AILE PLANLAMASI

1
AILE PLANLAMASI

• Tibbi yardim
• Amaç
• Ailenin gelecegi ile ilgili planlarina yardim
• Anne sagligini koruma
• Üremenin saglikli olmasini temin etmektir
• Kontrolsüz ve sik gebelik
• Artmis düsük sayisi
• Hekimin görevi
• Hizmete kolay ulasabilme

2
AILE PLANLAMASI

• Anneye istedigi sayida ve istedigi zaman dogurma
  sansi
• Hekimin görevi
• Sagliga zararsiz ve en uygun yöntemleri önermek
• Varsa bu yöntemlerin zararlarini açiklamak
• Ve uygulamayi kontrolde tutmaktir
• Her yöntemin kendine özgü yan etkileri, zararlari
  ve yetersizlikleri vardir
• Doktor bir yöntem önerirken fayda ve zararlarini
  açik seçik anlatmali, tercihi çiftlere
  birakmalidir

3
YÖNTEMIN IDEAL OLMA ÖZELLIKLERI

• Gebeligi önleme orani yüksek olmali
• Sagliga zarar vermemeli
• Her iki çift tarafindan içtenlikle benimsenmeli
• Uygulama kolayligi olmali
• Maliyeti düsük olmali

4
AILE PLANLAMASI GEREKTIREN DURUMLAR

• Tibbi endikasyonlar
• Dogum aralarini ayarlamak
• Çocuk sayisini kisitlamak
• Kriminal düsük sayisini azaltmak
• Nüfus planlamasina katki

5
AILE PLANLAMASI GEREKEN TIBBI ENDIKASYONLAR

• Kardiyo-vasküler hastaliklar
• Somatik yada psisik bir hastaligin gebelikte
  agirlasma ihtimali
• Genetik hastalikli bir çocuk dogurma ihtimali
• Malign kan hastaliklari ve agir anemiler
• Hipertansiyon, Malign tümörler
• Angiopatili agir diabet vakalari
• Eski gebelik ve dogumlari patolojik seyretmisler
• Ölü dogumlarla sonuçlanmis Rh uyusmazligi
• Psikonörozlar

6
BASARISIZLIK ORANI

• PEARL INDEKS ile degerlendirilir
• Burada 100 kadin yili uygulamada görülen gebelik
  sayisi gösterilmektedir
• 1 Kadin yili 12 siklus
• 100 KADIN YILI 1200 SIKLUS
• Yani pearl indeks 1200 siklus uygulamada görülen
  basarisizliktir

7
KONTRASEPTION METODLARI

• A- HALK METODLARIKoitus interruptus,
• Post koital yikama,Laktasyonun uzatilmasi
• B- GELENEKSEL METODLARKondom,
• Vaginal diafram,Spermisidler,Vaginal sünger
• Ritm metodu
• C-MODERN METODLARO.K.,IUD,
• Tekrarlanan injeksiyonlarla hormonal
• kontrasepsiyon,Cerrahi sterilizasyon
• D- VAZEKTOMI

8
KONTRASEPSIYON METODLARI
9
KOITUS INTERRUPTUS( 10 - 38 )

• En eski kontraseptif metoddur
• Ejekülasyon öncesi penisi geri çekme
• Zorlugu erkegin kendini kontrol edememesidir
• Effektivitesi azdir. Buna
• Ejekülasyon öncesi sperm kaçisi
• Vagina kenarindaki eksternal genital organlarda
  sperm birikmesi yol açar

10
POST-KOITAL YIKAMA( 21 - 41 )

• Ejekülasyon sonrasi vaginayi yikamak suretiyle
  spermiumlari uzaklastirmak
• Ineffektif dir
• Kadinda ve erkekte cinsel doyumsuzluga yol
  açabilir
• Kullanilan mayinin cinsine göre degisik vaginit
  yapar

11
LAKTASYONUN UZATILMASI( 24 - 26 )

• Emziren kadinlar daha az fertildir
• Dogum sonu hipofizer ve hipotalamik etki ile
  ovulasyonun yokluguna dayanir
• Post-partum 1. ayda 6 kadinda menstruel siklus
  geri döner
• Uzatilmis meme ile beslenme bebekte malnütrisyona
  sebep olabilir
• Dogum kontrolü için ineffektif dir

12
KONDOM( 7 - 28 )

• Plastik bir kiliftir
• Koitus öncesi penise takilir ve semenin vaginaya
  bosalmasina engel olur
• Uygun kullanildiginda ucuz ve effektif
• Bazilari spermisid ihtiva eder
• Seksüel geçisli hastaliklardan korur
• Yetersizligi mekanik yirtilma ve geç takilmadir

13
VAGINAL DIAFRAM( 4 - 35 )

• Vagina ile servikal kanala konulan mekanik bir
  bariyerdir
• Bir kontraseptif jel veya krem servikal alana
  sürülür
• Kadina uygun olan ölçü seçilmelidir
• Pratik degildir

14
SPERMISID PREPARATLAR( 5 - 20 )

• Jel , krem , suppuzatuar ve köpük seklindedir
• Spermleri öldürücü etki gösterirler
• Kondom veya diafram ile birlikte kullanilirsa
  100 effektif olur
• Uygulama ile cinsel birlesme arasinda bir süre
  geçmesi gerekir
• Bu kimyasal maddeler vaginayi irrite edebilirler

