PROJE ZAMAN Y

1
PROJE ZAMAN YÖNETIMI - 1Critical Path Method
( CPM ) Kritik Yol Metodu ( KYM )
YILDIZ TEKNIK ÜNIVERSITESI YAPI ISLETMESI
ANABILIM DALI
2
Proje Yönetimi Yasam Döngüsü (Project Management
Life Cycle)

• Proje Yönetimi
• ZAMAN ve
• KAYNAK
• Para, Yönetim, Ekip, Ekipman, Malzeme
• ( 5M Money, Management, Men, Machinery,
  Material )
• Zaman ve Kaynak kisitlamalari dahilinde
• proje hedeflerine ulasma yöntemidir.

3

• Insaat projesinin planlanmasi 4 sorunun cevabini
  vermeyi hedefler
• Ne yapilacak? (is aktivite faaliyet)
• Isler nasil yapilacak? (metotlar)
• Her isi kim(ler) hangi araçlarla yapacak?
  (kaynaklar)
• Isler ne zaman yapilacak? (siralama ve zamanlama)

4
Planlama Süreçlerinin (Planning Process) Çiktilari

• Projenin zamaninda tamamlanmasi
• Is akisinin aksamasiz gerçeklesmesi
• Isin tekrar yapilmasi gerekliligi riskinin
  azalmasi
• Yanlis anlasilmalarin ve karmasikliklarin
  azalmasi
• Herkesin proje hakkinda daha çok bilgiye sahip
  olmalari
• Yönetime anlamli ve zamaninda rapor sunulmasinin
  saglanmasi
• Projenin kilit parçalarinin programlanmis
  zamanlari hakkinda bilginin olmasi
• Projenin maliyet dagilimi hakkinda bilginin
  olmasi
• Kisilerin sorumluluklarinin ve yetkilerinin
  tanimlanmasi
• Kimin neyi ne zaman ve nasil yapacaginin
  anlasilmasi
• Bütün islerin entegrasyonunun saglanmasi
• Projenin sizi yönetmesi yerine sizin projeyi
  yönetmeniz.

5
PROJE PLANLAMA TEKNIKLERI

• Çubuk Gösterimi (Bar Charts / Gantt Charts)
• Sebeke/Ag diagram/Serim Analiz Sistemleri
  (Network Analysis Systems)
• Kritik Yörünge Metodu ( Critical Path Method
  CPM )
• Islerin Oklarla Gösterimi (Activity on Arrow)
• Islerin Kutularda Gösterimi (Activity on Node)
• Program Degerlendirme ve Gözden Geçirme Teknigi
  Program Evaluation and Review Technique (PERT)

6
Çubuk Gösterimi (Bar Charts / Gantt Charts)
7
Kritik Yol Metodu ( KYM ) (Critical Path
Method - CPM)

• Ilk çalismalar 1957 yilinda Ingilterede
  baslamistir. Ilk defa CPM olarak 1958 yilinda
  Dupont firmasi yatirimlarinin planlanmasi ve
  kontrolünde kullanmistir.

8
Kritik Yol Metodu ( KYM ) (Critical Path
Method - CPM)

• Kritik Isler
• Ekteki kaynaklar çerçevesinde süresi
  kisaltilamayan islerdir.
• Projenin baslangicindan sonuna kadar kesintisiz
  bir zincir olustururlar.
• Herhangi birindeki gecikme, tüm projeyi
  geciktirir.

9
KYM SÖZLÜGÜ

• IS Aktivite Faaliyet
• Projenin tamamlanmasi için gereken bir görevin
  gerçeklesmesi
• Örnegin Temellerin tasarlanmasi tasarimlarin
  gözden geçirilmesi, vs.
• Her bir isin belli bir zamana, maliyete veya
  bunlarin her ikisine birden ihtiyaci vardir.
• Baslangiç ve bitis zamani vardir.

