Bilim Egitimi ve Bilimin Yeri

1
Bilim Egitimi ve Bilimin Yeri
2
Bilim nedir?

• Bilim var olani kesfetmek ya da varligini
  ispatlamaktir"
• Evrenin ya da olaylarin bir bölümünü konu
  olarak seçen deneysel yöntemlere ve gerçeklige
  dayanarak yasalar çikarmaya çalisan düzenli
  bilgi.Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri
  gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi.Belli bir
  konuyu bilme isteginden yola çikan, belli bir
  erege yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli
  arastirma süreci.Bilim ile ugrasan bir kisinin
  bu tanimlari yeterli bulmayacagini söylemeye
  gerek yoktur. Bu nedenle, bilimin eksiksiz bir
  tanimini yapmaya kalkismak yerine, onu açiklamaya
  çalismak daha dogru olacaktir.

3

• Insan dogaya egemen olmak ister!Derler
  ki insanoglu varolusundan beri dogayi bilmek,
  dogaya egemen olmak istemistir. Bu nedenle, insan
  varolusundan beri dogayla savasmaktadir. Son
  zamanlarda, bu görüsün tersi ortaya atilmistir
  Insan dogayla baris içinde yasama çabasi
  içindedir. Bence bu iki görüs birbirlerine
  denktir. Bazi politikacilarin dedigi gibi,
  sürekli baris için, sürekli savasa hazir olmak
  gerekir.Gök gürlemesi, simsek çakmasi, ayin ya da
  günesin tutulmasi, hastaliklar, afetler, vb. doga
  olaylari bazen onun merakini çekmis, bazen onu
  korkutmustur.

4

• Öte yandan, bu olgu, insani, dogadan korkusunu
  yenmeye ve merakini gidermeye zorlamistir.
  Korkuyu yenebilmenin ya da meraki gidermenin tek
  yolunun, onu yaratan doga olayini bilmek ve ona
  egemen olmak oldugunu, insan, önünde sonunda
  anlamistir. Peki, insanoglunun dogayla giristigi
  amansiz savasin tek nedeni bu mudur? Baska bir
  deyisle, bilimi yaratan güdü, insanoglunun
  gereksinimleri midir?
• Elbette korku ve merakin yaninda baska nedenler
  de vardir. Insanin (toplumun) egemen olma istegi,
  begenilme istegi, daha rahat yasama istegi, üstün
  olma istegi vb. nedenler bilgi üretimini saglayan
  baska etmenler arasinda sayilabilir. Insanin
  korkusu, meraki ve istekleri hiç bitmeden sürüp
  gidecektir. Öyleyse, insanin dogayla savasi
  (barisma çabasi) ve dolayisiyla bilgi üretimi de
  durmaksizin sürecektir. Bilim sözcügü bilmek
  eyleminden türetilmis Türkçe bir sözcüktür.

5
Bilimsel Yöntem

• Insan,içinde yasadigi canli ve cansiz çevre
  ile sürekli bilgi alisverisi içindedir.Bu bilgi
  akisi dogrudan duyu organlari ile yapabilecegi
  gibi duyu organlarinin algilama sunularini
  genisleten mikroskop vb. türden degisik araçlar
  yardimi ile de olabilir.Bilgi akisi sirasinda
  kisi gözledigi olaylara yönelik neden,niçin
  nasil, sorularini sorar.Bu gibi sorulara cevap
  bulamiyorsa,çözülmesi gereken bir problem var
  demektir.

6

• Bilimsel problem,bilimsel gözleme dayali
  bilimsel yöntemle yapilir.Bilimsel yöntem
  bilimsel bir problemin arastirilmasi sirasinda
  izlenen yoldur.

7

• Bilimsel çalisma yaparken izlenecek yol
  söyledir
• a.)Problemin belirlenmesi
• b.)Hipotezin ortaya koyulmasi
• c.)Deney kurulmasi ve kontrolü
• d.)Gözlem elde edilmesi ve ölçümlerin alinmasi
• e.)Bulgularin degerlendirilmesi ve sonuç çikarma
• f.)Teori veya kanun

8
Bilimin Alanlari

• Yer Bilimi
• Jeoloji ( Kayaçlar ve kayaç olusumlariyla
  birlikte yeryüzünün yapisini inceler.)
• Meteoroloji (Dünyanin atmosferini ve hava
  kosullarini inceler.)
• Mineraloji (Minerallerin özelliklerini,yapilari
  ni ve yeryüzündeki dagilimini inceler.)
• Osinografi(okyanus bilimi) (Denizlerin ve
  okyanuslarin akintilarini dalgalari ve gelgit
  olaylarini inceler.)
• Paleontoloji ( Fosilleri inceler.)

9

• Yasam Bilimleri
• 1.Biyoloji
• Botanik(Bitkileri inceler.)
• Zooloji(Hayvanlari inceler.)
• 2.Tip Bilimleri
• Anatomi(Insan vücudunun yapisini inceler.)
• Patoloji(Hastaliklari ve vücuttaki
  degisikliklerini inceler.)
• Fizyoloji(Insan vücudunda olan tüm süreçleri
  aydinlatmaya çalisir.)
• Psikoloji(Insan ruhunu inceler)

10

• Fizik Bilimleri
• Fizik(Madde ve enerjiyi inceler.)
• Kimya(Maddelerin özellikleri ve davranislarini
  inceler.)
• Astronomi(Uzayi inceler.)
• Metalürji(Metalleri inceler.)

