Title: Process Performance Management
1TÜRKIYEDE PERFORMANS BÜTÇE UYGULAMASI (Yerel
Yönetimlerde)
Hayrettin GÜNGÖR Içisleri Bakanligi
Kontrolörler Baskani (Kamu Yönetimi Uzmani)
Email hayrettin.gungor_at_icisleri.gov.tr
2SUNU PLANI
- BÜTÇE SÜRECINDE TARIHSEL GELISIM
- ABS VE TEMS GEÇIS
- PERFORMANS BÜTÇE UYGULAMASI
3KLASIK BÜTÇE DÖNEMI
- Klasik bütçe sitemi
- Merkezi yönetimde 1973,
- Yerel Yönetimlerden
- Belediyelerde 1991,
- Il özel idarelerinde 1996,
- yilina kadar uygulanmistir.
4PROGRAM BÜTÇE SITEMINE GEÇIS-1
- Belediyelerde
- Il, büyük sehir, büyük sehir belediyelerine bagli
ilçe belediyeleri ile Tarsus ve Iskenderun
belediyeleri 1991, ilçe ve kasaba belediyeleri
ise 1992 yilindan itibaren program bütçe sistemi
uygulamasina geçmislerdir.
5PROGRAM BÜTÇE SITEMINE GEÇIS-2
- Il özel idarelerinde
- 1996 yilindan itibaren il özel idareleri program
bütçe sistemine geçmislerdir.
6PROGRAM BÜTÇE SINIFLANDIRMASINDA YASANAN
PROBLEMLER (BIR ÖRNEK) 111-KODU
Içisleri Bakanligi 111- Mahalli Idareler Hizmetleri
Ulastirma Bakanligi 111- Ulastirma Politikasini Düz. Hizmetleri
Emniyet Genel Müdürlügü 111- Güvenligi Saglama Hizmetleri
Il Özel Idaresi 111- Bayindirlik Hizmetleri
Belediye 111- Esenlik Hizmetleri
7ANALITIK BÜTÇE KODLAMASI
- PEB uygulamasinda bütçe kod yapisinin da
standartlara uygun olmasi gerekir. - GFS Standartlari esas alinarak gelistirilen ve
merkezi idare tarafindan 2004 yilinda uygulanmaya
baslanan analitik bütçe siniflandirmasi,
mahalli idarelerde 2006 yilinda uygulanmasi
hedeflenmektedir.
8(No Transcript)
9(No Transcript)
10(No Transcript)
11TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE
- PEB Uygulamasinin önemli araçlarindan biriside
muhasebe sisteminin de standartlara uygun olmasi
ve bütçe sonuçlarini ölçecek ve degerlendirecek
mali tablolarin çikarilmasidir. - Merkezi idarede 2004 yilinda uygulamaya baslanan
Tahakkuk Esasli Muhasebe Sistemi mahalli
idarelerde 2006 yilinda uygulanmasi
hedeflenmektedir.
12HESAP PLANI
Aktifler (Varliklar) 1.Dönen Varliklar 2.Duran
Varliklar Pasifler (Kaynaklar) 3. Kisa Vadeli
Yabanci Kaynaklar 4. Uzun Vadeli Yabanci
Kaynaklar 5. Öz Kaynaklar 6. Faaliyet
Hesaplari 60. Gelirler 63. Giderler 69.Sonuç
Hesaplari 8.Bütçe Hesaplari 80.Bütçe Gelir
Hesaplari 83.Bütçe Gider Hesaplari 9. Nazim
Hesaplar 90. Ödenek Hesaplari 91. Nakit Disi
Teminatlar ve Kisilere Ait Menkul Kiymetler 92.
Taahhüt Hesaplari
- Faaliyet ve Bütçe Hesaplari
13(No Transcript)
14PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME
- Kamu idarelerinin ana fonksiyonlarini, bu
fonksiyonlarin yerine getirilmesi sonucunda
gerçeklestirilecek amaç ve hedeflerini
belirleyen, kaynaklarin bu amaç ve hedefler
dogrultusunda tahsisini ve kullanilmasini
saglayan, performans ölçümü yaparak ulasilmak
istenen hedeflere ulasilip ulasilamadigini
degerlendiren ve sonuçlari raporlayan bir
bütçeleme sistemidir.
