SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

1
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• BAHAGIAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN
• KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
• MALAYSIA

2
APLIKASI KEMAHIRAN MAKLUMATmelaluiPUSAT SUMBER
SEKOLAHdalamPENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
3
PENGENALAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
PERPUSTAKAAN SEKOLAH
Bahan pengajaran dan pembelajaran
Perkhidmatan perpustakaan dan maklumat
BUDAYA MEMBACA
PEKERJA DAN PEMIMPIN BERJAYA
4
SKOP
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Pemasalahan
• Konsep
• Rasional
• Kemahiran Maklumat
• Punca Sumber Pencarian
• Program Kemahiran Maklumat di PSS

5
SKOP
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Meningkatkan PSS melalui PP
• Aktiviti-Aktiviti menggalakkan penggunaan PSS
• Aktiviti galakkan lain
• Kesimpulan dan Penutup
• Sesi soalan dan jawapan

6
PEMASALAHAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Buta Maklumat (Information Illiterate)
• Tidak suka membaca
• Tidak tahu mengakses maklumat
• PSS perlu ada objektif dan matlamat untuk
• Membantu pelajar
• Membantu guru-guru
• Menyokong konsep sekolah bestari
• Memberi kemahiran perpustakaan
• Memberi kemahiran IT
• Memupuk tabiat membaca

7
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
PSS
Learning educational technology centre
Bilik
Menyediakan koleksi bahan dan pembacaan
Institusi pasif
8
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
PSS
Era IT
Agen mengubah rakyat ke arah celik maklumat dan
ilmu pengetahuan
9
INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP

• Membina ilmu agama
• Berkomunikasi
• Berbahas
• Bertutur dengan lancar
• Membuat bandingan
• Meramal
• Berfikir secara kritikal
• Memberi pelbagai contoh

10
INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP

• Memberi contoh terkini
• Membuat keputusan
• Menjadi bebas
• Berani bercakap
• Berani, enhadi apa-apa situasi topik dan krisis
• Percaya diri sendiri
• Tidak hipokrit
• Berfikiran terbuka

11
PSS YANG UNGGUL
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP

• Kemudahan fizikal
• Pelbagai jenis maklumat
• Sistem pentadbiran dan pengurusan yang teratur
• Kakitangan yang terlatih
• Dasar yang standard
• Pelbagai jenis perkhidmatan sokongan

12
RASIONAL
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Education in Malaysia therefore has to
incorporate the latest trends in education to
meet national needs. Assessment has to change in
order to support and reinforce these changes to
ensure effective teaching and learning.
13
RASIONAL
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
CIRI-CIRI YANG PERLU DICAPAI OLEH SETIAP PELAJAR

• Berfikiran secara kritikal
• Membaca sepanjang hayat
• Tinggi jati diri
• Maya maklumat
• Berpengetahuan dan mempunyai kebijaksanaan
  (wisdom)
• Mahir teknologi maklumat

14
RASIONAL
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
CIRI-CIRI YANG PERLU DICAPAI OLEH SETIAP PELAJAR

• Berinovatif dan menghasilkan reka cipta
• Berani berkomunikasi
• Berciri global/glokal
• Bertanggungjawab sosial
• Adil dan tidak hipokkrit
• Membuat keputusan yang saksama
• Boleh membuat keputusan sendiri

15
RASIONAL
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
CIRI-CIRI YANG PERLU DICAPAI OLEH SETIAP PELAJAR

• Mengikut perkembangan semasa
• Menyumbang terhadap maklumat pembangunan negara
• Membuat penyelidikan

16
KEMAHIRAN MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Siapakah yang perlu memainkan peranan utama untuk
mengatasi masalah buta literasi maklumat ?
SEKOLAH
IPT
ATAU
17
Kemahiran maklumat
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Kemahiran yang diperlukan untuk menghadapi dunia
  berasaskan maklumat.
• Kemahiran yang dimaksudkan adalah kemahiran yang
  membolehkan seseorang mengakses, menilai dan
  menggunakan maklumat dari sumber yang berbagai
  untuk memenuhi keperluan maklumat.

