1% podatku Raport z badania (jakosciowego i ilosciowego)

1
1 podatkuRaport z badania (jakosciowego i
ilosciowego)
dla
Warszawa, lipiec 2008
2
cel glówny i konstrukcja badania

• Glównym celem badania bylo dostarczenie
  informacji, które beda pomocne przy realizacji
  kampanii spolecznej dotyczacej przekazywania 1
  podatku.

• Aby zrealizowac powyzszy cel zostaly zaplanowane
  dwa etapy badania jakosciowe oraz ilosciowe.

czesc ilosciowa
czesc jakosciowa

• Zadaniem tej czesci bylo wyjasnienie dlaczego
  ludzie mysla i zachowuja sie w okreslony sposób.
  Nie tylko poprzez deklaracje, które pozwalaja
  dotrzec do procesów swiadomych, ale takze poprzez
  techniki projekcyjne, które pozwalaja dotrzec do
  procesów nieuswiadomionych.

• Zadaniem tej czesci bylo udzielenie odpowiedzi na
  pytanie jak czesto pojawiaja sie okreslone
  zachowania / postawy / zjawiska, a takze okreslic
  zwiazek tych zachowan / postaw / zjawisk z
  cechami demograficznymi.

UWAGA Slajdy prezentujace wyniki z badania
ilosciowego sa oznaczone znaczkiem
Slajdy prezentujace wyniki z badania jakosciowego
sa oznaczone znaczkiem
2
3
WYNIKI
3
4
ogólne informacje dotyczace przeznaczania 1

• czestosc przekazywania 1 i zwiazek z cechami
  demograficznymi

4
5
przekazanie 1 podatku powszechnosc zjawiska

• 30 Polaków zadeklarowalo, ze przy okazji
  rozliczania podatku za 2007 rok przekazalo 1 na
  organizacje pozytku publicznego. Czesciej 1
  przekazali mezczyzni, osoby w wieku 40-49 lat,
  osoby z wyzszym wyksztalceniem oraz mieszkancy
  duzych miast (powyzej 200 tys. mieszkanców).
• Sposród osób, które zrobily darowizne przy
  rozliczeniu podatkowym za 2007, 48 osób
  zadeklarowalo, ze przekazaly 1 po raz pierwszy,
  a 41 - przekazuje od kilku lat.

• Czesciej 1 podatku przekazuja
• mezczyzni
• osoby w wieku 40-49
• osoby z wyzszym wyksztalceniem
• mieszkancy duzych miast (powyzej 200 tys.
  mieszkanców)
• osoby z wyzszym dochodem

N1000
5
6
motywatory przekazania 1
6
7
powody przekazania 1 - czestosc deklaracji

• Przez reklame organizacji
• Nastapilo duze ulatwienie w odprowadzaniu
  pieniedzy

N300
7
8
powody przekazania 1 - próba klasyfikacji
Lepiej przeznaczyc 1 niz oddac panstwu (zeby sie
nie zmarnowalo)

• BO PANSTWO ZMARNUJE PIENIADZE
• BO ORGANIZACJA DOBRZE JE WYKORZYSTA

..Dobry pomysl, tak normalnie to nie mam pojecia
jak z podatków, z tego duzego wora sa
rozprowadzane pieniadze, a tutaj jest jakis
konkretny cel. Wiesz na co ida twoje pieniadze.
Niskie koszty wlasne (nic mnie to nie kosztuje)
Z drugiej jednak strony postrzeganie akcji 1
jako nie wiazacej sie z zadnymi prawie kosztami
wlasnymi sprawia, ze wiele osób odczuwa niski
poziom zaangazowania i niski poziom satysfakcji z
udzialu.
..Daje, bo jest mi wszystko jedno. I tak te
pieniadze ida na podatek. Ale nie mam poczucia,
ze robie cos fajnego, albo waznego.
8
9
ocena systemu przekazywania 1 (przez osoby,
które przekazaly 1)

• System przekazywania 1 zostal oceniony przez
  osoby, które przekazaly 1 jako raczej latwy
  przez 47 osób i bardzo latwy przez 18 (razem
  65)
• System przekazywania 1 jest oceniany jako
  trudniejszy przez osoby najmlodsze (do 19 lat) i
  najstarsze (powyzej 50 r.z.) Ocena trudnosci
  systemu jest równiez zwiazana z wyksztalceniem
  (trudniejsze dla osób z wyksztalceniem
  podstawowym), miejscem zamieszkania (trudniejsze
  dla mieszkanców wsi i miast do 49 tys.
  mieszkanców) oraz dochodem (trudniejsze dla osób
  o niskim dochodzie).

65
N300
9
10
bariery przeznaczania 1
10
11
bariery przekazania 1 czestosc deklaracji
Wies
Powyzej 50 r.z.
Wies, powyzej 50 r.z. wykszt. podstawowe
63

• Rozliczam sie przez osoby trzecie
• Rozlicza mnie ZUS
• Brak czasu, rozliczalem sie w pospiechu

N700
11
12
bariery przekazania 1 - próba klasyfikacji
Podstawowe, glebokie bariery emocjonalne
Niskie korzysci emocjonalne i wynikajaca stad
obojetnosc.
Niski wplyw na samoocene mala zasluga
Brak poczucia sprawstwa ogólne cele i brak
wiedzy o efektach
Nie daje poczucia akceptacji spolecznej - nie
stalo sie norma, uczestnictwa nie widac
Brak zwiazania emocjonalnego ogólnie
formulowane cele, duzo rozbitych celów
Wazna, po czesci uswiadomiona bariera
Brak wiarygodnosci wynikajacy z niskiej edukacji
dotyczacej wyboru organizacji bioracych udzial w
akcji i braku informacji zwrotnej na temat
sposobu wykorzystania pieniedzy.
Uswiadomione bariery o racjonalnym praktycznym
charakterze
Poczucie trudnosci zwiazanych z udzialem w akcji
(brak informacji)
Trudnosc wyboru organizacji
Przekonanie, ze kwota 1 jest zbyt niska.
12
13
niski wplyw na samoocene mala zasluga
NISKI WPLYW NA SAMOOCENE MALA ZASLUGA

• ..wiele daja takie akcje spoleczne, prawdziwie
  spoleczne w moim odczuciu. Bo prawdziwa pomoc
  jest kiedy sie angazujemy i kiedy cos poswiecamy
  i kiedy robimy cos wiecej.