11

• Toplum Bilimleri
• Sosyoloji (Toplumlarin yapisini inceler.)
• Tarih ve arkeoloji(Geçmisteki topluluklari
  inceler.)
• Siyaset Bilimi(Yönetim biçimlerini inceler.)
• Cografya(Dünyamizin yüzeyini ve insanlarin
  yasadiklari bölge ile olan iliskisini inceler.)
• Ekonomi(Bir toplumun ya da ülkenin dogal ve
  parasal kaynaklarini nasil degerlendirdigini
  inceler.)

12

• Antropoloji(Insanin yasam ve davranisini
  inceler.)
• Dil Bilim (Dilin özelliklerini ve insanlar
  arasindaki iletisimi inceler.)
• Felsefe ( Insanlarin evreni ve ona iliskin
  deneyimlerini kavrama biçimlerini ele alir.)

13
Bazi Bilimler Ise Is Birligi Gerektirir.

• Astrofizik(Gökcisimlerinin fiziksel
  davranislarini inceler
• Biyokimya(BiyolojiKimya)
• Jeofizik(JeolojiFizik)
• Sosyoekonomi(SosyolojiEkonomi)

14
Matematik

• Matematik sadece bir bilim degil,ayni zamanda
  bir sanattir.Üstelik birçok bilim dalinin
  araçlarindan biridir.Istatistigi de kapsayan
  matematik biliminden hemen hemen tüm bilimler
  yararlanir

15
Bilimin gücü

• Bilim, yüzyillar süren bilimsel bilgi üretme
  sürecinde kendi niteligini, geleneklerini ve
  standartlarini koymustur. Bu süreçte, çagdas
  bilimin dört önemli niteligi olusmustur
• Çesitlilik, süreklilik, yenilik ve ayiklanma.
• Simdi bunlari kisaca açiklamaya çalisalim.
• Çesitlilik
• Bilimsel çalisma hiç kimsenin tekelinde degildir,
  hiç kimsenin iznine bagli degildir. Bilim herkese
  açiktir. Isteyen her kisi ya da kurum bilimsel
  çalisma yapabilir. Dil, din, irk, ülke tanimaz.
  Böyle oldugu için, ilgilendigi konular
  çesitlidir bu konulara sinir konulamaz. Hatta,
  bu konular sayilamaz, siniflandirilamaz.Buna
  çesitlilik denir.

16

• Süreklilik
• Bilimsel bilgi üretme süreci hiçbir
  zaman durmaz. Krallar, imparatorlar ve hatta
  dinler yasaklamis olsalar bile, bilgi üretimi hiç
  durmamistir bundan sonra da durmayacaktir.Buna
  süreklilik denir.Bir evrim süreci içinde her gün
  yeni bilimsel bilgiler, yeni bilim alanlari
  ortaya çikmaktadir. Dolayisiyla, bilime, herhangi
  bir anda teknigin verdigi en iyi imkanlarla
  gözlenebilen, denenebilen ya da var olan
  bilgilere dayali olarak usavurma kurallariyla
  geçerligi kanitlanan yeni bilgiler eklenir.
• Ayiklanma
• Bilimsel bilginin geçerligi ve kesinligi
  her an, isteyen herkes tarafindan denetlenebilir.
  Bu denetim sürecinde, yanlis oldugu anlasilan
  bilgiler kendiliginden ayiklanir yerine yenisi
  konulur. Buna ayiklanma denir.Bu noktada su soru
  akla gelecektir. Sürekli yenilenme ve ayiklanma
  süreci içinde olan bilimsel bilginin dogrulugu,
  evrenselligi savunulabilir mi? Bu sorunun
  yanitini verebilmek için, bilimsel bilginin nasil
  üretildigine bakmamiz gerekecektir. Sanildiginin
  aksine, bilimsel bilgi üretme yollari çok sayida
  degildir yalnizca iki yöntem vardir. Bu
  yöntemler baska bir yazinin konusu olacaktir

17
Bilimin Yeri ve Önemi

• Gelecegimize yön verecek bizi aydinlik
  geleceklere tasiyacak çocuklara bilim sevgisinin
  gelismesinde rehber olmaliyiz. Bu da gerçekçi bir
  fen ögretimi ile mümkündür. Yoksa bireylerde
  dogal olarak var olan yaraticilik ve yenilikçilik
  sinav karmasasi içinde kaybolup gidecektir. Bizi
  nasil bir gelecegin bekledigini öngörmek, hizli
  degisen ve gelisen toplumsal, bilimsel ve
  teknolojik gelismeler içerisinde oldukça zordur.
  Zira her geçen gün bu sistemi olusturan
  degiskenler artmakta ya da islevi degismektedir.
  Bu durum da öngörüleri zayiflatmaktadir. Bunun
  yaninda içinde bulundugumuz dogayi korumak ve
  daha iyi bir yasam felsefesi için dogru isler
  yaptigimizin ve planladigimizin bilincinde
  olmaliyiz. Bu bilinç ise ancak toplumu olusturan
  her bir aklin egitimi ile kazanilabilir. Dogru ve
  planli egitim etkinlikleri ne kadar erken
  yaslarda baslarsa aklin egitilebilirligi de bu
  paralelde artmaktadir

18
Kaynakça

• www.vikipedi.com
• www.bilgi.com
• www.bilimutopya.com.tr
• Temel britannica ansiklopedisi
• M.E.B 10.Sinif Biyoloji Ders Kitabi

19

• Gökhan Basar
• 10 Fen/E-261
• Dinlediginiz için tesekkürler ?