Yabanci Kaynaklar

1
Yabanci Kaynaklar
9. ÜNITE

• Finansal Yönetim, 2. Baski
• Prof. Dr. Nurhan
  AYDIN
• 
  Yard. Doç. Dr. Mehmet BASAR
• 
  Yard. Doç. Dr. Metin COSKUN

2
IÇINDEKILER

• Finansal Planlama ve Bütçeleme Süreci
• Planlama ve Bütçeleme Ilkeleri
• Proforma Mali Tablolarin Hazirlanmasi
• Satislarin Yüzdesi Yöntemine Göre Proforma Gelir
  Tablosunun Hazirlanmasi
• Satislarin Yüzdesi Yöntemine Göre Proforma
  Bilanço Tablosunun Hazirlanmasi
• Regresyon Yöntemi
• Oranlar Yöntemi
• Nakit Bütçesi
• Fonlarin Akis Analizi
• Fon Akim Tablosunun Hazirlanmasi
• Finansal Kontrol

3
Satici Kredileri

• Isletme varliklarinin pesin degil, vadeli
  alinmasi durumunda, isletmenin saticilara olan
  borçlaridir.
• Satici kredileri satici isletme açisindan, satis
  artirma çabalarini destekleyici bir nitelik
  tasimaktadir.
• Satici kredileri kisa ve orta vadeli olabilir.
  Kisa vadeli satici kredileri ile daha çok dönen
  varliklar finanse edilirken, orta vadeli satici
  kredileri ile duran varliklar finanse edilir.

4
Satici Kredilerinin Kosullarini Etkileyen
Etmenler

• Malin ekonomik niteligi
• Saticinin mali gücü
• Alicinin mali gücü
• Arz talep dengesi
• Piyasadaki rekabet
• Erken ödeme iskontosu

5
Satici Kredileri ile Finansmanin Avantajlari

• Saglanmasinin Kolay Olmasi
• Esneklik
• Formalite azligi
• Maliyet

6
Orta Vadeli Satici Kredilerinin Tutar ve
Sartlarini Etkileyen Etmenler

• Satin alinan maddi varligin ekonomik ömrü
• Satici isletmenin büyüklügü ve mali olanaklari
• Satici isletmeler arasinda rekabet
• Satici isletmelerin ürettikleri sermaye
  mallarinin kaliteleri
• Satici isletmelerin tam kapasitede veya
  kapasitelerinin altindaki faaliyetleri
• Siparislerin tutari ve
• Satici isletmenin beklentileri
• Satici isletmenin yeni müsteriler veya yeni
  pazarlara için izledigi politika

7
Banka Kredileri

• Kredi, belli bir süre sonra geri almak kaydiyla
  bir satin alma gücünün baska bir kimseye
  devredilmesi.

Banka Kredilerinin Unsurlari
Zaman Güven Risk
8
Kredilendirme Süreci

• Isletmenin kredi talebi ve ön görüsme,
• Mali tablolarin analizi ve istihbarati,
• Kredi degerliliginin ölçülmesi ve kredi
  yapilandirma,
• Kredi teklifi ve degerlendirilmesi,
• Belgeleme ve teminatlandirma,
• Kredi kullandirimi,
• Kredi izleme,
• Kredinin kapanmasi,

9
Kredi Analizinde 5C Kurali

• Karakter
• Kapasite
• Sermaye
• Teminat
• Ekonomik Kosullar

10
Nakit Krediler

• Borçlu cari hesap
• Iskonto kredisi
• Spot kredi
• Döviz kredileri
• Dövize endeksli kredi
• Isletme kredisi
• Altin kredisi
• Eximbank kredisi
• Prefinansman kredisi
• Ülke kredileri
• Tüketici kredileri

11
Kredi Teminatlari

• Nakit blokaji
• Mevduat rehini
• Menkul deger rehini
• Müsteri çek ve senedi
• Kiymetli madenler
• Alacagin temliki
• Menkul rehini
• Gayrimenkul rehini(ipotek)
• Isletme emtia, vesaik rehini

12
Gayrinakdi Krediler

• Teminat Mektuplari
• Garanti Mektuplari
• Akreditifler
• Kabul ve Aval Kredileri

13
Teminat Mektuplari

• Bankalarin,
• Yurt içinde ve yurt disinda bulunan gerçek ve
  tüzel kisiler lehine,
• Bir isin yapilmasi, mal teslimi ya da borcun
  ödenmesi durumunda, mektup bedelinin kayitsiz
  sartsiz ödenmesi yükümlülügünü içeren garanti
  belgeleridir.