BRAK POCZUCIA SPRAWSTWA NIEZNANE EFEKTY

• Owsiak taki to na przyklad zawsze sie rozliczy,
  co roku, tyle i tyle poszlo na to i udalo sie
  kupic tyle i tyle sprzetów, czy cos tam. To jest
  wtedy jakas radosc, ze te pieniadze nie poszly na
  marne, ze cos sie zrobilo jednak i wszyscy razem
  A tu nie wiem, co, ile, jak .

13
14
brak powiazania z poczuciem aprobaty spolecznej
BRAK POWIAZANIA Z POCZUCIEM APROBATY
SPOLECZNEJ. BRAK NORMY SPOLECZNEJ.

• Temu dajacemu to chyba nic nie daje.. Nic, moze
  tylko satysfakcje, ze oddal. Ale przeciez nie
  bedzie nosil kartki na czole, ze oddal 1.

BRAK ZWIAZANIA EMOCJONALNEGO. NADMIAR
KOMUNIKATÓW

• Pomagamy dzieciom, pomagamy roslinkom, kazdy
  wie, ze to jest dobre, ale to jakos nie
  przekonuje, jest takie dalekie ode mnie po
  prostu nie mozna sie na to zdobyc. Jak jest
  konkretna osoba, to jest inaczej.

14
15
niska wiarygodnosc
NISKA WIARYGODNOSC BRAK PEWNOSCI, ZE PIENIADZE
ZOSTANA WLASCIWIE WYKORZYSTANE

• Ja przekaze, mój 1, a prezes kupi sobie nowy
  samochód. To nie chodzi o to, ile tych pieniedzy
  jest, tylko jak one sa spozytkowane. Ja jestem
  troszeczke czlowiekiem malej wiary.

TRUDNOSC PODJECIA DECYZJI WYBORU ORGANIZACJI

• Tyle jest tego, ze naprawde nie wiesz, jak sie
  zdecydowac. Ja na przyklad naprawde nie wiem, czy
  lepiej pomóc dziecku choremu na raka, czy komus,
  kto mial jakis wypadek i czegos tam potrzebuje.
  Ja nie umiem podjac takiej decyzji.

Ja.
POSTRZEGANIE KWOTY JAKO ZBYT NISKIEJ PRZEKAZANIE
ODPOWIEDZIALNOSCI
15
16
trudnosci zwiazane z przekazaniem
SUBIEKTYWNIE POSTRZEGANIE TRUDNOSCI WIAZACYCH SIE
Z PRZEKAZANIEM 1 (brak informacji)
To jest za trudne . nie mam czasu sie tym zajac..

• Postrzeganie trudnosci zwiazanych z udzialem w
  akcji bardzo czesto idzie w parze z
  nieswiadomoscia zmiany zasad uczestnictwa przy
  ostatnim rozliczeniu. Obawiaja sie ich osoby,
  które najczesciej same nigdy nie zdecydowaly sie
  na przeznaczenie 1 zniechecone opowiesciami
  znajomych na temat trudnosci. Obawy dotycza
  nastepujacych kwestii
• skad uzyskac KRS, uwazaja, ze wymaga to wybrania
  sie do siedziby wybranej organizacji, wiele osób
  nie zauwazylo pokazywania KRS-ów w reklamach lub
  uwazalo, ze spisanie ich bylo klopotliwe (brak
  czasu / brak dlugopisu, etc),
• trudnosci przy wypelnianiu PIT-u,
• kolejek na poczcie i zgubienia dowodu wplaty
  (osoby nieswiadome zmian).

16
17
niska wiedza na temat przekazywania 1

• Poziom wiedzy na temat akcji przeznaczania 1 i
  jej zasad jest niski. Szczególnie wsród osób,
  które nie przeznaczyly 1. Wsród osób
  przeznaczajacych 1 poziom wiedzy jest
  zróznicowany, ale w znacznym stopniu przewazaja
  osoby majace slabsze rozeznanie.

• JAKIE ORGANIZACJE MOGA BRAC UDZIAL W AKCJI 1
• Termin organizacja pozytku publicznego nie jest
  w ogóle znany (poza jedna osoba) ani uzywany
  przez respondentów. Duza czesc respondentów nie
  zna w ogóle takiego terminu. Dotyczy to
  szczególnie osób nie posiadajacych wyzszego
  wyksztalcenia i nalezacych do starszej grupy
  wiekowej.
• KRYTERIA DOBORU ORGANIZACJI
• W powszechnej swiadomosci organizacje biorace
  udzial w akcji 1 nie musza spelniac zadnych
  kryteriów i nie sa w zaden sposób kontrolowane.
  Ludzie nie orientuja sie, ze nastepuje
  jakakolwiek selekcja organizacji bioracych udzial
  w akcji 1. Czesto uwazaja, ze dobór organizacji
  jest zupelnie przypadkowy (kazda organizacja moze
  zbierac pieniadze w ten sposób, mogla byc
  zalozona specjalnie w celu zebrania funduszy w
  marcu, zebrac pieniadze, a nastepnie zniknac).
• ZASADY FINANSOWANIA ORGANIZACJI
• Niektórzy nie zdaja sprawy, czy organizacje,
  które uczestnicza w akcji 1 sa dodatkowo
  finansowane przez panstwo, czy tez nie. Niektórzy
  uwazaja, ze organizacje takie, jak przykladowo
  hospicja, czy szpitale sa finansowane przez
  panstwo i w zwiazku z tym nie potrzebuja juz
  dodatkowych srodków.