15Hükümet Politikalari
Ülke Düzeyi
Kalkinma Plani ve Yillik Programlar Orta Vadeli
Program Orta Vadeli Mali Plan
Orta ve Uzun Dönemli
Idare Stratejik Plani
Idare Performans Programi
Harcama Birimi B Performans Programi
Harcama Birimi A Performans Programi
Kamu Idaresi Düzeyi
Idare Bütçesi
1 Yillik
Uygulama (Faaliyet ve Projeler)
Uygulama (Faaliyet ve Projeler)
Harcama Birimi B Faaliyet Raporu
Harcama Birimi A Faaliyet Raporu
Idare Faaliyet Raporu
Performans Degerlendirmesi (Kurum Içi
Degerlendirme Kurum Disi Degerlendirme)
Performans Denetimi (Iç Denetim ve Sayistay)
16PERFORMANS ESASLI BÜTÇELEME
- KAYNAKLAR GIRDILER ÇIKTILAR
GETIRILER - EKONOMIKLIK VERIMLILIK ETKINLIK
-
DIS FAKTÖRLER
17(No Transcript)
18PEB TEMEL UNSURLAR
Misyon
- Stratejik Plan
- Performans Programi
- Faaliyet Raporu
Vizyon
Stratejik Amaçlar
Stratejik Hedefler
Performans Hedefleri
Faaliyet/Projeler
19STRATEJIK PLAN
- YASAL DAYANAK
- 5018 sayili Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununun 9uncu maddesi, - 5272 sayili Belediye Kanununun 41inci maddesi,
- 5302 sayili Il Özel Idaresi Kanununun 31inci
maddesi,
20STRATEJIK PLAN
- 5018 sayili Kanunun 9uncu maddesi
- Stratejik plan hazirlamakla yükümlü olacak kamu
idarelerinin ve stratejik planlama sürecine
iliskin takvimin tespitine, stratejik planlarin
kalkinma plani ve programlarla iliskilendirilmesin
e yönelik usul ve esaslarin belirlenmesine Devlet
Planlama Teskilati Müstesarligi yetkilidir.
21PERFORMAS PROGRAMI (PLANI)
Performans programi, bir mali yilda kamu
idaresinin stratejik plani dogrultusunda
yürütmesi gereken faaliyetleri, bu faaliyetlerin
kaynak ihtiyacini, performans hedef ve
göstergelerini içeren, idare bütçesinin ve idare
faaliyet raporunun hazirlanmasina dayanak
olusturan programdir.
22PERFORMAS PROGRAMI (PLANI)
- YASAL DAYANAK
- 5018 sayili Kanunun 9uncu maddesi,
- 5272 sayili Kanunun 41inci maddesi,
- 5302 sayili Kanunun 31inci maddesi,
23PERFORMAS PROGRAMI (PLANI)
5018 sayili Kanunun 9uncu maddesi Kamu
idareleri bütçelerini, stratejik planlarinda yer
alan misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedeflerle
uyumlu ve performans esasina dayali olarak
hazirlarlar. Kamu idarelerinin bütçelerinin
stratejik planlarda belirlenen performans
göstergelerine uygunlugu ve idarelerin bu
çerçevede yürütecekleri faaliyetler ile
performans esasli bütçelemeye iliskin diger
hususlari belirlemeye Maliye Bakanligi
yetkilidir.
24PERFORMAS PROGRAMI (PLANI)
- 5272 sayili Kanunun 41inci maddesi
- Belediye baskani, mahallî idareler genel
seçimlerinden itibaren alti ay içinde kalkinma
plâni ve programi ile varsa bölge plânina uygun
olarak stratejik plân ve ilgili oldugu yil
basindan önce de yillik performans plâni
hazirlayip belediye meclisine sunar. - Nüfusu 50.000'in altinda olan belediyelerde
stratejik plân yapilmasi zorunlu degildir. - Stratejik plân ve performans plâni bütçenin
hazirlanmasina esas teskil eder ve belediye
meclisinde bütçeden önce görüsülerek kabul edilir.
25PERFORMAS PROGRAMI (PLANI)
- 5302 sayili Il Özel Idaresi Kanununun Stratejik
plân ve performans plâni baslikli 31.maddesi - Vali, mahallî idareler genel seçimlerinden
itibaren alti ay içinde kalkinma plân ve
programlari ile varsa bölge plânina uygun olarak
stratejik plân ve ilgili oldugu yil basindan önce
de yillik performans plâni hazirlayip il genel
meclisine sunar. - Stratejik plân ve performans plâni bütçenin
hazirlanmasina esas teskil eder ve il genel
meclisinde bütçeden önce görüsülerek kabul edilir.