14
Garanti Mektuplari

• Teminat mektuplari ile hukuki açidan ayni türden
  belgelerdir.
• Genelde yabanci para birimleri üzerinden
  düzenlenir.
• Harici Garanti
• Yurt disinda is yapan isletme lehine yurt
  disindaki bir muhataba hitaben düzenlenen garanti
  mektubudur.
• Kontrgaranti
• Garanti Karsiligi Garanti

15
Akreditif

• Belirli kosullarin yerine getirilmesine bagli bir
  ödeme taahhüdüdür.
• Iki ayri ülkedeki, birbirinin mali durumunu
  bilmeyen ve ticari ahlakini tanimayan iki
  isletmenin mal alisverislerinde kolaylik saglar.
• Taraflarin, zarar görmelerini önlemek amaci
  güder.
• Akreditifte taraflar
• - Amir (ithalatçi)
• - Amir banka (ithalatçinin bankasi)
• - Lehtar/Muhabir banka (ihracatçinin bankasi)
• - Lehtar (Ihracatçi)

16
Akreditifin Isleyisi
17
Finansman Bonosu

• Isletmelerin borçlu sifatiyla düzenleyip, Sermaye
  Piyasasi Kurulu kaydina aldirarak ihraç ettikleri
  menkul kiymet niteligindeki kiymetli evraktir.
• Vadesi 60 günden az 720 günden çok olamaz.
• Finansman bonolari iskontolu olarak ihraç edilir.

18
Finansman Bonosuyla Fon Saglamanin Yararlari

• Alternatif yöntemlere oranla daha ucuz fon
  saglanabilir.
• Uzun islemleri ve uzun zaman kaybini
  gerektirmemektedir.
• Para piyasasinda dolasimi, bonoyu çikaran
  isletmeye prestij saglar.

19
Finansman Bonosuyla Fon Saglamanin Sakincalari

• Finansman bonosundan ancak taninmis, itibari
  yüksek isletmeler faydalanabilir. Bu niteliklere
  sahip olmayan isletmelerin bu yolla fon saglamasi
  zordur.
• Alicilari sinirli olup genis bir piyasasi yoktur.
• Bonolarin sürelerinde kesinlikle ödenmesi
  zorunludur.

20
Tahviller

• Isletmelerin borçlu sifatiyla düzenledikleri,
  uzun vadeli fon ihtiyaçlarini karsilamak üzere
  çikardiklari menkul kiymetlerdir.
• Vadesi 2 yildan az olmamak üzere serbestçe
  belirlenebilir.
• Tahvillerin anaparasi, vade bitiminde bir defada
  ödenir.
• Iki yildan uzun vadeli tahvillerin anaparasi, ilk
  taksidi vadenin baslangicindan itibaren en erken
  birinci yilin sonuna, son taksidi ise tahvil
  vadesinin bitim tarihine rastlayacak sekilde
  yillik esit taksitlerle de ödenebilir.
• Faiz ödemeleri 3 ayda bir, 6 ayda bir veya yilda
  1 defada kuponlara bagli olarak yapilabilir.

21
Tahvillerin Maliyeti

• Uzun vadeli borçlanma araçlarinin faizi, kisa
  vadeli borçlanma araçlarindan daha yüksektir.
• Uzun vadeli tahviller, faiz oranlarindaki
  degisimlerden daha fazla etkilenir.
• Çikartilan tahvil miktari arttikça, geri ödememe
  riski de artacagindan tahvil faizi yükselir.
• Isletmenin riskidir.
• Paranin maliyeti de tahvil maliyetini etkiler.