17
18
niska wiedza na temat przekazywania 1

• ZMIANY SPOSOBU PRZEKAZYWANIA 1 W OSTATNIM ROKU
• Wsród osób, które nie wziely udzialu w akcji
  znaczna czesc nie jest swiadoma zmian i ulatwien,
  jakie wprowadzono w tym roku. Osoby te uwazaja,
  ze musza dokonac przelewu, a nastepnie dolaczyc
  do PIT-u dowód wplaty.
• JAK PRZEKAZAC 1
• Praktyczna wiedza, szczególnie osób, które nie
  wziely udzialu w akcji (a takze duzej czesci
  osób, które przekazaly 1) na temat sposobu
  przekazania 1 jest niska. Z reguly wiedza, ze
  aby przeznaczyc pieniadze nalezy wpisac nazwe
  organizacji oraz numerek.
• Bardzo nieliczni pamietaja skrót KRS i nie
  posluguja sie nim spontanicznie.
• Nikt (poza jedna osoba) nie wie, co oznacza
  numerek który nalezy wpisac.
• Niektórzy respondenci nie wiedza skad mozna
  uzyskac KRS danej organizacji.
• POCZUCIE CZASU TRWANIA AKCJI
• Duza czesc respondentów, szczególnie nie
  bioracych udzialu w akcji (nie tylko tych
  nalezacych do najmlodszej grupy wiekowej) jest
  przekonana, ze akcja trwa 1 lub najwyzej 2 lata.
  W mniejszosci znajduja sie ci, którzy uwazaja, ze
  akcja trwa kilka (3 5) lat.
• ROZUMIENIE KONCEPCJI (RZADZIEJ)
• Wsród respondentów pojawily sie osoby, które nie
  rozumieja podstawowych zalozen akcji i uwazaja,
  ze przeznaczajac 1 - wydaja pieniadze z
  wlasnej kieszeni ponad kwote przeznaczona na
  podatek.

18
19
przeznaczanie 1 vs. inne dzialania na rzecz
innych
Wielka Orkiestra Swiatecznej Pomocy SMS-y przykladowo Fundacji TVN Danie jalmuzny zebrakowi 1
Koszty wlasne NISKIE wlasna decyzja o wysokosci datku, brak koniecznosci pamietania o akcji - sami sie zglaszaja minimum wysilku i czasu, Proste zasady wrzucenie datku do puszki NISKIE niska kwota - sms, nie wymaga wysilku, zabiera malo czasu, proste kazdy wie, jak wyslac sms NISKIE wlasna decyzja o wysokosci datku, zwykle bardzo drobne kwoty, zajmuje malo czasu proste wykonanie wrzucenie monety do czapki, UMIARKOWANE kwota zróznicowana (wysoka lub niska), ale nie nalezaca juz do ofiarodawcy, wykonanie wymaga pewnego wysilku i czasu, wedlug niektórych bardzo trudne
Wiarygodnosc WYSOKA osoba Jurka Owsiaka budzi zaufanie, orkiestra dziala wiele lat, dokladne rozliczenie z tego, jak wydane zostaly pieniadze konkretny cel wiadomo, na jaki cel poszly DOSC WYSOKA duza, znana fundacja jest raczej wiarygodna, Konkretny cel pokazano osobe i jej problem NISKA przypuszczenie, ze pieniadze wydane zostana na alkohol, narkotyki, etc., wiec zebrak nas nie oszukal, zebrak nie wzbogaci sie naszym kosztem UMIARKOWANA duza iliczba organizacji o róznej, zwykle dosc niskiej wiarygodnosci, brak znajomosci konkretnych celów, brak rozliczenia z wykorzystania pieniedzy, brak osoby, instytucji firmujacej akcje brak wiedzy na temat zasad doboru organizacji
19
20
przeznaczanie 1 vs. inne dzialania na rzecz
innych
Wielka Orkiestra Swiatecznej Pomocy SMS-y Fundacji TVN Danie jalmuzny zebrakowi 1
Korzysci psychiczne WYSOKIE UMIARKOWANE UMIARKOWANE NISKIE
Zwiazanie emocjonalne Wysokie konkretny cel Wysokie/Umiarkowane pokazanie konkretnej osoby chorej i jej historii Umiarkowane / niskie kontakt twarza w twarz, relacja Niskie ogólne cele, rozbite cele
Wplyw na samoocene Wysoki umiarkowanie znaczaca zasluga (maly wysilek, ale wlasne pieniadze) znany efekt sprawozdanie w wykorzystania Umiarkowany umiarkowana zasluga (maly wysilek, ale wlasne pieniadze) podziekowanie SMS Umiarkowany umiarkowana zasluga (maly wysilek, ale wlasne pieniadze) bezposrednie okazanie wdziecznosci Umiarkowany / Niski pieniadze nie naleza do nas, brak podziekowania
Poczucie sprawstwa Wysokie znany cel, znany efekt - liczenie pieniedzy, sprawozdanie z wykorzystania Umiarkowane znany cel nieznane efekty Niskie nieznany cel (podejrzenie zlego celu) Niskie ogólne cele nieznane efekty
20
21
przeznaczanie 1 vs. inne dzialania na rzecz
innych
Wielka Orkiestra Swiatecznej Pomocy SMS-y Fundacji TVN Danie jalmuzny zebrakowi 1
Korzysci psychiczne WYSOKIE UMIARKOWANE UMIARKOWANE NISKIE
Poczucie akceptacji spolecznej Wysokie poczucie wspólnoty liczenie pieniedzy, wspólny sukces, wazny spolecznie temat, o którym sie mówi Norma spoleczna uczestnictwa, przekonanie, ze inni tak robia uczestnictwo widac - serduszka Umiarkowane nie wiadomo, ile osób wysyla SMS-y nie widac uczestnictwa, ale ..istnieje poczucie, ze nalezy tak robic, Fundacja TVN stanowi punkt odniesienia, postac Bozeny Walter jest autorytetem dla niektórych) Niskie / umiarkowane zwykle nie jest to norma spoleczna i nie spotyka sie z pozytywnym przyjeciem Niskie brak poczucia wspólnoty osób wplacajacych, brak normy wplacania w najblizszym otoczeniu i w kontekscie calego spoleczenstwa, uczestnictwa nie widac
21
22
wybór organizacji
22
23
jakiej organizacji przekazalem(am) 1?

