Title: GIRISIMCILIK VE K
1GIRISIMCILIK VE KÜÇÜK ISLETME YÖNETIMI
ÖGR. GRV. CEREN EFE
- GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- GIRISIMCILIKTE BASARI FAKTÖRLERIVE BASARISIZLIK
NEDENLERI - ISLETMELERIN KURULUS SÜRECI VE AMAÇLARI
- ISLETMENIN HUKUKSAL YAPISI VE TÜRLERI
- KOBILER VE KOBILERIN ORTAK ÖZELLIKLERI
- KÜÇÜK ISLETMELERDEYÖNETIM FONKSIYONU VE YENI
YÖNETIM YAKLASIMLARI - KÜÇÜK ISLETMELERDE ÜRETIM FONKSIYONU VE YENI
ÜRETIM SISTEMLERI - KÜÇÜK ISLETMELERDE PAZARLAMA FONKSIYONU
- KOBILEREIN EKONOMIK VE SOSYAL SISTEME KATKILARI,
GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERI - KÜÇÜK ISLETMELERE DESTEK SAGLAYAN KURULUSLAR
- KÜÇÜK ISLETMELERIN SORUNLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
- KAYNAK Girisimcilik ve küçük isletme yönetimi
- Yrd. Doç Dr. Orhan küçük
2GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- Isletme nedir?
- Isletme yönetimi nedir?
- Isletme fonksiyonu nedir?
3GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- Isletmelerin yapisal ve yönetsel alanlarinda
köklü degisiklikler yapma sebepleri nedir? - Teknolojinin hizla gelismesi
- Rekabetin küresellesmesi
4GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
5GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- Sanayi Devrimi ya da Endüstri Devrimi,
- Avrupa'da 18. ve 19. yüzyillarda yeni buluslarin
üretime olan etkisi ve buhar gücüyle çalisan
makinalarin makinalasmis endüstriyi dogurmasi, bu
gelismelerin de Avrupa'daki sermaye birikimini
artirmasina denir.
6GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- ISLETMECILIKTE DEVRIM
- ÖRGÜTSEL DEVRIM
- Her örgütsel yapi belli bir amaci yerine getirmek
için çesitli faaliyetlerde bulunur. Isletmeler de
amaçlarina ulasmak için çok çesitli faaliyetleri
yerine getirirler. Söz konusu faaliyetler
benzerliklerine göre gruplandirilir. Bu faaliyet
gruplarina ISLETME FONKSIYONU denir.
7GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- Belli Basli Isletme Fonksiyonlari
- ÜRETIM
- PAZARLAMA
- MUHASEBE FINANSMAN
- INSAN KAYNAKLARI
- ARASTIRMA- GELISTIRME
- HALKLA ILISKILER
- ILETISIM
8GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- MODERN TOPLUM nedir?
- ISLETME YÖNETIMI nedir?
- Yönetim ve isletme yönetimini birbirinden ayiran
farkliliklar nelerdir? - Ortak amacin iktisadi olmasi
- Sosyo-teknik bir nitelige sahip olmasi
9GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- ISLETME kavraminin 3 farkli niteligi
- 1. Bir icraati anlatan DINAMIK nitelik
- 2. islerin yürütüldügü yeri belirten STATIK
nitelik - 3. Fiil ve hareketlerin olustugu yer degil bunlar
için olusturulmus YAPI niteligi
10GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ÖZELLIKLERI
- Isletmecilik biliminin kapsamina giren konular
- Isletmenin amacina en etkili biçimde nasil
ulasabileceginin analizi ve bununla isletmenin
kendisi ve çevresi arasindaki olaylarla ilgili
neden sonuç iliskilerini bulma - Isletmelerin yöntemiyle ilgili olan ilke ve
politikalari ortaya koyma ve isletmelerde geçerli
islemleri ve teknikleri gelistirme - Isletmelerde karar alma yetenegini gelistirme tüm
isletme sisteminin amaçlarinin ve problemlerinin
kavranmasini saglama
11GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Girisimciligin günümüzde herkes tarafindan yaygin
olarak bilinen ve kabul görmüs tanimi ilk olarak
1755 yilinda Fransiz asilli Irlandali ekonomist
Richard Cantillon tarafindan yapilmistir.Cantillon
a göre girisimci,kar elde etmek amaciyla isi
organize eden ve isin riskini üstlenen kisidir.
12GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Schumpetere göre girisimci
- -yeni ürünler (mal veya hizmet )
- -yeni süreçler gelistirme,
- -yeni ihracat pazarlari bulma,
- -yeni hammadde,yari mamül arz kaynaklari bulma ya
da, - -yeni bir organizasyon yapisi olusturma gibi
,isletme açisindan yeni kombinasyonlar yaratarak
mevcut ekonomik düzeni yikan bir kisidir.Bunu da
yikici girisimcilik (desctructive
entrepreneurship) olarak ifade etmektedir.
13GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- PROFESYONEL YÖNETICI birden çok girisimcinin
bulundugu fakat hiçbirinin yönetici olmadigi
isletmelerde yönetim etkinliginin bunu meslek
olarak seçen birine birakilmasi isletmenin
profesyonelce yönetildigi anlamina gelir..
Profesyonel yönetici isletmenin risk disindaki
tüm yetki ve sorumluluklarini üzerinde tasiyan ve
meslegi profesyonelce yerine getiren kisidir. Bu
kisinin yönetim ilke ve yöntemlerini bilmesi
gerekir. Profesyonel yöneticilik deneysel
becerilerin , geleneksel kurallarin aksine
Yönetim Bilimine dayanmaktadir
14GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Teknik, ekonomik, sosyolojik ve psikolojik
baglamlarda ve her türlü örgütlerde geçeklesmekte
olan girisimciligin günümüzde çok çesitli
tanimlari yapilmaktadir.
MART AYININ ILK HAFTASI GIRISIMCILIK HAFTASI
15GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Bunlardan bazilari sunlardir.
- Girisimcilik, iktisadi mal veya hizmet üretimi
için gerçek veya tüzel kisilerce üretim
faktörlerinin bir araya getirilerek, ekonomik
firsatlarin yeni degerlere dönüstürüldügü
organizasyonun saglanmasidir. - Bir atasözünde ifade edildigi gibi girisimci, un,
yag ve sekeri tedarik edip helvayi yapan kisidir.
16GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Bir diger tanima göre girisimcilik, mevcut veya
potansiyel faaliyet alanlarinda, yeni kaynak
bilesenlerinin ortaya çikarilmasi, yeni
firsatlarin arastirilmasi ve kesfedilmesi, risk
alinarak üretim faktörlerinin bir araya
getirilmesi ile katma deger yaratacak yeni
organizasyonlar veya isler yaratma sürecidir.
17GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Kisaca girisimcilik ürünlerin, süreçlerin,
organizasyonlarin ve pazarlarin yeni
bilesenlerinin olusturuldugu bir süreçtir. - Girisimcilik yeni ve bilinmeyen bilginin
yaratilmasi sürecidir.
GLOBAL GIRISIMCILIK HAFTASI
Kasim ayinin ikinci haftasi
18GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Girisimcilik, gerekli zaman ve çabanin tahsis
edilmesiyle finansal, psikolojik ve sosyal
risklerin alinmasi yoluyla parasal kazançlarin ve
kisisel tatminin elde edildigi katma degeri olan
farkli eylemler ortaya koyma sürecidir.
19GIRISIMCILIK KAVRAMI VE ORTAYA ÇIKISI
- Girisimcilik, bir bireyin veya bir grubun bir
organizasyon vasitasiyla - deger yaratma, karli bir isi baslatma veya
büyütme, yeni bir mal ya da - hizmet sunma ve katma deger yaratma süreçleridir.
20GIRISIMCILIGIN TARIHÇESI
- Insanoglunun tarihin ilk yillarindan bu yana
yasamak ve ihtiyaçlarini karsilamak için yaptigi
her faaliyet aslinda basitçe girisim olarak
nitelendirilebilir.
- Avcilik, balikçilik, çiftçilik, hayvancilik,
ticaret vb. gibi her türlü faaliyet tarihin ilk
dönemlerinden beri insanoglunun girisimci
oldugunu ortaya koyuyor. - Öyleyse her insan öyle veya böyle girisimci
görünüyor. - Hatta geçmisteki atalarimiz bizlerden daha
girisimciydiler.
21GIRISIMCILIGIN TARIHÇESI
- Ilkel insan, bugün girisimciligin tanimlarinda
ortaya konulan tüm özellikleri içinde
barindirmaktaydi. - Risk aliyorlardi, yenilik yapiyorlardi,
yasamlarini ortaya koyuyorlardi, fakat yaptiklari
tüm bu faaliyetlerin tek amaci hayatlarini devam
ettirebilmek ve daha iyi yasamakti.