22
Tahvillerin Sagladigi Haklar

• Tahvil hamilinin bir sirkete kullandirdigi
  sermaye yabanci sermayedir.
• Tahvil hamili, tahvili çikaran kurulusun uzun
  vadeli alacaklisidir.
• Tahvil hamili sirketin aktifi üzerinde
  alacagindan baska hiçbir hakka sahip degildir.
• Tahvil hamili ile sirket arasindaki hukuki iliski
  vade sonunda sona erer.
• Tahvil hamili tahvili çikaran sirketin kar-zarar
  riskine katilmaz.

23
Tahvil Sahiplerinin Katlandigi Riskler

• Tahvil ihraç eden sirketin tahvil anapara ve
  faizlerini ödemeyecek duruma gelmesi,
• Sirketin iflasi veya tasfiyesi halinde,
• Kullanilacak iskonto oraninin seçilmesi,

24
Tahvil Derecelemesi

• Ortakliklarin ve sermaye piyasasi kurumlarinin
  risk durumlari ve ödeyebilirliklerinin,
• Borçlulugu temsil eden sermaye piyasasi
  araçlarinin anapara, faiz ve benzeri
  yükümlülüklerinin vadelerinde karsilanabilme
  riskinin derecelendirme kuruluslari tarafindan
  degerlendirilmesi ve siniflandirilmasi

25
Derecelendirmenin Önemi

• Yatirimci açisindan
• Ihraççi açisindan
• Sermaye piyasasi açisindan
• Para ve Finans otoriteleri açisindan
• Ekonomi açisindan

26
Dereceler ve Anlamlari
27
Tahvil Türleri

• Primli tahviller
• Iskontolu tahviller
• Ikramiyeli tahviller
• Paraya çevrilebilir tahviller
• Garantili tahviller
• Garantisiz tahviller

28
Tahvil Türleri

• Sabit faizli tahviller
• Degisken faizli tahviller
• Endeksli tahviller
• Hisse senediyle degistirilebilir tahviller
• Hisse senedi alma hakki veren tahviller

29
Factoring

• Yurt içi ve yurt disi mal ve hizmet satislarindan
  kaynaklanan alacak hakkinin devredilmesidir
• Factoring islemi sadece kisa vadeli alacaklar
  için söz konusudur.
• Vadeler genellikle 30 ila 120 gün arasinda
  degismekte, bazen vadeler 180 güne kadar
  uzayabilmektedir.

30
Factoringin Sundugu Hizmetler

• Alacak yönetimi
• Tahsilat yönetimi
• Nakit yönetimi

31
Factoring Türleri

• Yapildigi Yer Durumuna Göre
• Yurt Içi Factoring
• Ihracat Factoringi
• Ithalat Factoringi
• Rücu Edilebilme Durumuna Göre
• Rücu Edilemez Factoring
• Rücu Edilebilir Factoring

32
Factoring Türleri

• Ödeme Zamanina Göre
• Ön Ödemeli Factoring
• Vadede Ödemeli Factoring
• Bildirim Durumuna Göre
• Bildirimli Factoring
• Bildirimsiz Factoring

33
Factoring Türleri

• Diger Factoring Islemleri
• Geleneksel Factoring
• Acente Factoringi
• Toptan Factoring
• Fatura Iskontosu

34
Factoringin Avantajlari

• Yurtiçi ve yurtdisi pazarlarini genisletebilir.
• Hammaddeyi pesin ödeyerek alabilir ve önemli
  indirimler saglayarak üretim maliyetlerini
  düsürür. Daha fazla kar olanagi saglanir.
• Alacaklar, stoklar ve ticari borçlar azalir,
  isletmenin yaratabildigi isletme sermayesi artar.
• Alicilara vade taniyabilecegi için, saticinin
  rekabet gücü artar.