15
KONTRASEPTIF SÜNGER

• Poliüretandan yapilir
• Spermisidlerle beraber kullanilabilir
• Uzun süre vaginada birakilirsa toksik sok tablosu
  yapabilir

16
RITM METODU( 2.4 - 38 )

• Ovum 24 saat, sperm 48-72 saat yasayabilir
• Bu yöntemi uygulamak için menstrüel sikluslarin
  düzenli olmasi gerekir
• Ogino ve Knaus adinda iki Japon bilim adami
  tanimlamistir
• Buna göre 28 günlük sikluslari olan bir kadin
  8-19 ya da 9-17. günlerde fertildir
• BBT veya LH piki tespiti

17
ORAL HORMONAL KONTRASEPTIFLER( 0.03 - 0.1 )

• Dogal estrojen ve progesterona benzeyen sentetik
  steroidlerdir
• Uygun kombinasyonlarda ve dozlarda ovulasyonu
  engellerler
• Kombine, bifazik ve trifazik kullanim
• Sekansiyel preparatlar bugün kullanilmamaktadir

18
O.K. KONTRENDIKASYONLARI

• KESIN
• Gebelik ( Fetus kiz ise virilizasyon )
• Trombo emboli geçirmis olanlar
• Akut ve kronik KC hastaliklari
• Tani konulmamis uterin kanama
• Meme, ovarium, uterus tümörleri
• 35 yas üstü sigara içen kadinlar

19
O.K. KONTRENDIKASYONLARI

• RELATIF
• Ileri derecede varisliler,Emziren kadinlar
• Hipertansiyon, Migren
• Agir kalp ve böbrek hastaliklari
• Diabet,Epilepsi,Porfiri
• Osteoskleroz ( Otitis skleroza )
• Multipl skleroz

20
O.K. KULLANIMI

• 1. kutu siklusun 1. günü alinmalidir
• Her gün ayni saatte alinmalidir
• 12 saatlik unutmada unutulan ilaç hemen alinir
• 24 saatlik unutmada iki tablet birden alinir
• 2 gün üst üste unutmada korunma kesin degildir
• Ilaç bitiminde 7 gün ara verilir 8. gün yeni kutu
  
• Bu arada kanama olur, olmasada 2. kutu ilaç
• Sigara içimi trombo-emboli, koroner infarktüs ve
  serebral vasküler hastalik riskini arttirir

21
ORAL KONTRASEPTIFLER

• YAN ETKILERI
• Kilo alma,Bulanti
• Hafif kanli lekelenme
• Mastodyni,Bas agrisi
• Görme bozukluklari
• UYGULAMA BITIMINDE
• 90 Alti ay içinde spontan kanamalar ve
  ovulasyon baslar
• Ilk sikluslarda çogul gebelik riski olabilir

22
POST-KOITAL (MORNING AFTER) PILL

• Prezervatif yirtilmasi veya tecavüzde
• KÖ15mgx2 bes gün,
• Etinil östradiol 2,5mgX2 bes gün
• Ovral 12 saat ara ile 2 tab
• Lo/Ovral 12 saat ara ile 4 tab
• Asiri bulanti , dis gebelik riski vardir
• Yüksek doz östrojen
• Ovulasyonu suprese eder
• Ovulasyon olusmus ise tuba peristaltizmini
  arttirarak nidasyona engel olur

23
INJEKSIYONLA HORMONAL KONTRASEPSIYON

• Uzun etkili hormonal enjeksiyonlar
• 5mg EV50mg NET enantat (Mesigyna)
• 150 mg IM MPA ( Üç ayda bir)
• Noretindron enantat 200 mg (iki ayda bir)
• Cilt altina yerlestirilen hormon implantlar
• Norplant Toplam 36 mg Levonorgestrel
• 5 yillik kullanimda 0.25 ng/ml kan düzeyi
• Progestine bagli kanama ve yan etki

24
IUD veya RIA( 0.5 - 5.8 )

• Plastik , metal veya bunlarin kombinasyonu
• Endometrial kaviteye yerlestirilir
• Yabanci cisim reaksiyonu
• Seksüel partner sayisi
• Menstruel periodda uygulanir
• Uygulamada agri, senkop ve perforasyon
• Yan etkileri
• Gebelik, Ekstra uterin gebelik
• IUD atilmasi, Kanama ve agri, Endometrit

25
IUD KONTRENDIKASYONLARI

• Gebelik
• Ciddi servisitis,Patolojik smear
• Genital sistemdeki malign tümörler
• Sebebi belirsiz uterus kanamalari
• Akut ve sub-akut salpenjitis
• Servikal kanal stenozu
• Ektopik gebelik anamnezi
• Sik seksüel partner degistirenler

26
IUD nin ÇIKARILMA ENDIKASYONLARI

• Ciddi uterus kramplari
• Alt abdominal agri
• Asiri ve uzamis uterus kanamasi
• Perforasyon ve yerinden ayrilma
• Intra uterin gebelik
• Salpenjitis

27
STERILIZASYON VE KÜRTAJ

• CERRAHI STERILIZASYON
• Kadinda tuba kapatilmasi ( 0.04 - 0.08)
• Laparoskopik
• Laparotomi ile
• Erkekte vazektomi ( 0.15 )
• LEGAL KÜRTAJ
• 10. Gebelik haftasina kadar
• Evli ve eslerin her ikisinin rizasiyla
• Vakum küretaj ( Carman ) veya DC