Leki stosowane w chorobach ukladu krazenia

1
Leki stosowane w chorobach ukladu krazenia
2
Najczesciej wystepujace schorzenia ukladu krazenia

• Choroba nadcisnieniowa
• Choroba niedokrwienna serca/zawal
• Zaburzenia rytmu serca
• Niewydolnosc serca
• Zaburzenia gospodarki lipidowej

3
Najczesciej stosowane leki w chorobach ukladu
krazenia

• preparaty naparstnicy
• leki dopaminergiczne
• leki przeciwarytmiczne
• blokery kanalu wapnia
• inhibitory enzymu konwertujacego angiotensyne
  IKA
• leki moczopedne
• leki beta-adrenolityczne
• antagonisci receptora angiotensynowego sartany
• leki przeciwlipemiczne fibraty, statyny

4
Regulacja czynnosci serca -inotropizm

• Regulacja sily skurczu miesnia serca
• inotropizm- zwiekszenie sily skurczu
• - inotropizm -zmniejszenie sily skurczu

5
Regulacja czynnosci serca- chronotropizm

• Regulacja czestosci pracy serca
• chronotropizm- zwiekszenie czestosci pracy
  serca
• - chronotropizm -zmniejszenie czestosci pracy
  serca

6
Regulacja czynnosci serca -batmotropizm

• Regulacja pobudliwosci miesnia serca
• batmotropizm- zwiekszenie pobudliwosci serca
• - batmotropizm -zmniejszenie pobudliwosci serca

7
Regulacja czynnosci serca- dromotropizm

• Regulacja szybkosci przewodzenia bodzców
• dromotropizm- zwiekszenie szybkosci
  przewodzenia impulsów
• - dromotropizm -zmniejszenie szybkosci
  przewodzenia impulsów

8
Uklad wspólczulny

• Nerwy wspólczulne przyspieszaja prace serca
• Wydzielana jest noradrenalina, adrenalina, które
  
• 1. Zwiekszaja czestotliwosc skurczów serca
• - (dzialanie chronotropowe )
• 2. Zwiekszaja pobudliwosc miesnia sercowego
  (dzialanie batmotropowe )
• 3. Zwiekszaja szybkosc przewodzenia stanu
  pobudzenia
• (dzialanie dromotropowe )
• 4. Zwiekszaja sile skurczu miesnia (dzialanie
  inotropowe )
• wzrost objetosci wyrzutowej i minutowej serca

9
Uklad przywspólczulny
10
(No Transcript)
11
Uklad wspólczulny -receptory

• wplyw amin katecholowych (adrenaliny,
  noradrenaliny) i ukladu wspólczulnego zalezy od
  receptorów, na które dzialaja.
• sa dwa zasadnicze rodzaje receptorów
  adrenergicznych
•        ? - dzieli sie na ?1, ?2, ?3,
•       ? - dzieli sie na ?1, ?2, ?3,

12
Uklad przywspólczulny- receptory

• Dzialanie ujawnia sie poprzez wplywa na dwa
  typy receptorów
• muskarynowy M1 , M2 , M3 , M4 , M5
• nikotynowy N

13
Agonista

• Agonista- substancja laczaca sie z receptorem,
  wywolujac reakcje w komórce.
• jest przeciwienstwem antagonisty, który laczac
  sie z receptorem, blokuje go nie wywolujac
  reakcji
• antagonista blokuje takze receptor przed
  aktywowaniem go przez agoniste

14
Bradykardia

• Bradykardia - stan kiedy czestosc akcji serca
  wynosi ponizej 50 razy na minute.
• Leczenia wymaga tylko bradykardia objawowa, tzn.
  powodujaca np. omdlenia, utraty przytomnosci.

15
Tachykardia

• Tachykardia inaczej czestoskurcz to
  przyspieszenie akcji serca powyzej 100 uderzen na
  minute. Tachykardia nie zawsze jest objawem
  choroby. Najczesciej akcja serca przyspiesza
  wskutek zdenerwowania lub wysilku fizycznego
  (tachykardia zatokowa).

16
Leki dzialajace inotropowo

• Stosuje sie w niewydolnosci miesnia sercowego
•   1/ glikozydy nasercowe
• 2/ leki dopaminergiczne
• 3/ rózne (glukoza, glukagon, kofeina, amrinon)
• 4/ inhibitory fosfodiesterazy
• 5/ leki uczulajace na jony wapnia
• 6/ agonisci kanalów wapniowych
• 7/ antagonisci kanalów potasowych

17
Glikozydy nasercowe

•   Digitalis (purpurea, lanata), Strofantus
  (gratus, Kombe), Scilla maritima, Convalaria
  majalis, Adonis vernalis
• lacza sie z bialkami miesnia serca- oslabiony
  miesien serca moze sie silniej i wydatniej kurczyc

18
Glikozydy nasercowe mechanizm dzialania

• hamuja dzialanie pompy sodowo-potasowej.
• powoduja przez to zwiekszenie stezenia
  wewnatrzkomórkowego sodu i wapnia, przez co
  wywieraja dodatni efekt inotropowy (zwiekszaja
  sile skurczów miesnia serca).
• na czynnosc naczyn i serca dzialaja bezposrednio
• i posrednio, wplywajac na uklad nerwowy
  wspólczulny i przywspólczulny.

19
Glikozydy nasercowe mechanizm dzialania

• Wplywaja na uklad przywspólczulny, aktywujac go.
  Zwiekszenie napiecia nerwu blednego zwalnia rytm
  pracy serca.

20
Glikozydy nasercowe farmakokinetyka

• Glikozydy nasercowe dobrze wchlaniaja sie z
  przewodu pokarmowego.
• Cechuja sie dobra dystrybucja w tkance
  miesniowej.
• Metabolizowane sa w watrobie, wydalane droga
  nerkowa (glównie digoksyna) i z zólcia (glównie
  digitoksyna)

21
Glikozydy nasercowe

•       uczulaja miesien serca na Ach
•       w dawkach leczniczych dzialaja tylko na
  serce
•   w dawkach toksycznych powoduja utrudnienie,
• a nawet zatrzymanie akcji serca w skurczu
•   dzialanie glikozydów zalezy od stezenia K (??)
  i
• Ca (??)

22
Glikozydy nasercowe -wskazania

• niewydolnosc krazenia pochodzenia sercowego,
• niewydolnosc krazenia z migotaniem przedsionków i
  szybka czynnoscia komór,
• czestoskurcz nadkomorowy,
• blok przedsionkowo-komorowy,
• napadowa tachykardii nadkomorowa
• strofantyna-stosowana w ostrej niewydolnosci
  krazenia (nie podaje sie doustnie)

23
Glikozydy nasercowe- przeciwwskazania

• czesciowy blok serca,
• kilowe i miazdzycowe zmiany aorty,
• tetniak aorty,
• wczesny okres zawalu miesnia sercowego,
• hipokaliemia

24
Glikozydy nasercowe-przedawkowanie, objawy

• bradykardia
• nudnosci, wymioty
• bólem brzucha, biegunka
• zaburzeniami percepcji barw (widzenie "na zólto")
  
• zaburzeniami swiadomosci, splataniem
• zaburzeniami rytmu serca
• ekstrasystole komorowe
• czestoskurcz komorowy
• czestoskurcz przedsionkowy z blokiem.

