Title: ZDRAVSTVENI UCINCI METALA
1ZDRAVSTVENI UCINCI METALA
2TEŠKI METALI IMAJU
- IZRAZITI AFINITET PREMA KISIKU I SUMPORU
- NA OVOJ SPOZNAJI POCIVA TOKSIKOLOGIJA TEŠKIH
METALA
3(No Transcript)
4OTROVANJE OLOVOM ? SATURNIZAM
5Toksicni teški metal
- kontaminant radnog i globalnog okoliša,
posebice urbanih centara
6- Procjenjuje se da je opterecenje organizma naših
suvremenika i do 1000x vece nego u naših
predaka, - iako ekspolatacija olovne rudace datira iz davne
prošlosti ljudskog roda
7OLOVNI SJAJNIK ILI GALENIT (PbS)
- najcešca, ali toksikološki neinteresantna olovna
rudaca, obzirom da je Pb vec vezan za S, pa je
taj spoj NEOTROVAN
8OLOVNI KARBONAT ILI CERUSIT (PbCO3)
- OTROVAN,
- jer se u organizmu ion olova odvaja iz spoja i
traži S
9(No Transcript)
10In general, the older your home, the more likely
it has lead-based paint.
- Paint. Many homes built before 1978 have
lead-based paint. The federal government banned
lead-based paint from housing in 1978. - In homes in the city, country, or suburbs.
- Inside and outside of the house.
- In soil around a home.
- Household dust. (Dust can pick up lead from
deteriorating lead-based paint or from soil
tracked into a home.) - Drinking water. Your home might have plumbing
with lead or lead solder. You cannot see, smell,
or taste lead, and boiling your water will not
get rid of lead.
11- The job. If you work with lead, you could bring
it home on your hands or clothes. Old painted
toys and furniture. - Food and liquids stored in lead crystal or
lead-glazed pottery or porcelain. - Lead smelters or other industries that release
lead into the air. - Hobbies that use lead, such as making pottery or
stained glass, or refinishing furniture. - Folk remedies that contain lead, used to treat an
upset stomach.
12Otrovni su OLOVNA PARA, DIM I PRAH
- Putevi unosa
- ? inhalacija ! (najvažniji put unosa u
profesionalnoj toksikologiji) - ? ingestija ! (put unosa važan u vicinalnoj
toksikologiji) - ? perkutano (unos zanemariv s oba aspekta)
13Inhalacija
- najopasniji put unosa ? Pb ulazi direktno
- u krv ?
- 95 ioniziranog Pb se veže na E te s tu
prisutnim fosfatima stvara primarne, sekundarne i
tercijarne spojeve, a 5 ostaje u plazmi i širi
se po cijelom organizmu
14Najvažniji toksicni ucinak POREMECAJ SINTEZE
HEMOGLOBINA.
15Slide 14 of 41
Notes
The mitochondria of the developing red cell are
responsible for the synthesis of protoporphyrin
which then combines with iron to form heme. This
is a stepwise process which begins with the
formation of delta aminolevulinic acid from
glycine and succinyl COA. The phosphorylated form
of pyridoxine, pyridoxal-5-phosphate, is an
essential cofactor in this reaction. The
subsequent sequence of porphobilinogen,
uroporphyrin, and coproporphyrin formation occurs
in the cytoplasm, after which there is an
intramitochondrial assembly of protoporphyrin and
iron to form heme. A schematic of the final
product, a protoporphyrin ring structure with its
central iron molecule is shown.
16(No Transcript)
17Laboratorijska dg. saturnizma
- 1. odredivanje plumbemije
- The standard elevated blood lead level (BLL) for
adults' is (25 µg/dl) This level recognizes that
every adult has accumulated some lead
contamination. - The level for a child is much lower, currently it
is (10 µg/dl) - a worker's blood lead level (BLL, be maintained
at or below forty (40 µg/dl)
182.NESPECIFICNI TESTOVI, ALI OD VELIKOG PRAKTICNOG
ZNACAJA
- odredivanje d-DALK-a ZPP, EPP (eritrocitni
protoporfirin), FPP (slobodni protoporfirin) - Normalna aktivnost ako je d-DALK 15?mol/L i više
- Normala za EP 2,67 ?mol/L
193.POTPUNO NESPECIFICNI SCREENING-TESTOVI
- E, retikulociti, Fe, bazofilni punktati
20Ingestija
- posude s olovnom glazurom u kom je kiseli sadržaj
(vino, ukiseljeno povrce i sl.) ? kiselina otopi
olovnu glazuru i nastaje olovna sol odnosne
organske kiseline (tartarat, citrat, acetat) ?