- Girisimcilik Ilk kez 18. yüzyilin basinda Fransiz
ekonomist Richart Canutillo tarafindan
tanimlanmistir. - Avrupa'daki bu ilk girisimciler ticaretten
kazandiklariyla güçlenmisler,
22GIRISIMCILIGIN TARIHÇESI
- Güçlendikçe siyasi alanda hak kazanmislar ve
kazandiklari haklarla kendileri için daha
elverisli bir Avrupa olusturmuslardir. - Böylece sinirlar yeniden çizilmis, siyasi
sistemler degismis, kazanmak ve daha çok
kazanarak belirli sinirlar içinde zenginligi
artirmak Avrupa'nin temeli olmustur.
23GIRISIMCILIGIN ÖNEMI
- Girisimciligin önemi toplumsal ihtiyaçlarin
saptanmasi, bu ihtiyaçlari karsilamaya yönelik
uygun yatirimlarin gerçeklestirilmesi ve bunlarin
sonucunda istihdam, gelir, yasam ve kalitesinin
artirilmasi ile ilgilidir. - Varligi koruma, bagimsizlik, demokratik rejim
- Girisimcilik ülke kalkinmasinda oldugu kadar,
günümüzde bölgesel, yöresel (yerel), kentsel,
kirsal kalkinmada önemi hizla artan bir olgudur.
24GIRISIMCILIGIN ÖNEMI
- Ülkemizde son yillarda bölgeler ve iller arasinda
gözlenen hizli degismeler makro politikalar
yaninda, girisimcilik faktörüne olan ilgiyi
artirmistir.
- Kisaca girisimciligin önemi kalkinmaya sagladigi
katkilar açisindandir. - Oynamaktan maksat kazanmaktir.
- Girisimcilikten maksat kalkinmaktir.
25GIRISIMCININ AMACI
- Girisimci bir mal veya hizmeti üretmek,
pazarlamak için kendine ait ya da baska kisi ya
da kurumlardan sagladigi kaynaklarla üretim
faktörlerinin bir araya getiren, bu faaliyeti
yaparken ortaya çikabilecek zarari da göze alan
kisidir. - Buna göre girisimcinin baslica amaçlari
sunlardir - Isletmenin stratejisini belirleme
- Yönetim organizasyon politikalarini belirleme
- Üretim faktörlerini temin ederek üretim
faaliyetine geçme - Yeni mal ve hizmetler bulma, yeni üretim
yöntemleri, dagitim kanallari arastirmak - Çevreyi takip etme. Isletmenin karsisina çikacak
gelisme ve degismelerin firsat mi yoksa tehdit mi
olusturacagini tahmin etme. Firsatlarin
degerlendirilmesi, tehditlerden zarar görülmemesi
için gerekli tedbirleri alma - Teknolojideki degisme ve gelismeleri üretim
sürecine uygulayabilme faaliyetlerinin daha ucuz
ve kaliteli yapilabilmesi için sürekli çaba
içinde bulunma ve çesitli riskleri karsilamak.
26GIRISIMCININ TOPLUMSAL MISYONU
- Girisimcilerin bulunduklari topluma karsi çok
önemli misyonlari vardir. Bunlari kisaca söyle
siralayabiliriz
- Az gelismis ülkelerde en önemli sorunlardan biri
issizliktir. Issizlik ürün/hizmet üretimi için
yeni yatirimlarin yapilmamasi sonucunda dogar.
Issizlikten kurtulmanin en etkin yolu , kisilerin
kendi islerini kurmalaridir. Girisimci sayisi ne
kadar artarsa , istihdam orani da o kadar artar.
27GIRISIMCININ TOPLUMSAL MISYONU
- Girisimci sayisinin artmasi ile toplumsal refah
düzeyi , insanlarin hayat standartlari da
yükselecektir. - Girisimcilikte asil amacin, daha çok para
kazanmak olarak düsünülse de , para sadece
bütünün bir parçasidir. Asil amaç toplumsal yasam
kalitesini artirmaktir.
- Girisimciler hem bilim ve teknolojiyi kullanarak,
hem de bu alanlara kaynak aktararak bilim ve
teknolojinin gelismesine ön ayak olurlar. - Girisimciler yurtdisinda, kendi ülkelerinin
reklamini yaparlar.
28GIRISIMCININ TOPLUMSAL MISYONU
- Girisimciler kullanilmayan potansiyelleri
kullanarak , bunlarin atil olmalarini önlerler. - Örnegin turistik bölgelerde insanlarin evlerini
pansiyon olarak kullanmalari. - Girisimcilikle ilgili diger kavramlar
- Esnaflik
- Tacirlik
- Isletme sahipligi
- Teknisyenlik- teknotraklik
Yöneticilik Alt düzey yöneticiler Orta düzey
yöneticiler Üst düzey yöneticiler Fabrika
yöneticiligi Liderlik Koçluk
29GIRISIMCILIGIN TEMEL FONKSIYONLARI
- Yeni mal veya hizmet üretmek
- Yeni üretim yöntemleri gelistirmek ve
uygulayabilmek - Endüstride yeni organizasyonlar kurabilmek
- Yeni pazarlara ulasmak
- Hammaddelerin vb maddelerin(yari mamul) yeni
kaynaklar bulmak
30GIRISIMCILIGIN TEMEL FONKSIYONLARI
- Girisimci herseyden önce bir insandir. Bu nedenle
girisimciler yasadiklari sosyo- ekonomik ortamin
ürünüdürler. Fakat girisimciyi diger insanlardan
ayiran bir takim özellikler vardir ki bunlar
asagidaki gibi siralanabilir - Kaynaklar hakkinda öngörüde bulunmak, isi
planlamak - Insanlar ile çalismak, onlari örgüt içinde
bulunmaya razi etmek - Girdi saglamak, örgüt içinde girdileri isleyerek
tekrar kullanima sunmak ve kar saglamak
31(No Transcript)
32GIRISIMCILIKTE BASARI FAKTÖRLERI
33GIRISIMCILIKTE BASARI FAKTÖRLERI
34(No Transcript)
35GIRISIMCILIKTE BASARISIZLIK NEDENLERI
36GIRISIMCILIK TÜRLERI
- Girisimcilik degisik bakis açilarindan farkli
biçimlerde tanimlanabilir. Bunlardan bazilari
asagida sunulmustur.
FIRSAT GIRISIMCILIGI
- Firsat girisimciligi temelde, pazardaki mevcut
firsatlari görerek ya da potansiyel firsatlari
sezinleyerek, mevcut olan bir mal veya hizmeti
pazara sunmaktir. - Girisimci, gelecege ait öngörülerde bulunarak,
dogabilecek firsatlari kollar ve karli olabilecek
alanlara yatirim yapar.
37GIRISIMCILIK TÜRLERI
FIRSAT GIRISIMCILIGI
- Bu tür girisimcilik, pazardaki firsatlari
degerlendirebilecek görüs açisina ve kar
edebilecek biçimde kaynaklan organize ederek,
organizasyon yetenegini gerektirir. - Firsat girisimciliginde pazardaki potansiyel
firsatlarin kollanmasi ve buna göre yatirimlara
girilmesi önemlidir.
38GIRISIMCILIK TÜRLERI
YARATICI GIRISIMCILIK
- Yaratici girisimcilik, yeni bir fikir veya
bulusu, ya da mevcut olan bir mal veya hizmetin
dizayn, fiyat, kalite gibi yönlerden
iyilestirilerek pazara sunulmasidir.
- Yaratici girisimcilikte mevcut ürünlerde tasarim
veya kullanim itibari ile bazi degisiklikler
yapilmasi, hatta, tüketici beklentilerinin de
ötesinde mevcut olmayan ürünleri yeni bir fikir
veya bulusun pazara sürülmesi seklinde üreterek,
piyasaya sunmak önemlidir
39GIRISIMCILIK TÜRLERI
YARATICI GIRISIMCILIK
- Firsat girisimciliginde pazardaki potansiyel
firsatlarin kollanmasi ve buna göre yatirimlara
girisilmesi , yaratici girisimcilikte ise mevcut
ürünlerde tasarim veya kullanim itibari ile bazi
degisiklikler yapilmasi hatta isletmelerin
tüketici beklentilerinin de ötesine geçerek
mevcut olmayan ürünleri yeni bir fikir veya
bulusun pazara sürülmesi seklinde üreterek
müsterilerin kullanimina sunmalari önemli bir
ayrintidir.
40GIRISIMCILIK TÜRLERI
Takipçi girisimcilik
- Piyasadaki gelismeleri izlemekle yetinen, bu
gelismelere göre davranan, yenilik yapan
girisimcilerin yolundan gitmeyi içeren
girisimcilik türüdür. Bu girisimcilik türünde
girisimcilerin yeni girisimcileri izlemekle
yetindikleri görülmektedir. Fakat girisimciligin
dinamik yapisi nedeniyle roller her an
degismektedir. Baslangiçta dinamik bir hareket
yetenegi kazanan yenilikçi bir girisimci zamanla
takipçi bir girisimci haline gelebildigi gibi
zamanla takipçi bir girisimcinin yenilikçi bir
girisimci durumuna gelmesi de sözkonusudur.
