ATESLI SILAHLAR VE PATLAYICILAR

1
(No Transcript)
2
HAZIRLAYANLAR CENNET KAPLAN ELIF
ÇORBACIOGLU MEHTAP SAHAN 06.05.2009
3
ATESLI SILAHLAR VE PATLAYICILAR
4
Atesli silahlarin tasinma ve bulundurulmasinin
gittikçe artmasi,bunlarla meydana gelen yaralanma
ve ölüm olaylarini da arttirmaktadir.

• KONUNUN ÖNEMI

5
ATESLI SILAHLARIN TARIHÇESI

• Atesli silahlar, barut gazinin itici gücüyle
  mermi atan bütün silahlara denir. Atesli silah
  denince, genellikle bir kisi tarafindan
  tasinabilen küçük çapli silahlar akla gelir. Oysa
  atesli silahlar, büyük toplardan tüfege, av
  tüfegine ve tabancaya kadar her türde ve
  boyuttaki silahlari kapsar.
• Atesli silahlarin tarihi barutun kesfi ile
  baslar. Ancak barutu kimin ve ne zaman kesfettigi
  bilinmemektedir.

6

• Prof. J.K.Partington milattan sonra bin
  yillarindan önce Çinlilerin güherçile esasli
  barut kullandiklarini bildirmekte ise de 12.
  yyda Ispanyada Müslüman Endülüslerin kolayca
  tutusabilen tozlarla ugrastigi göz önüne
  alindiginda bu tozlarin Çine Kuzey Afrika
  üzerinden müslüman tüccarlar tarafindan
  götürüldükleri görüsü daha agir basmaktadir.
  Çinde barut hakkindaki ilk yazili belgeye bu
  tarihten sonra rastlanmistir. 1776 yilinda Dogu
  Hindistan Sirketi tarafindan eski Sanskritçe
  yazilarinin çevrilmesi ile barutun Hindistanda
  bes yüz yildir bilindigi ortaya çikmistir. Tüm
  tartismalara ragmen barutun önce kimler
  tarafindan bulundugu ve hangi amaçla kullanildigi
  tam olarak açiklanamamistir

7
BARUT NASIL ELDE EDILIR?

• Bir barutun bilesiminde
• 70-80 oraninda potasyum nitrat (güherçile)
• 3-14 oraninda kükürt bulunur.
• 12-20 odun kömürü
• Bu karisimdaki potasyum nitrat, kömürle kükürtün
  yanmasi için gerekli olan oksijeni verir kükürt
  de, barutun kolayca tutusmasini saglar ve
  yakilinca çok miktarda gaz çikartir. Barutu
  meydana getiren maddelerden kömürün yanmasiyla,
  karbon dioksit (CO2), kükürtün yanmasiyla da,
  kükürt dioksit (SO2) gazlari olusur. Geriye,
  potasyum sülfat, potasyum karbonat, potasyum
  sülfür kalir ki, bunlarin gazlari yüksek bir
  basinç meydana getirir. Bu basinç da, atesli
  silahlarda, merminin ileriye firlatilmasini
  saglar.

8

• Barut çogu kez, "kara barut" adiyla anilir.
  Barutun çok eski bir tarihi vardir. M.Ö. 1000
  yillarinda, Çinliler, atesi bir savas silahi
  olarak kullanirlardi. Gerek Dogu'da, gerekse
  Bati'da, alev ve atesten savaslarda da
  yararlaniliyordu.
• Batililarin, atesli silahlari Dogululardan
  ögrendikleri saniliyor. Ancak, tarihçi Homeros'un
  (M.Ö. IX. yüzyil) eserlerinde, atesli silahlar
  üzerinde herhangi bir bilgiye rastlanmamaktadir.
  Peloppones Savaslari'nda (M.O. 428-424) içlerinde
  kömür, kükürt ve zift gibi yanici maddeler
  bulunan toprak kaplarin manciniklarla atildigi
  biliniyor. Ne var ki, bu yoldan çikarilan
  yanginlar, üzerine toprak atmakla kolaylikla
  söndürülebiliyor, büyük bir zarara yol açmasi
  önleniyordu.
• Bunun sonucu olarak, daha etkili yanici maddeler
  aranmaya baslandi. Yanmak için gerekli oksijeni
  havadan degil de, kendi bünyesinden alabilen
  yanici maddeler en iyisiydi. Yani, atesin üstü
  örtü ise bile, sondürülememeli, alevler çikmaya
  devam etmeliydi. Iste böylece de, atesli
  silahlardan patlayici silahlara geçilmis oldu. Bu
  iste ilk olarak, güherçile kullanildi. Güherçile,
  beyaz renkte, ince billurlar halinde bir
  maddedir. Kimyasal adi "potasyum azotat tir.