• 58 osób nie pamietalo w ogóle, jakiej
  organizacji przekazalo 1 swojego podatku, lub
  potrafilo okreslic tylko zakres dzialania
  organizacji, ale nie znalo jej nazwy (osoby
  podawaly, np. pomoc dzieciom jakas organizacja
  koscielna zespól szkól).
• Mezczyzni czesciej niz kobiety nie pamietali
  nazwy organizacji, na której konto przekazali 1
  (37 do 26) oraz czesciej potrafili podac tylko
  zakres dzialania (29 do 21)
• Osoby najmlodsze (do 19 roku zycia) najczesciej
  sposród wszystkich nie potrafily podac nazwy
  organizacji.
• Wraz ze wzrostem poziomu wyksztalcenia spada
  liczba osób, które nie znaly nazwy organizacji,
  której przekazaly 1 podatku.
• Mieszkancy wsi najczesciej ze wszystkich nie
  potrafili podac nazwy organizacji, której
  pomogli.
• Czesciej nie pamietaly komu pomogly osoby z
  niskimi dochodami.

N300
23
24
organizacje pozytku publicznego, którym
przekazano 1
42 osób, które pamietaly nazwe organizacji,
której przekazalo 1
Czesciej wskazywane przez

• kobiety
• najmlodszych (do 19 lat) i najstarszych (powyzej
  60 lat)

• osoby w wieku 40-49 lat
• osoby ze srednim i wyzszym wyksztalceniem
• mieszkanców srednich miast (50-199 tys.)

• kobiety
• najmlodszych (do 19 lat)
• osoby z wyzszym wyksztalceniem

• osoby w wieku 40-49 lat
• osoby ze srednim wyksztalceniem

• osoby w wieku 50-59 lat
• osoby ze srednim wyksztalceniem

• kobiety
• osoby ze srednim i wyzszym wyksztalceniem

• kobiety
• osoby w wieku 20-29 lat

Im wyzszy dochód tym chetniej osoby wspieraly
hospicja i organizacje lifestylowe.
N300
24
25
przyczyny wyboru organizacji czestosc
deklaracji i zaleznosc od czynników
demograficznych
Czesciej wskazywane przez

• osoby w wieku 30-39 lat (40)
• osoby z wyzszym wyksztalceniem (40)

Powody zwiazane z poczuciem bliskosci i duzym
zaufaniem dla organizacji

• osoby w wieku 15-19 lat (64)

• kobiety (40)
• osoby z wyzszym i srednim wyksztalceniem (35)
• mieszkanców duzych miast (200-499 tys.) (42)

• osoby w wieku 15-19 lat (45)
• osoby z wyksztalceniem podstawowym (24)
• mieszkancy wsi (25)

• Patriotyzm lokalny
• Ktos inny wybral za mnie
• Sympatia dla tej organizacji
• Chec pomocy ludziom skrzywdzonym przez los
• Dla rozwoju jednostki, stowarzyszenia
• Trudno powiedziec

N300
25
26
czynniki zachecajace do przekazania 1 na
organizacje próba klasyfikacji

1. SUBIEKTYWNA WARTOSC CELU (jaki realizuje
   organizacja)

Cel wazny z racjonalnego punktu widzenia
Cel budzacy wspólczucie
najwazniejsze czynniki decyzyjne
Cel zwiazany z zainteresowaniami
Cel zwiazany z doswiadczeniem zyciowym

1. WIARYGODNOSC ORGANIZACJI

Osobisty kontakt z organizacja lub jakakolwiek
wiedza na jej temat
Znane, duze organizacje
Wiedza o celach / potrzebach i sposobach
wykorzystania funduszy
mniej wazny czynnik

1. PRZEKONANIE, ZE ORGANIZACJA POTRZEBUJE 1

WSKAZNIKI Nie jest bogata, jest mala, lokalna,
nie komunikuje sie intensywnie
26
27
segmentacja organizacji

• W badaniu zastosowano technike segmentacji.
  Respondentom prezentowano 25 nazw organizacji i
  proszono o podzielenie tych organizacji na takie,
  na które byliby sklonni przeznaczyc swój 1 i na
  takie, na które nie byliby sklonni przeznaczyc 1
  oraz o uzasadnienie swoich opinii.