25
Dawki glikozydów

• dawka nasycajaca- calkowita ilosc gramów
  potrzebna do szybkiego wysycenia bialek krwi oraz
  miesnia sercowego i uzyskania efektu leczniczego
• dawka nasycajaca dzienna
• dawka nasycajaca jednorazowa
• dawka podtrzymujaca dzienna- dawka równa ilosci
  eliminowanej w ciagu dnia

26
Aminy katecholowe
27
Aminy katecholowe (adrenalina, noradrenalina)

• katecholaminy, pochodne katecholu substancje
  biologicznie czynne, sa neuroprzekaznikami i
  hormonami
• epinefryna (adrenalina), norepinefryna
  (noradrenalina)
• dzialaja na tkanki za pomoca receptorów
  adrenergicznych typu a1 i a2 oraz typu ß1 i ß2.
• adrenalina dziala przede wszystkim za
  posrednictwem receptorów typu ß1 i ß2.
• noradrenalina pobudza glównie a1 i a2, slabiej
  receptory ß1, a prawie wcale nie dziala na
  receptory ß2.

28
Aminy katecholowe- mechanizm dzialania

• w ukladzie nerwowym pelnia role neuroprzekazników
• w ukladzie krazenia
• zwiekszaja czestosc i sile skurczów serca oraz
  objetosc tloczonej przez serce krwi
• powoduja skurcz tetniczek w skórze, nerkach i
  trzewiach, a rozkurcz tetniczek miesniowych i
  wiencowych, co przystosowuje organizm do podjecia
  obrony lub ucieczki w sytuacjach stresowych.
• Objawem dzialania amin jest zwiekszenie cisnienia
  skurczowego i zmniejszenie cisnienia
  rozkurczowego krwi.

29
Aminy katecholowe- mechanizm dzialania

• pobudzaja rozklad zmagazynowanych substancji
  energetycznych - glikogenolize i lipolize oraz
  tworzenie glukozy w procesie glukoneogenezy, a
  takze wykorzystywanie przez watrobe mleczanów
  powstajacych w miesniach (zwiekszenie stezenia
  glukozy i kwasów tluszczowych we krwi).
• Glukoza i kwasy tluszczowe sa zuzywane do
  uzyskiwania potrzebnej w sytuacjach stresowych
  energii

30
Aminy katecholowe- mechanizm dzialania

• zwiekszaja wentylacje pluc, hamuja agregacje
  plytek krwi, reguluja uwalnianie reniny i
  pobudzaja aktywnosc osrodkowego ukladu nerwowego
• adrenalina rozluznia miesnie gladkie przewodu
  pokarmowego, oskrzeli i pecherzyka moczowego, a
  wywoluje skurcz miesni przywlosowych

31
Adrenalina (epinefryna)

• bezposrednio pobudza zarówno receptory a-, jak i
  ß-adrenergiczne, przez co wykazuje dzialanie
  sympatykomimetyczne.
• wyrazny wplyw na receptory a widoczny jest wobec
  naczyn krwionosnych, poniewaz w wyniku ich
  skurczu nastepuje zwiekszenie cisnienia
  tetniczego krwi

32
Adrenalina (epinefryna) c.d.

• przyspiesza czynnosc serca jednoczesnie
  zwiekszajac jego pojemnosc minutowa, w nieznaczny
  sposób wplywajac na rozszerzenie naczyn
  wiencowych rozszerza tez zrenice i oskrzela.
  ulatwiajac i przyspieszajac oddychanie.
• hamuje perystaltyke jelit, wydzielanie soków
  trawiennych i sliny oraz obniza napiecie miesni
  gladkich

33
Adrenalina (epinefryna) - zastosowanie lecznicze

• podana dozylnie dziala szybko, ale krótko i jest
  w tej postaci stosowana przy reanimacji.
• ma ona w tym zastosowaniu dzialanie pobudzajace
  kurczliwosc miesnia sercowego, poprawiajace
  przewodnictwo bodzców w sercu, a takze poprawe
  skutecznosci defibrylacji elektrycznej.
• jest stosowana w leczeniu wstrzasu
  anafilaktycznego
• w przypadkach napadów astmy oskrzelowej, kiedy
  nie pomaga podawanie innych leków i wystepuje
  zagrozenie zycia
• podana doustnie zostaje rozlozona przez soki
  trawienne i nie dziala

34
Adrenalina (epinefryna) - zastosowanie lecznicze

• jest lekiem pierwszego rzutu w zatrzymaniu
  krazenia niezaleznie od mechanizmu
• jest lekiem preferowanym w leczeniu anafilaksji
  (reakcji alergicznych) i lekiem drugiego rzutu w
  leczeniu wstrzasu kardiogennego

35
Adrenalina (epinefryna) - dzialanie niepozadane

• objawy pobudzenia ukladu wspólczulnego
  tachykardia, zaburzenia rytmu serca, kolatania,
  dlawica piersiowa, nadcisnienie tetnicze,
  niepokój, drazliwosc, bezsennosc, bóle i zawroty
  glowy, bladosc powlok, drzenia, oslabienie.
• zaburzenia oddawania moczu
• dusznosc, zaburzenia metabolizmu glukozy,
  pocenie, slinienie
• ryzyko komorowych zaburzen rytmu serca,
  czestoskurczu komorowego lub migotania komór.

36
Noradrenalina (norepinefryna)

• dzialanie fizjologiczne noradrenaliny jest
  podobne, ale mniej intensywne, do adrenaliny
• noradrenalina wplywa dwojako na uklad krazenia
• zweza naczynia obwodowe,
• natomiast rozszerza naczynia wiencowe w sercu

37
Noradrenalina (norepinefryna) c.d

• aktywuje glównie receptory a1, co powoduje skurcz
  naczyn tetniczych i zylnych, podniesienie
  skurczowego i rozkurczowego cisnienia tetniczego
  oraz zmniejszenie pojemnosci minutowej serca.
• w znacznie mniejszym stopniu pobudza receptory b1
  w miesniu sercowym, czego nastepstwem jest
  zwiekszenie czestotliwosci rytmu serca oraz
  zwiekszenie sily skurczowej

38
Noradrenalina (norepinefryna)c.d

• na drodze odruchowej pobudza równiez nerw bledny,
  zmniejszenie czestotliwosci rytmu serca,
• powoduje uogólniony skurcz naczyn krwionosnych,
  zmniejszenie ukrwienia nerek, watroby i miesni
  szkieletowych.
• nie zmniejsza przeplywu wiencowego
• pobudza receptory a w miesniu macicy, dzialanie
  skurczowe
• stymulacja receptorów a w trzustce zmniejszenie
  wydzielania insuliny