9

• Dogu'da, Çinliler, güherçileyi biliyorlardi.
  Abdullah adinda Malaga'li (Ispanya'nin güneyi)
  bir Arap yazari (1200 yillari), güherçileden söz
  ederken, "Çin kari" deyimini kullanmistir. Iranli
  yazarlar ise, güherçileye "Hint kari" derlerdi.
  Böylece, güherçile, XIII. yüzyilin ortalarina
  dogru. Dogu'dan Islam ülkelerine geçti.
  Anlasildigina göre, Çinliler barut yapmayi
  biliyorlardi. Ancak, barutu, "maytap" ve "kestane
  fisegi" dedigimiz biçimde kullanmislardir. Büyük
  Iskender Hindistan'a gittigi siralarda, barut
  Hindistan'da da biliniyordu. Marco Polo, Çin'e
  yaptigi uzun gezisinde, Çinli rahiplerin geceleri
  havada baruttu fiseklerle senlikler yaptigini
  görmüstü.
• Avrupa'da, atesli silahlarla barut, ilk kez XIII.
  yüzyilda kullanilmaya baslanmistir. XIV. yüzyilda
  da, barutun topçuluk alaninda kullanilmasi
  gelistirilmistir. Barutun, bugünkü anlamiyla, ilk
  olarak. Ingilizlerle Fransizlar arasindaki Cressy
  Savasi'nda (1346) kullanildigi saniliyor.

10

• Kimya alanindaki ilerlemeler sonucunda,
  nitrosellüloz ve nitrogliserinin elde
  edilmesiyle, hafif dumanli barutlar kullanilmaya
  baslanmistir. Eskiden, barut çok miktarda duman
  yaptigi için, ates eden topun yeri hemen belli
  oluyor, üstelik, bu, top namlusunün kalin bir is
  tabakasiyla örtülmesine de yol açiyordu. Paul
  Vieille adindaki Fransiz mühendisi (1854-1934)
  dumansiz barutu icat ettikten sonra Ise,
  silahlarda yalniz bu çesit barut kullanilmaya
  baslandi (1886). Bundan birkaç yil sonra da,
  Isveçli kimyager Alfred Nobel (1833-1896) daha
  yüksek nitelikte patlayici bir madde olan
  nitrogliserinil barutu kesfetti. Zamanla, barut
  gelistirilerek, degisik silahlarda, istenilen
  biçimde kullanilabilecek duruma getirildi.

11

• Mevzuatimizda silah, uzaktan veya yakindan
  canlilari öldürebilen, yaralayan, etkisiz
  birakan, canli organizmalari hasta eden,
  cansizlari parçalayan veya yok eden araç ve
  aletlerin tümü biçiminde tanimlanmaktadir.
• Türk Ceza Hukuku silah kavramini üç sinifta
  incelemistir
• - Suçun agirlastirici nedenini veya
  unsurunu olusturan silah,
• - Yasak silahlar,
• - Izinsiz tasimasi yasak olan silahlar.

12

• Türk Ceza Yasasinin (TCY) 189. maddesine
• göre cezanin belirlenmesinde yasanin siddet
• nedeni sayarak bildirdigi silah terimi söyle
  
• tanimlanmaktadir Atesli silahlar, patlayici
• maddeler, tecavüz ve savunmada kullanilan her
• türlü kesici, delici, bereleyici aletler,
  yakici,
• asindirici, yaralayici, eczalar veya diger
  her
• türlü zehirler ve bogucu, kör edici gazlardir.

13
(No Transcript)
14

• Kisa Namlulu Silahlar (Tabancalar)
• Namlu uzunlugu 5-15 cm olan yivli-setli
• silahlardir.
• Toplu tabancalar (revolver) Namlu arkasinda
  mermi sayisi kadar fisek yatagi içeren bir top
  vardir ve mermi sayisina göre 5li, 6li, 7li,
  8li diye isimlendirilir. Smith-Wesson, Nagant
  gibi modelleri vardir.
• Otomatik tabancalar Yari otomatik ve tam
  otomatik tipleri vardir. Yari otomatikte tetige
  her basista bir mermi atilirken, tam otomatik
  tipinde tetik basili kaldigi sürece sarjördeki
  mermiler tükeninceye kadar atis yapilir.
  Browning, Parabellum, Ceska, Walter, Kirikkale
  gibi modelleri vardir.
• Makineli tabancalar Dipçikli, katlanabilir,
  tasimasi kolay, hafif, yari ve tam otomatige
  ayarlanabilen, dakikada 100-200 mermi atabilen,
  800 mye kadar erimli (menzil) yakin saldiri
  ve savunma silahlaridir. En çok taninani
  Kalashnikof, Sten ve Thompsondur.

