IKLIM%20DEGISIKLIGI%20ile%20SAVASIMDA%20ENERJI%20VERIMLILIGI

1
IKLIM DEGISIKLIGI ile SAVASIMDA ENERJI
VERIMLILIGI
Yunus ARIKAN REC Türkiye Iklim Degisikligi Proje
Yöneticisi
IÇEF, 24 Subat 2007
2

• REC, REC Türkiye ve Iklim Degisikligi Programi
• Iklim Degisikligi
• Iklim Degisikligi ile Savasimda Enerji
  Verimliligi

3
Bölgesel Çevre Merkezi - REC

• () Tarafsiz, bagimsiz ve kar amaci gütmeyen
  uluslararasi bir kurulus olan REC, çevreyle
  ilgili sorunlarin çözümüne yardimci olma amacini
  tasimaktadir ()
• Orta ve Dogu Avrupada 1990, Türkiyede ise 2004
  yilindan bu yana aktif

REC Video Click!
4
REC Türkiye Iklim Degisikligi Çalisma Programi

• Hedef
• Türkiyenin uluslararasi yükümlülükleri
  kapsaminda, ilgili paydaslarin teknik ve kurumsal
  kapasitelerinin gelistirilmesinde etkin bir rol
  oynamak
• tüm paydaslarin dogru ve en genis bilgiye
  erisiminin kolaylastirilmasi,
• tüm sektörlerde çagdas iklim degisikligi
  politikalarinin tanitilmasi ve
• kurumsal yapilanmalarin en uygun sekilde hayat
  geçirilmesini kolaylastiracak stratejilerin
  tanitilmasi
• Etkinlikler
• Yayinlar
• Kamuoyu bilinçlendirme çalismalari
• Ulusal ve uluslararasi ortakliklar

• 9 Mayis 2005 tarihinden itibaren Çevre ve Orman
  Bakanliginin görevlendirmesiyle Egitim, Ögretim
  ve Kamuoyu Bilinçlendirme alaninda Ulusal Odak
  Noktasi

5

• Enerji Çevre
• Insan sagligi
• Hava kirligi kentsel/kirsal
• Dogal kaynaklar
• Asit Yagmurlari
• Küresel isinma
• iklim degisikligi

6
(No Transcript)
7
SERA ETKISI
8
KÜRESEL ISINMA
9

• Ortak mirasimiz KARBON UYGARLIGI!
• Dünyanin BATTANIYESI KALINLASTI!
• Dünyanin ATESI YÜKSELDI!
• Bu kadar artis bile DÜNYANIN DENGESINI BOZDU!
• Felaketler herkesin basina gelebilir, SIZIN DE!
• Beterin beteri, ANI IKLIM DEGISIKLIKLERI!

10
BÜTÜNSEL IKLIM DEGISIKLIGI POLITIKALARI

• Iklim Degisikligi ile Savasim
• Enerji, Sanayi, Ulastirma, Tarim, Atik,
  Ormancilik
• Iklim Degisikligine Uyum
• Tarim, Su kaynaklari, Biyolojik Çesitlilik, Halk
  Sagligi, Kiyi Alanlari, Kentsel Altyapi
• Sistematik Gözlem ve Arastirma
• Egitim, Kamuoyu Bilinçlendirilmesi
• Kurumsal Kapasite

11
IKLIM DEGISIKLIGI IÇIN MÜZAKERE SÜRECI
12
TÜRKIYE
Bulgaria
Croatia Romania
(Höhne, 2003)ten uyarlandi
Sözlesme Disi Andorra, Irak, Brunei, Somali,
Vatikan,
13
KÜRESEL ISINMADA ÜLKELERIN SORUMLULUGU
14
EK-I ÜLKELERI (1990-2004)
15
(No Transcript)
16
(No Transcript)
17
ÇESITLI ÜLKELERIN IKLIM DEGISIKLIGI
POLITIKALARINDA ENERJI VERIMLILIGI

• Tayland Hükümeti, gelistirdigi enerji
  verimliligi programiyla 57 milyon CO2/yil
  düzeyinde bir tasarruf öngörmektedir.
• Filipinlerde 1999-2008 yillarini kapsayan 12
  projede enerji denetimleri, ev ürünleri ve
  kaçaklarin önlenmesi ele alinmistir. Bu
  projelerin 2008 yili itibari ile 491 MW
  esdegerinde elektrik tasarrufu saglayacagi
  öngörülmüstür.
• Arnavutlukta konut sektöründe gelistirilen 9
  proje toplam enerji tasarrufu portföyünün
  22sini, sanayi sektöründe gelistirilen projeler
  ise toplam portföyün 47sini olusturmaktadir.

