Haydar

1
Çevre Sagligi Daire Baskanligi
Haydar Çelik
2
SUNUM ÖZETI

• Ilgili mevzuat
• Kaplica tesislerinin ruhsatlandirilmasi
• Denetim ve uygunsuzluk yönetimleri
• Peloidler ve izinlendirilmesi

2
3
MEVZUAT

• 1593 sayili umumi Hifzissihha Kanunu,
• 5686 sayili Jeotermal Kaynaklar ve Dogal
  Mineralli Sular Hakkinda Kanun,
• 3153 sayili Radyoloji, Radyum ve Elektrikle
  Tedavi ve Diger Fizyoterapi Müesseseleri Hakkinda
  Kanun,
• Fizyoterapi ve Bunlara Benzer Müesseseler
  Hakkinda Nizamname,
• Kaplicalar Yönetmeligi (24.07.2001/24472),
• Peloidlerin Üretimi ve Satisi Hakkinda Teblig
  (21.04.2005/25793),

3
4
KAPLICA TESISLERI

• Kullanilan termal veya mineralli suyun veya
  peloidin niteligine göre olusturulmus ve
  bünyesinde
• Termal tedavi havuzu,
• Sira banyolari,
• Peloidoterapi birimleri,
• Tipine göre inhalasyon veya içme kürü
• birimleri bulunan tesislerdir.

4
5
TALASSOTERAPI TESISLERI

• Bünyesinde
• Talassoterapi tedavi havuzu,
• Sira banyolari
• Inhalasyon,
• Yosun,
• Peloidoterapi,
• Helioterapi
• gibi uygulama birimleri bulunan tesislerdir.

5
6
RUHSATLANDIRMA SÜRECI
A-ENDIKASYON VE TESIS IZNI
Valilige/Halk Sagligi Müdürlügüne Basvuru
Isletmeci iki takim dosya hazirla
THSK/Tibbi Endikasyon Kurulu
Inceleme Tespit Kurulu Olustur/mahallinde
Incele/Kaynaktan Numune al
Tesis izni ver
TERMAL SU
Analiz yaptir/Uygun
Kurul Raporu hazirla
Isletmeci tesisi 3 yillik süre içinde insa eder
Uygun degil/ Analiz tekrari
Uygun
6
7
RUHSATLANDIRMA SÜRECI

• Tesis Izni Için Gereken Belgeler
• Inceleme ve tespit kurulu raporu (EK-1),
• Kaplica tesisine ait dogal tedavi unsurunun
  analiz raporu (EK-2),
• Dogal tedavi unsurunun tibbi degerlendirme kurulu
  raporu (EK-5),
• Kaynak koruma alanlarini da kapsayacak sekilde
  hazirlanmis hidrojeolojik etüd raporu,
• Kaynak merkez olmak üzere yari çapi en az 500
  metrelik bir daire dahilindeki çevresinin 1/200
  ve 1/25000 ölçekli haritasi,

7
8
Tesis Izni Için Gereken Belgeler

• Tesis Izni Için Gereken Belgeler
• Tedavi bölümlerine ait 1/50 ölçekli projeler,
• Suyun kullanimina iliskin ilgili idare ile
  yapilan sözlesme,
• Projelendirilen tesislerin uygun ölçekli imar
  plani veya ilgili imarin uygun görüsü,
• Tesisin kurulacagi alanla ilgili yapilan
  sözlesme,

8
9
RUHSATLANDIRMA SÜRECI
B-ISLETME IZNI
Valilige/Halk Sagligi Müdürlügüne Basvuru
Inceleme Tespit Kurulu Olustur/mahallinde
Incele/Kulanim yerlerinden numune al
Isletme izni ver
Isletmeci iki takim dosya hazirla
KAPLICA TESISI
Analiz yaptir/Uygun
Kurul Raporu hazirla
Tesisin faaliyete geçmesi
Uygun degil/ Analiz tekrari
Uygun
9
10
RUHSATLANDIRMA SÜRECI
EK- 6 (DegisikRG-09/12/2004-25665) ISLETME
IZNINE ESAS UYGUNLUK /UYGUNSUZLUK BILDIRIM
FORMU Tesisin Adi Isletmecinin Adi Inceleme
Tarihi Inceleme ve Tespit Kurulu
Üyeleri Yapilan incelemelerde.................
..ya ait ......................... Tesisisin
basvurudaki projeye uygun olarak insa
edildigi/edilmedigi tedavi birimlerinin uygun
oldugu/olmadigi belirlenmistir. Uygunsuzluk
belirlendigi taktirde açiklamasi Saglik
Müdürü / Müdür Yardimcisi Gida ve Çevre
Kontrol Sube Müdürü Saglik Ocagi Tabibi
Jeoloji Mühendisi Insaat
Mühendisi Tibbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji
Uzmani Çevre Sagligi Teknisyeni veya Fizik
Tedavi Ve Rehabilitasyon