15

• Uzun Namlulu Silahlar Bu silahlara tüfek ya da
  omuzdan ateslenen silahlar denir.
• Savas silahlari Yivli-setli, güçleri ve
  erimleri çok fazla (2.000 m) olan
  silahlardir.Mermisi hava direncini yenmek için
  konik,sivri uçludur.Bu silahlarin namlu
  uzunluklari degisiklik göstermekle birlikte
  genellikle 75-85 cm arasindadir.
• Av tüfekleri Avcilikta kullanilan
  yivsiz-setsiz silahlardir.Namlularina göre tek
  namlulular tekli, çift namlulular çifte adini
  alir.Mekanizmasi elle pompalama esasina dayanan
  tüfeklere pompali av tüfekleri denir.En çok
  kullanilan av tüfekleri 12 ve 16 kalibrelidir.
  Türk Standartlari Enstitüsüne göre av
  tüfeklerinin namlu boylari 550-860 mm arasindadir.

16
ATESLI SILAH YARALANMALARI

• Mermi kovan,kapsül,barut ve mermi çekirdegi
  olarak dört gruba ayrilir.Kovan,barutu ve mermi
  çekirdeginin bir kismini içine alan,tüp
  seklinde,sari pirinçten yapilmis, bir tarafi
  kapali,diger tarafi darca bir boru seklinde
  muhafazadir.Mermi çekirdegi barutun üstüne ve
  kovanin agiz kismina yerlestirilmistir.Hedefe
  giden ve esas isi gören kisimdir.
• Mermi çekirdeginin vücutta harabiyet olusturmasi
  için sahip oldugu kinetik enerjinin bir kisminin
  veya tamaminin isi, ses ve mekanik enerji olarak
  doku tarafindan absorbe edilmesi gerekir.

17

• Atesli silahlar insanoglunun her dönem ilgisini
  çekmistir.Günümüzde avciligin yani sira savunma
  ve saldiri amaci ile de çok çesitli türleri
  kullanilmaktadir.Atesli silahlarin elde edilmesi
  kolaylastikça atesli silahlarla meydana gelen
  yaralanma ve ölüm olgulari daha sik
  görülmektedir.
• Atesli silah yaralanmalari ister kaza, ister
  intihar, isterse cinayet orijinli olsun adli
  olgulardir. Ölümle sonuçlanan atesli silah
  yaralanmalarinda asla ölü muayenesi ile
  yetinmemek, mutlaka OTOPSI yapmak gerekir.

18
GSR parçaciklari
19

• Bir silâhin ateslenmesi, öncelikle kapsülün
  yanmasindan dolayi havada partikül atis bulutu
  olusturur. Söz konusu partiküller degisen
  oranlarda Kursun (Pb), Antimon (Sb) ve Baryum
  (Ba)dan ve kapsülün diger bilesenlerinden
  olusmaktadir. Bu inorganik bilesenlere ek olarak,
  kapsül ve barutta, bir çok organik bilesen
  bulunmaktadir.

20

• Yanan maddeler, silâhin açikliklarindan buhar
  seklinde kaçar ve çesitli sekil ve büyüklükteki
  (mikron alti seviyeden 100 mikronun üzerine
  kadar) partiküllere dönüsür. Atis artigi analizi,
  bu maddelerin süphelilerin cilt veya elbisesi
  veya araç içi ve disi gibi partiküllerin
  yerlesebilecegi yüzeyler üzerindeki varligini
  tespit eder. Bir kartusun gövdesinin altindaki
  küçük ve yuvarlak girinti, kapsül diye
  isimlendirilir. Kapsül, bilesiklerin bir
  karisimindan olusur.
• Bu karisimin üç büyük bileseni, atis artiginin
  olusumu ve tanimlanmasinda önemli rol oynar.
  Bunlar
• Baslatici Kursun Stifnat, ignenin kapsüle sert
  bir sekilde vurmasiyla ateslenir.
• Yükseltgen Baryum Nitrat, yanmanin gerçeklesmesi
  için gerekli oksijenin kaynagidir.
• Yakit Antimon Sülfür, çok yüksek bir sicaklikta
  yanar. Bu yanmanin amaci çekirdegi harekete
  geçirecek olan barutu ateslemektir