18
EK-I ÜLKELERININ SERA GAZLARI SALIMLARI SEKTÖREL
DEGISIMLERI (2003)
19
1990 2001 yillari arasinda Ek-I Ülkeleri Tarafindan Iklim Degisikligi ile Mücadelede Izlenen Politika ve Önlemler Uygulayan Ülke Sayisi (Yanitlayan Ülke Sayisi21)
Kombine isi ve elektrik 10
Yenilenebilir enerji 17
Yakit dönüsümü 7
Enerji verimliligi 19
Araç ve Yakit vergileri 10
Bütünlesmis ulastirma politikalari 6
Sanayide kirlilik önleme 14
Düzenli depolama gazinin toplanmasi 14
Gübre ve hayvansal atik yönetimi 15
Ortak tarim politikasi 7
Ormanlastirma ve yeniden ormanlastirma 18
20
ALMANYANIN 1990 2002 IKLIM DEGISIKLIGI
ÖNLEMLERININ SONUÇLARI (Tg esdeger CO2)
21
AB IKLIM DEGISIKLIGI POLITIKALARINDA ENERJI
VERIMLILIGI

• Avrupa Birligi, Birlik olarak 2000 yilinda
  yayinladigi Enerji Verimliligi Eylem Planinda
  1998-2010 yillari arasinda 1995 tüketimine oranla
  18 oraninda ekonomik yapilabilirlige sahip
  enerji tasarrufu potansiyeli oldugu
  belirlenmistir. Eylem Plani, 15 üyeli ABnin
  Kyoto Protokolünde öngörülen sera gazi salim
  azaltim hedefinin 40inin tek basina enerji
  verimliligi çalismalarindan karsilanabilecegini
  öngörmüstür.
• 2006 yilinda yürürlüge giren Yapilarin Enerji
  Performansi Direktifi (2002/91/EC) ile yillik 20
  Mt e-CO2/yil,
• gelistirilen Ev Ürünlerinde Enerji Etiketlemesi
  Direktifi (92/75/EEC) ile 43 MT e-CO2/yil,
• 2007 yilinda yürürlüge girecek Enerji Kullanan
  Ürünlerde Eko-Tasarim Direktifi (2005/32/EC) ile
  40-55 Mt e-CO2/yil

22
ÇESITLI ÜLKELERIN IKLIM DEGISIKLIGI
POLITIKALARINDA ENERJI VERIMLILIGI

• Ingilterede 2000 yilinda kabul edilen Iklim
  Degisikligi Programi kapsaminda, alinacak ek
  önlemlerle 2008-2012 yillari arasinda yilda
  yaklasik 17,75 Milyon ton C azaltilmasi
  öngörülmüstür. Bu toplamin 40ini olusturan 7
  Milyon ton C azaltimi
• özel sektöre yönelik hizmet veren Carbon Trust
  çalismalari,
• yapi mevzuatinin gelistirilmesi,
• evlerde verimli enerji ve elektrik tüketiminin
  desteklenmesi gibi

23
TÜRKIYENIN IKLIM DEGISIKLIGI POLITIKALARINDA
ENERJI VERIMLILIGI

• Türkiyenin basta konut ve sanayi sektörleri
  olmak hemen hemen her alanda çok büyük bir enerji
  tasarrufuna sahip olmasi bu alanda, sera gazi
  salimlarinin azaltilmasi ile ilgili politikalarda
  da isi ve enerji verimliligi sektörlerini öne
  çikarmaktadir. Böylelikle Türkiye
• hem enerji tasarrufu yoluyla disa bagimliligini
  ve ekonomik darbogazlarini asacak,
• hem istihdam yaratacak
• hem de iklim degisikligi ile mücadelede
  uluslararasi alanda da hak ettigi yeri
  alabilecektir.

24
BMIDÇS/KP ve TÜRKIYE
BMIDÇS Listesi Ilgili KP Maddeleri Kyoto Protokolü Listesi Kritik KP Ülkeleri Kritik KP-Disi Ülkeler
EK-I Madde 3.9 EK-B ABD Avustralya Hirvatistan
EK-I Madde 3.9 EK-B Disi Beyaz Rusya Türkiye
EK-I Disi Madde 9 EK-B Disi Kibris Malta G. Kore Meksika Arjantin Kazakistan
25
SONUÇ ve ÖNERILER

• Uluslararasi Enerji Ajansinin 2005 yil Ülke
  Raporunda Türkiyenin enerji yogunlugunun OECD
  ülkelerinin 2 katina ulastigina ve bu egilimin
  artarak devam edecegine dikkat çekilmektedir.
• Ülkemizin 2004 yilinda BMIDÇSye taraf olmasinin
  ardindan, enerji verimliligi alaninda atilacak
  adimlar iklim degisikligi ve Kyoto Protokolü
  süreciyle de dogrudan iliskilendirilmek
  zorundadir. Bu çerçevede, geçmiste uygulanmis ve
  gelecekte uygulanmasi planlanan bütün
  çalismalarin, Enerji Verimliligi Strateji Belgesi
  de dahil olmak üzere, CO2 ve diger sera gazlari
  salimlarinin azaltimina katkisi sayisal olarak
  ortaya konmalidir.
• Ulusal düzeyde yürütülecek çalismalarin daha
  etkin ve daha genis bir sekilde uygulanabilmesi
  için, uluslararasi ortakliklara katilim
  saglanmali / daha etkin yer alinmalidir.

26

• www.iklimlerdegisiyor.info
• rec_at_iklimlerdegisiyor.info / yunus.arikan_at_rec.org.
  tr / gulcin.ozsoy_at_rec.org.tr

27
SÜRECIN BASARISI IÇIN
HIZLI, KARARLI VE GENIS KATILIMLI BIR GEÇIS