35
Factoringin Avantajlari

• Ihracatta factorun verdigi ön ödeme döviz
  olacagindan, kambiyo dosyasi hemen kapatabilir ve
  KDV basvurusu hemen yapilabilir.
• Factoring islemi ile saglanan finansmanin
  maliyeti ticari kredilere göre daha ucuz
  oldugundan vadeli satislardan ilave kazançlar
  saglanabilir.
• Yurt disindaki alicilar akreditif açmaktan
  kurtulur, zamandan ve paradan tasarruf eder, alim
  gücü artar.
• Açik hesap satislar kolay ve güvenli hale gelir.
• Yöneticiler alacaklarin tahsilati ve kredinin
  kontrolünü düsünmekten kurtulur.

36
Factoringin Avantajlari

• Nakit akisi belirlendigi için gelecege dönük ve
  verimli planlar yapabilirler.
• Satis muhasebesi ve defter kayitlari yapilmasi
  gerekmediginden isletmenin idari giderleri düser,
  yöneticilerin zamanlari artar.
• Ön ödeme saticinin ihtiyaci ve talebi üzerine
  verildigi için, isletme gereksiz zamanlarda banka
  kredisi kullanmaz ve faiz giderlerini
  düsürebilir.

37
Factoringin Avantajlari

• Yurtiçi satislarda factoring islemleri Banka
  Sigorta Muamele Vergisine tabi, Kaynak Kullanim
  Destekleme Fonu muaftir.
• Bir kredi türü olmayan factoring bilançonun
  sadece aktif kisminda bir harekete neden olur.
  Alacaklari düsürürken bilançonun daha likit
  olmasini saglar, isletmenin kredibilitesini
  artirir.
• Isletmeler yurtdisi satislarinda, vadeli ve mal
  mukabili satis yaparak rekabet sanslarini ve
  satis hacimlerini artirma sansina sahip olurlar.
• Borçlu istihbarati ile firmalarin alicilari
  hakkinda güncel bilgi almalari saglanir.
• Alici ile dogabilecek dil problemleri ortadan
  kalkar.

38
Forfaiting

• Mal ve hizmet ihracatindan dogan orta ve uzun
  vadeli alacak hakkinin devredilmesidir.
• Uzun vadeli ve kredili ihracat-ithalat
  islemlerine yönelik bir finans enstrümani olarak
  forfaiting dünyada genellikle yatirim mallari
  için kullanilir.
• Forfaitingde vade 3 aydan baslayarak 10 yila
  kadar uzanir.

39
Forfaitingin Ihracatçi Açisindan Yararlari

• Ekonomik ve politik tüm riskler forfaitera
  yansitilmaktadir.
• Ihracattan dogan alacak haklarinin, iskonto orani
  üzerinden devri esasina dayandigindan, maliyetler
  ihracatçi açisindan önceden belli oldugundan
  ihracatçi uzun vadeli faaliyet plani
  yapabilmektedir.
• Ihracatçi firma, vadeli satislarini aninda paraya
  çevirebildiginden, kredili satislarinin
  finansmani için kaynak aramasi gerekmemektedir.

40
Forfaitingin Ihracatçi Açisindan Yararlari

• Ihracatçinin likidite durumunu iyilestirmekte,
  yeni kaynaklar elde etmesini saglamakta ve
  senedin ödenmemesi durumunda müracaat hakkinin
  bulunmamasi, ihracatçi firmayi sarta bagli bir
  borçtan kurtarmaktadir.
• Alicinin kredi degerliliginin saptanmasi,
  alacagin tahsili yüklerinden kurtulmaktadir.

41
Forfaitingin Ihracatçi Açisindan Yararlari

• Ithalatçiya kredi maliyetini ve kur riskini
  içeren fiyatlar önerebilmektedir.
• Forfaiting genel olarak, basit ve hizli bir
  uygulama olup, ayrica bir kredi sigortasina ve
  fazla belgeye de gereksinim duyulmamaktadir.
• Ihracatçinin likiditesi, alacak hakkinin devri
  ile artmaktadir.