21
Tablo Atis artiklarinin bulunma sekilleri

Temel Bulunan Atis Artigi Kombinasyonlari Karakteristik Kombinasyonlar Digerleri
PbBaSb PbBa Ba
PbBaSbSn PbBaS BaS
BaSb PbBaSn BaSn
BaSbS PbBaSnS BaSnS
BaSbSn PbSb Pb
BaSbSnS PbSbSn  
  Sb  
  SbS  
  SbSn  
  SbSnS  
Tablo Atis artiklarinin bulunma sekilleri Tablo Atis artiklarinin bulunma sekilleri Tablo Atis artiklarinin bulunma sekilleri
Pb.Saf kursundur. Pb.Saf kursundur. Pb.Saf kursundur.
22
Olay Yerindeki Kanitlarin Toplanmasi

• Olay Yeri kisaca magdur, suç sanigi veya
  saniklarinin birbirleriyle iliskilerinin
  saptandigi ve olayin islendigi dinamik bölgeye
  denilmektedir. Olay yerinin etrafi ip veya
  seritle kordon altina alinmali ve arastirma
  planli bir sekilde yapilmalidir.

• Atesli silah yaralanmasi olgularinda
• silahin nerede ve ne sekilde bulundugu,
• modeli,
• kalibresi ve seri numarasi,
• emniyetin açik olup olmadigi
• bos kovanlarinin nerede bulundugu ve sayisi
• silahin üzerinde parmak izi,
• doku parçalari,
• barut izi bulunup bulunmadigi hususlari önem
  tasir.
• Olay yerinde silah ve bulundugu yerlerin birkaç
  cepheden fotograflari çektirilip silah, mermi
  çekirdekleri ve bos kovanlar üzerinde sonradan
  herhangi bir iz olusturmayacak sekilde korunma
  altina alinmasi önemlidir

23

• Intihar kuskusu olan olgularda, her iki elden
  atisa ait olan artiklarin (barut tanecikleri)
  saptanmasi için swap ya da parafin kalibi
  alinmasi gerekir.
• Kisinin elbiseleri analizde önemli oldugundan
  incelemenin yapilacagi birime uygun kosullarda
  korunarak gönderilmesi gerekir. Elbiseler kanli
  ve nemli ise kurutulmali,yikanmadan ve
  ütülenmeden aralarina kagit (mümkünse pelür
  kagidi) konularak korunma altina alinmali ve
  balistik laboratuara gönderilmelidir.
• Otopsi için ceset olay yerinden dikkatlice
  tasinmali, materyal kaybini önlemek için plastik
  torbaya konulmalidir. Ölenin vücudunda atesli
  silah mermi çekirdegi veya saçma tanesi kaldigi
  düsünülen durumlarda, otopsiden önce cesedin
  skopiye (röntgen) alinarak olasi metalik
  imajlarin saptanmasi, iç muayenede çekirdek veya
  saçmanin bulunmasina yardimci olur.

24

• Atistan sonra mümkün olan en kisa sürede atis
  artiklari toplanir. Süpheli kisinin ellerini
  yikamasina izin verilmez. Svab için eller
  yikanir ve plastik eldiven giyilir. 5 nitrik
  asitle sulandirilmis ve nemlendirilmis iki ayri
  pamukla süphelinin önce sag, sonra sol elinin iç,
  üst ve arka kisimlarinin ayri ayri svabi alinir.
  Bunun için 44 cm. ebadinda hastane flasteri
  kullanilir.
• Olayda tüfek kullanilmissa ya da kullanildigi
  süpheleniliyorsa, tüfegi yanagina dayayarak ates
  edeceginden kisinin her iki yanagindan da svab
  alinir. (Svab alinirken kullanilan maddenin
  gözlere gelmemesine dikkat edilir ve alinan bölge
  hemen yikanir.) Svab, sulandirilmis asitle
  nemlendirilir ve plastik kutuya konulup
  etiketlendirilir.
• Atilmis mermi çekirdegi, saplandigi yerden
  üzerinde iz birakmayacak sekilde çikartilir.
  Gerek otopsi sirasinda, gerekse ölümcül olmayan
  yaralamali olgularin muayene ve cerrahi islemleri
  sirasinda elde edilen mermi çekirdekleri,
  balistik inceleme yapilmasi için savciliga teslim
  edilmelidir.

