Title: Hoofdstuk 3 Natuurgeweld deel 2
1Hoofdstuk 3Natuurgewelddeel 2
2Platentektoniek (plaat beweging)
- Aan het begin van de 20ste eeuw heeft de Duitser
Alfred Wegener wetenschappelijk aangetoond dat de
verschillende continenten langzaam uit elkaar
drijven. - Hij noemde dit verschijnsel "continentendrift".
-
-
- Meer dan 200 miljoen jaar geleden zouden alle
continenten één groot supercontinent gevormd
hebben, Pangaea, dat later zou opsplitsen in
Laurazië (N-Amerika Eurazië) en Gondwana
(Z-Amerika Afrika Oceanië India Arabië
Antarctica).
3 4Platentektoniek (plaat beweging)
5Platentektoniek (plaat beweging)
- Wegener zag dat er overeenkomsten waren bij de
kustlijnen. Daarnaast wees Wegener ook op het
voorkomen van dezelfde (fossielen) plant- en
diersoorten op de verschillende continenten.
Kustlijnen
Fossielen
6Platentektoniek (plaat beweging)
- De aardkorst (lithosfeer) bestaat uit een aantal
bewegende delen of platen - Totaal zijn er 21 platen, 9 grote en 12
kleinere. - De 6 continenten liggen op evenzoveel grote
platen en worden continentale platen genoemd. - De overige platen zijn oceaanplaten en vormen
het grootste deel van de oceaanbodem. -
7Platentektoniek (plaat beweging)
- De studie van de tektonische platen of
platentektoniek, helpt de continentendrift, de
groei van de zeebodem, vulkaanuitbarstingen en de
vorming van gebergten te verklaren. - Platen kunnen op 3 manieren bewegen
- Divergent van elkaar af
- 2. Convergent naar elkaar toe
- 3. Transform langs elkaar
-
8Divergent
- Door opstijgend magma ontstaan barsten en
scheuren in de lithosfeer (continentale korst).
Via deze scheuren kan vulkanisch materiaal aan de
oppervlakte komen. - Uiteindelijk ontstaat er een rift of slenk, die
twee platen van elkaar scheidt. Door de
divergerende warmtestroom worden de twee platen
van elkaar weggeduwd.
9Divergent
- De twee platen schuiven verder uit elkaarr (
divergerend), de slenk wordt opgevuld met water,
zodat een smalle lange zee ontstaat (bv. de Rode
Zee). -
- De zee verbreedt tot een oceaan (bv. de
Atlantische Oceaan). In het midden van die
oceaan, op de plaats waar het vulkanisch
materiaal aan de oppervlakte komt, ontstaat een
oceanische rug (bv. de Mid-Atlantische Rug). Het
magma dat hier stolt vormt zo nieuwe oceanische
korst ( constructief).
10Divergent ? Groeiende Atlantische Oceaan
- IJsland ligt op de Mid-Atlantische Rug. De
tekening toont wat er kan gebeuren langs de rug
als de Noord-Amerikaanse en de Europese plaat uit
elkaar drijven. De rug (hier vanuit het zuiden
bekeken) loopt verder voorbij de noordelijke top
van IJsland.
11Convergent 1 ? Oceanische plaat botst tegen
continentale plaat
12Convergent 1 ? Oceanische plaat botst tegen
continentale plaat
- Doordat de oceanische korst zwaarder is, duikt
deze onder de continentale korst. - Op de plaats waar dit gebeurt, ontstaat er een
verdieping in de oceaanbodem een trog. - De continentale korst wordt samengedrukt, zodat
een plooiingsgebergte ontstaat (bv. het
Andesgebergte). - De oceanische korst smelt in de asthenosfeer,
het vrijgekomen magma veroorzaakt vulkanisme. Aan
de subductiezone ontstaan aardbevingen.
13Convergent 2 ? twee continentale platen botsen
14Convergent 2 ? twee continentale platen botsen
- De zwaarste continentale korst schuift onder de
andere. De bovenliggende korst wordt
samengedrukt, waardoor een plooiingsgebergte
ontstaat (bv. het Himalayagebergte). Dit alles
gaat gepaard met aardbevingen.
15Convergent 3 ? twee oceanische platen botsen
16Convergent 3 ? twee oceanische platen botsen
De zwaarste plaat schuift onder de andere,
waardoor een trog gevormd wordt.Het magma dat
gevormd wordt bij de subductie van de zwaarste
plaat, doet een boog van vulkanische eilanden
ontstaan.
17Transform
Wanneer twee platen langs elkaar schuiven, doen
ze dit niet met een constante beweging.Er wordt
energie opgebouwd, totdat de twee platen met een
schok langs elkaar bewegen. Hierdoor ontstaat een
aardbeving.
18Transform
19Overzicht