18
KOMPONEN MODEL LITERASI MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Proses pemikiran pencari maklumat kenapa
  maklumat diperlukan?
• Proses penyelidikan menentukan keperluan
  maklumat
• Strategi pencarian kaedah yang akan digunakan
  untuk mendapat maklumat.

19
Terminology of information literacy

• Started as
• Library orientation
• Library instruction
• Bibliographic instruction
• INFORMATION LITERACY

20
KOMPONEN KEMAHIRAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Kitaran maklumat penghasilan, penyebaran,
  perolehan, pemerosesan, penyimpanan dan
  penggunaan.
• Penilaian maklumat kewibawaan, kesahihan,
  kejituan, kesesuaian.
• Menganalisis mengsintesis maklumat
• Pengolahan dan penyampaian maklumat

21
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
ELEMEN DALAM BUDAYA KEMAHIRAN MAKLUMAT
22
PERKARA-PERKARA YANG PERLU DILAKSANAKAN OLEH PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Pelaksanaan program kemahiran maklumat
• Pengetahuan
• Kemahiran mencari maklumat
• Pendokumentasian.
• Faham menggunakan dokumen
• Aplikasi dan akses kepada maklumat

23
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Kemahiran Maklumat
Bersepadu (KMB)
24
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
PENGENALAN
Model pengajaran Michael Eisenberg dan Bob
Berkowitz (1998)

• Model Enam Kemahiran Besar (The Big 6 skills
  information problem-solving approach to library
  and information skills instruction) cara
  menyelesaikan masalah yang berkaitan dengan
  kemahiran maklumat

25
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
ENAM KEMAHIRAN BESAR
1. Menentukan
2. Mencari
3. Memilih
4. Menggunakan / Menguruskan
5. Menyampaikan
6. Menilai Kembali
26
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MENENTUKAN
1. Pelajar perlu memikir dan menentukan tajuk
kajian
2. Untuk memulakan pembelajaran, pelajar harus
menentukan apa yang ingin mereka pelajari dan
capai
27
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MENCARI
1. Pelajar perlu mencari tempat atau kawasan
kajian yang sesuai
2. Pelajar juga perlu mencari mencari
sumber-sumber rujukan yang bersesuaian
28
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MEMILIH
1. Ia membolehkan pelajar menumpukan pada bahan
yang khusus dan menepikan bahan- bahan yang
kurang sesuai
2. Pelajar akan dapat lebih fokus pada bahan
yang bersesuaian dengan tajuk kajian dan
matlamat yang telah ditetapkan
29
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MENGGUNAKAN / MENGURUSKAN
1. Ia melibatkan proses pelajar menukarkan
data-data yang telah diperolehi kepada apa yang
boleh digunakan
2. Proses ini menjadikan maklumat itu sebagai
suatu pengetahuan kepada pelajar
30
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MENYAMPAIKAN
1. Maklumat dan pengetahuan yang telah diperolehi
boleh disampaikan kepada sesiapa dalam format
yang sistematik seperti

• folio
• buku skrap
• catatan nota
• dalam diskette
• transperensi dll

31
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
MENILAI KEMBALI
1. Satu refleksi ke atas apa yang telah dilakukan
2. Pelajar menilai kembali apa yang telah dibuat
untuk mengetahui kekuatan dan kelemahannya
3. Pelajar boleh membaiki diri , kajian dan
pengetahuan seterusnya
32
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
DAPATAN
1. Jabatan Pendidikan New South Wales, Australia
mengamalkan pendekatan ini.
2. Dawson Kallenberger (1988) mendapati

• pelajar menambah ilmu mereka
• pelajar tahu menggunakan sumber maklumat
• pelajar dapat memproses maklumat dengan
  berkesan
• pelajar yakin menggunakan maklumat yang
  diperolehi

