OS ROMANOS E A MORTE

1
OS ROMANOS E A MORTE
LATIN II Proyecto Quirón
2
ÍNDICE

• Os ritos funerarios
• A actitude dos romanos ante a morte

3
RITOS FUNERARIOS

• A solemnidade no trato ó defunto sempre en
  función da súa clase social.
• 2 tipos de ritual fúnebre
• incineración ( propio de ricos e nobres)
• Inhumación ( propio dos pobres e frecuente a
  partir do s II d.C.)
• Escravos gt fosa común
• Pobres
• collegia funeraria
• Incineración gt columbaria
• Enterramento gt catacumbas.
• Cidadáns ricos e ilustres
• Conclamatio, pompa funebris, laudatio funebris
• Incineración nas necrópoles fóra da cidade
  sepulcros monumentais (Tumba de Cecilia Metela),
  mausoleos (Augusto, Adriano)
• Fosas individuais gt Epitafios identidade do
  falecido (nome, idade, condición social, etc.),
  persoa que dedica o epitafio, ton solemne ou con
  toques humorísticos.

4
INHUMACIÓN E INCINERACIÓN
Urnas de incineración dunha necrópole ibérica s.
II a.C. Lorca, Murcia.
Inhumación de época romana s.II a.C. Lorca, Murcia
5
COLUMBARIA
Criptas nas que se colocaban as urnas funerarias
en compartimentos.
6
CATACUMBAS
Epitafio de Atimetus das catacumbas de St.
Sebastian na Via Appia, Rome. Inscrición rodeada
por símbolos cristiáns, unha áncora e un peixe.
Catacumbas de Siracusa en Sicilia.
Catacumbas de San Calixto. Roma.
7
POMPA FUNEBRIS
Relevo en mármore de Amiternum
8
TUMBA DE CECILIA METELA
Tumba de Cecilia Metela na Via Appia, foi
convertido en castelo na Idade Media.
9
MAUSOLEO DE AUGUSTO
10
EPITAFIOS LATINOS
CIL 06, 28963 10, 00771,3 Anagni 037.
V(ivus) M(arcus) Vinicius Vinici l(ibertus)
Phoebus/ fecit sibi et / Cordiae Asterope
coniugi carissim(ae) / et libertis libertabus
posterisq(ue) eorum
Anagni 036. Tullia / Tecusa / Artemoni /
coiugi / bene meren/ti / fecit
Anagni 035 P(ublius) Sulpicius / Victorinus /
vixit annis V
CIL 06, 17551 Anagni 025. D(is) M(anibus) /
M(arcus) Fabius Pa/catus Tetti/ae Vibiae /
co(n)iugi / f(e)c(it) b(ene) m(erenti)
CIL 02-05, 00005. G(aius) Iulius Primus / miles
veteranus / leg(ionis) X Geminae / h(ic)
s(itus) e(st) s(it) t(ibi) t(erra) l(evis)
11
ACTITUDE ANTE A MORTE

• A morte como feito cotiá. Esperanza de vida curta
  (50 anos)
• Influencia da mitoloxía grega obolus, Caronte,
  Stix, Hades, Elysium, Tartarus, Proserpina e
  Plutón (Dis Pater), rei do mundo subterráneo
• Ausencia da crenza noutra vida despois da morte.
• Influenza dos espíritos dos mortos na vida dos
  vivos.
• Larvae e Lemures espíritos malignos.
• Manes protectores da familia.

12
MUNDO SUBTERRÁNEO
13
LEMURES
No mes de maio os romanos celebraban as Lemuria,
cunha cerimonia que tentaba satisfacer a calquera
dos Lemures que puidesen andar polas súas casas.
A medianoite o Paterfamilias facía o sinal do
Mano Fico, e percorría descalzo toda a casa
mentres escupía nove fabas negras para que as
comesen os espectros, a cambio do benestar dos
habitantes do fogar.
14
DEUSES MANES (I)
"Aux Dieux Mânes. A Messia Donata, sa mère,
Justus, son fils, a fait élever ce monument de
son vivant." Dans le bas, on peut voir l'ascia,
le marteau du tailleur de pierre. Museo de
Estrasburgo
D(is) M(anibus) Messi(a)e Donat(a)e matri, Justus
filius v(ivus) f(aciendum) c(uravit)
D. M.Messie DonateMatri IvstvsFilivs v. f. c
15
DEUSES MANES (II)
D(is) M(anibus)Gai Iuli Max(i)mini, emeriti
legionis VIII b(e)neficiariusprocuratoris
(h)onesta missione missus, Ista(m)
memoriamprocuravit Similinia Paterna coniux
coniugi k(a)rissimo (h)ic quiesquit. Ave,
viator, vale, viator
D.M.GAI IVLI MAXMINI EMERITI LEGIONIS VIII
BNEFICIARIVS PROCVRATORIS ONESTA MISSIONE
MISSVS ISTAMEMORIAM PROCVRAVIT SIMILINIA
PATERNA CONIVX CONIVGI KRISSIMOMAXMINVS
ICQVIESQVIT AVE VIATOR VALE VIATOR
Aux dieux mânes de Gaius Julius Maximinus,
soldat émérite de la Vllle légion, bénéficiaire
d'un procurateur et ayant reçu son congé
honorable. Ce monument a été élevé par son épouse
Similinia Paterna à son époux très cher.
Maximinus repose ici. Bonjour, passant, adieu (ou
bon voyage) passant. (Museo de Estrasburgo,
datado no s. III d.C.)
16
Fin da presentación