41GIRISIMCILIK TÜRLERI
IÇ GIRISIMCILIK
- Faaliyet halindeki organizasyonlardaki
girisimcilik olarak ele alinan iç girisimcilik
organizasyonel ve genel ekonomik gelismede çok
önemli bir dinamik unsur olarak
degerlendirilmektedir. Iç girisimciligin önemi,
isletmeleri gerek karlilik gerekse ekonomik
büyüme bakimindan yeniden canlandirmasi ve
performanslarini iyilestirmesinde yatmaktadir.
42GIRISIMCILIK TÜRLERI
IÇ GIRISIMCILIK
- iç girisimcilik (intrapreneurship) kurulu bir
düzende ve isleyen bir yapida, tüm insan
kaynaklari tarafindan sürdürülen girisim
yaklasimidir. - Genel Müdürden Genel Hizmetliye yayilan
yelpazede, yaraticilik-yenilikçilik açilimli
deger yaratma ve fayda saglama sürecidir.
43GIRISIMCILIK TÜRLERI
IÇ GIRISIMCILIK
- iç girisimcilik özünde, Kurum Içi Açik
Inovasyon yaklasimidir. Diger bir anlatimla,
kurum insan kaynaklarinin inovasyon yetkinliginin
-sinerjik biçimde- eklemlenmesidir.
INOVASYON NEDIR?
Yaygin bir yanilgi, alisilagelmis kaliplarin
ötesine geçemeyen her türlü yeniligin inovasyon
sanilmasidir. Unutmayiniz ki var olan kaliplari
asamayan bir yenilesme çabasi, inovasyon olmaktan
uzaktir. Inovasyon, bazen yaratici düsünce ile
es anlamli kullanilmaktadir.
44GIRISIMCILIK TÜRLERI
IÇ GIRISIMCILIK
INOVASYON NEDIR?
Yaratici düsünce, yalnizca inovasyon
hammaddesidir. Söyle ki yaratici düsünce
ticarî ya da sosyal faydaya dönüstürebilirse,
ancak o zaman inovasyon gerçeklesmis
olur. Inovasyona iliskin diger bir yanlis anlama
ise, bu kavramin sadece ürün AR-GEsi
çerçevesinde düsünülmesidir. Bilinmelidir ki
inovasyon, yalnizca ürün odakli bir kavram
degildir. Inovasyon kavrami, zaman zaman da
bulusçuluk icat ile ayni sey
zannedilmektedir. Ne var ki bulusçuluk icat
(örnegin, patentlendirilmis bir ürün) ticarî
katma deger ya da sosyal katma deger
saglamadikça, inovasyondan söz edilemez.
Prof. Dr. Ismail Üstel
45GIRISIMCILIK TÜRLERI
IÇ GIRISIMCILIK
- KURUM IÇI GIRISIMCILIK
- KURUMSAL GIRISIMCILIK
- ÖRGÜT IÇI GIRISIMCILIK
- IÇSEL GIRISIM
- SÜREKLI GIRISIM
- ÖGRENEN ÖRGÜT GIRISIMCILIGI
- GIRISIM ODAKLI KURUMSAL DAVRANIS
Iç girisimcilik, söyle de tanimlanabilir
Kurumdaki bireysel akil / ortak akil birikiminin,
kurumun varlik gerekçesine (misyonuna) ve ufuk
hedefine (vizyonuna) yönelik girisimlere
dönüstürülmesidir.
46GIRISIMCILIK TÜRLERI
- Iç Girisimcilik Ön Kosullari
- Iç girisimcilik uygulamali felsefesinin
sürdürülebilir biçimde uygulanabilmesinin ön
kosullari sunlardir - Kavrami adanmislik düzeyinde destekleyen
lider-yöneticilerin varligi - Kavramin stratejik planda agirlikli olarak
yankilanmasi - Gerekli dozda yetki devri ve inisiyatif kullanma
olanagi - Kurumsal aidiyet (ise gelirken, yüregini de
getirmek) - Içsel motivasyonun (psikolojik sermayenin)
güçlendirilmesi Koçluk - Mesai saatleri içinde ayrilan yeterli zaman
bütçesi (mesainin en az 15i) - Gerçek ve sanal katilim etkilesim paylasim
ortamlari - Iç girisimcilik konusunda seçici ve duyarli
performans yönetimi sistemi - Iç girisimcilik temali kurum içi halkla
iliskiler, sosyal pazarlama ve savunuculuk
etkinlikleri - Iç girisimcilik dostu kurum kültür iklimi
47GIRISIMCILIK TÜRLERI
BAGIMSIZ GIRISIMCILIK
- Girisimcilik, yeniliklerin ortaya çikarilmasi,
yeni istihdam yaratilmasi, yeni isletmeler
kurulmasi ve ekonomik büyümenin ve toplumun refah
seviyesinin artirilmasi bakimlarindan ekonomik ve
sosyal hayatta oynadigi rollerle ilgilidir.
- Bununla birlikte, girisimsel davranisin ve
egilimin mevcut organizasyonlarda oynadigi roller
özellikle ülkemizde henüz yeterince ele
alinamamaktadir.
Buna göre bagimsiz girisimcilik, girisimciligin
ekonomik ve sosyal hayatta oynadigi rollerin
sinirli biçimde ve daha çok yeni isletmelerin
kurulmasi seklinde algilanmasi ile ilgilidir.
48GIRISIMCILIK TÜRLERI
YATIRIMCI GIRISIMCILIK
Kisisel (Bireysel) Girisimcilik
- Sanayilesme sürecinin baslangicinda görülen bu
girisimcilik tipidir. - Karar yetkisi tek kisinin elindedir.
- Bu kisi isletmenin hem sahibi hem de yöneticisi
durumundadir. - Isletme için uzmanlasma ve is bölümü henüz
gelismemistir.
49GIRISIMCILIK TÜRLERI
PAYLASIMCI/KATILIMCI GIRISIMCILIK
- Sanayilesmenin gelismesi ile birlikte isletme
içinde is bölümü ve uzmanlasma artmistir.
Finansman, üretim, pazarlama, arastirma vs. gibi
yeni görevler/islevler dogmustur. - Bu durumda girisimci söz konusu alt dallara
iliskin her biri ayri uzmanlik gerektiren görev
ve yetkilerin büyük bir kismini daha alt
yüzeydeki yöneticilere birakirken kendisi uzun
dönemli stratejik kararlarin özellikle yatirim
kararlarini alinmasi görevini üstlenmistir. - Yatirimci girisimcilikte sermaye sahibinin
egemenligi ve yönetiminde son sözü söyleme hakki
sürmektedir. - Isletmeyi yine tek basina kontrol etmektedir.
Ancak günlük islerin yürütülmesini alt düzey
yöneticilere birakmistir.
50GIRISIMCILIK TÜRLERI
YÖNETICI TIPI GIRISIMCILIK
- Yatirima dayali girisimcilik tipinde deneyime
dayali yöneticilik bilgisi yeterli olurken,
zamanla isletme yönetim ve sorunlarinin bilimin
konusu olmasiyla, egitilmis yöneticiler yetismeye
baslamistir.
- Böylece girisimcilik bilgisi olmayan sermayedar,
uzman bilgiye ihtiyaç duyulan isletmesinde,
profesyonel yöneticilerle çalismak zorunda
kalmistir. Sonuçta isletmenin yönetimini bir kisi
degil, bir grup üstlenmistir.
51GIRISIMCILIK TÜRLERI
BILISIMCI GIRISIMCILIK
- Bilgi toplumunda bilisim teknolojisinin bilgi
üretimini hizlandirmasi sonucu bilginin hem hacmi
hem de göreceli önemi artirmistir. Bu bilgiler,
girisimcinin kararlarini belirleyecektir.
Girisimci riskini en aza indirmek ve en yüksek
kari elde edebilmek için kendini belli bir bilgi
yüküyle donatarak karar ve tercihlerinde akilci
olmak zorundadir.
- Ayrica girisimci ekonomik ve toplumsal alanlarda
köklü yeniliklerin ve girisimlerin kaynagi
durumundadir. Çünkü bu buluslara üretim sürecine
ve ticari iliskilere aktararak yenilik sekline
dönüstüren girisimcilerdir.