25
Analiz Yöntemleri

• Atesli Silahlarda Atis Mesafesi ve Bulgulari
• Atesli silahlarda atis mesafesi denince ates
  edildigi esnada namlu ucu ile cilt arasindaki
  uzaklik anlasilir. Bir atesli silahla ates
  edildiginde, namlunun agzindan esas yaralayici
  olan mermi çekirdegi saçma tanesi gibi cisimlerle
  beraber barut gazlari, alev, duman, yanmamis
  barut taneleri, metal partikülleri, av
  tüfeklerinde tapa ve kapak gibi ürünler çikar
• Atesli silah atis mesafeleri bitisik, yakin ve
  uzak olmak üzere baslica üç kategoride incelenir.
  Cilt ile namlu agzi arasindaki mesafenin 0-3
  cm.,cilde tamamen dayali oldugu atislari bitisik,
  cilt ile namlu agzi arasinda az da olsa 3 cm.'ye
  kadar bir mesafenin bulundugu atislari bitisige
  yakin atis olarak siniflamak daha dogrudur.
• Yakin atis kisa namlulu silahlar için 3-(30-45)
  cm'den, uzun namlulu silahlar için ise 3-(75-100)
  cm. mesafeden yapilan atislardir.
• Yakin atisin üst sinirindan daha uzak, bir baska
  ifadeyle ciltte herhangi bir atis artigi
  birakmayacak mesafeden yapilan atislara da uzak
  atis denir.

26

• Atesli silah yaralanmalarinda tespit edilmesi
  gereken önemli kriterlerden biri olan atis
  mesafesi, yara özelliklerine veya yaralanma
  giysili bölgede ise giysilerdeki degisimlere göre
  yapilan bir saptamadir.

• Giris deligi
• Bitisik atislarda boyutlari asagi yukari
• namlu çapinda olan tek bir giris deligi bulunur.
• 15 cmden az mesafeden yapilan yakin
  atislarda giris deliginin çevresinde kontüzyon
  halkasi ile beraber duman
• isi, deride alev yanigi, killarda yanma ve tatuaj
  görülür.

27

• 1530 cmlik mesafeden yapilan atislarda giris
  deliginin çevresinde kontüzyon halkasi, silinti
  seridi, tatuaj görülür.Deride duman isine de
  rastlanabilir.
• 4060 cmnin üzerindeki mesafelerden yapilan uzak
  atislarda ise giris deligi çevresinde kontüzyon
  halkasi ve silinti seridinden baska duman isi,
  alev yanigi, killarda yanma, tatuaj ve dokularda
  CO varligi gibi bulgularin hiçbiri yoktur. Uzak
  atislar için mesafenin alt sinirindan baska
  herhangi bir mesafe tahmini yapmak mümkün
  degildir.
• Ara sira silah sesini azaltmak için yastik
  kullanilir. Eger silah olarak tabanca
  kullanilmissa, kararmis yanik mermi giris
  deligine ilave olarak silah namlusunu saran
  yastik üzerinde düz çizgi veya L veya V harfi
  seklinde kararmis yanik izi gözlenir

28

• Atis artiklari (GSR) analizleri sürekli olarak
  gelistirilmistir.
• Ilk basta nitrat testleri kullanilarak yapilan
  analizlerin yerini daha sonra
• Neutron Activation Analysis(NAA),
• Inductively Coupled Plasma-Mass Spectroscopy
  (ICP-MS)
• Graphite Furnace Atomic Absorption Spectroscopy
  (GFAAS) testleri almistir.

29

• Neutron Activation Analysis(NAA),
• Madde miktari tayini için kullanilir.
• Örnek hazirlanir.
• Atomlastirilir.
• Her atom için farkli nötron kaynaklari
  kullanilarak atomlarin radyoaktif emisyon
  degerleri ölçülür.
• Nükleer reaktörler gerekir.

30

• Inductively Coupled Plasma-Mass Spectroscopy
  (ICP-MS)
• ICP-MS (Inductively Coupled Plasma Mass
  Spectrometer) kati ve sivi örneklerde çok sayida
  elementin hizli, ucuz, hassas ve dogru biçimde,
  niteliksel, niceliksel ya da yari-niceliksel
  olarak ölçülmesine olanak saglayan ileri
  teknoloji ürünü bir analiz teknigidir.
• Teknik elektromanyetik indüksiyonla 10,000 oK
  sicakliga ulastirilan argon plazmasi tarafindan
  örnegin iyonize edilmesi iyonize elementlerin
  kütle spektrometresi tarafindan ayristirilmasi ve
  element derisimlerinin elektron çoklayici bir
  dedektör tarafindan ölçülmesi asamalarini içerir.
  
• Örnekteki tüm elementlerin derisimleri 1 ile 2
  dakika arasinda degisen oldukça kisa bir sürede
  ölçülür.

31
Graphite Furnace Atomic Absorption Spectroscopy
(GFAAS).

• Atomik absorpsiyon spektroskopisi, element
  atomlarinin karakteristik dalga boyundaki
  isinlari absorplamasi esasina dayanir.
• Elementlerin nitel ve özellikle nicel
  analizlerinde yaygin olarak kullanilan bir
  yöntemdir.
• Nitrik asit veya hidroklorik asitle islatilmis 4
  pamuk flaster kullanilarak örnek alinir.
  5.flaster ise sadece asitle muamele edilirek
  örnek alinir.