33

SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
BENTUK SUMBER MAKLUMAT
BERCETAK Contohnya buku (monograf),terbitan
berkala (jurnal, majalah, suratkhabar), laporan
dan lain-lain lagi.
TIDAK BERCETAK Bahan media (filem, video, kaset,
disk laser), mikrofom (mikrofilem, mikrofis),
pita magnetik dan lain-lain.
ELEKTRONIK Boleh di akses secara on-line dan
off-line. Contoh sumber maklumat ialah
pangkalan data NSTP on-line, cakera padat,
Internet dan lain-lain
34
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KATALOG
CD-ROM DATABASES
ABSTRAK
ATLAS
PATEN
PUNCA SUMBER PENCARIAN
JOURNAL
KAMUS
BIBLIOGRAFI
INTERNET
KERTAS SEMINAR
INDEK
DIREKTORI
35
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
SUMBER-SUMBER MAKLUMAT
1. SUMBER PRIMER
Sumber ini merupakan dokumen yang
mempamerkan idea asal yang belum ditapis. Ia
wujud dari rekod asal penyelidikan samada
individu atau kumpulan.
Sumber primer mempunyai ciri-ciri berikut -
1. Merupakan penemuan baru atau ilmu pengetahuan
baru 2. Melaporkan penyelidikan yang asli 3.
Memberi ulasan baru atau intrepretasi yang
berbeza kepada ilmu pengetahuan yang
terdahulu Sumber primer sukar dicapai kerana
tidak disusun dan disenarai dengan sempurna
atau berada di merata tempat. Sumber-sumber
ini ada yang diterbitkan dan ada yang tidak
diterbitkan.
36
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Contoh sumber primer yang diterbitkan -
1. Terbitan berkala/Terbitan bersiri/Jurnal 2.
Laporan penyelidikan 3. Penerbitan
kerajaan/Penerbitan rasmi 4. Paten 5. Piawaian 6.
Disertasi/Tesis (jika diterbitkan sebagai
artikel/buku) 7. Proseding konferen
Contoh sumber primer yang tidak diterbitkan -
1. Kertaskerja (seminar, konvensyen, persidangan
dll.) 2. Fail syarikat 3. Fail peribadi 4. Surat
menyurat 5. Diari, memo 6. Temuramah 7.
Lukisan 8. Rakaman Radio
37
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
2. SUMBER SEKUNDER
Ianya merupakan bahan-bahan yang disusun dan
diterbitkan semula dalam bentuk yang
berlainan berdasarkan maklumat-maklumat dan
dokumen dari sumber pertama
Ciri-ciri sumber sekunder - 1. Ia bukan
maklumat atau ilmu pengetahuan baru 2. Ia
menyusun sumber primer dengan lebih sistematik
supaya senang di akses. 3. Ia lebih
merupakan penilaian, komen, ringkasan dll
terhadap penyelidikan seseorang mengenai sesuatu
perkara dan sebagainya. 4. Ianya wujud
dalam format bercetak dan tidak bercetak
38
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Contoh Sumber-Sumber Sekunder -
1. Terbitan berkala/Terbitan Bersiri/Jurnal -
ianya memberi laporan tentang perkembangan
sumber primer. 2. Perkhidmatan Indek dan
Abstraks 3. Ulasan (Review) 4. Buku
teks/Monograf 5. Buku panduan 6. Jadual 7.
Pangkalan data (Databases) dll.
39
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
SUMBER TERTIARI
Sumber ini dihasilkan bagi membantu,
mengesan sumber primer dan sekunder dalam
mendapatkan kembali maklumat dari kedua-dua
bahan-bahan tersebut. Dengan kata lain, sumber
ini merupakan alat panduan kepada sumber lain.
Contoh Sumber Tertiari - 1. Buku tahunan 2.
Direktori 3. Bibliografi kepada Bibliografi 4.
Panduan kepada perpustakaan 5. Panduan kepada
organisasi 6. Panduan kepada penerbitan dll.
40
Program Kemahiran Maklumat di PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Memperkenalkan kemahiran maklumat
• Memberi kemahiran maklumat
• Mempertingkatkan kemahiran maklumat
• Menyediakan program kemahiran tambahan
• Perkhidmatan secara individu di meja maklumat
• Orientasi untuk pelajar baru
• Arahan bibliografik penggunaan PSS dan alat-alat
  bibliografik
• Klinik maklumat
• Program outreach