52GIRISIMCILIK TÜRLERI
BILISIMCI GIRISIMCILIK
- Bilisimci girisimciligi su sekilde formüle
edebiliriz
53GIRISIMCILIK TÜRLERI
BILGISIZ VE BILINÇSIZ/KOPYACI GIRISIMCILIK
- Bilisimci girisimciligin geregi gibi
uygulanamamasi durumunda buna karsit terimlerle
ifade edilebilecek degisik girisimci türleri söz
konusu olabilir. Bunlardan birisi, eksik veya
yanlis bilgi ile girisimcilige yönelme anlaminda
bilgisiz girisimcilik olarak isimlendirilebilir. - Is alanlarinin ve sektörlerin artan bilgi
gereksinimine cevap verebilecek bilgi donanimina
sahip olmamayi ifade eder. - çevresinden gördügü kadariyla, onlarin
faaliyetlerini taklit ederek girisimcilikte
bulunmaktir. Bu tür girisimcilik için kopyaci
girisimcilik terimi kullanilabilir.
54STRATEJIK GIRISIMLER
- Küresel rekabetin artmasi ile yaygilasmistir.
- Isletmeler arasinda dayanisma ve kaynak
birlestirme faaliyetlerinin genel adidir/seklidir.
- Ortak dagitim kanallarini kullanma
- Ortak bilgi bankasi olusturma
- Ar-Ge birimlerinin birlestirilmesi
- Ortak Girisimler olusturma (Is Ortakliklari)
http//www.stratejikisler.com
55ORTAK GIRISIMCILIK
- Is Ortakliklari - Joint Venture
- Belli bir is için kurulan ortakliklar.
Genellikle büyük çapli proje tipi taahhüt
islerinde, farkli uzmanlik gerektiren islerde
isbirligi yapma seklinde olur - Örn Baraj, Bogaziçi Köprüleri, Metro insaati vb.
56- Basarili ve basarisiz bir isadami, kisisel ve
buna bagli olarak karar alma yetenegi ile
birbirinden ayrilmakla birlikte bir ise baslarken
gözönünde bulundurulmasi gereken bazi basari
faktörleri de vardir. Bunlar - Is olanaginin bulunmasi
- Ise baslamak için uygun zamanin seçilmesi
- Yönetim yetenegi ve tecrübesi
- Öz sermaye ve kredi olanaklari
- Riske karsi sigorta
57ISLETMELERIN KURULUS SÜRECI VE AMACI
- Optimum kurulus yeri maliyetin en düsük karin ise
en yüksek olmasini saglayan yerdir.
- Kurulus yeri isletmenin amaçlarina ulasmada
faaliyetlerini verimli, ekonomik ve karlilik
ölçütlerine uygun sekilde yürütmesine imkan veren
yerdir. - Konumluk yeri belirlenen kurulus yeri içinde
isletmenin faaliyetlerini yürütmek üzere fiziksel
mekan olarak kuruldugu ya da açildigi yer.
58Kurulus Yeri Etmenleri
- Tasima
- Hammadde
- Pazar alani
- Isgücü
- Su ve su kaynaklari
- Iklim kosullari
- Sosyal ve kültürel kosullar
- Sehir ve bölge yöneticilerinin davranislari
- Vergi, resim ve harçlar ile tesvik önlemleri
- Enerji kaynaklari
- Isletme disi artirimlar
- Jeolojik kosullar
59KURULUS YERI
- ???BÖLGE SEÇIMINDE NELERE DIKKAT EDILMELI???
- Pazara Yakin Olma
- Hammaddelere Yakin Olma
- Vergi Oranlari
- Is Iklimi
- Ücret Orani
- Emek Piyasalarindaki Kosullar
60KURULUS YERI
- SEHIR SEÇIMINDE DIKKAT EDILMESI GEREKEN NOKTALAR
- Populasyon Trendleri
- Rekabet
- Ulasim Olanaklari
- Kamu Hizmetlerinin Kalitesi,Maliyeti ve Yerel
Düzenlemeler - Yasam Kalitesi
- Kümelenme
- Topluma Uyum Gösterme
61KURULUS YERI
- KONUMLUK YERIN SEÇIMI
- ( PERAKENDE VE HIZMET ISLETMELERINDE)
- Ticari Alan Ölçegi
- Perakende Uyumlulugu
- Rekabetin Derecesi
- Ulasim Altyapisi
- Politik Engeller
- Müsteri Trafigi
- Park Yeri Olanaklari
- Taninmislik
- Genisleme olanaklari
- Görünürlülük
- Fiziksel,Irksal ve Duygusal Engeller
62KURULUS YERI
- KONUMLUK YERIN SEÇIMI
- ( ÜRETIM ISLETMELERINDE)
- Serbest Bölgeler
- Küçük ve orta Ölçekli Sanayi Siteleri
- Organize Sanayi Bölgeleri
- Inkübatörler
- Endüstri Bölgeleri
- Teknoloji Gelistirme Bölgeleri
INKÜBATÖR NEDIR?
63PAZAR ARASTIRMASI VE TALEP TAHMINI
- Toplanan veriler sonucunda bir talep tahmini
yapilir. Talep tahmini ilgili pazarda üretilmesi
düsünülen mal veya hizmetin ne kadar talep
edilecegini ifade eder. Talep iki sekilde
incelenmektedir. - Potansiyel talep, pazarda mevcut sartlar altinda
tüketicilerin sayisi veri iken satin alinabilecek
toplam mal veya hizmet miktaridir. - Fiili talep, belli bir dönemde talebin ne kadar
oldugunu gösterir.
64KURULUS ASAMALARI
- Isletme kurulus çalismalari bir süreç seklinde
isler ve herbiri son derece titiz çalismayi
gerektiren analizleri kapsar. Proje yatirim
düsüncesinin olusmasindan sonra kurulus
asamasinin en önemli ve en kapsamli çalismasini
içeren fizibilite etüdleri yapar. - Girisimci açisindan yatirim parasal sermayenin
bina, arazi, makine ve stoklar gibi maddesel ve
patent veya imtiyaz seklindeki maddi olmayan
degerlere dönüstürülmesidir. - Isletme açisindan yatirim isletmeye ileride gelir
saglamak amaciyla yapilan her türlü harcamadir.
Bu açidan degerlendirildiginde arsa, bina,
makinalar, lisans, patent hakki ve firma degeri
için yapilan her tür harcama yatirim
harcamasidir.
65Proje yatirim düsüncesi
- Amaçlar açisindan ele alindiginda isletmelerin
yaptiklari yatirimlar ÜRETIM AMAÇLI ve MALI
AMAÇLI YATIRIMLAR olarak ikiye ayrilir. - Üretim amaçli yatirimlar
- Sabit sermaye yatirimlari
- kurulus yatirimlari
- rasyonellestirme yatirimlari
- tevsi yatirimlari
- yenileme yatirimlari
- Stok yatirimlari
66ÜRETIM AMAÇLI YATIRIMLAR
- Kurulus yatirimlari yeni kurulan bir isletmenin
mal ya da hizmet üretimin gerçeklestirmek için
gerek duydugu varlik degerlere yaptigi
harcamalardir. Rasyonellestirme yatirimlari
mevcut tesis veya üretim yöntemini gelistirerek
daha çagdas tesis ya da üretime yöntemine göre
organizasyonun yeniden sekillendirilmesi
amaciyla(reorganizasyon) yapilan yatirimlardir.
Tevsi yatirimlar, kurulu bir isletmenin üretim
kapasitesini artirmak amaciyla yaptigi
yatirimlardir. Yenileme yatirimlari ekonomik
ömrünü dolduran sabit degerlerin yenilenmesine
yönelik yatirimlardir. Stok yatirimlari
isletmenin hammadde, yari mamul, mamul ve
yardimci malzemeler için yaptigi harcamalardir.
Stok yatirimlarini sermaye yatirimlarindan ayiran
en önemli fark yatirimin süresidir. Finansal
planlama açisindan ele alindiginda sabit sermaye
yatirimlari uzun süreli, stok yatirimlari ise
kisa süreli yatirimlar olarak kabul edilir.
67MALI YATIRIMLAR
- Sermayenin üretim disinda mali bir kazanç
saglamak amaciyla hisse senedi, tahvil veya
hazine bonosu gibi alanlara yönlendirilmesidir.
Yatirim projesi kavrami yatirima göre daha
kapsamli bir kavramdir.
Ileride belli bir ekonomik yarar saglayacagi
umularak yapilan yatirimla ilgili olarak
gelistirilen bir plandir. yeni bir isletmenin
kurulmasi, mevcut bir tesisin genisletilmesi,
isletmenin kullandigi teknolojilerin
gelistirilmesi veya yenilenmesi, alt yapi
hizmetleri, saglik ve egitime yönelik çalismalar
gibi her türlü harcama ve çaba yatirim projesi
olarak degerlendirilir.
68Fizibilite(yapilabilirlik )çalismalari
Yatirim kararlarinin öncesinde durum degerlemesi.
Türkçede yapilabilirlik olarak bilinen bu terim,
daha ziyade fizibilite etüdü olarak kullanilir.