32
GFAAS DEZAVANTAJLARI

• Svaptaki toplam metal konsantrasyonlari tayin
  edilir. Tayin edilen metallerin nereden
  kaynaklandigini belirlemek mümkün degildir
• Yüksek oranda negatif sonuç verir.
• Günümüzde en çok kullanilan GSR analiz
  yöntemi Scanning Electron Microscopy
  (SEM)dir.

33

• Yapilan bir dizi çalismada antimon, baryum ve
• kursun miktarlari GFAAS ile tayin edildiginde
  
• Sb gt 35 ng
• Ba gt 150 ng
• Pb gt 800 ng
• ise anlamlidir.

34
TARAMALI ELEKTRON MIKROSKOBU (SEM)

• Taramali elektron mikroskopta (SEM) kati numune
  yüzeyi yüksek enerjili bir elektron demeti ile
  taranir ve yüzeyden çesitli tür sinyaller
  olusturulur.Bunlar geri saçilmis elektronlar ve
  ikincil elektronlar ver X isinlari emisyonudur.
• Elektron demetlerinin katilarla etkilesimi
• Katinin bir elektron demeti ile etkilesimi iki
  kategoriye ayrilir.
• Esnek Etkilesim
• Esnek Olmayan Etkilesim

35

• SEM kati yüzeyler hakkinda morfolojik ve
  topografik bilgi saglar. Bu genellikle yüzeylerin
  davranislarinin anlasilmasi için
  gereklidir.Böylece bir katinin yüzey özellikleri
  ile ilgili çalismalarda elektron mikroskopik
  incelemenin ilk adimini olusturur.

36

• Partiküllerin ates artigi olup olmadigi
• SEM-EDX ile kesin olarak belirlendiginden
• bu teknik örnek aldiktan sonra geçen
• zamana ETAAS ve NAA kadar bagli
• degildir.
• Eldeki atis artiklari SEM ile silahin
• kullanilmasindan 12 saate kadar sonra bile
• belirlenebilmistir.

37

• SEM ile nicel analiz ETAAS ye göre
• yetersizdir. Sadece silahla ates edilip
• edilmedigi hakkinda bilgi verir.
• SEM ile analizler ETAAS ile analize göre çok daha
  pahalidir.

38

• Spesifik partiküllerin varligi ve onlarin
  ellerdeki dagilim ve sayisina göre pozitif
  olarak karar verilen vakalardan
• 38 lik Magnumlarin sadece 27-33 ü
• 38 lik Special lerin 33-37 i
• 22 liklerin 5 i
• 9 mm liklerin 8-25i gerçek ates eden el ile
  uyumludur.

39
ESER METAL TAYIN TEKNIGI

• Silah etmis elde kalan eser metalleri tayin eden
  yöntemdir.
• Ates eden ele bir sprey sikilip olusan renk ve
  desenlerden silahlarin metal içerigi tayin
  edilir.
• Renk ve desen olusumu sahisin
• terlemesiyle ve silahi tutma süre
• siyle alakalidir.

40

• Önceleri TMDT de 0.2 lik 8-hidroksikinolin
  çözeltisi kullanilmaktaydi ve ultraviyole isinla
  bakmak gerekiyordu.
• Daha sonralari kullanilan 2-nitroso-1-naftol
  ultraviole isin altinda inceleme
  gerektirmediginden daha kullanislidir.

41

• TMDT spesifik bir yöntem degildir çünkü tayin
  edilen eser metal silahtan degil baska bir
  esyadan da gelmis olabilir . Ayni zamanda renk
  olusumu zor belirlenen bir olaydir.

42

• Çogunlukla yakin menzilli atis nedeniyle is ve
• barut tanecikleri kumas üstünde kolayca gözle
  
• görülebildigi halde bazen çiplak gözle ve
  hatta
• mikroskopla yapilan inceleme yetersiz
  olabilir.
• Bu gibi durumlarda nitritler için Modifiye
  Griess testi , kursun için sodyum Rodizonat testi
  uygulanir.

43
Modifiye Griess Testi

• Ates eden elde olusan desenin aynisini olusturmak
  adina ortam kosullari olay anindaki gibi saglanip
  atis mesafesi gibi bilgiler elde etmek için
  kullanilir.
• Kanitlar
• 5 lik sulfanilik asit
• 0.5 lik alfa-naftol veya naftoresorsinol
• 20 lik asetik asit
• Çözeltileri ile muamele edilerek analiz yapilir.

