyovasküler yasamsal çekirdekler
  vardir

• Medulladaki merkezler yardimi ile nefes
  almayi,dolasimi,terlemeyi ve kusmayi kontrol eder

6
Mezensefalon (Orta beyin)

• Beynin en dar bölümüdür
• Inen çikan yollarin olusturdugu ak madde ile
  RFdan olusur
• Görme, isitme refleks merkezleri (colliculi)
• Bazal ganglionlardan bazilari
• Kafa çifti çekirdeklerini içerir

7
Beyin sapi fonksiyonlari

• Ileti
• Talamusa giden duysal yollar
• MSe inen motor yollar
• Refleks
• Kardiyak, solunum, vazomotor
• Kusma, öksürme, esneme, yutkunma
• Pnömotaksik merkez
• Solunum regülasyonu

10 kafa çiftinin çikis bölgesi
8
Beyin sapindan duyu bilgisinin geçisi

• Uzun nöronal yollar
• Sinaps sayisi az
• Bilgiyi direkt ileten yollar
• Bilgi islenme orani düsük
• Multinöronal/multisinaptik
• Duysal bilginin islenmesi olanagi
• Sinaps zenginligi sayesinde sinirsiz bilgi
  paylasimi ve motor çikis olusturma olanagi

9
Beyin sapi refleks merkezleri

• Vegetatif sistemle ilgili fonksiyonlar
• Otonom refleksler
• Solunum, vazomotor, kardiyak
• Korunma refleksleri
• Göz kirpma, pupilla isik
• Aksirma, öksürme
• Beslenme refleksleri
• Emme, çigneme, yutma
• Kusma ve salya/tükrük salgi

10
Beyin sapi refleks merkezleri

• Denge ile ilgili postural motor fonksiyonlar
• Ayakta durma ve kas tonusu refleksleri
• Stereotip vücut hareketleri
• Vücudun yana, öne yatmasi, dönmesi, denge için
  kollarin açilmasi
• Dengenin kontrolü
• Göz reflekslerinin kontrolü

11
Dik durus/postür

• Iskelet uzun kemikler ve koordine kas hareketleri
  sayesinde yerçekimine karsi koyabilir
• Dik durma korteks, beyin sapi ve MS nöronal
  organizasyonlari sayesinde gerçeklesir
• Fleksör, çapraz ekstansör, resiprokal inervasyon
  vs. refleks yöntemleri kullanilir

12
Denge

• Dengenin aferent bilgisi
• Göz, vestibuler organ, propriosepsiyon
• Merkezleri
• Beyin sapi, beyincik, M.Spinalisin nöronal
  devreleri
• Eferentleri
• Alfa-gama motor nöronlar

13
Denge

• Dik durus ve postürün korunmasinda denge çok
  önemli
• Insan vücudu küçük bir taban üzerine insa
  edilmistir
• Agirlik merkezi oldukça yukardadir

14
Deserebrasyon rijiditesi

• RF saglam kalmak üzere mezensefalondan serebral
  iletisim kesildiginde ortaya çikar
• Ponsun eksitatör nükleuslari üst merkezlerin
  baskisindan kurtulur kurtulmaz boyun, gövde ve
  antigravite kaslarinda siddetli kasilmaya neden
  olurlar

15
Retiküler formasyon

• MS, beyin sapi ve talamus bölgesindeki nöronlarin
  olusturdugu fizyolojik bir ag
• Pekçok duysal bilgiyi alir ve SSSnin pekçok
  düzeyine eferentler verir
• Korteks, talamus, limbik sistem, kafa çifti
  çekirdekleri ve MS ile karmasik iliskiler
  içindedir

16
RF fonksiyonlari

• Çizgili kas aktivitesi
• Somatik ve viseral duyulari
• Otonom ve endokrin sistemleri etkiler
• Uyku-uyaniklik ritmi, bilinç düzeyini ayarlar

17
RF fonksiyonlari

• Bazal ganglionlarla birlikte vücudun yer çekimine
  karsi ayakta durma ve dengeyle ilgili kas
  hareketlerini kontrol eder
• Spinal sinirler ve kafa çiftleri ile merkeze
  giren duysal bilgiyi etkileyebilir
• Kolaylastirici
• Inhibe edici

18
Retiküler formasyon nükleuslari

• Pons kaynakli
• Eksitatör
• Antigravite kaslarini eksite ederler

• Medulla kaynakli
• Inhibitör
• Antigravite kaslarinin eksitasyonunu önlerler

Antigravite kaslarina retikülospinal yol
üzerinden ulasirlar
Pons nükleuslarinin en önemli bilgi
kaynaklari serebellum derin çekirdekleri vestibu
ler çekirdekler (denge organi bilgisi) Ponsun
retiküler sistemi vestibuler çekirdeklerin
destegi olmadan antigravite kaslarini uyarma
yetenegini büyük ölçüde kaybederler
19
RF ve Otonom sinir sistemi

• Sempatik ve parasempatik sistemin üst merkezler
  tarafindan denetlenmesi RF araciligi ile olur

• Hipotalamus ile yapmis oludugu karsilikli
  baglantilar sayesinde
• Serbestlestirici
• Inhibe edici faktör salinimini etkiler
• Biyolojik ritmin düzenlenmesinde rol oynar

20
Retiküler aktive edici sistem

• Normal dikkat, bilinçlilik durumu ve
  uyku-uyaniklik paternleri için RF gereklidir
• RF ile korteks arasindaki iliski kesilirse
  bilinçlilik durumu bozulur

21
Retiküler aktive edici sistem

• Uyuyan bir kiside RAS uyarilirsa kisi uyanir
• RAS lezyonlarinda
• Letarji
• Uyku hali
• Ileri durumlarda koma ortaya çikabilir

22
TESEKKÜR EDERIM