41
Langkah-langkah meningkatkan PSS melalui proses
PP
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Dasar yang menyeluruh
• Pelajar dan guru dilatih menggunakan PSS dalam
  PP
• Latihan penggunaan PSS
• Program kesedaran
• Merancang menggunakan PSS dalam semua
  matapelajaran
• Merancang program menggalakkan penggunaan PSS

42
Peranan Guru Penyelaras PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Pengurus dan pengelola bahan sumber
• Pakar dalam pengurusan
• maklumat

43
Senario PSS Abad 21
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Laporan tahunan Peta Dunia Laser disc Memo
Guru Geografi
Pelajar Tingkatan 4
Guru Penyelaras PSS
CD-ROM Internet Buku Pita Video
Pusat Sumber Sekolah
44
Penambahan Nilai Bahan Sumber
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Pembelajaran berasaskan pelbagai sumber

45
Bahan bercetak bahan pandang dengar
digabungkan dengan sumber berasaskan komputer
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
46
CONTOH PERISIAN CD-ROM

47
Buku Elektronik
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Mudahalih Mudah guna Skrin sentuh
Internet Perisian aplikasi Kalendar Pengurusan
48
Buku Elektronik
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Keseluruhan kandungan
• buku dimasukkan ke dalam CD
• Interaktif
• Mudah dirujuk

49
Buku Elektronik
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Menambah nilai buku cerita

• Ciri-ciri multimedia
• Metafora, animasi,video, audio

Nilai ilmu Nilai murni
50
Projek Kajian Sekolah Penghasilan Buku Skrap
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Buku Skrap
• gambar-gambar
• teks
• lukisan grafik

Lawatan Kajian

• Perisian aplikasi
• pemerosesan
• perkataan
• Hamparan kerja
• Pangkalan data
• Grafik dll

VR
(Klik)Contoh VR KLCC
51
Video Pendidikan
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
ASTRO
TV
VHS
Video Capture Card
TV Capture Card
KOMPUTER
Video CD
52
Audio Pendidikan
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Radio Pendidikan di Internet
• Audio di bilik darjah
• Muzik
• Nyanyian
• Lakonan drama

53
Audio Pendidikan
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Pita Kaset Piring Hitam Pita Reel
Audio CD
Pemain kaset/CD
Audio CD Recorder
Punca media
CDRW
54
AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Penyediaan prasarana
• Pondok bacaan
• Taman bacaan
• Laluan ilmu
• Sudut-sudut ilmu
• Laman bicara/pidato

55
AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• 2. Aktiviti menggalakkan penggunaan koleksi bahan
  bercetak
• Aktiviti promosi melalui pameran
• Aktiviti peminjaman dan pemulangan
• Program banci bacaan

56
AKTIVITI GALAKKAN LAIN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Mengadakan program mingguan
• Mengadakan Minggu PSS
• Aktiviti sumber hunt
• Menukar bahan bacaan kepada bentuk grafik
• Mengadakan ceramah yang menarik
• Mencipta lagu dan puisi akademik

57
AKTIVITI GALAKKAN LAIN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Bengkel kemahiran membaca dan mencari maklumat
• Bengkel kemahiran rujukan
• Bengkel kemahiran perpustakaan
• Bengkel penghasilan bahan
• Aktiviti syarahan, pidato, bahas, diskusi dan
  lain-lain

58
KESIMPULAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN

• Peranan PSS telah berubah
• Ia mesti menjadi pusat maklumat
• Nadi rangkaian maklumat sesebuah sekolah
• Menyediakan akses kepada pelbagai sumber
  pengajaran dan pembelajaran
• Membantu pelajar menjadi pembelajar sepanjang
  hayat (life-long learner)
• PSS yang berkesan dapat memperkukuhkan pengajaran
  dan pembelajaran
• Khidmat sempurna dalam kemahiran maklumat

59
SESI SOALAN JAWAPAN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
60
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Sekian Terima Kasih