39
Noradrenalina (norepinefryna) - wskazania

• ostra obwodowa niewydolnosc krazenia,
• wstrzas anafilaktyczny, septyczny, pourazowy (po
  wyrównaniu hipowolemii czyli uzupelnieniu
  objetosci krwi).
• reakcje anafilaktyczne polekowe i
  poprzetoczeniowe
• dodawana jest do srodków znieczulenia miejscowego
  w celu opóznienia wchlaniania leku w miejscu
  podania

40
Noradrenalina (norepinefryna) - przeciwwskazania

• wstrzas hipowolemiczny
• choroby zakrzepowe
• stosowanie anestetyków wziewnych,
• ciezkie niedotlenienie lub hiperkapnia (moze
  wywolac ciezkie zaburzenia rytmu serca).
• czas porodu
• nalezy zachowac ostroznosc u chorych
  przyjmujacych inhibitory MAO (mono-aminooksydazy)

41
Noradrenalina- dzialania niepozadane

• objawy pobudzenia ukladu wspólczulnego niepokój,
  drazliwosc, bezsennosc, drzenia, oslabienie, bóle
  i zawroty glowy, bladosc powlok, nadcisnienie
  tetnicze, potliwosc, zaburzenia rytmu serca,
  kolatania, bóle zamostkowe, bradykardia
• martwica w miejscu wstrzykniecia
• zaburzenia koordynacji czynnosci skurczowej
  macicy w czasie porodu
• w przypadku przedawkowania wzrost cisnienia
  tetniczego, drgawki, zaburzenia rytmu serca,
  krwotoczny udar mózgu
• rzadko zaburzenia ukrwienia blony sluzowej
  przewodu pokarmowego, skurcz tetniczek nerkowych,
  zwiekszenie stezenia kwasu moczowego

42
Dopamina mechanizm dzialania

• syntetyczny odpowiednik naturalnej aminy
  katecholowej, prekursora norepinefryny
• dziala zarówno w osrodkowym, jak i obwodowym
  ukladzie nerwowym pobudza presynaptyczne i
  postsynaptyczne receptory dopaminergiczne (DA1,
  DA2) oraz receptory adrenergiczne a1 i b1,
  podobnie jak epinefryna i norepinefryna,

43
Dopamina -zastosowanie

• zamiast glikozydów nasercowych
• stosowane w ostrej niewydolnosci krazenia,
• w malych dawkach stosowana u pacjentów z oliguria
  (mala iloscia wydalanego moczu)
• w dawkach wiekszych jako lek inotropowy,
  zwlaszcza we wstrzasie kardiogennym i septycznym,
  
• po urazach i w niewyrównanej przewleklej
  niewydolnosci krazenia

44
Dopamina- dzialania niepozadane

• niepokój,
• drzenie, nudnosci,
• kolatanie serca i zaburzenia rytmu
• pozanaczyniowo podana wywoluje martwice tkanek
  (musi byc podawana przez zyle centralna)
• przeciwwskazania nie wolno jej stosowac u
  chorych z guzem chromochlonnym nadnerczy

45
Leki dopaminergiczne- inne

• dobutamina-syntetyczna pochodna dopaminy
• dziala bezposrednio na receptory ?2 w sercu
• inotropowo i tonotropowo ,
• zmniejsza opór naczyn obwodowych
• zastosowanie. w ostrej niewydolnosci miesnia
  sercowego (np. po zawale), we wstrzasie
  kardiogenny
• przeciwwskazania jak dopamina

46
Uklad bodzcotwórczo-przewodzacy

• - okreslona grupa komórek miesnia sercowego,
  która ma zdolnosc do wytwarzania oraz
  przewodzenia rytmicznych impulsów nerwowych
  wywolujacych skurcz serca.

47
Leki przeciwarytmiczne

• Sa to leki normalizujace zaburzenia rytmu serca,
  niektóre normalizuja nieprawidlowa czestosc
  skurczów czestoskurcz (tachykardia) lub
  rzadkoskurcz (bradykardia)

48
Leki przeciwarytmiczne mechanizm dzialania

• mechanizm dzialania leków przeciwarytmicznych
  polega na obnizaniu automatyzmu ukladu
  bodzcoprzewodzacego
• efekt kliniczny jest zlozony i polega na wplywie
  tych leków na komórki miesnia sercowego, uklad
  autonomiczny i o.u.n. (osrodkowy uklad nerwowy)

49
Leki przeciwarytmiczne - klasyfikacja

• Leki mozna podzielic na okreslone grupy w
  zaleznosci od przyjetego kryterium. Najczesciej
  stosowane sa dwa podzialy
• Podzial Williamsa, uwzgledniajacy kryteria
  elektrofizjologiczne
• Podzial kliniczny, uwzgledniajacy cel zastosowania

50
Podzial Williamsa (4 podstawowe grupy)

• Grupa I leki hamujace pompe sodowa
  stabilizuja blone komórkowa, wywieraja dzialanie
  znieczulajace miejscowo, dzieli sie je na 3
  podgrupy
• IA- chinidyna, prokainamid, dizopiramid, ajmalina
  

51
Podzial Williamsa (4 podstawowe grupy)

• IB lidokaina, meksyletyna, tokainid, fenytoina
• IC propafenon, enkainid, flekainid, lorkainid
• Leki IA najskuteczniej hamuja zlozone postacie
  niemiarowosci.

52
Podzial Williamsa (4 podstawowe grupy)

• Grupa II leki ?-adrenolityczne acebutolol,
  alprenolol, atenolol, metoprolol, oksprenolol,
  pindolol, praktolol, propranolol, sotalol,
  tymolol sa skuteczne we wszystkich
  niemiarowosciach, w których przyczyna jest
  wyzwalanie amin katecholowych.
• sa skuteczne w migotaniu przedsionków u chorych z
  niemiarowosciami po zawale serca zapobiegaja
  czestoskurczowi komorowemu maja ujemny wplyw
  inotropowy

53
Podzial Williamsa (4 podstawowe grupy)

• Grupa III amiodaron, bretylium wydluzaja czas
  trwania potencjalu miesni przedsionka i komór,
• hamuja (amiodaron) automatyzm wezla zatokowego

54
Podzial Williamsa (4 podstawowe grupy)

• Grupa IV leki blokujace wolne kanaly
  wapniowe werapamil, diltiazem, nifedipina.
• werapamil hamuje przewodzenie, zwalania prace
  sera.
• nifedypina moze skracac okres refrakcji i
  stymulowac przewodzenie, przyspiesza rytm serca.
• diltiazem zwalnia czynnosc serca.