26PERFORMANS PROGRAM HAZIRLAMA SÜRECI
- Performans programinin hazirlanmasinda asagida
yer alan asamalar takip edilir - 1- Öncelikli stratejik amaç ve hedeflerin
belirlenmesi, - 2- Performans hedeflerinin belirlenmesi,
- 3- Faaliyet ve projelerin belirlenmesi,
- 4- Kaynak ihtiyacinin belirlenmesi,
- 5- Performans göstergelerinin belirlenmesi,
- 6- Performans programinin hazirlanmasi,
271- Öncelikli stratejik amaç ve hedeflerin
belirlenmesi
- Kamu idareleri,
- hükümet politikalarini,
- orta vadeli program,
- orta vadeli mali plani,
- bütçe imkânlarini,
- ödenek teklif tavanlarini,
- teknolojik gelismeleri,
- günün ekonomik kosullarini,
- ve benzeri hususlari dikkate almak suretiyle
stratejik planlarinda yer alan amaç ve
hedeflerinden mali yilda öncelik vereceklerini
belirler.
28 2- Performans hedeflerinin belirlenmesi
- Performans hedefleri, stratejik hedeflere iliskin
olarak bir mali yilda ulasilmasi gereken
performans seviyelerini gösterir. Performans
hedefleri çikti-sonuç odakli olmalidir. - Esas olarak öncelikli her stratejik hedefin
altinda bir tane performans hedefi bulunur.
29 3- Faaliyet ve projelerin belirlenmesi
- Kamu idareleri, bu asamada, önceki asamada
belirlenen performans hedeflerini gerçeklestirmek
üzere hangi tür faaliyet ve projeleri yerine
getireceklerine karar verirler. Stratejik amaç ve
hedefler ile performans hedefleri, idarenin neyi
basaracagini, faaliyet ve projeler ise bunun
nasil basarilacagini ifade eder.
30 4- Kaynak ihtiyacinin belirlenmesi
- Kamu idareleri, kendilerinden beklenen ürün ve
hizmetleri sunabilmek üzere faaliyet ve projeler
yürütürler, bunun için de çesitli kamu
kaynaklarini kullanirlar. Kamu idarelerinin
faaliyet ve projeleri belli bir maliyetle
gerçeklestirilir. Idarenin kaynak ihtiyacinin
belirlenmesi faaliyet ve proje maliyetlerinin
tespiti ile baslar. - Faaliyet/proje maliyetlerinin tespiti su
açilardan önem arz eder. - Bütçenin hazirlanmasina yardimci olmak
- Politika seçeneklerinin maliyetini hesaplamak
ve degerlendirmek - Hesap verebilirliligin saglanmasina yönelik
maliyet bilgilerini - üretmek
- Kamu ürün ve hizmetlerinin birim maliyetlerini
ortaya koymak
31Kaynak Ihtiyacinin Belirlenmesi
- Faaliyet bütçesi,
- Faaliyet düzeyi,
- Maliyet unsurlari,
- Birim fiziki kaynak ihtiyaci,
- Toplam fiziki kaynak ihtiyaci,
- Birim fiyat ve maliyetler,
- Toplam maliyetler,
32FAALIYET ESASLI MALIYETLENDIRME
Önce
Sonra
Degisken maliyetler
Sabit Maliyetler
Proje 2
Proje 1
Faaliyet 2
Faaliyet 4
Faaliyet 3
Faaliyet 1
33 5- Performans göstergelerinin belirlenmesi
- Kamu idarelerince stratejik amaç ve hedefler ile
performans hedeflerine ulasmak amaciyla yürütülen
faaliyetlerin sonuçlarini ölçmek, izlemek ve
degerlendirmek için kullanilan araçlardir. - Idarelerin stratejik plan ve performans
programlarinda yer alan performans
göstergelerinden hangilerinin idare bütçesinde
yer alacagi, Maliye Bakanligi, Devlet Planlama
Teskilati Müstesarligi ve ilgili kamu idaresi
tarafindan birlikte tespit edilir.
34GÖSTERGE TÜRLERI
35 6- Performans programinin hazirlanmasi
- Bir kamu idaresinin bünyesinde bulunan her
harcama birimi birim performans programi
hazirlar. Birim performans programlari, ilgili
harcama yetkilileri tarafindan üst yöneticiye
verilir. Üst yönetici, birim performans
programlarini da dikkate alarak idare performans
programini olusturur.