Fonlarin ve imkanlarin kullanimini gerektiren
hemen her yerde, gelecekte kazanç getirecek bir
ise kalkisildiginda, söz konusu olacak yatirimin
deger olup olmadigini, ne ölçüde karli
olabilecegini ortaya koymak için yatirim projesi
ile ilgili önemli bütün hususlarin
degerlendirilmesine ihtiyaç duyulur. Bu amaçla
yapilan çalismalara fizibilite çalismasi denir.
Degerleme sonucunda karli bulunan yatirimlar
için fizibil dir denilir
- Rasyonel yatirim alanlarinin tespit edilebilmesi
için çesitli etütler yapilir. Bunlar OLANAK
ETÜDÜ ve FIZIBILITE ETÜDÜDÜR. Olanak etüdü
ülkenin dogal kaynaklari diger üretim
faktörlerinin durumu, ithal ikamesinin olup
olmamasi durumu, ülkede izlenen ekonomi
politikalari ve rakiplerin durumu gibi konularda
yapilan arastirmalari kapsar.
69Fizibilite(yapilabilirlik )çalismalari
- Fizibilite çalismasi yeni bir yatirim karari için
yapilabilecegi gibi, mevcut tesislerin
genisletilmesi, yenilenmesi maksadiyla da
yapilabilir. Bu çalismalar bazen bir istek sonucu
da gündeme gelir. Yatirim için ihtiyaç duyulacak
kredileri ve tesvikleri saglayacak kamu veya finan
sman kuruluslari bu isin yapilabilirligini görmek
için bir fizibilite raporu talep ederler. Bu
durumda mütesebbis sartlarina uygun bir
fizibilite etüdü hazirlamak zorunda kalir.
70Fizibilite(yapilabilirlik )çalismalari
- Bir fizibilite çalismasinda esas itibariyle bes
ana konuda bilgiler toplanip bir degerleme
yapilmaya çalisilir. - 1. Piyasa incelemesi Üretilmesi
düsünülen mal veya hizmetin çesitini,
özelliklerini, muhtemel satis fiyatini, hangi
pazarlarda veya pazar dilimlerinde ne kadar
satilabilecegini, satis dönemlerini, saglayacagi
ihracat, istihdam, katma deger gibi iktisadi
faydalarin neler olacagi degerlendirilir. Bu
maksatla ayrintili piyasa arastirmalarina
girisilir. - 2. Kurulus yeri incelemesi Bir isletmenin
iktisadi ve sosyal bakimdan maliyetinin en az
buna karsilik saglayacagi faydalarin en fazla
olmasi esastir. Bu maksatla, yatirim için en
uygun yerin belirlenmesine ihtiyaç duyulur.
Hammadde, enerji, isgücü, pazara yakinlik, tabii
sartlar, ulasim imkanlari, gelisme potansiyeli ve
daha birçok faktör dikkate alinarak en rasyonel
kurulus yeri tayine çalisilir.
71Fizibilite(yapilabilirlik )çalismalari
- 3. Mali inceleme Fizibilite etüdünün bu
bölümünde yatirimin toplam maliyeti, sabit ve
degisir giderlerinin yapisi, isletme sermayesi
ihtiyaçlari, aylar ve yillar itibariyle nakit
akislari ve finansman programi, üretime geçtikten
sonra nakit akislari, basabas üretim miktarlari
ve yatirimin kara geçis zamani gibi hususlar
degerlendirilir. - 4. Teknolojik inceleme Üretimde kullanilacak
teknik ve teknolojiler ile, alternatif üretim
teknikleri ve her teknige göre ortaya çikacak ham
ve yardimci madde ihtiyaçlari, bunlarin
gerektirdigi makina ve teçhizat ile, bunlara ait
girdi-çikti analizleri, yerlesme plani, insaat
ve montaj islerinin nasil yapilacagi, tedarik
kaynaklari, istihdam edilecek personelin miktar
ve özellikleri gibi hususlar bu bölümde
degerlendirilir. - 5. Hukuki inceleme Yatirim projesinin hazirlanma
safhasindan kurulus yerinin seçimi, yatirimin
gerçeklestirilmesi, isletmenin faaliyete geçip
mallarin pazarlanmasina kadar uyulmasi gereken
kanun, tüzük ve yönetmelikler, yatirim üzerinde
yapacagi muhtemel etkiler ve getirecegi firsatlar
bakimindan degerlendirilir.
Baslica bu bölümlerden meydana gelen fizibilite
etüdü ardindan sonuç olumlu (yapilabilir)
bulunursa, yatirim için bir ön proje hazirlanir.
Daha sonra, kesin proje haline getirilecek
uygulamaya geçilir.
72KAPASITE KULLANIMI ve BASABAS NOKTASI ANALIZI
- Isletmeler belirli bir kapasite düzeyinde
faaliyette bulunurlar. Kapasite sinirsiz
degildir. Isletmeler sinirli kapasite ile mal ve
hizmet üretiminde bulunurlar. Isletmelerin
belirledikleri hedeflere ulasabilmeleri içinse
kapasitelerini tam olarak kullanmalarin gerekir.
Arzu edilen isletmelerde atil kapasitenin
bulunmamasidir. - KAPASITE KAVRAMI
- Çogunlukla bir yil olarak alinan isletmenin
belirli bir dönemde mevcut kaynaklarini
kullanarak elde edebilecegi maksimum üretim
miktarini ifade eder. - KAPASITE TÜRLERI
- TEORIK (MAKSIMUM) KAPASITE
- NORMAL(PRATIK) KAPASITE
- GERÇEK(FIILI)KAPASITE
- AYLAK(BOS) KAPASITE
- ZORLANMIS KAPASITE
- OPTIMUM KAPASITE
73TEORIK(MAKSIMUM) KAPASITE
- Bir isletme, makine veya teçhizatin, hiçbir
bekleme gecikme, ariza, aksam veya duraklama
olmadan ulasabilecegi en yüksek üretim
miktaridir. Diger bir deyisle, maksimum kapasite,
teknik açidan yapilabilir nitelikte olup,
üretimde herhangi bir sikilma, bozulma, isgücü
veya hammadde tikanikligi, diger üretim
darbogazlari ile maliyetleri göz önünde
bulundurmaz Maksimum üretime ulasmak için fazla
çalisma, kadar, yardimci hizmetler, araç-gereç ye
asiri yipranma da üretim maliyetlerinin normal
düzeyini asmasina yol açar.
74NORMAL(PRATIK) KAPASITE
- Genellikle,tesis kapasitesi olarak maksimum
kapasite düsünülürse de, bir isletme veya tesisin
tahmin edilen hakiki üretim kapasitesinin sürekli
olarak maksimum kapasitede kalmasi, çok zor,
hatta imkansizdir, Çünkü, bakim-tamirler,
beklemeler, duraklamalar, montaj ve ayarlamalar,
çalismaya hazir hale getirmeler, çalisma
yanilgilarindan degeri gecikmeler v.b.,
makinelerin veya isletmelerin belirli çalisma
sürelerinin 100ünü doldurmalarina imkan
vermez. Bu tür gecikme ve beklemelere, faaliyet
kesilmeleri denilir. Iste, maksimum, kapasiteden
bu faaliyet kesilmeleri çikarilirsa, normal veya
pratik kapasiteye ulasilir.Su halde daha pratik
bir kavram olan bu kapasite, salt kurulu tesisi
degil, normal duraklamalar, tatiller, tamirler,
gereç degisiklikleri, istenen vardiya sekilleri
ve birlestirilecek ana makinelerin
bölünmezlikleri gibi tesisin teknik özelliklerini
içeren normal çalisma kosullari yaninda
uygulanan, isletme sistemi de göz önüne alinarak
ulasilabilen üretim miktarini verir.Bir
isletmenin üretim tesislerinin kurulu kapasitesi
yillik 60 000 ton iken, normal veya pratik
kapasitesi 50 000 ton olabilir. Degisik sartlara
ve endüstri kollarina göre de fark etmekle
beraber, normal kapasitenin maksimum
kapasitesinin 75-80 civarinda olabilecegi ileri
sürülmektedir.
75OPTIMUM KAPASITE
Birim basina sabit ve degisken giderler
toplaminin minimum oldugu kapasiteye optimum
kapasite denir. Su halde,.konuyu maliyetlerle
iliskili olarak, ekonomik açidan ele alan bu
kapasite kavrami, üretim teknigi degismediginde
bir isletmenin minimum maliyetlerle
üretilebilecegi mamulün miktarini vermektedir
Maksimum kapasitenin teknik niteligine karsin, bu
ekonomik kapasitedir ancak sunu da hemen
belirtmek gerekir ki, bunun ölçümü digerlerine
göre daha zordur. Optimum kapasite, normal
kapasite dolaylarindadir.Optimum kapasite ile
yine ekonomik bir kavram olup, daha önce üzerinde
durulan optimum isletme büyüklügünü birbirine
karistirmamak gerekir. Herhangi bir isletme,
optimum büyüklükte olsun veya olmasin, o
isletmenin kapasitesinin, maliyet giderlerini
minimum düzeyde tutarak kullanilabilecek bir
siniri vardir. Iste isletme kapasitesinin bu
siniri optimum kapasiteyi ifade eder.