• Isletme Izni Için Gereken Belgeler
• Kullanim yerlerine ait analiz raporu (EK-3),
• Uygunluk bildirimi formu,
• Mesul müdür ile yapilan sözlesme,
• Saglik personelleri ile yapilan sözlesmeleri ve
  onayli diplomalari,
• Içme ve kullanma suyunun ne sekilde temin
  edildiginin belgelendirilmesi,
• Atik sularin ne sekilde bertaraf edileceginin
  belgelendirilmesi.

10
11
RUHSATLANDIRMA SÜRECI
11
12
KAPLICA TESISLERI
A-KAPLICA TESISLERININ ILLERE GÖRE DAGILIMI
AFYON ANKARA AYDIN BALIKESIR BOLU BURSA ÇANAKKALE DENIZLI IZMIR KÜTAHYA MANISA NEVSEHIR SAMSUN SIVAS YALOVA
18 25 5 14 5 22 4 9 16 9 6 18 3 3 7
12
13
KAPLICA TESISLERI
B-KAPLICA TESISLERININ BÖLGELERE GÖRE DAGILIMI
AKDENIZ KARADENIZ IÇ ANADOLU MARMARA EGE DOGU VE GÜNEYDOGU
4 14 60 34 78 3
13
14
KAPLICA TESISLERI

• Kaplica Tedavisinde Kullanilan Yöntemler
• Balneoterapi Banyo kürleri, içme kürleri,
  inhalasyon kürleri, peloidoterapi ve diger
  balneoterapi yöntemleri,
• Klimaterapi (Iklim Tedavisi) Açik hava
  banyolari, arazi kürleri, helioterapi ve diger
  klimaterapi yöntemleri,
• Balneoklimaterapi Balneoterapi ve klimaterapi
  yöntemlerinin bir arada kullanildigi yöntem,
• Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Elektroterapi,
  egzersiz tedavileri, ergoterapi, masaj ve diger
  yöntemler,

14
15
KAPLICA TESISLERI

• Medikal Tedavi Kaplica tedavisi sirasinda
  hastaya lokal veya sistemik olarak uygulanan ilaç
  tedavisi yöntemi,
• Psikoterapi ve Diger Psikiyatrik Yöntemler,
• Destek Uygulamalar Saglik egitimi, diyet
  uygulamalari, günlük yasam aktivitelerinin
  düzenlenmesi, davranis degisikligi egitimleri ve
  psikolojik destek yöntemi.

15
16
KAPLICA TESISLERI

• Kaplica Tesislerindeki Tedavi Bölümleri
• Banyo uygulama birimleri
• Içme kürü birimleri
• Inhalasyon kür birimleri
• Peloidoterapi birimleri
• Talassoterapi birimleri
• Gaz banyosu birimleri

16
17
KAPLICA TESISLERI

• Kaplica Tesislerindeki Tedavi Bölümleri-1
• Banyo uygulama birimleri
• Termal tedavi havuz/havuzlari,
• Sira banyolari (küvetler),
• Lokal banyo aygitlari (ekstremite, oturma
  banyolari vb.),
• Tedavi duslari,
• Egzersiz havuzu,
• Içme kürü birimleri en az bir tane içme kür
  mekani, uygun dinlenme mekanlari,

17
18
KAPLICA TESISLERI

• Kaplica Tesislerindeki Tedavi Bölümleri-2
• Inhalasyon kür birimleri
• Bireysel inhalatörler,
• Inhalasyon oda veya odalari,
• Toplu inhalasyon mekanlari (inhalatoryum),
• Peloidoterapi birimleri
• Peloid hazirlama birimi,
• Peloid banyo küvetleri,
• Peloid paket uygulamalari için odalar,

18
19
KAPLICA TESISLERI
Kaplica Tesislerindeki Tedavi Bölümleri-3 Talasso
terapi birimleri a) Dogal solaryum
mekanlari, b) Deniz suyunun isitilarak
kullanilmasi söz konusu ise suyun niteliginin
bozulmadan isitilmasi için kullanilacak donanimin
yerlestirildigi mekanlar, Gaz banyosu
birimleri a) Gaz banyosu kabinleri, b) Radon
gazi inhalasyon ortamlaridir.
19
20
KAPLICA TESISLERI