IS A
IS B
AKIS ÇIZGISI
OK DIYAGRAMI (ARROW DIAGRAM)
ÖNCELIK DIYAGRAMI (PRECEDENCE DIAGRAM)
10
KYM SÖZLÜGÜ

• Olay (event) Bir ISIN baslangiç ve bitisini
  gösteren noktalar
• Bunlar, her isin Açma ve Kapama anlarini
• ( her isin Baslangiç ve Bitis anlarini )
  gösterir.

IS
OLAY 2
OLAY 1
SÜRE
11
KYM (CPM) SÖZLÜGÜ

• t Süre (D-duration) Bir isin gerçeklesmesi
  için gereken zaman.
• EA Erken Açma (ES-early start) Bir isin
  baslayabilecegi en erken zaman.
• EK Erken Kapama (EF-early finish) Bir isin
  bitebilecegi en erken zaman.
• GA Geç Açma (LS-late start) Bir isin
  toplamdaki süreyi etkilemeyecek sekilde
  baslayabilecegi en geç zaman.
• GK Geç Kapama (LF-late finish) Bir isin
  bitebilecegi en geç zaman.

12
KYM (CPM) SÖZLÜGÜ

• TB Toplam bolluk (TF-total float) Projenin
  tamamlanma süresini geciktirmeden bir isin
  gecikebilecegi toplam süre
• TBx GAy (EAx tx) veya
• TBx GAy EKx

E ERKEN , G GEÇ , A AÇMA , K
KAPAMA
X tx
Y ty
1
2
3
EAx
GAx
EKx
GKx
EKy
GKy
EAy
GAy
13
KYM (CPM) SÖZLÜGÜ

• TB Toplam bolluk (TF-total float)
• Eger bir iste Toplam Bolluk varsa o isin süresi
  toplam bolluk kadar uzatilabilir veya o ise
  toplam bolluk süresi kadar geç baslanabilir. Is
  programinin süresinde herhangi bir degisiklik
  olmaz.
• Kritik islerde TB 0 dir.

14
KYM (CPM) SÖZLÜGÜ
SB Serbest Bolluk ( FF free float )
Kendisinden sonraki isin en erken baslama
süresini geciktirmeyecek sekilde bir isin toplam
gecikebilecegi süre SBx EAy (EAx tx) veya
SBx EAy - EKx
X tx
Y ty
1
2
3
EAx
GAx
EKx
GKx
EKy
GKy
EAy
GAy
E ERKEN , G GEÇ , A AÇMA , K
KAPAMA
15
Ok diyagrami A-o-A Öncelik diyagrami A-o-N
Is (activity)
Olay (event) yok
Kukla (dummy) yok
Akis çizgisi (flow line) yok
16
KYM (CPM) SÖZLÜGÜ

• Kritik Yol (Critical Path) Is Aginda Serbest ve
  Toplam Bolluklari sifir olan islerden olusan yol.
  Kritik yol projenin tamamlanmasi için gereken en
  kisa süreyi belirler.
• Kukla is (dummy activity) Kukla isten sonraki
  bir is, kukla isten önceki isler bitmeden
  baslayamaz. Kukla isin belli bir süresi veya
  kaynagi yoktur. Ok diyagraminda kullanilir.

Kukla is
x
y
17
Tanimsal kukla (dummy) is

• Iki veya daha fazla is ayni baslangiç ve bitis
  olaylarina sahip ise kullanilir.
• Iki olay (event) arasinda sadece bir is
  bulunabilir.

Suyu kaynat
YANLIS!!!!!
Suyu kaynat
4
KUKLA
Suyu ve sütü fincana doldur
DOGRUvvv
1
2
3
Sütü isit
18
Mantiksal kukla (Logic dummy) is

• Eger birbirinden bagimsiz iki zincir is arasinda
  ortak bir olay (event) var ise istenmeyen bir
  mantik hatasi dogabilir.
• Örnek Yeni bir is makinesi alinmistir ve
  operatörün egitilmesi gerekmektedir. Operatör
  çalismaya baslar baslamaz ve is makinesi kurulur
  kurulmaz, operatörün makine üzerinde egitimi de
  baslayacaktir. Egitim is makinesi kurulumunun
  hemen ardindan baslayacak ve tetkiki için vakit
  harcanmayacaktir. Makinenin tetkiki ise is
  makinesinin kurulumunun hemen ardindan
  yapilacaktir.