55
Grupa III

• Amiodaron dziala antyarytmicznie, rozszerza
  naczynia wiencowe, zmniejsza zapotrzebowanie
  serca na tlen
• zastosowanie w leczeniu i zapobieganiu zaburzen
  rytmu komorowych i nadkomorowych
• dzialania niepozadane zaburzenia czynnosci
  tarczycy, zaburzenia gastryczne, bezsennosc,
  zaburzenia czynnosci o.u.n.
• przeciwwskazania w bradykardii zatokowej,
  blokach przedsionkowo-komorowych

56

• Grupa IV
• leki blokujace kanal wapniowy

57
Blokery kanalu wapnia mechanizm dzialania

• powoduja blokade kanalów wapniowych w komórkach
  organizmu.
• kanaly wapniowe sa rodzajem receptora blonowego
  moga zatem laczyc sie ze specyficznymi
  substancjami zwanymi antagonistami, co prowadzi
  do zablokowania, lub zredukowania mozliwosci
  otwierania sie tych kanalów

58
Blokery kanalu wapnia mechanizm dzialania

• obnizenie zdolnosci otwierania sie kanalów
  wapniowych powoduje zmniejszenie naplywu jonów
  wapnia do komórki i spadek ich wewnatrzkomórkowego
  stezenia.
• jony Ca2 pelnia wazna funkcje w mechanizmie
  skurczu miesni, zablokowanie ich wnikania do
  komórki blokuje mozliwosc kurczenia sie miesni i
  prowadzi do ich rozluznienia.

59
Blokery kanalu wapnia klasyfikacja

• Klasa A
• Grupa 1 - werapamilu
• Grupa 2 - nifedypiny
• Grupa 3 - dilitiazemu
• Klasa B
• Grupa 4 - flunaryzyny
• Grupa 5 - prenylaminy
• Grupa 6 - inne

60
Blokery kanalu wapnia zastosowanie

• Blokery kanalu wapniowego stosuje sie przede
  wszystkim w leczeniu chorób ukladu krazenia,
• w których korzystne jest obnizenie cisnienia
  tetniczego.
• Leki z tej grupy sa uzywane w terapii
• nadcisnienia
• dusznicy bolesnej
• arytmii
• oraz w migreny

61
Blokery kanalu wapnia grupa werapamilu

• Grupa 1 - werapamilu
• pochodne fenyloalkiloaminy.
• leki kardioselektywne (dzialaja na komórki
  miesnia sercowego w okolo 18 razy mniejszych
  stezeniach niz na komórki miesni gladkich).
• Przyklady leków
• werapamil podawany doustnie (p.o) i dozylnie
  (i.v)
• galopamil podawany doustnie
• Falipamil
• Tiapamil

62
Blokery kanalu wapnia grupa nifedypiny

• pochodne 1,4-dihydropiperydyny.
• dzialaja przede wszystkim na miesnie gladkie
  naczyn krwionosnych.
• sa stosowane w leczeniu nadcisnienia, razem z
  innymi lekami hipotensyjnymi
• Przyklady leków
• nifedypina podawana doustnie
• nitrofedypina podawany doustnie
• nisoldypina
• niwaldypina
• amlodypina podawana doustnie

63
Blokery kanalu wapnia grupa diltiazemu

• pochodne benzotiazepiny
• blokuja otwarte kanaly wapniowe przede wszystkim
  w sercu, ale równiez w miesniach gladkich naczyn.
  
• stosuje sie je w zapobieganiu i leczeniu dusznicy
  bolesnej
• przyklady diltiazem podawany doustnie

64
Blokery kanalu wapnia wskazania

• zaburzenia rytmu serca (werapamil)
• wspólistniejace z nadcisnieniem
• -    choroba niedokrwienna serca
• -    przerost miesni komory lewej (z wyjatkiem
  nifedypiny)
• -    skurcz oskrzeli wywolany wysilkiem fizycznym
• -    zaburzenia lipidowe
• -    cukrzyca
• -    dysfunkcja rozkurczowa komory lewej
• -    zespól Raynaud'a

65
Blokery kanalu wapnia przeciwwskazania

• skurczowa niewydolnosc krazenia
• -    blok przedsionkowo- komorowy II lub III
  stopnia (dotyczy werapamilu i diltiazemu)

66
Blokery kanalu wapnia niepozadane dzialania

• Grupa werapamilu
• zaparcia
• zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo-komorowego
  i bloki przewodzenia, wolna akcja serca, zawroty
  glowy
• rozszerzenie naczyn i nastepowy ból glowy i
  zaczerwienienie skóry

67
Blokery kanalu wapnia niepozadane dzialania

• Nifedypina i pochodne dihydropirydyny
• rozszerzenie naczyn z nastepowym zaczerwienieniem
  skóry, bólem glowy, kolataniem serca, hipotonia
• obrzeki wokól kostek

68
Inhibitory konwertazy angiotensyny (IKA)
69
Inhibitory konwertazy angiotensyny mechanizm
dzialania

• Hamowanie ukladu renina-angiotensyna-aldosteron
  (85-90)
• osoczowego
• tkankowego

70
Inhibitory konwertazy angiotensyny mechanizm
dzialania c.d.

• Hamowanie katabolizmu bradykininy
• ?NO, ? PGI2, ? PGE2.

71
Inhibitory konwertazy angiotensyny- leki

• Stosowane grupy leków
• inhibitory konwertazy zawierajace grupe
  sulfhydrylowa (SH) (kaptopryl)
• proleki (enalapryl, kwinapryl, ramipryl,
  cilazapryl, fozynopryl, peryndopryl)
• inhibitory konwertazy o przedluzonym dzialaniu
  (enalapryl, lizynopryl)

72
Prolek

• Prolek - (ang. pro-drug) - to substancja o
  dzialaniu leczniczym, która rozwija w pelni swoje
  dzialanie dopiero w chwili, gdy ulegnie
  przemianom metabolicznym w organizmie, natomiast
  sama nie jest aktywna, lub jest wielokrotnie
  mniej aktywna od powstalej substancji.

73
Inhibitory konwertazy angiotensyny wskazania

• nadcisnienie tetnicze
• niewydolnosc serca
• wspólistniejaca z nadcisnieniem
• -    nefropatia z bialkomoczem,
• -    cukrzyca
• -    przerost miesni komory lewej,
• -    niewydolnosc krazenia,
• -    zaburzenia lipidowe,
• -    przebyty zawal miesnia serca z niska frakcja
  wyrzutu komory lewej

74
Inhibitory konwertazy angiotensyny
przeciwwskazania

• hipowolemia,
• ciaza,
• zwezenie tetnic nerkowych lub tetnicy nerkowej u
  chorego z jedna nerka,
• kaszel przed rozpoczeciem leczenia.

75
Inhibitory konwertazy angiotensyny informacja
uzyteczna klinicznie

• inhibitory konwertazy sa najlepiej tolerowanymi
  lekami hipotensyjnymi
• przed rozpoczeciem leczenia inhibitorami
  konwertazy lek moczopedny nalezy odstawic lub
  zmniejszyc jego dawke
• proleki wymagaja uczynnienia w watrobie i dlatego
  pózniej rozpoczynaja dzialanie niz inhibitory
  konwertazy z SH.