76GERÇEK(FIILI)KAPASITE
Fiili kapasite, isletmenin herhangi, bir
dönemdeki fiili veya gerçeklesen üretim
kapasitesini ifade, eder. Normal kapasite, her
zaman için ulasilabilir üretim miktarini verir
ve bu açidan gerçekçi bir tam kapasitedir.
Ancak, isletmenin normal kapasitede çalismasini
gerektirmeyen veya bunu asmasi gerektiren
durumlar (örnegin, talep düzeyinin düsüklügü
nedeniyle daha az veya bazen de aksi bir durumda
daha yüksek üretim) söz konusu olabilir. Esasen
bir isletmenin her zaman normal kapasitede
çalismasi istisnai bir haldir.
Atil (Bos, Kullanilmayan) KapasiteIsletmenin
belirli bir dönemdeki fili veya gerçeklesen
üretim miktari (fiili kapasitesi) normal
kapasitesinin altinda ise aradaki fark atil
kapasiteyi gösterir. Atil veya kullanilmayan
kapasite, bos kapasite, aylak kapasite gibi
adlar da verilir.
77Özet
Girisimcilik özellikleri
- Is ve görevlere baglanma
- Belirsizlikle yasama becerisi ve orta düzeyde
risk alma - Firsatlari yakalama
- Objektif olma
- Geri bildirim ihtiyaci
- Iyimserlik
- Paraya olan tutum
- Proaktif yönetim
- Bagimsiz olma
- Basarma ihtiyaci
- Içsel kontrol odagi
78GIRISIMCILIGIN ÖNEMI
Özet
- Ekonomik büyüme ve issizlik sorunu
- Rekabet ortami
- Toplum menfaatleri
- Bireysel menfaatler
GIRISIMCILIGIN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI
Bagimsizlik -Basarma Duygusu -Sayginlik elde
etme -Kar elde etme -Kisisel gelisime olan katkisi
79GIRISIMSEL KARAR VERME SÜRECI VE GIRISIMCILIGI
ETKILEYEN FAKTÖRLER
Özet
- Yeni is kurma isteginde bireyin kültürü, alt
kültür, aile,ögretmenler, meslektaslar, arkadas
çevresi etkili olmaktadir. Ancak yeni bir sirket
kurmayi mümkün kilan ve bu anlamda etkileyici
unsurlar sunlardir - 1-Devlet
- 2-Alt yapi
- 3-Pazarlama
- 4-Rol modelleri
- 5-Finansal kaynaklar
- Bir ülkedeki girisimcilik düzeyini, etkileyen
faktörler kültür, altyapi, sosyal faktörler,
ekonomik faktörler, bilgi alt yapisi, finansman
olanaklari, teknoloji kapasitesi, piyasa yapisi,
bireysel özellikler, yasalar ve düzenlemeler
gibi çesitli unsurlara baglidir.
80KÜÇÜK ISLETMELER
Özet
- 1-Küçük Isletme Tanimi ve Çesitleri
- Küçük isletmeler, Türkiye gibi gelismekte
olan ekonomilerin bel kemigini olusturmaktadir.Eme
k yogun çalisan isletmelerden,teknoloji yogun
çalisan isletmelere kadar bir çok sektörde küçük
isletmelerin varligini görmek mümkündür.Büyük
isletme(modern isletme) tanimina bakildigi
zaman,çok iyi tanimlanmis özellikler
gösterirkenayni kolayligi küçük isletmeler
açisindan söylemek güçtür.
Ölçek büyüklügü olarak gerek ülkemizde gerek
diger ülkelerde ikili ya da üçlü siniflandirma
benimsenmistir. Ikili siniflandirma
söyledir -Küçük ve orta ölçekli isletme, -Büyük
isletme. Üçlü siniflandirmada ise su sekilde ele
alinmaktadir -Küçük ölçekli isletme, -Orta
ölçekli isletme, -Büyük isletme.
81Özet
- Küçük isletme taniminda bir takim nitel ve nicel
kriterler esas alinmaktadir. Isletme büyüklügünü
belirlemede kullanilan nicel ölçütler sunlardir - yillik satislar, yillik karlar, bilanço
büyüklügü, öz kaynak miktari,yatirim miktari ve
çalisan personel sayisidir.
- Isletme büyüklügünü belirlemede kullanilan nitel
ölçütler ise sunlardir Yönetim sekli,
hissedarlarin sayisi, sektördeki göreli durumu,
hukuki sekli ve bölgeye yönelik olup olmama.
Genellikle büyüklük saptamada ölçme kolayligi
açisindan nicel ölçütler daha çok
kullanilmaktadir.
82TÜRKIYEDE KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTE ISLETME TANIMI
Özet
- Sanayi ve Ticaret Bakanligi tarafindan AB
mevzuatina uyumlu KOBI tanimini iliskin kanun
tasarisi hazirlanmistir. Küçük ve orta büyüklükte
isletmelerin tanimi nitelikleri ve
siniflandirilmasi hakkinda yönetmelik taslagini
5. maddesinde AB esaslari ile uyumlu olarak
yapilan KOBI tanimi ve siniflandirilmasi söyledir
- 1-Mikro isletme On iki kisiden az çalisan
istihdam eden ve yillik net satis hasilati ve
/veya mali bilançosu bir milyon Yeni Türk
Lirasini asmayan isletmeler - 2-Küçük isletme Elli kisiden az çalisan istihdam
eden ve yillik net satis hasilati ve/veya yillik
mali bilançosu bes milyon Yeni Türk Lirasini
asmayan isletmeler - 3-Orta büyüklükteki isletme Iki yüz elli kisiden
az çalisan istihdam eden ve yillik net satis
hasilati ve/veya yillik mali bilançosu yirmibes
milyon Yeni Türk lirasini asmayan isletmeler
83KÜÇÜK ISLETMELERIN ÖNEMI
Özet
- 1-Issizlik ve Üretime Olan Katkilari
- 2-Bazi Endüstrilerde Önemli Bir Paya Sahiptir
- 3-Rekabet Potansiyeli
- 4-Diger
KÜÇÜK ISLETMELERIN SAHIP OLDUGU ÜSTÜNLÜKLER
-Esneklik -Nis Pazar -Hizli karar alma
süreci -Tüketicilerle direkt temas
84Özet
- Küçük isletmeler bu üstünlüklerine karsilik bazi
- Dezavantajlara da sahiptir
- a-)Küçük isletmeler bilgiye ulasmada bazi
sikintilara sahiptir - Rakipler,tedarikçiler,teknoloji ve ihracat
pazarlar hakkinda bilgi edinme zorluklari vardir. - Ulusal, uluslar arasi normlar, ithalat-ihracat
yapilan ülke gerekleri,ihracatta tüketicilerin
beklentileri konusunda bilgiye ulasma güçlükleri
vardir - b-)Çevre ile ilgili maliyetlerin katlanabilme
zorunlulugu vardir.
- c-)Finansal kaynaklara ulasabilmede güçlüklerle
karsilasmaktadir.Bu nedenle de yetersiz sermaye
ile çalismaktadir - d-)Insan kaynaklarinin kalitesi düsüktür.Kalifiye
elemanlari bünyesine almada sikintilar vardir - e-)Teknolojiden yararlanma olanaklari
sinirlidir.Küçük isletmelerin çogu sinirli
olanaklari sahip oldugundan dolayi,düsük
teknoloji ile çalismaktadir - f-)Sinirli yönetsel becerilere sahip olmasidir
85KAPASITE TÜRLERI
- Teorik(max) kapasite
- Normal(pratik) kapasite
- Gerçek(fiili)kapasite
- Aylak(bos)kapasite
- Zorlanmis kapasite
- Zorlanmis Kapasite Isletmelerin bazen
müsterilerin artan istemlerini karsilamak için - Standart çalisma süresini genisleterek
- Bakim sirasi gelismis olan makinelerin
bakimlarini bir süre erteleyerek - Hammadde güven stokunu kullanarak ya da ek
hammadde satin alarak, vb yaklasimlarla normal
kapasitenin üzerinde bir çalisma düzeyine
çikmalari sonucu ulasilan üretim düzeyine
zorlanmis kapasite denir.
86KAPASITE TÜRLERI
- Kapasite türleri asagidaki gibi gösterilebilir.
87Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
- Bir isletmenin üretebilecegi ürün miktarini yani
kurulu ölçegi ile ulasabilecegi üretim düzeyini
en düsük maliyetle elde edebilecegi kapasitedir.
