Zarzadzania projektami (2)

1
Zarzadzania projektami (2)

• Wydzial Paliw i Energii AGH
• dr inz. Krzysztof Kwasniewski

2
zakres wykladu

1. elementy metodyki zarzadzania projektami
2. ocena projektów inwestycyjnych
3. przygotowanie studium wykonalnosci

3
dlaczego ocenia sie projekty?

• Ocena projektu powinna dac odpowiedz na
  nastepujace pytania
• Czy realizowac projekt, czy zrezygnowac z jego
  realizacji?
• Czy poprzez realizacje projektu uzyskamy
  zakladane cele?
• Który wariant wybrac do realizacji?
• Jak uszeregowac warianty projektów wg. kryteriów
  ich oplacalnosci?
• Jak przekonac zarzad, inwestorów do danego
  projektu?
• Jak pozyskac srodki finansowe?

4
rodzaje inwestycji

• Inwestycje w dotychczasowych dziedzinach
• rozszerzenie
• zmiana
• racjonalizacja
• Inwestycje w nowych dziedzinach
• dywersyfikacja

5
fazy inwestycji
6
fazy inwestycji
7
ocena bezwzgledna i wzgledna

• Ocena bezwzgledna sporzadzana jest dla
  konkretnego projektu, pozwala stwierdzic czy jest
  on oplacalny,
• Ocena wzgledna sporzadzana jest dla projektów
  alternatywnych i pozwala na porównanie z
  rozwiazaniem przyjetym za bazowe.

8
podstawowe problemy poprawnego rachunku oceny
projektów

• Wycena korzysci
• - korzysci moga miec charakter niemierzalny,
• - brak dostatecznie dokladnych danych do oceny,
• Ryzyko
• - bardzo rózne zródla ryzyka,
• - trudnosc pomiaru ryzyka,
• Czas
• - inflacja,
• - wartosc pieniadza w czasie,
• Stopa procentowa
• - koszt kapitalu,
• - wymagania inwestorów co do zwrotu z
  inwestycji,

9
metody oceny i selekcji projektów

• Metody jakosciowe
• - oparte na opiniach i doswiadczeniu,
• - punktowe (scoringowe),
• Metody ekonomiczne
• - analiza progu rentownosci,
• - okres zwrotu nakladów inwestycyjnych,
• - prosta stopa zwrotu - ARR
• - wartosc aktualna netto NPV, NPVR,
• - wewnetrzna stopa zwrotu IRR, MIRR
• Metody oceny w warunkach ryzyka i niepewnosci
• - analiza scenariuszowa,
• - analiza drzew decyzyjnych,
• - analiza wrazliwosci,
• - symulacja

10
metody punktowe

• Metody punktowe maja zastosowanie glównie do
  wstepnej selekcji projektów.
• Ocena projektu sprowadza sie do obliczenia
  lacznej liczby punktów przyznanych poszczególnym
  wariantom w przekroju odpowiednio dobranych
  kryteriów.
• Podstawowym problemem jest wybór odpowiednich
  kryteriów (np. czas wdrazania, potencjal
  ekonomiczny, wysokosc nakladów poczatkowych,
  skutki ekologiczne, pozycja rynkowa )i wag
  kryteriów.

11
analiza progu rentownosci

• Istota metody jest okreslenie wplywu na wynik
  finansowy poziomu sprzedazy, cen czy poziomu
  kosztów.
• Podstawa jest obliczenie punktu krytycznego
  BEP, tzn. poziomu sprzedazy przy którym poziom
  kosztów i przychodów jest taki sam ( gdzie KS
  koszty stale, JCS jednostkowa cena sprzedazy,
  JKZ jednostkowe koszty zmienne)
• Metoda wymaga przyjecia wielu upraszczajacych
  zalozen dotyczacych poziomu i struktury kosztów.
• Po obliczeniu wartosci BEP nalezy przeprowadzic
  analize wrazliwosci.