36PERFORMANS PROGRAMI SABLONU
- BAKANIN SUNUSU
- ÜST YÖNETICININ SUNUSU
- I-GENEL BILGILER
- A-Misyon ve Vizyon
- B-Idareye Iliskin Bilgiler
- 1) Tarihçe
- 2) Mevzuat
- 3)Teskilat Yapisi
- 4)Yönetim ve Iç Kontrol Sistemi
- 5)Bilisim Sistemi
- C- Insan Kaynaklari ve Fiziki Kaynaklar
- 1)Insan Kaynaklari
- 2)Fiziki Kaynaklar
- D- Temel Politikalar ve Öncelikler
- E- Faaliyetlere Iliskin Bilgi ve Degerlendirmeler
- F-Diger Hususlar
- II-PERFORMANS BILGILERI
- A-Stratejik Amaç ve Hedeflere Iliskin Bilgiler
- 1)Öncelikli Stratejik Amaç ve Hedefler
37PERFORMANS BILGI SISTEMI
38PEB SÜRECININ ISLEYISI
- Hükümet politikalari
- Kalkinma plani ve programlar
- Orta vadeli program ve orta vadeli mali plan
- Idare stratejik plani
Öncelikli stratejik amaç ve hedeflerin
belirlenmesi
Performans hedeflerinin belirlenmesi
- Idare ve birim performans programlari
- Idare Bütçesi
- Idare ve birim faaliyet raporlari
- Performans degerlendirmesi ve denetimi
Birim ve Idare Performans Programinin
hazirlanmasi
Faaliyet/Projelerin belirlenmesi
Kaynak Ihtiyacinin belirlenmesi
Performans Göstergelerinin belirlenmesi
39- BÜTÇE SÜRECINDE PERFORMANS PROGRAMI (Merkezi
Idare)
40BÜTÇE SÜRECINDE PERFORMANS PROGRAMI
(BELEDIYELERDE)
- Maliye Bakanliginin hazirladigi rehberin
IV.bölümünde - Belediyelerde, teklif performans programi
belediye baskaninca hazirlanarak belediye
encümenine sunulur. Teklif performans programi,
belediye encümeni tarafindan belirlenen bütçe
teklifine göre düzeltilerek tasari performans
programi haline getirilir. Baskan tarafindan
bütçe teklifi ile birlikte belediye meclisine
sunulur. Belediye meclisi tarafindan belirlenen
bütçe büyüklüklerine göre hazirlanan nihai
performans programi ise belediye baskani
tarafindan mali yilin ilk ayi içerisinde
kamuoyuna açiklanir.
41BÜTÇE SÜRECINDE PERFORMANS PROGRAMI(IL ÖZEL
IDARESI)
- Maliye Bakanliginin hazirladigi rehberin
IV.bölümünde - Il özel idarelerinde ise, teklif performans
programi vali tarafindan il daimi encümenine
sunulur. Teklif performans programi, encümen
tarafindan belirlenen bütçe büyüklüklerine göre
düzeltilerek tasari performans programi haline
getirilir. Tasari performans programi, vali
tarafindan bütçe ile birlikte il genel meclisine
sunulur. Il genel meclisinde belirlenen bütçeye
göre, nihai performans programi hazirlanarak vali
tarafindan Ocak ayi içerisinde kamuoyuna
açiklanir ve Içisleri Bakanligina gönderilir.
425272 ve 5302 SAYILI KANUN HÜKÜMLERI
- Stratejik plân ve performans plâni bütçenin
hazirlanmasina esas teskil eder ve belediye
meclisinde bütçeden önce görüsülerek kabul
edilir.
43- BÜTÇE SÜRECINDE PERFORMANS PROGRAMI
(BELEDIYE/IL ÖZEL IDARE))
44FAALIYET RAPORLARI
- Kamu idarelerinin stratejik plan ve performans
programlari uyarinca yürütülen faaliyetlerini,
belirlenmis performans göstergelerine göre hedef
ve gerçeklesme durumu ile meydana gelen
sapmalarin nedenlerini açiklayan, idare
hakkindaki genel ve mali bilgileri içeren
rapordur.