najwazniejsze cele / male, mniej znane
Hospicjum dla dzieci w Czestochowie Fundacja
Dzieci Niczyje, Centrum Pomocy dzieciom Dom
Rodzinny, Hospicjum Swiatlo im. Jana Pawla II,
Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem, Polski
Zwiazek Gluchych, Fundacja Azylu pod Psim
Aniolem.
SOS Wioski Dzieciece Fundacja Anny Dymnej Mimo
Wszystko
Fundacja Polsat Fundacja TVN
znane, reklamowane
znane, duze, zinstytucjonalizowane
oszustwo
Caritas Polska ZHP, Zwiazek Ochotniczych
Strazy Pozarnych, Mlodziezowy Klub
Koszykówki Polski Zwiazek Alpinizmu

• Fundacja Lepsze Dzis i Jutro
• Wspólnota Burego Misia
• Ruch Swiatlo-Zycie

duze, miedzynarodowe

• Amnesty International
• Greenpeace

mniej wazne cele
Polska Akcja Humanitarna
same sobie poradza
same sobie nie poradza
27
28
angazowanie sie w dzialalnosc dobroczynna i
poglady a przekazanie 1
28
29
angazowanie sie w dzialalnosc dobroczynna
N1000
29
30
angazowanie sie w dzialalnosc dobroczynna a
przekazanie 1

• Angazowanie sie w dzialalnosc prospoleczna laczy
  sie z przekazywaniem 1 organizacjom pozytku
  publicznego.
• Osoby, które angazuja sie w takie dzialania
  czesciej przekazuja 1. Jest to szczególnie
  widoczne u osób, które
• pomagaja znajomym
• angazuja sie w jednorazowe akcje pomocowe
• biora udzial w zbiórkach rzeczy
• wysylaja smsy w odpowiedzi na apele w telewizji
• przekazuja pieniadze organizacjom

Róznica miedzy grupami jest istotna statystycznie
N1000
30
31
kto powinien pomagac potrzebujacym
Czesciej wskazywane przez

• osoby w wieku do 19 lat (76)
• mieszkanców duzych miast (200-499 tys.) (75)
• osoby ze srednimi dochodami (69)

• osoby w wieku 50-59 lat (65)
• osoby z wyksztalceniem srednim i wyzszym (66)
• osoby z wyzszymi dochodami (66)

• osoby w wieku 20-29 lat (41)
• osoby z wyzszym wyksztalceniem (40)
• osoby z wysokimi dochodami (42)

• osoby w wieku do 19 lat (38)
• osoby z podstawowym wyksztalceniem (30)
• mieszkancy mniejszych miast (do 49 tys.) (75)
• osoby z niskimi dochodami (29)

• najmlodsi (do 19 lat) (36)
• mieszkancy aglomeracji (28)

• kobiety (17)
• osoby z wyksztalceniem srednim (18)

Osoby, które uwazaly, ze fundacje powinny
zajmowac sie pomaganiem ludziom czesciej
przekazywaly 1. W przypadku pozostalych
odpowiedzi nie zaobserwowano zwiazku z
przekazaniem 1.

• kobiety (7)
• osoby w wieku 30-39 lat (10)
• osoby z niskimi dochodami (9)

• Ludzie dobrej woli
• Znane osobistosci
• Kazdy po trochu
• Prezydent RP

N1000
31
32
poglady a przekazanie 1

• Istnieje zaleznosc miedzy przekazaniem 1 podatku
  organizacjom pozytku publicznego a stopniem
  zgadzania sie
• ze stwierdzeniami dotyczacymi tradycyjnego modelu
  rodziny
• ze stwierdzeniem, ze czlowiek ma niewielki wplyw
  na swój los.
• Osoby, które przekazaly 1 w mniejszym stopniu
  podzielaly konserwatywne poglady dotyczace
  relacji w rodzinie oraz w mniejszym stopniu
  zgadzaly sie z fatalistycznym pogladem na temat
  wplywu czlowieka na jego zycie.
• W przypadku pozostalych stwierdzen nie
  zaobserwowano róznic miedzy osobami, które
  przekazaly i nie przekazaly 1 podatku.

• Skala tradycyjne poglady na temat rodziny
  zostala utworzona jako srednia arytmetyczna ze
  stwierdzen
• Równosc w malzenstwie jest potrzebna, ale
  mezczyzna powinien miec zawsze decydujacy glos
• Im rodzice sa bardziej wymagajacy, tym maja
  lepsze dzieci
• Dla kobiety wazniejsze jest, aby umiala dobrze
  zajmowac sie domem i rodzina, niz zdobywanie
  kolejnych szczebli edukacji
• Nawet jesli dziecko uwaza, ze rodzice nie maja
  racji to nie powinno z nimi dyskutowac

32
33
ocena komunikacji
33
34
pamietanie komunikacji dotyczacej 1

• Panuje generalne wrazenie, ze komunikacja
  dotyczaca 1 jest bardzo intensywna, szczególnie
  w okresie poprzedzajacym rozliczenia.
• Wiele osób ma wrazenie masy podobnych do siebie
  reklam, z których jednak bardzo niewiele przykuwa
  uwage i niewiele jest zapamietywanych. Pamietanie
  elementów poszczególnych reklam i ich przekazu
  jest bardzo slabe.
• Reklamy, które sa wymieniane spontanicznie to
  przede wszystkim reklamy Fundacji TVN i Polsat
  oraz SOS Wiosek Dzieciecych. Wiele osób pamieta
  tez billboardy hospicjum dla dzieci (trudno im
  jednak okreslic którego).
• Inne reklamy wymieniane sa przez pojedyncze
  osoby PAH, Program stypendialny Fundacji
  Batorego (Internet), Caritas, Wielka Orkiestra
  Swiatecznej Pomocy.