kod konzumenta se razvija slika trovanja
21(No Transcript)
22Klinicka slika saturnizma
- 1. Gastrointestinalni oblik
- 2. Neuromuskularni oblik
- 3. Encefalopaticki oblik
- 4. Mješoviti oblik
23(No Transcript)
24(No Transcript)
25(No Transcript)
26(No Transcript)
27Najjopasniji organski spoj olova ?
- tetraetil-olovo lakohlapljiva tekucina, nakon
inhalacije olovna encefalopatija, moguc letalni
ishod
28? Djeca su posebno osjetljiva na olovo
- U novorodencadi i male djece apsorpcija Pb iz GI
trakta je znacajno veca nego u odraslih, tako da
raste važnost peroralnog puta unosa
29FETOTOKSICNOST Pb
- Dobro prolazi transplacentarnu barijeru,
- a prisutan je i u majcinom mlijeku
30Slide 27 of 32About Us Fact Sheets
Newsletters Subscription Contact Us Useful
Links Site Map Slide Show Media Releases
Home Page Search this Site
31- BLLs of workers (both male and female workers)
who intend to have children should be maintained
below 30 µg/dl to minimize lead poisoning of the
parents and their future children.
32Teratogeni ucinci
- spontani pobacaji,
- prijevremeni porodaji,
- kongenitalne anomalije
33- Do druge godine života djeca profesionalno
izloženih roditelja pokazuju na testovima
inteligencije izrazito slabije rezultate od
svojih vršnjaka, - ali se kasnije te razlike gube
-
34Th. saturnizma
- kelatni spojevi
- najcešce CaNa2EDTA
35(No Transcript)
36OTROVANJE ŽIVOM ? MERKURIJALIZAM
37What are sources of exposure to elemental mercury?
- Sources of elemental mercury include broken
mercury thermometers, broken fluorescent light
bulbs, dental amalgam fillings, mercury
containing latex paints, extraction of gold from
ore using mercury, and contaminated clothing from
workers in thermometer making plants. Elemental
mercury is also used as a Mexican folk medicine
to treat "empacho," a chronic stomach disorder.
38S toksikološkog aspekta treba razlikovati
- 1. elementarnu Hg (ne može stvarati kemijske
veze!!) - 2. anorganske Hg-spojeve (toksicnost se osniva na
stvaranju merkuri-iona) - 3. organske Hg-spojeve (toksicnost potenciraju
alkilni radikali)
39- "You wouldnt take a leaky thermometer, put it in
your mouth, and leave it there 24 hours a day,
365 days a year. Yet thats exactly what happens
when an amalgam filling is installed in your
mouth."----Dr Michael Ziff.
40Toxicity of ThimerosalAn Organic Mercurial Added
To Vaccines
- Is this any place to put a toxic organic mercury
compound?
41Paul J. Dunn, MD,
- "On average, Chicago rainwater had mercury levels
12 times higher than that human standard." - Amalgam is 50 mercury. With chewing, mercury
vapor is released and readily absorbed.
42Paul J. Dunn, MD,
- Incidentally, anyone who still has amalgam
fillings in their mouth should not use the
supplement lipoic acid because it mobilizes
mercury into other parts of the body. - In my own practice I have had several patients
who had no amalgam fillings in their mouth but
their hair mineral analyses showed high levels of
mercury. . . . In each instance, fish had been
frequently consumed over a long period.
43Putevi unosa
- ? inhalacija Hg para i prašine (NAJVAŽNIJI PUT
UNOSA U PROFESIONALNOJ TOKSIKOLOGIJI !) - ? perkutano (metil-Hg spojevi i kroz intaktnu!!!)