76
Inhibitory konwertazy angiotensyny niepozadane
dzialania

• Zwiazane z farmakologicznym dzialaniem leków
• obnizenie cisnienia tetniczego krwi hipotensja
• niewydolnosc nerek stezenia mocznika,
  kreatyniny
• zwiekszenie stezenia potasu we krwi
• kaszel

77
Inhibitory konwertazy angiotensyny niepozadane
dzialania

• Nie zwiazane z farmakologicznym dzialaniem IKA
• bezsennosc, parastezje, bóle glowy, zmeczenie
• nudnosci wymioty, zaparcia, zaburzenia smaku
• zaczerwienienie skóry, obrzek naczynioruchowy
• fetotoksyczne wielowodzie, niewydolnosc nerek
  plodu, anuria

78
Inhibitory konwertazy angiotensyny niepozadane
dzialania

• Nie zwiazane z farmakologicznym dzialaniem IKA
• zaburzenia hematologiczne anemia aplastyczna
  (kaptopril), agranulocytoza (kaptopril,
  enalapril), trombocytopenia (kaptopril)
• reakcje nadwrazliwosci eozynofila, zapalenie
  pecherzyków plucnych, toczen rumieniowaty

79
Leki beta- adrenolityczne
80
Leki beta- adrenolityczne mechanizm dzialania

• grupa leków dzialajacych na receptory ß1 i ß2
  (antagonisci)
• dzialanie zwiazane jest z zablokowaniem receptora
  beta-adrenergicznego co powoduje nastepujace
  efekty biologiczne
• w obrebie serca zmniejszenie czestosci akcji
  serca, spadek cisnienia tetniczego krwi,
  zmniejszenie objetosci wyrzutowej i minutowej
  serca, zmniejszenie zuzycia tlenu przez miesien
  sercowy, zwiekszenie przeplywu wiencowego i
  poprawa odzywienia miesnia sercowego
• w obrebie naczyn krwionosnych skurcz naczyn i
  zwiekszenie oporu obwodowego,
• w obrebie miesni gladkich narzadów wewnetrznych
  skurcz (np. oskrzeli)

81
Leki beta -adrenolityczne- stosowane grupy leków

• nieselektywne (pindolol, propranolol, sotalol,
  nadolol)
• kardioselektywne (atenolol, metoprolol)
• hydrofilne (atenolol, nadolol)
• z wlasna aktywnoscia sympatomimetyczna (ISA)
  (oksyprenolol, pindolol)
• alfa-beta-blokery (labetalol, karwedilol)
• beta-blokery rozszerzajace naczynia (bisoprolol,
  celiprolol)

82
Leki beta- adrenolityczne podzial

• Selektywne
• metoprolol
• atenolol
• acebutolol
• betaksolol
• bisoprolol
• celiprolol
• nebiwolol

83
Leki beta- adrenolityczne podzial

• Leki a- i ß-adrenolityczne
• labetalol
• karwedilol

84
Leki beta -adrenolityczne wskazania

• nadcisnienie tetnicze
• choroba niedokrwienna serca
• nadkomorowe zaburzenia rytmu serca
• komorowe zaburzenia rytmu serca
• profilaktyka napadów migreny
• tachykardia zatokowa

85
Leki beta- adrenolityczne przeciwwskazania

• bradykardia zatokowa
• blok przedsionkowo-komorowy II stopnia i blok
  przedsionkowo-komorowy III stopnia
• wstrzas kardiogenny
• niewyrównana astma oskrzelowa, przewlekla
  obturacyjna choroba pluc lub inna przewlekla
  choroba pluc
• niewyrównana niewydolnosc krazenia
• nasilone zaburzenia krazenia obwodowego
• angina Prinzmetala

86
Leki beta -adrenolityczne niepozadane dzialania

• uklad krazenia bradykardia, niedocisnienie,
  zaburzenia rytmu serca (proarytmia sotalol
  torsades de pointes), zaburzenia przewodzenia
  wewnatrzsercowego (bloki przedsionkowo-komorowe,
  zaburzenia krazenia obwodowego
• i mózgowego

87
Leki beta- adrenolityczne niepozadane dzialania

• osrodkowy uklad nerwowy uczucie zmeczenia,
  zawroty glowy, bóle glowy, depresja, zaburzenia
  swiadomosci
• zaburzenia endokrynne hiperglikemia,
  hipoglikemia (cukrzyca - dysregulacja)
• uklad moczowo-plciowy zaburzenia seksualne,
  impotencja, libido, zaburzenia w oddawaniu
  moczu (nocne, czeste, zatrzymanie)

88
Leki beta -adrenolityczne niepozadane dzialania

• uklad oddechowy skurcz oskrzeli (nieselektywne,
  zalezny od dawki selektywnych), zaburzenia
  oddychania, kaszel,
• uklad miesniowo-szkieletowy bóle sciegien,
  stawów, miesni, zapalenie sciegien

89
Leki beta -adrenolityczne niepozadane dzialania

• zaburzenia dermatologiczne zaczerwienienie,
  swiad, zaburzenia pigmentacji, lysienie
  plackowate
• zaburzenia w badaniach laboratoryjnych
• stezenia mocznika (propranolol),
• stezenia transaminaz, fosfatazy
  alkalicznej, LDH (propranolol, metoprolol)

90
Antagonisci receptora angiotensynowego- sartany
mechanizm dzialania

• blokowanie receptora angiotensynowego typu 1
  (AT1)
• uniemozliwienie dzialania angiotensynie II
  uwalnianej przez uklad renina-angiotensyna-aldoste
  ron,
• uniemozliwienie rozwoju objawów uzaleznionych od
  biologicznego dzialania angiotensyny,
  polegajacych na skurczu naczyn krwionosnych,
  retencji sodu i plynów w organizmie (zaleznego od
  aldosteronu),

91
Antagonisci receptora angiotensynowego
mechanizm dzialania c.d

• czego konsekwencja jest wzrost oporu nastepczego
  i przerost lewej komory serca
• angiotensyna II powoduje tez aktywacje aktywatora
  plazminogenu (PAI-1, plasminogen activator
  inhibitor), co prowadzi do progresji zmian
  miazdzycowych

92
Antagonisci receptora angiotensynowego sartany

• zablokowanie receptora AT-1 hamuje biologiczne
  dzialanie angiotensyny na narzady, co przejawia
  sie
• zmniejszeniem procesów wlóknienia miesnia
  sercowego po epizodach niedokrwienia (co powoduje
  mniejszy przerost serca)
• hamowaniem uwalniania przez fibroblasty czynnika
  wzrostu transformujacego typu ß (TGF-ß)
• zmniejszeniem wazokonstrykcji

93
Antagonisci receptora angiotensynowego sartany

• Zwiekszony poziom angiotensyny powoduje natomiast
  pobudzenie receptora angiotensyny typu 2 (AT2),
  co prowadzi do
• zwiekszenie dzialania antymitogennego
• zwiekszenie wydzielania tlenku azotu,
  eikozanoidów, kinin
• wazodilatacji
• nasilenia apoptozy

94
Antagonisci receptora angiotensynowego sartany

• Aktualnie zarejestrowane sa nastepujace sartany
• losartan
• walsartan
• kandesartan
• telmisartan
• irbesartan
• eprosartan
• olmesartan

95
Antagonisci receptora angiotensynowego sartany-
wskazania

• nadcisnienie tetnicze i /lub z
• niewydolnoscia serca
• cukrzyca
• mikroalbuminuria lub bialkomoczem
• przerostem lewej komory serca
• oraz w przypadku niepozadanych dzialan podczas
  stosowania inhibitorów enzymu konwerujacego

96
Antagonisci receptora angiotensynowego
niepozadane dzialania

• zmeczenie
• biegunki, zaparcia
• bóle miesni
• zakazenia ukladu oddechowego

97
Leki dzialajace na receptory alfa -osrodkowo i
obwodowo
98
alfa-BLOKERY

• Stosowane grupy leków
• o krótkim dzialaniu (prazosyna)
• o przedluzonym dzialaniu (doksazosyna,
  terazosyna)
• Mechanizm dzialania
• blokowanie postsynaptycznych receptorów
  alfa-adrenergicznych, co prowadzi do rozszerzenia
  naczyn

99
alfa-BLOKERY

• Wskazania
• nadcisnienie tetnicze, mozna stosowac w
  leczeniu pierwszorzutowym lub gdy inne leki sa
  przeciwwskazane lub nieskuteczne
• nadcisnienie tetnicze z hiperlipidemia
• nadcisnienie tetnicze z przerostem stercza
• Informacja uzyteczna klinicznie
• alfa-blokery maja ta dodatkowa zalete, ze nie
  powoduja potencjalnie szkodliwych efektów
  metabolicznych, np. zwiekszenia stezenia lipidów

100
alfa-BLOKERY

• Przeciwwskazania
• nie ma szczególnych przeciwwskazan
• Dzialania niepozadane
• hipotonia po pierwszej dawce (prazosyna)
• zawroty glowy
• oslabienie (meczliwosc)

101
Leki o dzialaniu osrodkowym

• Stosowane leki
• metylodopa
• klonidyna
• Mechanizm dzialania
• blokowanie osrodkowych receptorów
  alfa-adrenergicznych
• hamowanie czynnosci ukladu wspólczulnego

102
Leki o dzialaniu osrodkowym

• Wskazania w nadcisnieniu tetniczym
• dzis - rzadko stosowane
• ciaza
• astma
• gdy wszystkie inne leki zawiodly
• Informacja uzyteczna klinicznie
• nagle odstawienie klonidyny powoduje nadmierny,
  odruchowy wzrost cisnienia krwi

103
Leki o dzialaniu osrodkowym

• Przeciwwskazania
• depresja
• porfiria
• Dzialania niepozadane
• nadmierne uspokojenie, depresja, sklonnosci i
  próby samobójcze (mozna je maksymalnie
  ograniczyc stosujac mozliwie najmniejsze dawki)
• niedokrwistosc autoimmunohemolityczna
• suchosc w ustach

104
Leki rozszerzajace tetniczki o dzialaniu
bezposrednim

• Stosowane leki
• hydralazyna (dihydralazyna)
• minoksydyl
• Mechanizm dzialania
• bezposrednie dzialanie rozkurczajace na miesnie
  gladkie naczyn

105
Leki rozszerzajace tetniczki o dzialaniu
bezposrednim

• Wskazania
• nadcisnienie tetnicze, mozna nieraz stosowac w
  skojarzeniu z innymi lekami, rzadko samodzielnie
• nadcisnienie tetnicze w ciazy (DiHydralazyna -
  ostroznie)
• Przeciwwskazania
• porfiria
• Dzialania niepozadane
• tachykardia
• bóle glowy
• hirsutyzm (nadmierny porost wlosów) (minoksydyl)
• zatrzymanie plynów
• zespól rzekomotoczniowy (dihydralazyna)

106
Leki moczopedne
107
Leki moczopedne- zastosowanie

• obrzeki sercowe, nerkowe, watrobowe
• stany zatrzymania elektrolitów (sodu-napiecie
  przedmiesiaczkowe substancji azotowych
  niewydolnosc wydzielnicza nerek)
• nadcisnienie (zmniejszenie ilosci krwi krazacej)
• zatrucia
• w leczeniu niektórych postaci otylosci

108
Leki moczopedne- podzial

• leki zwiekszajace wydalanie glównie wody
  diuretyki
• leki zwiekszajace wydalanie soli mineralnych
  sodu i chlorków - saluretyki

109
Leki moczopedne- podzial

• w zaleznosci od punktu uchwytu dzialania
• leki o glównie nerkowym punkcie uchwytu
• zwiekszaja przesacz pierwotny i hamuja
  wchlanianie zwrotne
• leki o glównie pozanerkowym punkcie uchwytu
  dzialania
• dzialaja na koloidy krwi i tkanki, powoduja
  hydremie

110
Leki moczopedne- podzial

• leki o glównie nerkowym punkcie uchwytu
• metyloksantyny (teofilina, teobromina)
• zwiazki rteci merkurofilina
• tiazydy hydrochlorotiazyd
• diuretyki petlowe furosemid, kwas etakrynowy
• pochodne chinazoliny i indoliny chlortalidon,
  indapamid, kwas tienylowy
• inhibitory anhydrazy weglanowej acetazolamid
• pochodne tiazyny chlorazanil
• surowce roslinne o dzialaniu moczopednym

111
Leki moczopedne- podzial

• leki o glównie pozanerkowym punkcie uchwytu
  dzialania
• krystaloidy glukoza, octan potasu, mannitol,
  mocznik, izosorbit
• leki zakwaszajace chlorek amonowy, chlorek
  wapniowy
• wymienniki jonowe
• woda

112
Leki moczopedne - leki o glównie nerkowym punkcie
uchwytu
113
Leki moczopedne -tiazydy

• hamuja transport sodu i chloru w poczatkowym
  odcinku kanalika dystalnego nefronu, gdzie w
  warunkach fizjologicznych zwrotnemu wchlanianiu
  ulega 5-8 przefiltrowanego sodu.
• zastosowanie obrzeki pochodzenia sercowego,
  nerkowego, watrobowego, nadcisnienie samoistne i
  nerkowe, zespól napiecia przedmiesiaczkowego
• moga wywolac hipokaliemie (podaje sie sole
  potasowe)
• poczatek dzialania po 2h i utrzymuje sie 6-12h