• Uwaga Po rozmowie na temat pamietanych reklam,
  respondentom pokazywano kilka reklam TV
  dotyczacych akcji 1 Fundacja TVN, Fundacja
  Polsat, Fundacja Mam Marzenie, KCK, Karta,
  Fundacja Jas i Malgosia, Hospicjum dla dzieci
  Gajusz, Stowarzyszenie Wspierania Onkologii
  Unicorn. Respondentów proszono o ocene
  poszczególnych reklam pod wzgledem atrakcyjnosci
  i przekonywania do udzialu w akcji przeznaczania
  1 i do wyboru danej organizacji przedstawionej w
  reklamie.

34
35
badanie komunikacji 1 pozytywnie oceniane
elementy

• KOMUNIKOWANIE CELÓW DZIALANIA
• Jest to podstawowy wymóg stawiany reklamom
  zwiazanym z badanym tematem. Respondenci chca
  przede wszystkim wiedziec czym zajmuje sie dana
  organizacja i w jaki sposób wykorzystane zostana
  ich pieniadze. Wiekszosc reklam zwiazanych z
  akcja nie dostarcza informacji na temat swoich
  celów dzialania.
• Czesc reklam skupia sie na pokazaniu problemu lub
  idei. Przykladowo reklama Fundacji Jas i Malgosia
  komunikuje, ze osoby niepelnosprawne sa czescia
  spoleczenstwa / ze kazdy z nas jest w jakis
  sposób niepelnosprawny. Nie wiemy jednak, na czym
  polega dzialanie tej organizacji.
• Inne organizacje zakladaja, ze cele ich dzialania
  sa powszechnie znane (Fundacja Polsat i TVN) i
  poprzestaja na wysokim poziomie ogólnosci
  (pomagamy chorym dzieciom).
• Ogólne zakomunikowanie obszaru dzialalnosci lub
  celów jest malo motywujace poniewaz nie powoduje
  zadnej identyfikacji i latwo sie w stosunku do
  tego zdystansowac. Nie daje tez nadziei na
  poznanie efektów naszych dzialan.
• Przykladem reklamy pokazujacej cel dzialania
  organizacji i w ten sposób motywujacej do
  przekazania 1 jest reklama Fundacji Mam
  Marzenie, w której pokazano, w jaki sposób
  spelnia sie marzenie chlopca o zostaniu
  strazakiem.
• Nic nie mówia, co robia. Nic konkretnie. Nic
  nie mówia na jaki cel oprócz tego, ze dzieci.
  Ale jakie dzieci?

35
36
badanie komunikacji 1 pozytywnie oceniane
elementy

• CHARAKTER DOKUMENTALNY / PARADOKUMENTALNY
• Bardzo pozytywnie oceniane sa filmy dokumentalne
  / paradokumentalne. Sa dobrze pamietane i budza
  zainteresowanie. Zaleta dokumentu jest jego
  wysoka wiarygodnosc.
• Dokument postrzegany jest jako informacyjny a nie
  perswazyjny, przez co nie wywoluje odczucia
  presji, jak to ma miejsce w przypadku reklamy.
• Przykladem posluzenia sie forma przypominajaca
  dokument jest reklama Fundacji Mam Marzenie
  odebrana jako prawdziwa / wiarygodna, uczciwa
  nie manipulujaca i poruszajaca.
• Czesto sugerowano poslugiwanie sie w zwiazku z
  akcja 1 przekazem o charakterze dokumentalnym, w
  którym pokazano by pracowników, a moze i
  podopiecznych organizacji.
• To znaczy, wyglada na taka szczera. Pokazuje
  jakis rzeczywisty obrazek dzialalnosci tej
  fundacji. Warto im dac.

• INFORMACJE ZAWARTE W REKLAMACH KRS, STRONY WWW
• Informacje zauwazano. Umieszczenie ich oceniono
  jako celowe / pomocne. Jednak nalezy pamietac, ze
  nie bylo to naturalna sytuacja i uwaga
  respondentów byla sztucznie skupiona.
• POMYSLY REKLAMOWE
• Oryginalnosc i wyjscie poza schemat komercyjny
  przyjmowane byly pozytywnie, jako ciekawe, inne
  (przykladowo reklama Stowarzyszenia Wspierania
  Onkologii).
• ELEMENTY ULATWIAJACE UTOZSAMIENIE SIE
  /PRZYBLIZAJACE CELE ORGANIZACJI
• Pokazywanie, ze osoby chore / potrzebujace pomocy
  sa takie same jak wszyscy,
• Pokazywanie konkretnych osób / miejsc / sytuacji.

36
37
badanie komunikacji 1 negatywnie oceniane
elementy

• TYP REKLAMY KOMERCYJNEJ
• Negatywnie oceniano reklamy kojarzace sie w
  reklama komercyjna. Postrzegano je jako
  schematyczne i tandetne. Zauwazano nieadekwatnosc
  takiego sposobu przedstawienia do tematyki.
  Schemat komercyjny nie pasuje do akcji o
  charakterze spolecznym, jest zbyt agresywny i
  nachalny. Budzi opór.
• Skojarzenie z reklama o charakterze komercyjnym
  sugeruje zaangazowanie duzych srodków
  finansowych, co jest postrzegane jako niewlasciwe
  (lepiej byloby przeznaczyc te pieniadze na pomoc
  w danej sprawie).
• W testowanej komunikacji, przykladem takiej
  reklamy sa
• reklama Fundacji SOS Wioski dzieciece poslugujaca
  sie opozycja zle dobrze. Wada takiego
  rozwiazania jest sztucznosc i niska wiarygodnosc
  poprzez malo prawdopodobna, cudowna zmiane
  sytuacji,
• reklama fundacji Polsat (rzadziej uznawana za
  komercyjna) - poslugujaca sie celebrities i
  utrzymana w konwencji teledysku.
• Bylam do nich negatywnie nastawiona. Przez to,
  jak byly zrobione. Bo byly tandetne. Tego typu to
  byla taka strategia marketingowa najprostsza, i
  to jest sposób reklamowania sie firm, a to mnie
  nie zacheca.
• Wali takim marketingiem. Jak z reklamy
  margaryny.