44

• Alfa naftol nitritlerin turuncu
• Naftoresorsinol ise sari renkli olarak
  gözlenmesine neden olur.
• Bu test nitritler için seçicidir ve teorik olarak
  var olan bir analiz metodudur.

45
Sodyum Rodizonat Testi

• Modifiye Griess testinden farkli olarak atis
  menzili tayini degil ellerdeki ve giris deligi
  çevresindeki kursun ve baryum tayini yapilir.
• 10 luk asetik asit
• sodyum rodizonat
• tartarik asit tamponu
• kullanilarak analizler yapilir.
• Kursun parlak pembe, baryum ise turuncu renk
  olusturur.

46
EDX ile Giyecek Analizi

• Menzil tayini için kullanilan bir diger
  yöntemdir.
• Giris deliginin kenarindaki antimon, kursun,
  baryum ve bakir miktarlari tayin edilir.
• Giris deliginin degisik uzakliklarindan ölçümler
  alinir.
• Analiz sirasinda ayni tür kumas, giysi, silah ve
  mühimmat kullanilmalidir.
• EDX kullanimin avantaji analiz sirasinda
  malzemeyi yok etmemesi ve giysinin hazirlanmasi
  için hazirlik yapmaya gerek olmadigindan çok
  hizli olmasidir. Gerekirse, EDX analizinden sonra
  giysi Griess ve/veya Sodyum Rodizonat testi ile
  analiz için gönderilebilir

47
PATLAYICILAR
48
Patlayici Madde Nedir?

• Hararet ve sok tesiriyle bulunduklari hacimden
  kimyasal degisiklige ugrayarak çok hacimde gaz,
  yüksek derecede isi meydana getirebilen kati,
  sivi ve gaz haldeki tüm kimyasal bilesim ve
  karisimlardir.

• Kimyasal karisim veya bilesimler olup sok basinç
  ve hararet sonucunda yüksek derecede isi, ses,
  darbe ve gazlar ortaya çikarirlar.

49
Patlayici Madde Nedir?

• Yanma süresi çok kisa zamanda oldugundan yanma
  için ihtiyaci olan oksijeni havadan saglayamaz
  bunun için patlayici maddelerin yapisinda oksijen
  (yakici-oksitleyici madde) bulunmaktadir.
• En az bir yanici madde ile yakici (oksitleyici)
  maddenin belirli oranlarda birbirleriyle
  harmanlandigi karisimlardir.
• Yüksek hizda yanma (Patlama) ise 1/10,000 sn. de
  olusur.

50
PATLAYICILARIN SINIFLANDIRILMASI
51
Karabarut

• Karabarut bir patlayici maddedir. Çesitli
  kaynaklara göre 6-9yy. Çinliler, Araplar veya
  Ingiliz bilimadami Frances Bacon tarafindan kesif
  edildi. Üç farkli maddeden olusur
• 10 kükürt,
• 15 odun kömürü (karbon)
• 75 Potasyum nitrat,
• Barutun yanmasi için kimyasal bir denklem
• 10 KNO3 3 S 8 C ? 2 K2CO3 3 K2SO4 6
  CO2 5 N2

52
Dumansiz Barut

• Kara barut fazla duman çikarmasi ve artik
  olusturmasi nedeniyle yerini dumansiz baruta
  birakmistir.
• Dumansiz barutun temel maddesi nitroselülozdur,
  nitroselülozun üretiminde ilk adim nitrik asit
  ile elyafin birlestirilmesidir. Bu sekilde
  meydana gelen selüloz nitrat, karbon monoksit,
  karbondioksit, nitrojen, hidrojen ve buhar
  meydana getiren patlayici bir maddedir

53
 BIRINCIL PATLAYICILAR

• Birincil patlayicilar son derece hassas olup
  patlatilmalari için çok az enerjiye gereksinim
  vardir. Genellikle, ikincil patlayicilarin
  ateslenmesini saglayan baslatici olarak
  kullanilirlar.
• Kursun Azid Pb(N3)2
• Kursun stefenat PbC6H(NO2)3O2
• Civa fulminate Hg(ONC)2
• DDNP C6H2N4O5
• Tetrazen C2H8N10O

54
IKINCIL PATLAYICILAR

• Kismen hassas olup patlatilabilmeleri için önemli
  miktar baslatma enerjisi veren detonatörler
  gereklidir.
• Birincil patlayicilara göre daha fazla güce sahip
  olduklarindan yikim, parçalama gibi islemlerde
  kullanilirlar.