• Fizik Tedavi ve/veya Rehabilitasyon Birimleri
• Kaplica tesisinde bulunan fizik tedavi ve/veya
  rehabilitasyon birimleri
• Egzersiz birimi en az 50 metrekarelik bir alan,
  toplu egzersizler ve aletli egzersizler için
  düzenlenir.
• Masaj birimi tek oda veya kabinlerin zemin alani
  en az 5 metrekare olmalidir.
• Fizik tedavi birimi tek oda veya kabinlerin
  zemin alani en az 5 metrekare olmalidir.
• Hidroterapi birimi (rehabilitasyon havuzu
  birimi) 2.5 X 2.5 metrekare alan ve 150
  santimetre derinlik boyutlarinda havuzlardan
  olusmaktadir.

20
21
KAPLICA TESISLERI

• Isletmeci tarafindan dikkat edilmesi gereken
  hususlar
• Havuzlarda kullanilan su her hastadan sonra
  degistirilmeli, usulüne uygun havuz temizliginin
  yapilmasinin ardindan bir sonraki hastanin
  kullanimina sunulmalidir.
• Rehabilitasyon havuzlarinda karbondioksitli ve
  kükürtlü sular kullanilmaz.
• Fizik tedavi ve/veya rehabilitasyon biriminde
  soyunma-giyinme dolaplari, duslar, tuvalet ve
  dinlenme mekanlari bulunmalidir.

21
22
KAPLICA TESISLERI

• Destek birimleri
• Kaplica tesisinde asagidaki destek birimleri de
  ihtiyaca göre kurulur.
• Laboratuvar,
• Diyet mutfagi,
• Bireysel ve grup terapi imkani veren psikolojik
  destek birimi,
• Saglik egitimi birimi,
• Digerleri.

22
23
KAPLICA TESISLERI

• Denetimler ve yaptirim
• Kaplica suyunun kullanim yerinden alinan
  numunelerinde mikrobiyolojik kontroller üç ayda
  bir,
• Kaynaktan alinan numunelerde EK-2 de belirtilen
  analizler üç yilda bir,
• Kullanim yerinden alinan kimyasal analizler EK-3
  de belirtilen formata uygun olarak her yil
  yaptirilir.
• Kontrol ve denetimlerde herhangi bir uygunsuzluk
  tespit edilmesi halinde yasal islemler yapilir.

23
24
KAPLICA TESISLERI
Uygunsuzluk yönetimi
24
25
PELOIDLER
PELOID NEDIR? Dogal jeolojik ve/veya biyolojik
olaylar sonucu olusan yer alti ve deniz kaynakli
organik ve/veya inorganik maddeler.
25
26
PELOIDLER

• Kaplica tedavisinde, asagidaki peloidler
  kullanilir.
• Turbalar Yüksek su baglama kapasitesi olan, asit
  pH'de peloidlerdir. Çesitli dogal boya maddeleri,
  humik asitler ve ciltten emilebilen estrogen
  benzeri moleküller içeren çamurlardir.
• Bataklar Durgun sularda çöken, ufak tanecikli
  sedimentlerdir. Mineralli bataklar, termomineral
  sularin kaynaklandigi ortamlarda olusurlar.
• Deniz ve Delta Balçiklari Bunlar deniz ve akarsu
  deltalarinda çöken, inorganik sedimentlerdir.
• Topraklar Su topluluklarinin disinda, kati halde
  bulunan kayaçlarin veya organik maddelerin
  ufalanma, parçalanma ve ayrismasi ile olusan toz
  sedimentlerdir.

26
27
PELOIDLER
A-ENDIKASYON ve ÜRETIM IZNI
Valilige/Halk Sagligi Müdürlügüne Basvuru
Isletmeci iki takim dosya hazirla
THSK/Tibbi Endikasyon Kurulu
Inceleme Tespit Kurulu Olustur/mahallinde
Incele/Kaynaktan Numune al
Üretim izni ver
PELOID ÜRETIM SÜRECI
Analiz yaptir/Uygun
Kurul Raporu hazirla
Uygun degil/ Analiz tekrari
Uygun
27
28
PELOIDLER