42
Forfaitingin Ithalatçi Açisindan Yararlari

• Alternatif bir finansman kaynagi elde eder.
• Borçlanma kapasitesini ve çesidini arttirma
  imkanina sahip olur.
• Ithal edilen ürün firmanin bilançolarina dahil
  edilir ve ithalatçi böylece her türlü yatirim
  indiriminden yararlanma imkanina sahip olur.
• Islemler hizli ve basit bir yöntemle sonuçlanir.
• Ithalatçi bankalardaki nakit kredilerini
  kullanmak zorunda kalmaz.
• Vade sonuna kadar sabit faiz orani uygulanir.

43
Leasing

• Herhangi bir yatirim malinin, mülkiyeti leasing
  sirketinde kalmak suretiyle, belirlenen kiralar
  karsiliginda, her türlü kullanim hakkinin
  kiraciya verilmesini ve sözlesmede belirlenen
  deger üzerinden sözlesme süresi sonunda malin
  mülkiyetinin leasing firmasindan kiraciya
  geçmesini saglayan bir finansman yöntemidir.

44
Leasing

• Tasinir ve tasinmaz mallar leasing sözlesmesine
  konu olabilir.
• Bagimsiz olmasi, (Herhangi bir diger malin
  bütünleyici parçasi veya yedek parçasi olmamasi)
• Üzerinden amortisman ayrilabilmesi
• Hammadde, ara mali veya kullanildiginda tüm
  özelliklerini yitiren bir mal olmamasi

45
Leasingin Avantajlari

• Yatirim projelerinin bir kismi olabilecegi gibi
  tamami da leasing ile finanse edebilir.
• Finansal Kiralama Sözlesmesi her türlü vergi,
  resim ve harçtan muaftir.
• Sözlesme sonunda kiralanan malin mülkiyeti,
  sembolik bir bedelle yatirimci isletmeye
  devredilebilir.
• Geri ödeme plani kiracinin nakit akimina uygun
  olarak düzenlenebilir.
• Tesvikli yatirimlarda yatirim indirimi ve diger
  avantajlar fiyat indirimi olarak yansitilir.

46
Leasingin Avantajlari

• Leasing islemine ait ithalat islemleri leasing
  sirketi tarafindan gerçeklestirilerek operasyonel
  kolaylik saglar.
• Yatirim mali ihtiyaci, öz kaynaklar harcanmadan
  ve nakit akisi bozulmadan saglanabilir.
• Leasing sözlesmesi noterde yapildigindan, sadece
  noter ücreti ve yönetim gideri ödenir. Banka
  kredilerinde ödenen damga vergisi, resim ve
  harçlar ödenmez.
• Sabit faiz orani ile orta veya uzun vadede
  finansman saglayarak daha saglikli bütçe
  yapabilme imkani yaratir.

47
Leasingin Avantajlari

• Yatirimci isletmenin kredi olanaklari sakli
  kalir.
• Leasing islemi kredi olmadigindan bilançonun
  pasifinde yer almaz, böylelikle Borç/Özkaynak
  orani etkilenmez.
• Kira ödemeleri vergi matrahindan düsülür.

48
Uluslararasi Finansal Piyasalardan Borçlanma

• Euro Para Piyasalari
• Uluslararasi Tahvil Piyasasi
• Yabanci Tahviller
• Euro Tahviller
• Sendikasyon Kredileri

49
Kendiliginden Olusan Fonlar

• Isletmelerin mal ve hizmet alimlariyla, bu
  alimlar için yapilan ödemeler arasinda olusan
  süre içerisinde isletmeler kendiliginden fon
  yaratmis olmaktadir.
• Ödenecek vergiler, ücretler, ikramiyeler ve
  bankalara olan faiz ödemeleri kendiliginde olusan
  fonlardir.

50
Kendiliginden Olusan Fonlar

• Kendiliginden olusan fonlar, isletmenin serbestçe
  kullanabilecegi fonlardir.
• Ödeme gününe kadar, fonlarin kullanimi nedeniyle
  bir faiz yüklenilmez.
• Bu tür fonlarin kullanimi belirli bir süreyi
  geçemez.