Makinenin kurulumu
Makinenin tetkiki
YANLIS!!!!!
Operatörün ise alinmasi
Operatörün makine üzerinde egitilmesi
19
Mantiksal kukla (Logic dummy) is

• Eger birbirinden bagimsiz iki zincir is arasinda
  ortak bir olay (event) var ise istenmeyen bir
  mantik hatasi dogabilir.
• Örnek Yeni bir is makinesi alinmistir ve
  operatörün egitilmesi gerekmektedir. Operatör
  çalismaya baslar baslamaz ve is makinesi kurulur
  kurulmaz, operatörün egitimi de baslayacaktir.
  Egitim is makinesi kurulumunun hemen ardindan
  baslayacak ve tetkiki için vakit
  harcanmayacaktir. Makinenin tetkiki ise is
  makinesinin kurulumunun hemen ardindan
  yapilacaktir.

Makinenin kurulumu
Makinenin tetkiki
DOGRUvvv
KUKLA
Operatörün ise alinmasi
Operatörün makine üzerinde egitilmesi
20
Ag (network)

• Isler arasindaki iliskileri
• gösteren diyagram

D
F
B
D
F
B
H
A
A
H
G
C
E
C
E
G
ÖNCELIK DIYAGRAMI
OK DIYAGRAMI
21
Ag (network)

• Mantiksal dizinin olusturulmasi için 3 kritik
  soru sorulur
• Bir isin baslamasi için hangi isin bitmesi
  gerekmektedir?
• Bir isin tamamlanmasi hangi isin baslamasi için
  gereklidir?
• Bir is ile paralel yürüyebilecek diger isler
  nelerdir?

22
Örnek Laddering (Merdiven tipi)
A
C
B
10 km
10 km
10 km

• 30 km.lik boru hatti dösenecektir.
• VARSAYIM Kazi yapmak, boru dösemek ve topragi
  geri doldurmak için birer takim vardir.
• ( Örnegin, kazi için bir kazi makinasi ve
  bir sürücü )
• Kisaltmalar
• KAZI YAPMAK KAZ
• BORU DÖSEMEK BOR
• TOPRAGI GERI DOLDURMAK DOL

23
Örnek Laddering (Merdiven tipi)
KAZ
BOR
DOL
KAZ
BOR
DOL
Kisim A
Kisim B
KAZ
BOR
DOL
Kisim C
Eger isler sekildeki gibi seri olarak
siralanirsa, bir takim çalisirken diger
iki takimin beklemesi gerekir
24
Örnek Laddering (Merdiven tipi)
KAZ
BOR
DOL
Kisim A
KAZ
BOR
DOL
Kisim B
BOR
KAZ
DOL
Kisim C
Eger isler sekildeki gibi paralel olarak
siralanirsa isler tamamlanamaz. Çünkü her is
için bölünemeyen tek bir takim var
25
Örnek Laddering (Merdiven tipi)
BOR A
KAZ A
DOL A
KAZ B
KUKLA
BOR B
KUKLA
KUKLA
DOL B
KUKLA
KAZ C
BOR C
DOL C
Kukla isler kullanilarak proje olabilecek en
kisa zamanda ve kaynaklari en verimli biçimde
kullanarak tamamlanabilir
26
Ag (Network) Olusturma Kurallari

• 1. Iki olay arasinda sadece tek bir ok vardir.

KUKLA
YANLIS!!!!!
DOGRUvvv
27
Ag (Network) Olusturma Kurallari

• 2.Aktiviteler arasindaki bütün iliskiler
  gösterilmelidir. Birbiriyle iliskili iki aktive
  arasindaki iliskinin gösterilmemesi durumunda
  program düzgün olarak analiz edilemez.