Optimum kapasite kurulus ölçeginin bir
fonksiyonudur. - Optimum kapasite düzeylerinin belirlenmesinde
kisa dönemde artan ve azalan verimler kanunu uzun
dönemde ise ölçege göre artan sabit ve azalan
getiri sartlari etkili olmaktadir. - KISA DÖNEM iktisat teorisinde tüm üretim
faktörlerinin degistirilemedigi dönem olarak
kabul edilir. Belli bir sabit faktör üzerine
herbir degisken faktörün ilavesinin üretime
sagladigi katki bir önceki faktöre göre giderek
artar. Buna ARTAN VERIM denir. Faktör düzeyinin
asilmasi durumunda ise her ilave degisken faktör
bir önceki faktöre göre toplam üretimi daha az
artirir. Buna da AZALAN VERIM denir. Belirtilen
bu iki olay birlikte ARTAN VE AZALAN VERIMLER
KANUNU olarak bilinir.
88Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
- UZUN DÖNEM Production in the long run
- tüm üretim faktörleri degistirilebilmektedir. Bu
degisme , isletme ölçeginde bir degismeyi ifade
eder. Üretim ölçeginde meydana gelen degismeler
sonucu üretim miktarinda meydana gelen
degismelere ÖLÇEGE GÖRE GETIRI denilmektedir.
Üretim miktariyla yakindan ilgili olan bu ölçek
degismeleri üretim miktarini hep ayni yönde ve
ayni oranda degistirmez. Bütün üretim faktörleri
birlikte ve ayni oranda degistirildiginde üç
çesit ölçege göre getiri durumu ortaya çikar - ÖLÇEGE GÖRE SABIT GETIRI
- ÖLÇEGE GÖRE AZALAN GETIRI
- ÖLÇEGE GÖRE ARTAN GETIRI
89Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
- Ölçege göre getiri durumlarini sekil yardimiyla
açiklayacak olursak
Üretim faktörlerindeki isgücü-toprak artisi
toplam üretimi de ayni yönde ve ayni oranda
artirmistir. Ölçege göre sabit getiri söz
konusudur. F egrisi pozitif egimli ve dogrusaldir.
90Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
Üretim faktörlerindeki artis toplam üretimi daha
fazla artirmistir. Ölçege göre artan getiri söz
konusudur. G egrisi bu yüzden pozitif egimli ve
disbükey bir seyir izlemektedir.
91Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
Üretim faktörlerindeki artis toplam üretimi daha
az artirmistir. Ölçege göre azalan getiri söz
konusudur. H egrisi de bu yüzden pozitif egimli
fakat azalarak artan veya içbükey bir seyir
izlemektedir.
92(No Transcript)
93Optimum kapasite ve uygun kurulus ölçeginin seçimi
KOM kisa dönem ortalama maliyet egrisinin
herbiri belli bir üretimi(Q1 ve Q2üretim
düzeyleri) minimum bir maliyetle gerçeklestirecek
bir tesisi temsil etmektedir. Firma gelecekteki
üretim miktarini göz önünde bulundurarak bu
tesislerden birini seçecektir.
94- Herbir KOM egrisine optimal oldugu noktada teget
olan ölçege göre artan ve azalan getiriden dolayi
U biçimli uzun dönem ortalama maliyet (UOM)
egrisi ise firmanin istedigi herhangi bir tesisi
kuracagi zaman her üretim düzeyinin en düsük
ortalama maliyetini göstermektedir. UOM egrisine
min. Oldugu noktada teget olan KOM2 ile
gösterilen ikinci tesis tam kapasitenin söz
konusu oldugu, birim maliyetlerin olabilen en
düsük düzeylere çekildigi optimum çaptaki tesisi
ifade eder. - Isletmenin yapisina, büyüklügüne ve amaçlarina en
uygun düsen üretim miktarina OPTIMUM KAPASITE
denir. Bu kapasite öyle bir noktada
gerçeklesmelidir ki o noktada üretim maliyetleri
en düsük, üretim miktari en yüksek, üstelik
üretilen malin tümü satilmis olmalidir.
Isletmeler için optimal kapasite bulunduklari
sektörün kapasitesine göre belirlenmelidir.
95BASABAS NOKTASI ANALIZI
- Isletme kapasitesinin belirlenmesinde
yararlanilan bir baska grafik araç ise Basabas
Noktasi Analizidir. Bu analiz hangi
üretim(kapasite) düzeyinde isletmenin karsiz
hangilerinde ise zarar ve kar durumunda olacagini
ortaya koyan bir kapasite belirleme aracidir. - "Maliyet-Kâr-Hacim Analizi" veya "Kâra Baslama
Noktasi Analizi" de denir. - Isletmelerin maliyetlerinin üretim miktari ile
Iliskili olmasi ve fiyatin genellikle isletme
disinda "piyasa" dedigimiz ortamda olusmasi,
isletme yöneticilerinin belirli bir fiyatla
satilacak ürünlerin, hangi üretim (ve satis)
düzeyinde ne kadar kâr birakacagi konusunda bir
çalisma yapmalarini gerektirir. Piyasa fiyatini
etkileyebilecek güçteki isletmeler bile bu
çalismayi yapacak hangi üretim (ve satis)
düzeyinde, ne fiyatla satis yaparlarsa en kârli
durumda olacaklarini bilmek isterler.
Fiyatlandirma, üretim seviyesini belirleme veya
yeni ürünler çikarma konusunda verilecek
kararlar, bu tür irdelemeleri gerekli kilar.
96Basabas Noktasi Analizinin dayandigi varsayimlar
sunlardir
- a) Maliyetler açikça sabit ve degisken olarak
siniflandirilabilirler. Ya da karma maliyetlerin
(hem sabit, hem de degisken maliyetlerden olusan)
sabit ve degisken kisimlari belirlenebilir - b) Sabit maliyetler kesinlikle satis tutariyla
birlikte degismez. Yani satis düzeyinden
etkilenmezler. Degisken maliyetler ise kesinlikle
satis düzeyinden etkilenirler - c) Satis hacmi degisse de, birim basina satis
fiyati degismemektedir - d) Satis karisimi (Isletmenin ürün çesitleri ve
toplam üretim içindeki paylari) sabit
kalmaktadir - e) Üretim isletmeleri için Üretim Miktari'nin
tamami satilmis olacaktir. Dönem sonu mamul stoku
yoktur - f) Her çesit satin alma fiyati sabittir
- g) Isletmenin verimliligi degismemektedir
- h) Maliyetler üzerinde yalnizca üretim veya
satis miktarinin etkisi bulundugu kabul
edilmektedir. Maliyetlere çok baska etkenler de
etki eder. Fakat Basabas Noktasi Analizlerinde
olay basitlestirilmcktedir. Bir anlamiyla bu
analiz statiktir. Is hayatindaki dinamik etkiler
gözönüne alinmaz.
97- TG, üretim ve satisla birlikte gelir elde
edilmeye baslanacagi için orijinden
baslayarak,üretim ve satis miktari arttikça
ürünün fiyati ile dogru orantili olarak artan,
Toplam Geliri gösteren dogrusal bir egridir. - TM ise, üretim miktari ile iliskili olmayan
üretim olsun veya olmasin katlanilan sabit
maliyetlerden dolayi orijinden daha yukaridan
baslayarak üretim miktari ile iliskili olarak
degisen, degisken maliyetlerle orantili olarak
artarak dogrusal bir seyir takip eden Toplam
Maliyeti göstermektedir.
98- TM ve TG egrilerinin kesistigi nokta Basabas
noktasi olup (Q1 üretim düzeyi), bu üretim
düzeyinde gelir ve gider esittir. Bu üretim
düzeyinin üzerinde kar altinda ise zarar
sözkonusudur. Isletme kar edilen bölgede yer
alacagi bir kapasite düzeyi(Q1den fazla) ile
çalismak durumundadir. - Basabas noktasi üretim miktari, maliyet
kalemlerinin bilinmesi halinde asagidaki formül
ile hesaplanir.
99ISLETMELERIN AMAÇLARI
- Isletmenin amaci ulasmak istedikleri hedefleri
belirleyen planlarin kapsamini ortaya koyar.
Belli faaliyetleri gerçeklestirerek ulasmak
istenen durumlardir. - Büyük olsun küçük olsun bütün isletmelerin amaci
ekonomik mallari üretmek ve/veya pazarlamaktir.
Buradan hareketle her bir isletmenin amacinin kar
elde etmek oldugunu söyleyebiliriz. - Isletmelerin genel kabul görmüs amaçlari
arasinda - Uzun dönemde kar elde etme
- Topluma hizmet sunma
- Bagimsiz olma ve prestij saglama
- Ömrünü sürekli kilma
100ISLETMENIN HUKUKSAL YAPISI VE TÜRLERI
- Isletmeler açisindan amaca uygun bir hukuki
yapinin seçimi ve ona sahsiyet kazandirmak
önemlidir.