55
PETN

• Pentaeritritoltetranitrat, bilinen en kuvvetli
  patlayicilardan biridir.
• Sürtünme ve soka karsi TNT veya TETRILe göre
  daha hassas olup tek basina patlayici olarak
  kullanilmaz.

• Disi su geçirmez ve PVC kaplidir. Bu
  özelliginden dolayi çevre kosullarindan
  etkilenmez ve uzun süre depolanabilir.

56
RDX

• Siklotrimetilentrinitramin, birçok diger
  patlayici bilesenleri, plastiklik verici
  maddelerin karisimlarindan olusmustur ve askeri
  amaçli patlayicilar için temel olusturur.
• Bu patlayici için kullanilan RDX kisaltmasi,
  patlayici Ingiliz menseili oldugundan "Royal
  Demolition Explosive" kelimelerini ifade
  etmektedir.

57
DINAMIT

• Dinamit, 3 ölçü nitrogliserin, 1 ölçü diatomit ve
  küçük bir miktar sodyum karbonatin
  karistirilmasiyla elde edilir. Hamur halinde olan
  karisim klasik çomak sekline getirilir ve kagida
  sarilir.

• Nitrogliserin kendi basina çok kuvvetli bir
  patlayicidir ve saf hali soka duyarlidir. Yani
  ani hareketler patlamasina sebep olabilir.
  Nitrogliserin, üretimi üzerinden zaman geçtikçe
  daha da kararsiz maddelere dönüsür ve
  tasinmasindaki tehlike artar. Diatomite adsorbe
  edildigi zaman nitrogliserinden dogan tehlike
  azaltilmis olur.

58
TNT

• C7H5N3O6 formülasyonuna sahip olan
  trinitrotoluen, Amatol, pentolit, tetritol,
  torpex, tritonal, pikratol, ednatol gibi birçok
  patlayicinin ana maddesidir.

• En çok bilinen askeri Patlayici maddedir.
• Genellikle el bombalari yapiminda kullanilir.
• Tolüenin nitrolanmasi ile elde edilir

59
TATP

• Tri-aseton-tri-peroksit hassas ve güçlü el yapisi
  bir patlayici maddedir.
• Beyaz kristalize organik bir peroksittir.
• Ticari ve askeri kullanimlar için uygun degildir.
• Hazirlanmasi kolay ama risklidir. TATP yasadisi
  üretim ve kullanima uygun bir patlayicidir.

• TATP elektrik, sürtünme, darbe, isi, ates, ve
  kuvvetli asitle temas etmesi halinde patlama
  özelligine sahip bir patlayici maddedir.

60
PATLAYICILARIN ANALIZI

• Örnek analizi için çesitli analitik teknikler
  uygulanmaktadir. Bunlar
• Renk testi
• Light and scanning electron microscopy (SEM)
• Infrared Spektroskopisi (IR)
• Kromatografi türleri
• Ince Tabaka Kromatografisi (TLC)
• Gaz Kromatografisi (GC), GC-MS
• Yüksek Performansli Sivi Kromatografisi (HPLC)
• Iyon Kromatografisi (IC)
• Atomik Absorpsiyon Spektroskopisi

61
Renk Testi

• Patlayicilarin analizi için yapilmasi gereken ilk
  islemdir. Patlayici çesidi hakkinda ipucu verir.
• En çok kullanilani difenilamin testi. Organik ve
  inorganik nitratlarla, kloratlarla koyu mavi renk
  verir.
• Organik ve inorganik patlayicilari birbirinden
  ayirt etmek için de kullanilir.
• Anatazoline testi - inorganik patlayici
• Etanol solventi ile KOH - organik patlayici

62

• Bazi reaktiflerin patlayicilarla verdigi
  yükseltgenme tepkimeleri
• DifenilaminTATP mavi renk
• Anilin sülfatkloratlar mavi renk
• Griess reaksiyonu- nitrit iyonlarinin analizi
  mor renk

63
Infrared Spektroskopisi (IR)

• Her patlayici karakteristik bir IR spektrumu
  verir.
• Olay yerindeki kalintinin spektrumu her bir
  patlayicinin standart IR spektrumu ile
  karsilastirilir.

64
(No Transcript)
65
Ince Tabaka Kromatografisi (TLC)

• Patlayicinin varligini göstermek için kullanilan
  kimyasal testtir.
• TLC bilesenleri büyüklüklüklerine, sekillerine,
  çözünürlüklerine ve plaka ile etkilesimlerine
  dayanarak ayirir.
• Birçok örnek ve standart ayni TLC plakasina
  ekilebilir.
• Basit, hizli ve ucuz olmasi nedeniyle tercih
  edilir.

66

• DINLEDIGINIZ IÇIN
• TESEKKÜR EDERIZ.