37
38
badanie komunikacji 1 negatywnie oceniane
elementy

• BRAK POWIAZANIA Z 1
• Reklama powinna w jasny sposób pokazywac, ze
  przekazanie 1 odniesie pozytywny wplyw na
  sytuacje i w jaki sposób jest to mozliwe.
• Jesli reklama nie nawiazuje do potrzeb zwiazanych
  z 1 - nie budzi intencji przeznaczenia na dana
  organizacje pieniedzy.
• Przykladowo w reklamie SOS Wioski Dzieciece w
  magiczny sposób samotna dziewczynka znalazla sie
  w rodzinie. Nie jest jasne, czy i w jaki sposób
  pomogly jej pieniadze przekazane w ramach 1. W
  reklamie Stowarzyszenia Wspierania Onkologii nie
  rozumiemy, jaki jest zwiazek pomiedzy tym, ze
  chory na raka jest takim samym czlowiekiem, jak
  ludzie zdrowi, a naszym 1. W przypadku reklamy
  Fundacji Mam Marzenie pojawily sie komentarze, ze
  na spelnienie marzenia chlopca bardziej wplynely
  dzialania organizacyjne niz finansowe (zdaniem
  niektórych reklama bardziej zacheca do
  wolontariatu na rzecz fundacji niz do przekazania
  1).
• Mnie sie wydaje, ze spelnienie marzenia tego
  chlopczyka sie bardziej wiaze z wykonaniem kilku,
  czy -nastu telefonów, a nie z daniem pieniedzy..

• SYTUACJE W OCZYWISTY SPOSÓB WZBUDZAJACE EMOCJE
• Pokazywanie sytuacji w oczywisty sposób
  wywolujacych emocje uwazane jest czesto za celowe
  chwyty majace na celu manipulacje (placzace
  dziecko wolajace mame, samotne dziecko, chore
  dziecko, zabiedzone zwierzeta).
• Odczucie sztucznosci i bycia manipulowanym jest
  wzmacniane przez swiadomosc, ze emocje sa
  odgrywane przez aktorów. Taka percepcja decyduje
  o tym, ze przekaz nie wywoluje intencji
  przekazania 1 na dany cel mimo, ze reklama
  wywoluje krótkotrwala emocje.
• Wzruszenie jest takie bym powiedziala
  powierzchowne i dzialajace na moment. Ale jezeli
  cos swiadomie dajesz, to ja bym potem chciala
  wiedziec, co oni z tym 1 zrobia, czy wakacje
  zorganizuja, czy domy rodzinne, czy rodziny
  zastepcze.

38
39
badanie komunikacji 1 negatywnie oceniane
elementy

• UDZIAL CELEBIRTIES
• Udzial celebrities przykuwa uwage i jest
  stosunkowo dobrze pamietany, ale przyjmowany jest
  obojetnie lub negatywnie i raczej nie zacheca do
  przekazywania 1. Wynika to kilku wzgledów
• Wystepujace w reklamach osoby nie sa autorytetami
  moralnymi, nie maja zwiazku z dzialalnoscia na
  rzecz innych (sa niewlasciwie dobrane),
• Sa postrzegane jako aktorzy (nie mówia prawdy,
  udaja), jako osoby oplacane za udzial w reklamie
  lub chcace poprawic dzieki niej swój wizerunek
  a wiec nie sa wiarygodne,
• Sa postrzegane jako bogate, przez co wywoluja
  zlosc proszac o datki. Zdaniem wielu respondentów
  to oni dysponuja znaczacymi pieniedzmi (a nie
  my),
• Udzial w reklamach promujacych przekazywanie 1
  nie jest postrzegany jako dowód, ze dana osoba
  sama angazuje sie w te akcje.
• Nie wszystkie darze sympatia. Wiem, jak ci
  ludzie zarabiaja. I to jest takie sprzeczne z
  tym, co glosza. Spokojnie mogliby i 10
  przekazac. Lekka irytacja sie budzi, taki
  zgrzyt.
• Mnie to gówno obchodzi, ze ktos, kto jest
  piosenkarka, czy spikerem przeznacza 1. To nie
  sa jakies dla mnie autorytety.
• Bardzo pozytywnie odbierane sa osoby znane, ale
  zaangazowane w dzialalnosc dobroczynna / w
  dzialanie organizacji, jak Ewa Blaszczyk, Anna
  Dymna, czy Janina Ochojska. Osoby takie sa
  autorytetami moralnymi i ekspertami w danej
  dzialalnosci.