45FAALIYET RAPORLARI
- YASAL DAYANAK
- 5018 sayili Kanunun 41inci maddesi,
- 5272 sayili Kanunun 56nci maddesi,
- 5302 sayili Kanunun 39uncu maddesi,
- Kamu Idareleri Faaliyet Raporlarinin Düzenlenmesi
Ile Bu Islemlere Iliskin Diger Esas ve Usuller
Hakkinda Yönetmelik (Taslak)
46FAALIYET RAPORLARI
- 5018 S.K. MADDE 41- Faaliyet raporlari
- Üst yöneticiler ve bütçeyle ödenek tahsis edilen
harcama yetkilileri tarafindan idari
sorumluluklari çerçevesinde her yil faaliyet
raporlari düzenlenir. Bu raporlar, stratejik
planlama ve performans programlari uyarinca
yürütülen faaliyetleri, belirlenmis performans
göstergelerine göre hedef ve gerçeklesme durumu
ile meydana gelen sapmalarin nedenlerini
açiklayacak sekilde hazirlanir.
47 FAALIYET RAPORU SABLONU
- BAKANIN SUNUSU
- ÜST YÖNETICININ SUNUSU
- I-GENEL BILGILER
- A-Misyon ve Vizyon
- B-Kanuni Yetki, Görev ve Sorumluluklar
- C-Idareye Iliskin Bilgiler
- 1) Tarihçe
- 2) Mevzuat
- 3) Teskilat Yapisi
- 4) Yönetim ve Iç Kontrol Sistemi
- 5) Bilisim Sistemi
- D-Insan Kaynaklari ve Fiziki Kaynaklar
- 1)Insan Kaynaklari
- 2)Fiziki Kaynaklar
- E-Temel Politikalar ve Öncelikler
- F-Faaliyetlere Iliskin Bilgi ve Degerlendirmeler
- G-Diger Hususlar
- II-PERFORMANS BILGILERI
- A- Performans Sonuçlari Tablosu
48Faaliyet Raporlarinin Hazirlanmasi ve Sunulmasi
Il özel idare ve belediyeler Mart ayi
meclislerinde görüsürler.
49(No Transcript)
50PEB PILOT ÇALISMALAR
- 2004 ve 2005 yillari Makro Çerçeve Kararlarinda 8
kurumda stratejik planlama ve PEB yapilmasi
öngörülmüstür. - DPT bu kurumlarda stratejik plan çalismalarini
sürdürmekte olup 2005 yilinda tamamlamayi
planlamaktadir. - 2004 yilinda HSSGMde PEB çalismalarina baslanmis
ve kurumun 2005 yili Performans Programi
hazirlanmistir. - 2005 yilinda diger 7 kurumda stratejik
planlamanin tamamlanmasini takiben PEB
çalismalarina baslanmasi planlanmaktadir. - Maliye Bakanliginca kurumlara egitim verilecek ve
süreçte danismanlik yapilacaktir.
51PEB PILOT KURULUSLAR
- Tarim ve Köy Isleri Bakanligi
- Devlet Istatistik Enstitüsü
- Hudut ve Sahiller Saglik Genel Müdürlügü
- Karayollari Genel Müdürlügü
- Hacettepe Üniversitesi
- Denizli Il Özel Idaresi
- Iller Bankasi
- Kayseri Büyüksehir Belediyesi
52PILOT UYGULAMA YAPISI
Misyon Vizyon
Kurum ve DPT
Stratejik Amaçlar
Stratejik Plan
Stratejik Hedefler
Performans Göstergeleri
Performans Programi
Kurum ve BÜMKO
Performans Göstergeleri
Projeler
Faaliyetler
Öncelikli stratejik amaç ve hedeflerin
belirlenmesi
Performans hedeflerinin belirlenmesi
Faaliyet esasli maliyetlendirme
53PEB SORUNLAR
- Stratejik planlama-PEB uyumunun saglanmasi
- Bütçede yer alacak performans göstergelerinin
tespitinin esgüdümü - Bütçe sürecindeki yerinin belirginlestirilmesi
- Performansa dayali ödül-yaptirim sisteminin
olusturulmasi - Kamu kurumlarinda nitelikli mali personel
ihtiyaci - Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun getirdigi
kurumsal yapinin olusturulmasi - PEB egitiminin verilmesi ve kurumlarin performans
yönetimine geçmesi - Geçis sürecinin planlanmasi
54PEB NEDIR? NE DEGILDIR?
- PEB amaç degil araçtir
- Mali saydamligi hedefler
- Hesap verebilirlik için temel olusturur
- Performans yönetimine geçisi saglar
- Çalisanlarin performansini ölçmeye yarar
- Kamusal ürünlerin maliyetini ortaya koyar
- Etkin kaynak dagilimini saglar
- Performans denetimine imkan tanir
- Sinirli kaynaklari artirmaz
55