Title: Bez tytulu slajdu
1Decydowanie a kierowanie
dr hab. Jerzy SupernatInstytut Nauk
AdministracyjnychUniwersytet Wroclawski
2Decydowanie a kierowanie
Zwiazek decydowania z kierowaniem nie jest z
teoretycznego i praktycznego punktu widzenia
wcale oczywisty. Prima facie sadzic mozna, ze
decydowanie jest jedna z funkcji kierowniczych.
Osobiscie podzielam poglad, ze decydowanie nie
jest odrebna funkcja kierownicza, lecz...
sposobem realizacji funkcji kierowniczych.
dr hab. Jerzy Supernat
3Decydowanie a kierowanie
Peter F. Drucker (1909-2005)
Whatever a manager does he does through making
decisions. Cokolwiek robi kierownik, robi to
przez podejmowanie decyzji.
dr hab. Jerzy Supernat
4Decydowanie a kierowanie
Victor H. Vroom (ur. w 1932 r. w Kanadzie)
All managers are decision-makers. Wszyscy
kierownicy sa decydentami.
dr hab. Jerzy Supernat
5Decydowanie a kierowanie
Andrzej M. Zawislak (ur. 1937) Istota
zarzadzania jest permanentny proces po-dejmowania
decyzji.
dr hab. Jerzy Supernat
6Decydowanie a kierowanie
Decydowanie jest wspólnym mianownikiem
kiero-wania (funkcji kierowniczych)
planowanie organizowanie motywowanie
kontrolowanie d e c y d o w a n
i e
dr hab. Jerzy Supernat
7Decydowanie a kierowanie
Z koncepcji funkcji kierowniczych, któ-rych
autorzy ujmuja decydowanie jako funkcje odrebna,
na szczególna uwage zasluguje koncepcja ról
kierowniczych ur. w 1939 r. w Kanadzie Henryego
Mintzberga, wyrastajaca z krytyki mode-lu
kierowania H. Fayola. Autor wsród dziesieciu ról
kierowniczych wyróznil az cztery role decyzyjne.
dr hab. Jerzy Supernat
8Decydowanie a kierowanie
Henry Mintzberg If you ask a manager what he
does, he will most likely tell you that he plans,
organizes, coordinates, and controls. Then watch
what he does. Dont be surprised if you cant
relate what you see to these four words. ()
these four words, which have dominated management
vocabulary since the French industrialist Henri
Fayol first introduced them in 1916, tell us
little about what managers actually do. At best,
they indicate some vague objectives managers have
when they work.
dr hab. Jerzy Supernat
9Decydowanie a kierowanie
Autorytet formalny i status kierownika
Role interpersonalne (3)
Role informacyjne (3)
Role decyzyjne (4)
dr hab. Jerzy Supernat
10Decydowanie a kierowanie
- Interpersonalne role kierownicze
- reprezentacyjna (ceremonialna)
- przywódcy
- lacznika
dr hab. Jerzy Supernat
11Decydowanie a kierowanie
Laura Bush attends a ribbon cutting ceremony with
football star Brett Favre and his wife, Deanna,
left, Secretary Margaret Spelling, center, Dan
Vogel, Associate Director, USA Freedom Corps,
right, and students of Hancock North Central
Elementary School at the Kaboom Playground, built
at the Hancock North Central Elementary School in
Kiln, Ms., Wednesday, Jan. 26, 2006, during a
visit to the area ravaged by Hurricane Katrina.
White House photo by Shealah Craighead.
dr hab. Jerzy Supernat
12Decydowanie a kierowanie
- Informacyjne role kierownicze
- monitorujaca
- dystrybutora informacji
- rzecznika
dr hab. Jerzy Supernat
13Decydowanie a kierowanie
- Decyzyjne role kierownicze
- inicjatora
- reagujaca
- alokatora zasobów
- negocjatora
dr hab. Jerzy Supernat
14Decydowanie a kierowanie
Koncepcja Henryego Mintzberga zostala ostatnio
uzupelniona o piec ról kierowniczych, które maja
byc wlasciwe wylacznie kierownikom w
admini-stracji publicznej roles unique to the
public ma-nager / public service roles.
dr hab. Jerzy Supernat
15Decydowanie a kierowanie
Role wlasciwe kierownikom w administracji
publicznej
- architekt konsensusu (consensus builder)
- popularyzator spraw lokalnych (educator on
community issues)
- interpretator wartosci lokalnych (interpreter of
community values)
- wzór etycznego postepowania (bearer of ethical
standards)
- wspólwykonawca wladzy lokalnej (sharer of
community power)
dr hab. Jerzy Supernat
16Decydowanie a kierowanie
Mozna jednak miec powazne watpliwosci czy
wskazanych piec dodatkowych ról kierowniczych
jest wlasciwych mutatis mutandis wylacznie
kierownikom w administra-cji publicznej.