- GIRISIMCILER ISLETMENIN HUKUKI YAPSINI SEÇERKEN
ASAGIDAKI FAKTÖRLERE DIKKAT ETMEK
DURUMUNDADIRLAR. - 1- Vergi
- 2-Sorumluluk
- 3-Kurulus sermayesi gerekleri
- 4- Kontrol
- 5-Isletme amaçlari
- 6-Yönetim basari Planlari
- 7-Maliyet
101HUKUKI SEKILLERI BAKIMINDAN ISLETMELER
- 1- Özel Isletmeler
- 2- Kamu Isletmeleri
- 3- Yabanci Sermayeli Isletmeler ,
- olmak üzere 3 ana isletme grubu bulunmaktadir.
- Bunlar da kendi içinde siniflara ayrilmaktadir.
- 1-ÖZEL ISLETMELER
- A-Tek kisi Isletmeleri
- B-Sirketler
- a-Adi sirketler
- b-Ticaret Sirketleri
- 1-Sahis Sirketleri
- Kolektif Sirketler
- Komandit Sirketler
- 2-Sermaye Sirketleri
- AnonimSirket
- Limited Sirket
- Sermayesi Paylara Bölünmüs Komandit Sirketler
- C-Kooperatifler
1022-KAMU ISLETMELERI
- Katma bütçeli isletmeler
- Döner sermayeli isletmeler
- Yerel yönetim isletmeler
- Kamu Iktisadi tesebbüsleri (KITler).
- Iktisadi devlet tesekkülleri (IDT)
- Kamu Iktisadi Kuruluslari (KIK).
3- YABANCI SERMAYELI ISLETMELER
- Sermayesinin tamami veya 51 lik kismi yabanci
girisimcilere ait olan isletmelerdir.
103HUKUKI SEKILLERI BAKIMINDAN ISLETMELER
- Her ülkede isletmelerin çesitli yönlerden bagli
kalacaklari hususlar bazi kanunlarla
düzenlenmektedir. Ülkemizde bunlar - Türk Ticaret kanunu (TTK),
- Borçlar kanunu
- Kooperatifler kanunu
- Vergi kanunu
- Diger bazi kanunlar Türk Medeni Kanunu, is
kanunu, bütçe kanunu, vb.dir. - Daha önce yapilan siniflandirma kapsamina giren
özel isletme çesitleri ve tanimlari su sekildedir
104SAHIS ISLETMELERI VE HUKUKSAL YAPISI
- Oldukça eskilere dayanan kurulmasi basit olan
isletme türüdür. - Isletmenin tek sahibi vardir. Bu nedenle isletme
sahibi isletme faaliyetleri konusunda her türlü
karari alir, uygular ve denetler. Ortaya
çikabilecek isletme riskleri tümüyle kendisine
aittir. - Kurulusu kisinin isletme kurma istegi bagimsiz
çalisma istegi, küçük sermayesini degerlendirme
istegi, baska alternatifin olmamasi, miras, vb.
olabilir. - Sahis isletmelerinin bu risklere karsin birtakim
üstünlükleri de vardir. Bunlar - Kurulmasi kolaydir
- Yetkiler isletme sahibi olan kiside toplanmistir.
- Faaliyetlerde gizlilik vardir.
- Kar bir tek elde toplanir.
- Esnek bir yapiya sahiptir.
- Kredi bulma imkanlari vardir.
105SAHIS ISLETMELERI VE HUKUKSAL YAPISI
- Sahis isletmelerinin bu üstünlüklerinin yanisira
hukuki yapidan ötürü isletme sahibine getirdigi
birtakim dezavantajlar da vardir. Bunlar - Büyümeleri sinirlidir.
- Örgüt yapisi gelismemistir.
- Isletmenin devami belirsizdir.
- Isletmenin tüm borçlarina karsilik sorumluluk
sözkonusudur. - Sahis isletmeleri az sermaye ile
kurulabildiginden küçük isletmeler için en uygun
hukuki yapi oldugu uygulamada görülen bir
gerçekliktir. Bununla beraber isletmenin hukuki
yapisi o isletmenin büyüklügü veya küçüklügünün
bir ölçüsü degildir. Sahis isletmesi olan büyük
sermayeli isletmeler de vardir.
106SIRKETLER
BORÇLAR KANUNUNA GÖRE BIR ISLETMENIN
SIRKETOLABILMESI IÇIN GEREKEN HUSUSLAR ASAGIDAKI
GIBIDIR
- Sirketi kuranlarin sayisi birden fazla olmalidir.
- Ortak bir amaç olmalidir
- Ortak amaca ulasmak için ortaklar arasinda bir
anlasma olmalidir - Belirlenen hedefe ulasmak için para, mal veya
emek, sermaye olarak konmalidir - Bu tip sirketler Borçlar kanununda adi sirketler
olarak tanimlanir.
107SIRKETLER
- Ortak ekonomik amaç ve çikarlari gerçeklestirmek,
ya da belli bir ekonomik amaç ve çikarin geregi
olarak birden çok kisilerin emek ve sermayelerini
bir araya getirmeleriyle kurulan isletmelere
sirket denir. Bir ortakligin varligindan söz
edilebilmesi için asagidaki niteliklerin
bulunmasi gereklidir.
- Ortakligi olusturan kisiler birden fazla
olmalidir. Bu kisiler gerçek veya tüzel kisi
olabilir. Bu kisilere ortak, hissedar, serik veya
pay sahibi denir. Ortak bir amacin bulunmasi
gereklidir. Ortak amaca ulasabilmek için
ortaklar arasinda bir anlasma bulunmalidir.
Sirketin amacina ulasabilmesi için ortaklarinin
mal ve emeklerini sermaye olarak sirkete
getirmelidir.
108- Türkiye yasalarina göre sirketler temelde ikiye
ayrilir kisi (sahis) sirketleri ve sermaye
sirketleri. - Sahis sirketleri
- Adi sirket
- Kollektif sirket
- Komandit sirket
- Sermaye sirketleri
- Sermayesi paylara bölünmüs komandit sirket
- Limited sirket
- Anonim sirket
109YUKARIDA AÇIKLANAN NITELIKLERE SAHIP OLAN
ISLETMELER BORÇLAR KANUNUNDA "ADI ORTAKLIKLAR
OLARAK INCELENIRLER. BUNLARIN DISINDA TICARET
KANUNU DA KIMI ORTAKLIK TÜRLERINI VE ONLARIN
ÇALISMALARINI DÜZENLER. BU SIRKETLERE ISE "
TICARET SIRKETLERI " DENILMEKTEDIR. BU NEDENLE ,
HUKUKI YAPILARI AÇISINDAN SIRKETLER IKIYE
AYRILIRLAR.
1. ADI SIRKETLER Iki veya daha çok kisinin bir
araya gelerek is yapmasi durumlarinda adi sirket
söz konusu olmaktadir. Borçlar kanununa göre her
ortak para, alacak veya baskaca mal veya emek
olarak da bir sermaye koymakla yükümlüdür. Sirket
sözlesmesi yazili ya da sözlü olabilir. Bu tür
sirketlerin tüzel kisilikleri yoktur.
1101. ADI SIRKETLER
- Adi sirketin kurulusu kaninca bir sekle
baglanmistir. Ister gerçek, ister tüzel kisi
olsun, ortaklarin sirket kurmak konusunda
anlasmalariyla sirket kurulmus olur. - Adi sirketlere Borçlar Kanununun 520 541
arasindaki maddeleri uygulanir. - Kazanç veya zarar ortaklar arasinda daha önceden
belirtilen oranlarda veya esit olarak dagitilir.
Bütün ortaklar sirketin yönetiminde yetki
sahibidir. Ancak bu yetki bir veya birkaç ortaga,
ya da disaridan seçilecek birine devir
edilebilir. Üçüncü kisilere karsi ortaklar
sinirsiz ve zincirleme sorumludur. Kurulus
anlasmasinin aksine bir hüküm yoksa, ortaklardan
birinin ölmesi ile ortaklik sona erer. Adi
sirketi ticaret ortakliklarindan ayiran en önemli
özellikler sunlardir.
1111. ADI SIRKETLER
- Adi sirketi ticaret ortakliklarindan ayiran en
önemli özellikler sunlardir.
- Adi sirketin tüzel kisiligi yoktur. Adi
sirketler borçlar kanununun hükümlerine
tabidir. Adi sirket ticaret siciline sirket
olarak kayit olmaz Adi sirket bir ticaret
ünvani almak zorunda degildir..
112ADI SIRKETLERDE SERMAYE
- Ortagin getirdigi sermaye, Sermaye Payi,
Katilma Payi, Istirak Hissesi olarak
adlandirilir ve ortaklarin sermaye payinin
birbirine esit ol