• ÜRETIM IZNI IÇIN GEREKLI BILGI VE BELGELER
• Inceleme ve Tespit Kurulu Raporu (Yönetmelik
  Ek-1),
• Kaynak ve üretim yerine ait peloid analiz raporu
  (Yönetmelik Ek-4),
• Tibbi Degerlendirme Kurulu Raporu (Yönetmelik
  Ek-5) ,
• Is Akim Semasi,
• Yerlesim Plani,
• Isyeri açma ve çalisma izin belgesi,
• Etiket örnegi,
• Mesul müdür sözlesmesi ve diploma,

28
29
PELOIDLER
29
30
PELOIDLER

• PELOID ÜRETIM IZNI BULUNAN ILLER
• DENIZLI (2),
• GAZIANTEP (1),
• ISTANBUL (1),
• KASTAMONU (1),
• MUGLA (1),
• AFYONKARAHISAR (1),

30
31
PELOIDLER

• ÜRETIM TESISLERI NASIL OLMALIDIR?-1
• Üretim iznine sahip olacak,
• Üretim yerinin zemini kolay temizlenebilir,
  pürüzsüz ve dezenfekte edilebilir malzemeden
  yapilmis olacak,

31
32
PELOIDLER

• ÜRETIM TESISLERI NASIL OLMALIDIR?-2
• Üretim yeri her türlü hasere ve kemirici girisine
  ve yasamasina mani olacak sekilde düzenlenecek ve
  bunlara dair önlemler alinacak,
• Üretim yeri her üretim sonrasinda dezenfekte
  edilecek ve dezenfeksiyon ile temizlikte
  kullanilacak kimyasal maddeler Bakanligin izin
  verdigi ürünler olacak,
• Üretim yerinde havalandirma tertibati bulunacak,
• Üretim yerinde kullanilacak suyun niteligi,
  "Insani Tüketim Amaçli Sular Hakkinda Yönetmelik"
  hükümlerine uygun olacaktir.

32
33
PELOIDLER

• ÖZELLIKLERI NASIL OLMALIDIR?
• Analiz raporlari dogrultusunda peloidin
  tanimlanmasi yapilmis ve tibbi endikasyonlari
  belirlenmis olmalidir.
• Paketlenecek peloidler bitki artiklari, tas ve
  çakil gibi yabanci maddeleri içermemelidir.
• Kuru peloidlerin tanecik büyüklügü 2 mm veya daha
  küçük boyutta olmalidir.
• Paketlenecek peloidler, paket açildiktan sonra
  kullanici tarafindan herhangi bir isleme gerek
  kalmadan dogrudan kullanilabilecek ya da kullanma
  tarifi verilmek kaydi ile kurutulmus toz halinde
  paketlenmelidir.
• Peloidler dogal haliyle ve/veya aroma maddesi
  kullanilarak üretilmelidir.Yapilan tüm islemlerde
  peloid nitelikleri degistirilmemelidir.
• Bakanlikça belirlenen uyari ve önlemler etiket
  üzerinde mutlaka bulunmalidir.

33
34
PELOIDLER

• HANGI SEKILLERDE KULLANILIR?
• Peloidler saglik amaçli
• Bulamaç (macun),
• Banyo,
• Tek kullanimlik hazir paket balçigi,
• Krem,
• Pudra,
• Yüz maskeleri,
• Plaster,
• Yaki,
• Antiperspiran
• Emülsiyon sekillerinde kullanilabilir.

34
35
PELOIDLER

• ETIKET ÜZERINDE HANGI BILGILER YER ALIR?
• Etiket üzerinde
• Peloid kaynaginin adresi,
• Üretim ve son kullanma tarihi,
• Net agirligi,
• Üretim izin tarih ve numarasi,
• Üretici adi ve adresi,
• Parti ve seri numarasi ile kullanim yerlerine
  iliskin bilgiler yer almalidir.

35
36
PELOIDLER
Tüketiciler yaniltilmamalidir! Tebligde
belirtilen kurallara aykiri üretim ve satis ile
basin, yayin, brosür ve benzeri yollarla
tüketicileri yaniltici reklam ve herhangi bir
sekilde aslina uygun olmayan tanitim yapilmasi
yasaktir.
36
37
TESEKKÜRLER

• TÜKETICI VE ÇALISAN GÜVENLIGI BASKAN YARDIMCILIGI
• ÇEVRE SAGLIGI DAIRE BASKANLIGI
• 0 312 565 55 35
• http//cevresagligi.thsk.saglik.gov.tr

37
TESEKKÜRLER