12
prosta stopa zwrotu - ARR

• Okreslona jest jako stosunek wielkosci zysku w
  normalnym roku eksploatacji do poczatkowego
  nakladu inwestycyjnego.
• Istnieja dwie odmiany tej metody ARR liczona w
  stosunku do kapitalu zakladowego i w stosunku do
  calego nakladu inwestycyjnego
• NP. zysk netto
• I odsetki
• K calkowite naklady inwestycyjne
• Q wartosc kaitalu zakladowego

13
inwestycyjne przeplywy pieniezne
14
okres zwrotu nakladów inwestycyjnych - PB

• Metoda obliczania okresu zwrotu nakladów PB
  polega wyznaczeniu czasu potrzebnego do
  odzyskania poczatkowych nakladów inwestycyjnych
  poprzez skumulowane dochody wypracowane w trakcie
  realizacji projektu.
• Terminem dochody okresla sie z reguly sume
  zysków netto, amortyzacji i kosztów finansowych.
• Aby mozliwe bylo podejmowanie decyzji na
  podstawie miernika PB potrzebne jest wczesniejsze
  ustalenie krytycznego (dopuszczalnego) okresu
  zwrotu.
• Nie istnieja jednak zadne jednoznacznie
  sformulowane zasady okreslania krytycznego PB

15
wartosc aktualna netto - NPV

• Jest obliczana poprzez zsumowanie zdyskontowanych
  na ten sam moment róznic pomiedzy wplywami a
  wydatkami pienieznymi przez caly okres realizacji
  projektu.
• gdzie
• NCFt cash flow netto w kolejnym okresie okresu
  obliczeniowego
• t kolejny okres realizacji
• i stopa dyskontowa
• n horyzont czasowy projektu
• Jesli NPV wieksze od 0 projekt uznac nalezy za
  oplacalny

16
profil NPV

• Wykres przedstawia zaleznosc NPV projektu od
  stopy dyskontowej tzn. informuje o wrazliwosci
  projektu na zmiane stopy procentowej.
• Inwestor, okreslajac wlasne mozliwosci finansowe
  i wymagana przez siebie stope dyskontowa moze
  wybrac lepszy projekt inwestycyjny.

17
wewnetrzna stopa zwrotu- IRR

• Jest to wartosc stopy dyskontowej, przy której
  wartosc zaktualizowana wydatków pienieznych równa
  sie wartosci zaktualizowanej wplywów.
• Obliczanie wartosci IRR przeprowadza sie metoda
  kolejnych przyblizen.
• Podejmujac decyzje nalezy wybrac alternatywe o
  najwiekszej wartosci IRR, pod warunkiem ze
  przekracza ona zakladana wartosc graniczna.

18
szacowanie strumieni pienieznych projektu

• Podstawowym problemem oceny projektu jest
  wlasciwe oszacowanie horyzontu czasowego, kosztów
  kapitalu oraz wlasciwe oszacowanie przyrostowych
  strumieni gotówki netto.
• Ustalajac przyszle strumienie gotówki nalezy
  wziac pod uwage trzy podstawowe etapy zycia
  projektu
• faza przygotowania naklady na prace projektowe
  i studialne, zakup terenu i naklady na
  infrastrukture, zakup i instalacja wyposazenia,
  naklady na kapital pracujacy netto oraz dodatkowe
  strumienie wydatków na szkolenia, dzialania
  marketingowe i inne.
• faza eksploatacji podstawowe strumienie
  przychodów i wydatków operacyjnych a takze
  dodatkowe strumienie zwiazane ze zmiana kapitalu
  obrotowego,
• faza likwidacji wymaga uwzglednienia
  dodatkowych wplywów wynikajacych ze sprzedazy
  majatku trwalego i obrotowego

19
projekty komplementarne

• Projekty niezalezne to takie, które moga byc
  realizowane autonomicznie. Zastosowanie mierników
  NPV czy IRR daje jednoznaczne wskazania co do
  celowosci ich realizacji.
• Projekty komplementarne to takie , które sa
  powiazane wzgledami strategicznymi czy
  technicznymi, czesto przyjmujac charakter
  inwestycji glównej i inwestycji towarzyszacych. W
  przypadku oceny konieczna jest kompleksowa ocena
  calosci przedsiewziecia z uwzglednieniem
  wzajemnego wplywu projektów