114
Leki moczopedne - tiazydy

• przeciwwskazania ostra niewydolnosc nerek z
  bezmoczem, spiaczka watrobowa, zaburzenia
  elektrolitowe, ciaza ostroznie w cukrzycy i dnie
  moczanowej
• interakcje nasilaja dzialanie hipotensyjne
  guanetydyny, rezerpiny, metyldopy oraz srodków
  zwiotczajacych kuraropodobnych
• dzialania niepozadane uczulenie (pokrzywka,
  swiad), zaburzenia elektrolitowe (hipokaliemia,
  hipernatremia), zaburzenia laknienia, nudnosci,
  bóle glowy, hipotonia ortostatyczna, zapalenie
  trzustki

115
Leki moczopedne - pochodne chinazoliny i indoliny

• zwiazki o budowie heterocyklicznej (chinetazon,
  chlortalidon, metolazon, indapamid, kwas
  tienylowy)
• Chlortalidon
• hamuje wchlanianie zwrotne jonów sodu i chlorków
  w kanalikach blizszych
• zastosowanie obrzeki sercowe, watrobowe i
  nerkowe, nadcisnienie tetnicze
• dzialania niepozadane zaburzenia
  zoladkowo-jelitowe, zawroty i bóle glowy, reakcje
  uczuleniowe, zaburzenia ukladu krwiotwórczego
• przeciwwskazania ostra niewydolnosc nerek z
  bezmoczem, spiaczka watrobowa, uczulenie , ciaza
  i laktacja

116
Leki moczopedne - pochodne chinazoliny i indoliny
c.d

• Indapamid
• pochodna 2-metyloindoliny
• hamuje zwrotne wchlanianie sodu w kanalikach
  blizszych oraz w korowej czesci kanalików
  dalszych
• hamuje transport jonów wapniowych w komórce
  miesniowej, dziala bezposrednio rozkurczajaco na
  naczynia
• w malej dawce dziala silnie hipotensyjnie a slabo
  moczopednie

117
Leki moczopedne - pochodne chinazoliny i indoliny
c.d.

• Indapamid
• jest dobrze rozpuszczalny w tluszczach, latwo
  wiaze sie z bialkami osocza, okres póltrwania
  wynosi 14h
• zastosowanie nadcisnienie samoistne,
  wspólistniejace z cukrzyca
• dzialania niepozadane hipokaliemia, uczucie
  oslabienia, hipotonia ortostatyczna, reakcje
  uczuleniowe
• przeciwwskazania ciaza, ciezka niewydolnosc
  watroby, zaburzenia naczyniowe o.u.n.

118
Leki moczopedne- diuretyki petlowe

• Furosemid
• sulfonamid o silnym dzialaniu moczopednym
• glównie hamuje wchlanianie zwrotne sodu a w
  niewielkim stopniu potasu
• dziala szybko (po wstrzyknieciu dozylnym po
  kilku minutach)
• najsilniejszy lek moczopedny

119
Leki moczopedne- diuretyki petlowe

• Furosemid
• zastosowanie obrzeki obwodowe róznego
  pochodzenia, nadcisnienie, diureza wymuszona,
  obrzek pluc oraz obrzek mózgu
• dzialania niepozadane jest malo toksyczny moze
  wywolac hipokaliemie odwodnienie, zageszczenie
  krwi ze sklonnosciami do zakrzepów rzadko
  alergiczne reakcje skórne, biegunke, zmniejszenie
  laknienia, niekiedy hiperglikemie, hiperurykemie,
  hiponatremie, oslabienie sily miesniowej, kurcze
  miesni, uposledzenie sluchu, leukopenie,
  trombocytopenie

120
Leki moczopedne- diuretyki petlowe

• Furosemid
• interakcje nasila dzialanie leków hipotensyjnych
  i srodków zwiotczajacych, oslabia dzialanie leków
  przeciwcukrzycowych
• przeciwwskazania bezmocz, niedroznosc dróg
  moczowych, hipokaliemia, spiaczka watrobowa,
  ciaza

121
Leki moczopedne - diuretyki petlowe

• Kwas etakrynowy
• powoduje zahamowanie wchlaniania zwrotnego sodu w
  petli nefronu i kanalikach
• zastosowanie obrzeki zwiazane z niewydolnoscia
  krazenia, zespól nerczycowy, marskosc watroby
• dzialania niepozadane jest toksyczny wywoluje
  zaburzenia zoladkowo-jelitowe, drazni sciane
  naczyn (stosuje sie rozcienczone roztwory),
  reakcje skórne, uszkodzenie sluchu (szum w
  uszach), zaburzenia elektrolitowe (odwodnienie,
  zasadowica, hipokaliemia, hipernatremia)

122
Leki moczopedne - diuretyki oszczedzajace potas

• jest to grupa zwiazków nie powodujacych kaliurii
  hamuja wchlanianie zwrotne sodu w kanalikach
  dalszych
• Spironolakton
• zwiazek steroidowy o budowie aldosteronu dziala
  antagonistycznie do aldosteronu hamuje
  wchlanianie zwrotne sodu (zwieksza sie wydalanie
  sodu i wody z moczem)
• zastosowanie obrzeki, aldosteronizm
• dzialanie niepozadane hiperkaliemia, zaburzenia
  rytmu serca, oslabienie sily miesniowej,
  parestezje, ginekomastia, zaburzenia
  miesiaczkowania, wysypki, zaburzenia obrazu krwi
• przeciwwskazania niewydonosc nerek,
  hiponatremia, ciaza, bezmoc

123
Leki moczopedne- diuretyki oszczedzajace potas

• Triamteren
• pochodna pterydyny dziala j.w.
• zastosowanie obrzeki w przewleklej niewydolnosci
  krazenia, choroby watroby, zespól nerczycowy,
  nadcisnienie
• Amiloryd
• dziala na dystalny odcinek kanalika nerkowego,
  zwieksza wydalanie sodu i chlorków oraz zmniejsza
  wydalanie potasu
• zastosowanie obrzeki sercowe, nadcisnienie,
  marskosc watroby
• dzialania niepozadane zaburzenia
  zoladkowo-jelitowe, suchosc w jamie ustnej,
  hiperkaliemia, kurcze miesniowe, splatanie,
  hipotonia ortostatyczna
• przeciwwskaznaia hiperkaliemia, niewydolnosc
  nerek, ciaza, ostroznie w cukrzycy

124
Leki moczopedne- niepozadane dzialania

• zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
• zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
• zaburzenia hemodynamiczne
• zaburzenia przemiany weglowodanowej, purynowej,
  lipidowej, ukladu wewnatrzwydzielnczego
• zaburzenia krzepniecia krwi, narzadu sluchu,
  ukladu krwiotwórczego, ukladu immunologicznego