- ? ingestija (predominantno konzumacija ribe)
- ? transplacentarno (organski Hg spojevi)
44A)PROFESIONALNA TROVANJA ANORGANSKIM HG-SPOJEVIMA
- 2 kardinalna sindroma
- 1. orofaringealni sy (hipersalivacija,
gingivitis, ispadanje zubi) - 2. neuropsihicki u 3 moguca oblika
- ? astenicko-vegetativni oblik ili
mikromerkurijalizam(nespecificni simptomi) - ? živin tremor
- ? živin eretizam
45Pulmonalne toksicne manifestacije
- akutna intersticijska pneumonija,
- bronhitis,
- bronhiolitis
-
46Nefrotoksicne manifestacije
- proteinurija,
- nefrotski sindrom
-
47B) TROVANJA ORGANSKIM HG-SPOJEVIMA
- organski spojevi žive uspijevaju svojim manjim
dijelom prijeci cerebralnu barijeru, ali se potom
jednoliko rasporeduju i akumuliraju u mozgu ?
loša prognoza
48(No Transcript)
49Koža
- fenilni i metoksi-etilni spojevi!)
- dermatitis, u fulminantnim oblicima sa
nekroticnim lezijama
50Bubreg, orofarinks- kao kod anorganske Hg
- respiratorni trakt - iritacija dišnih puteva,
toksicni edem pluca
51- jetra - nakon latencije od nekoliko sati moguca
akutna žuta distrofija jetre
52POZNATI EKOLOŠKI AKCIDENTI VEZANI UZ TROVANJE
ŽIVOM
- ? zaljev Minamata, Japan, 1953.g.
- ? trudnice konzumirale ribu otrovanu metil-Hg,
koja je "iscurila" iz tamošnjeg pogona
?uslijedila epidemicka pojava mentalne
retardacije, cerebralne paralize i zastoja u
rastu i razvoju njihove novorodencadi -
53(No Transcript)
54(No Transcript)
55? Irak , 1971./72.
- ? masovno trovanje Hg-om nakon konzumacije kruha,
pri cemu su elementarne žitarice bile tretirane
fungicidom s metil-Hg ? ozbiljni centralni i
periferni neurološki poremecaji kod potomaka
otrovanih majki, gubitak sluha i vida
56ŽIVA KAO REPRODUKCIJSKI TOKSIN
- u ruralnih populacija, koje koriste metil-Hg kao
pesticid, fertilitetna stopa znacajno smanjena,
što se pripisuje subfertilitetu/infertilitetu oba
izložena partnera
57- ?U žena stomatoloških struka, koje profesionalno
rade sa Hg? povecana incidencija reprodukcijskih
poremecaja
58- ?Znacajno veca ucestalost spontanih pobacaja u
žena ciji su partneri profesionalno izloženi Hg-u
? linearna korelacija sa prekoncepcijskom konc.Hg
u urinu izloženih muškaraca - ? halogenirani spojevi Hg dokazano smanjuju
motilitet spermija i uzrokuju morfološke
abnormalnosti spermija ? po prekidu ekspozicije
motilitet se izgleda normalizira, ali morfologija
NE!
59- LAB. DG. MERKURIJALIZMA
- ?Hg u urinu
- ? u uzorcima vlasišta
60TH. MERKURIJALIZMA
- ?Prije transporta i hospitalizacije obavezna
dekontaminacija. - ?Prva pomoc kisik, mirovanje, kod ingestionih
otrovanja izazivanje povracanja - ?Obzirom na visoku toksicnost obavezna i zaštita
spasioca, SVE OTROVANE ILI IZLOŽENE PREVESTI U
BOLNICKU USTANOVU!
61- ?Lijecenje simptomatsko i suportivno, nema
specificnog antidota !!! - ? Kod vrlo teških otrovanja može se pokušati
kelatna th. (Dimerkaprol ? di-merkapto-propanol ?
BAL) i.m. svakih 6 sati opetovano 4-6 puta, ali
nema stvarnog dokaza djelotvornosti
62 Sve najbolje!!!
VAŠA PROFA