A
D
CPM MANTIGI
B
E
C
A, B ve C isleri tamamlanmadan D ve E isleri
baslayamaz
28
Ag (Network) Olusturma Kurallari

• 3. Bir agda zaman akisi daima soldan saga
  dogrudur.

YANLIS!!!!!
29
Ag (Network) Olusturma Kurallari

• 4. Kisir döngü (loop)lerden olmamalidir.

DÖNGÜ
YANLIS!!!!!
30
Ag (Network) Olusturma Kurallari

• 5. Oklar süreye bagli olarak ölçekli çizilmez.
• 6. Ayni olay numaralandirmasi baska bir olay için
  kullanilmaz.
• 7. Bir baslangiç olayi bir de bitis olayi
  bulunmalidir.
• 8. Gereksiz kukla islerden kaçinilmalidir.
• 9. Baslangiç olay numarasi bitis olay
  numarasindan daima küçük olmalidir.

31
Ok diyagrami Gösterimi
a)
b)
32
Ok diyagrami Gösterimi
c)
d)
33
Örnek Isler
YANLIS
34
Örnek Isler
35
Örnek Isler
YANLIS
36
Örnek Isler
37
Örnek Isler
a)
b)
YANLIS
DOGRU
Açiklama a sekli, CPM kurallarina göre dogru
olmasina karsin, islerin siralamasi ve iliskileri
bakimindan yanlistir (Gerçekte, pencere
camlarinin takilmasi, kapi kasalarinin
takilmasindan bagimsiz olmalidir).
38
Örnek 1 Ag (Network)daki hatalari bulunuz.
N
B
R
C
A
K
D
H
E
J
L
M
39
Örnek 1 Ag (Network)daki hatalari bulunuz.
N

• 7 3, 8 6 ve 6 - 4 olaylarinin baslangiç
  numaralari bitis numaralarindan büyük.
• 1den 3e is ismi yok (3-8, 8-6 da ayni).
• Iki adet 3 kullanilmis
• B ve E isleri kukla is oldugu için ismi
  yazilmamali.
• 5 olayindan 3 olayina geri dönüs var (4-5 de
  ayni).
• J isinde çift ok var.
• Iki tane 3 olayi var.
• N isi tamamlanmamis.
• 2 7 arasinda is aginda kopukluk var. Bu
  kopukluk kukla isle giderilemez.

Kukla isin ismi olmamali
Baslangiç numarasi bitisten büyük
Tamamlanmamis Olay
B
R
Iki olay arasi çift ok
C
A
Geri Dönüs
K
D
H
Geri Dönüs
Kukla isin ismi olmamali
E
J
L
Çift Ok
Baslangiç numarasi bitisten büyük
Is ismi yok
Is ismi yok
Baslangiç numarasi bitisten büyük
Is ismiyok
M
40
Örnek 2 Ag (Network)

• Verilen bilgilere göre agi çiziniz
• Ag baslangiç olayi (event) A isi için baslangiç
  olayidir.
• A bittiginde C ve D baslamaktadir.
• B bittiginde hem E hem de F baslamaktadir.
• C ve E bitince G baslayabilir.
• D, F ve G isleri bittiginde proje tamamlanir.

41
Örnek 2 Ag (Network)
D
C
A
G
E
B
F
42
Örnek 3 Ag (Network)

• Verilen bilgilere göre agi (network) çiziniz ve
  olaylari (event) numaralandiriniz.

IS BASLANGIÇ OLAYI (START EVENT) BITIS OLAYI (FINISH EVENT)
A 1 2
B 1 3
C 1 5
D 2 4
E 2 6
F 3 4
KUKLA 3 5
G 3 6
H 4 6
I 5 6
43
Örnek 3 Ag (Network)
E
D
A
H
F
G
B
I
C
44
BUGÜNLÜK BU KADAR , HOSCAKALIN ! . . .