125
Leki moczopedne - niepozadane dzialania

• Diuretyki tiazydowe
• uklad krazenia podcisnienie ortostatyczne,
  niedokrwienie narzadów (np. zawal kreski,
  osrodkowego ukladu nerwowego - przejsciowe)
• zaburzenia gospodarki wodno-elekrolitowej
  stezenia potasu (zaburzenia rytmu serca) i cynku
  w organizmie, stezenia wapnia i sodu (obrzeki)

126
Leki moczopedne - niepozadane dzialania

• Diuretyki tiazydowe c.d
• zaburzenia gospodarki lipidowej ( stezenia
  cholesterolu i trójglicerydów)
• zaburzenia gospodarki weglowodanowej (cukrzyca -
  dysregulacja)
• ponadto fotodermatozy, fofoalergie, toczen
  rumieniowaty, toksyczna martwica skóry, zapalenia
  naczyn

127
Leki moczopedne - niepozadane dzialania

• Furosemid
• hipokliemia
• hiponatremia
• hipomagnezemia
• zasadowica nieoddechowa
• objawy nietolerancji weglowodanów
• hipertriglicerydemia, CholC, LDL, VLDL
• hipowolemia
• reakcje alergiczne pokrzywka, ostre
  sródmiazszowe zapalenie nerek
• ototoksycznosc

128
Leki moczopedne - niepozadane dzialania

• Spironolakton - oszczedzajacy potas
• zaburzenia endokrynne dzialanie antyandrogenne
• mezczyzni - ginekomastia
• - obnizenie libido
• - impotencja
• - oligospermia
• kobiety - powiekszenie gruczolów piersiowych
• - zaburzenia miesiaczkowania
  (zbyt czeste
• lub rzadkie miesiaczki, brak
  miesiaczki)
• hiperpotasemia

129
Statyny

• inhibitory enzymu kontrolujacego biosynteze
  cholesterolu (reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutary
  lokoenzymu A)
• zmniejszaja pule cholesterolu wewnatrz komórek,
  pobudza to biosynteze i aktywnosc receptorów
  komórek dla LDL. Czastki te sa aktywnie
  wychwytywane przez komórki dla uzupelnienia
  niedoboru cholesterolu wynikajacego z zahamowania
  jego biosyntezy przez statyny

129
130
Statyny

• hamuja synteze VLDL w watrobie.
• obnizaja stezenie cholesterolu calkowitego o
  15-30, LDL-Ch o 20-40, podwyzszaja natomiast
  stezenie HDL-Ch o 5-10.
• stwierdzono równiez, ze po podaniu statyn
  stezenie trójglicerydów zmniejsza sie o 10-20.

130
131
Statyny- mechanizm dzialania

• 1. Modyfikuja strukture sródblonka poprzez
• tworzenie sie twardszych blaszek
  miazdzycowych,
• zmniejszenie liczby zlogów lipidowych,
• zwiekszenie puli kolagenu,
• zwiekszenie liczby komórek miesni gladkich,
• neowaskularyzacje w blonie wewnetrznej.

131
132
Statyny- mechanizm dzialania

• 2. Modyfikuja czynnosc sródblonka poprzez
• poprawe rozkurczu naczyniowego zwiazanego z
  dzialaniem tlenku azotu.
• 3. Oslabiaja reakcje zapalna poprzez
• zahamowanie aktywnosci makrofagów oraz
  limfocytów T,
• hamowanie produkcji wolnych rodników tlenowych
  przez stymulowane makrofagi, co w nastepstwie
  zmniejsza zdolnosc tych makrofagów do modyfikacji
  oksydatywnej LDL-Ch.

132
133
Statyny- mechanizm dzialania

• 4. Wplywaja na uklad hemostazy (niejednorodnie)
  poprzez
• hamowanie wydzielania czynnika tkankowego
  (kofaktor osoczowego czynnika VII),
• uposledzenie agregacji plytek przez obnizenie
  zawartosci cholesterolu w blonach plytek,
• obnizenie biosyntezy tromboksanu w plytkach,
• zmniejszenie stezenia fibrynogenu w surowicy
  krwi,
• zmniejszenie lepkosci krwi calkowitej.

133
134
Statyny- dzialania niepozadane

• zwiekszenie aktywnosci transaminaz
• miopatia i rabdomioliza (zwiekszenie stezenia
  CPK, haptoglobiny)
• zaburzenia zoladkowe
• objawy ze strony OUN (bóle glowy, bezsennosc),
• wysypka skórna

134
135
Statyny- preparaty

• Lowastatyna
• Prawastatyna
• Simwastatyna,
• Fluwastatyna
• Atorwastatyna

135
136
Statyny- preparaty

• Sila dzialania Lowastatyny i Prawastatyny jest
  podobna, dwukrotnie silniej dziala Simwastatyna,
  zas czterokrotnie slabiej Fluwastatyna, która
  moze obnizyc stezenie cholesterolu calkowitego o
  55, a trójglicerydy o 35. Fluwastatyna daje
  najmniej dzialan niepozadanych, w zwiazku z tym
  mozna ewentualnie próbowac ja kojarzyc z
  fibratami.
• Poniewaz synteza cholesterolu zachodzi w znacznej
  mierze w nocy stad preferencja podawania statyn w
  czasie kolacji.

136
137
Fibraty

• pochodne kwasu fibrynowego.
• pobudzaja lipaze lipoproteinowa zwiekszajac w ten
  sposób rozpad lipoprotein bogatych w
  trójglicerydy.
• hamuja synteze VLDL oraz apoliporoteiny ApoB w
  komórkach watrobowych, zwiekszaja klirens LDL-Ch
  z krazenia poprzez aktywacje receptora LDL i
  zwiekszenie jego powinowactwa do LDL-Ch,
  zmieniaja dystrybucje podfrakcji LDL-Ch z podtypu
  B na podtyp A (wieksze czastki, mniej aterogenne).

137
138
Fibraty

• pochodne kwasu fibrynowego.
• równiez moga obnizac stezenie fibrynogenu.
• podnosza stezenie LDL-Ch u pacjentów z wysokimi
  stezeniami trójglicerydów
• Fibraty obnizaja stezenie trójglicerydów o okolo
  50, podwyzszaja HDL-Ch. o ok. 10-25, obnizaja
  stezenie LDL-Ch o okolo 15.

138
139
Fibraty

• Do grupy tej zaliczamy
• Clofibrat,
• Gemfibrozil,
• Fenofibrat,
• Bezofibrat,
• Lifibrol.
• Fibraty nowszej generacji maja silniejszy wplyw
  na LDL-Ch i moga byc podawane raz dziennie.

139
140
Zasady leczenia miazdzycy

• zahamowanie wchlaniania cholesterolu z jelit
• zahamowanie syntezy cholesterolu w watrobie
• zwiekszenie katabolizmu VLDL i LDL
• zahamowanie wytwarzania bogatych w cholesterol
  frakcji lipoprotein
• zahamowanie syntezy VLDL
• zahamowanie agregacji plytek krwi

140