39
40
badanie komunikacji 1 reklamy promujace idee 1

• REKLAMY PROMUJACE IDEE 1 (A NIE KONKRETNA
  ORGANIZACJE)
• Reklama KCK i reklama Fundacji TVN (odbierana
  jako bardziej komunikujaca, aby przeznaczyc 1, a
  w mniejszym stopniu kladaca nacisk na Fundacje
  TVN).
• Reklamy takie sa oceniane jako potrzebne czesciej
  przez osoby nie przeznaczajace 1, zas osoby,
  które przeznaczaja 1 uwazaja, ze nie sa one
  raczej do nich skierowane. Osoby nie
  przeznaczajace 1 nie sa jednomyslne w ocenie
  znaczenia tego rodzaju reklam. Niektóre uznaja je
  za bardzo potrzebne jako przypomnienie. Wedlug
  innych reklamy komunikujace idee 1 nie zacheca
  ich, poniewaz samodzielny wybór organizacji jest
  trudniejszy niz zdecydowanie sie na podstawie
  komunikacji.
• Reklama KCK oceniana jest obojetnie ze wzgledu na
  malo zrozumialy charakter
• ciag logiczny scen nie jest czytelny, nie
  wiadomo, dlaczego niektóre osoby niosa kwiaty,
  dokad zmierzaja pokazane w reklamie osoby, na
  jakiej zasadzie sa one dobrane, co oznacza scena
  koncowa,
• niektórzy zastanawiali sie, czy 1 jest uosabiany
  przez któras z postaci,
• dlaczego pomieszano zwyczajnych ludzi i
  celebrities,
• niekiedy w reklamie odczytywano komunikat o
  powszechnosci przekazywania 1.
• Reklama Fundacji TVN odbierana jest dosc
  pozytywnie. Jej walory to
• wysoka czytelnosc, klarowny przekaz,
• wyjscie poza reklamowy schemat,
• nie próbuje wzruszyc na sile (posluguje sie
  argumentami racjonalnym),
• brak nachalnosci, delikatnie podany komunikat,
• dobrze uchwycone insighty konsumenckie
  (rozliczanie sie na ostatnia chwile, stanie na
  poczcie w kolejce, picie herbaty po nocy).
• Krytykowano czasem zbyt lekki, rozrywkowy
  charakter - zarówno graficzny, jak i oprawe
  muzyczna.

40
41
wnioski i rekomendacje
41
42
rekomendacje

• Konieczna edukacja zalatwi bariere
  wiarygodnosci
• Czym jest organizacja pozytku publicznego
• Jakie warunki jakie musi spelnic organizacja zeby
  brac udzial w akcji
• Niska wiedza bariera postrzeganych trudnosci/
  braku czasu - wymaga bardzo jasnej komunikacji
• Jak wypelnic / gdzie i co wpisac, skad brac
  numery KRS, nazwy, etc.
• Wazna dostepnosc informacji w ostatniej chwili
  nie notuja krs-ów z reklam
• Informacje zwrotne na temat udzialu stworzenie
  poczucia, ze wiele osób daje, ze jest to norma
  spoleczna, stworzenie poczucia wspólnoty. Wieksza
  satysfakcja, ze czegos udaje sie dokonac, takze
  to zmniejsza bariere, ze mala kwota (skoro duzo
  ludzi daje) i zwiekszy wiarygodnosc (ktos to
  kontroluje)
• powiedziec jasno ile ludzi daje, ze to wzrasta z
  6 do 30, wiec jest nas coraz wiecej.
• Jakakolwiek forma rozliczenia sie z pieniedzy
  co zostalo zrobione to da satysfakcje, poczucie
  sprawstwa i zwiekszy wiarygodnosc calej akcji.
• Budowanie wizerunku
• Nie nalezy robic z tego show, ale stworzyc
  przekonanie, ze to wlasna decyzja, powiazac w
  poczuciem odpowiedzialnosci spolecznej, ze nikt
  nie musi tego wiedziec, ale wazne, ze ty sam
  wiesz. Podkreslic znaczenie wlasnej decyzji komu
  dajemy nasz wybór, nasza satysfakcja.
• Pokazac, ze to jest trendy. Powiazac z
  sortowaniem smieci, torbami itp.., ze biora
  udzial fajni ludzie, a nie osoby majace za duzo
  czasu lub tylko osoby bardzo zaangazowane
  spolecznie i znajace poszczególne organizacje.
• W reklamach - nie celebryci, ale raczej zwykli
  ludzie, którzy biora udzial pokazac, ze to
  jest fajne, ze tak sie robi. Pokazac, ze to jest
  dla kazdego, ze to nie jest dretwe i formalne.
  Powiazac z emocjami tych ludzi.

42
43
osoby przekazujace 1 - próba typologii
RACJONALNI EMOCJONALNI OBOJETNI
CHARAKTERYS -TYKA Zaangazowanie umiarkowane Kieruja sie przeslankami racjonalnymi Zaangazowanie umiarkowane Kieruja sie emocjami Nikle zaangazowanie Mix motywów
GLÓWNE MOTYWATORY Lepiej przekazac 1 niz oddac panstwu Pomoc konkretnej organizacji, Chec pomocy, wspólczucie Brak kosztów wlasnych Lepiej przekazac 1 niz oddac panstwu
KORZYSCI EMOCJONALNE Poczucie sprawstwa, Poczucie przynaleznosci do wspólnoty, spelnienie obowiazku Satysfakcja, pozytywny wplyw na samoocene Nikle, krótkotrwaly wplyw na samoocene
WYBÓR ORGANIZACJI Swiadomy Bardzo wazna wiarygodnosc Poszukiwanie wiedzy o celach, dzialaniu, sukcesach, sposobie wykorzystywania pieniedzy, Czesto mniej powszechnie znane organizacje Umiarkowanie swiadomy Oparty o bliskosc emocjonalna celów / organizacji Czesto duze komunikujace sie (pokazujace konkretne osoby potrzebujace pomocy), jak Fundacja TVN Dosc przypadkowy, Czesto duze / znane organizacje gwarantujace jakakolwiek wiarygodnosc, o powszechnie znanych celach dzialania
Wybierane cele Czesto zwiazane z edukacja Pomoca ubogim Zwiazane z pomoca dzieciom i chorym, zwierzetom Rózne
ODBIÓR REKLAM Szukaja informacji Przemawia forma dokumentu Przemawia przekaz emocjonalny Obojetny, zle znosza poczucie presji
43
44

• Dom Badawczy Maisonul. Piekna 54/4
• 00-672 Warszawa
• tel. [phone] fax [phone]e-mail
  biuro_at_maison.pl www.maison.pl

44