Wielu autorów zauwaza, ze zarzadzanie w
organizacjach publicznych nie rózni sie od
zarzadzania w organizacjach prywatnych i
pozarzadowych. Na przyklad francuski
admi-nistratywista Charles Debbasch (ur. 1937)
pisze Celem administracji publicznej, podobnie
jak administracji prywa-tnej, jest mozliwie
najlepsze rozwiazywanie problemów zarzadzania.
Zarzadzanie instytucjami administracyjnymi
przypomina zarzadzanie przedsiebiorstwem
prywatnym. Natomiast amerykanski przedstawiciel
nauki administracji B. Guy Peters (ur. 1944)
jednoznacznie stwierdza, ze za-rzadzanie jest
zarzadzaniem (management is manage-ment).
dr hab. Jerzy Supernat
17B. Guy Peters
18Decydowanie a kierowanie
Czy mozna jeszcze inaczej uzupelnic koncepcje
Henryego Mintzberga?
tak.
Mysle, ze...
Na przyklad o role...
mentora.
dr hab. Jerzy Supernat
19Decydowanie a kierowanie
Dobry mentor w kontaktach z nowymi / mlo-dymi
czlonkami organizacji
- widzi ich potencjalne mozliwosci i formuluje
wobec nich wysokie oczekiwania (a mentor helps
young men or women find and word their dream)
- szczerze sie nimi troszczy i opiekuje
dr hab. Jerzy Supernat
20Decydowanie a kierowanie
- jest dla nich dostepny, pomimo róznicy statusu
wynikajacej z hierarchii organizacyjnej
- umozliwia im nieformalne kontakty
- jest w stanie udzielic im kompetentnej rady (he
or she knows the ropes )
- potrafi ich ochronic przed kaprysami biurokracji
dr hab. Jerzy Supernat
21Decydowanie a kierowanie
- uosabia i upowszechnia wartosci organizacji
- ma dystans wobec siebie i po-siada poczucie
humoru traktuje jak najpowazniej prace, ale
nie-koniecznie w taki sam sposób siebie samego
dr hab. Jerzy Supernat
22Decydowanie a kierowanie
Peter F. Drucker w porównywalnym kontekscie
posluzyl sie wyrazeniem, które kapitalnie opisuje
funkcje mentora
maker of men
czyli
(s)twórca ludzi
dr hab. Jerzy Supernat
23Decydowanie a kierowanie
Przezywajace swój renesans slowo mentor pochodzi
z mitologii greckiej. Kiedy Odyseusz opuszczal
Itake, powierzyl swojego syna Telemacha
mieszkajacemu na wyspie staremu przyjacielowi
Mentorowi. Postac Mentora kilkakrotnie
przybierala bogini madrosci Atena, aby pomagac
Telemachowi w pokonaniu trudnosci, jakie dotykaly
Itake podczas nieobecnosci Odyseusza. Pod
inspirujaca opieka Mentora (i Ateny)
niedoswiadczony mlodzieniec wyrósl na
inteligentnego i przedsiebiorczego przywódce.
dr hab. Jerzy Supernat
24Telemach i Mentor
25Decydowanie a kierowanie
Field Manual 22-100 Military Leadership (the US
Army's basic manual on leadership)
Mentoring (in the Army) is the proactive
development of each subordinate through
observing, assessing, coaching, teaching,
developmental counseling, and evaluating that
results in people being treated with fairness and
equal opportunity. Mentoring is an inclusive
process (not an exclusive one) for everyone under
a leaders char-ge.
dr hab. Jerzy Supernat
26Mysl koncowa
Mysl koncowa
Keep away from people who try to belittle your
ambitions. Small people always do that, but the
really great make you become great. Trzymaj sie
z dala od ludzi, którzy próbuja pomniejszac twoje
ambicje. Tak czynia mali ludzie, naprawde wielcy
kaza ci zostac wielkim. Mark Twain
dr hab. Jerzy Supernat