Filozofia kultury i naturalizm

1
Filozofia kultury i naturalizm

• Piotr Makowski
• Instytut Filozofii
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

2
KULTURA PODSTAWOWE ROZRÓZNIENIA

• kultury (kultura w liczbie mnogiej)
• zrelatywizowane do
• spolecznosci/narodowosci/grupy
• (relatywizacja historyczna i geograficzna)
• to, co kulturowe
• kultura kultura jako zycie kulturalne
• (opera, teatr, literatura mlodziezowa,
  popkultura, subkultury)
• to, co kulturalne

3
BADANIE KULTURY

• Kwestia wartosciowania
• Kultury
• poddane wartosciowaniu
  nie poddane wartosciowaniu
• Kultura
• (krytyka kultury cultural criticism)

4
MOZLIWOSC STOSOWANIA JEDNEGO UNIWERSALNEGO
POJECIA KULTURY?
5
DROGI DO JEDNEGO POJECIA KULTURY

• Generalizacja cechy wspólne kultur
• (czego kultury musza dokonac, zeby ludzie w nich
  zyjacy
• mogli przezyc) materialne
  pojecie kultury
• /teorie kultury e.g. Kmita, Kroeber,
  Radcliffe-Brown, Malinowski raczej domena
• kulturoznawstwa /
• Formalizacja czynniki, które przesadzaja, ze
  cos
• jest kulturowe (cechy danych zjawisk, które
  moga byc
• uznane za kulturowe) formalne
  pojecie kultury
• /swiadectwa ludzkiej aktywnosci, zrozumialosc w
  ogóle, rodzaj wartosci e.g.
• Dilthey, Rickert raczej domena filozofii/

6
KULTURA W UJECIU FILOZOFICZNYM

• Formalne pojecie kultury wyrózniki tego, co
  kulturowe ?
• To, co niekulturowe czyli to, co opozycyjne
  wzgledem kultury
• zycie (Dilthey)
• cywilizacja (Spengler)
• natura (np. sofisci, Rousseau)
• NATURALIZM

7
KULTURA A NATURALIZM

• Kultura (df. formalna)
• calosc kreowanego i reprodukowanego przez
  czlowieka swiata, w którym toczy sie zycie
  ludzkie, rozumiana jako sfera odrebna (i
  przeciwienstwo) wzgledem natury (przyrody)
• Naturalizm w filozofii kultury
• negacja mozliwych do uzasadnienia materialnych
  i formalnych róznic miedzy natura i kultura
  nie moga istniec jako odrebne dyscypliny nauka o
  kulturze oraz filozofia kultury
• H. Schnaedelbach
• MONOPOL POZNAWCZY PRZYRODOZNAWSTWA WZGLEDEM
  HUMANISTYKI?

8
FILOZOFIA KULTURY A NATURALIZM

• Naturalistyczna interpretacja kultury musi
  zakladac rozróznienie miedzy natura i kultura
• Naturalista nie moze interpretacja
  naturalistyczna, chocby najbardziej przekonujaca,
  przemienic kultury interpretowanej jako natura w
  sama bez reszty nature, bo przynajmniej sama ta
  interpretacja nie moze byc wylacznie natura.
  (Mozna by powiedziec naturalista zaklada to, ze
  natura stala sie refleksyjna, ale czymze innym
  jest kultura, jesli nie wlasnie tym?)
• H.S.

9
KRYTYKA A KULTURA

• krytyka naturalizmu jako krytyka kultury
• zdolnosc do krytycznego myslenia jako podstawa
  odpowiedzialnosci za kulture krytyka kultury
  (cultural criticism)
• krytyczna postawa wobec krytyk kultury
  (racjonalnosc) filozofia kultury jako krytyczna
  krytyka kultury

10
CO NAM DAJE FILOZOFIA KULTURY

• Uzasadnienie stosowania jednego pojecia kultury
  (podstawa krytyki relatywizmu kulturowego)
• Za pomoca racjonalnego odniesienia do pojecia
  natury i naturalizmu
• /a/. uzasadnienie autonomicznego charakteru
  humanistyki
• /b/. podkreslenie kulturowej roli krytyki

11
Filozofia kultury i naturalizm

• Piotr Makowski
• Instytut Filozofii
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu