PLAZMA%20LIPIDLERI%20VE%20ATEROSKLEROZ%20II - PowerPoint PPT Presentation

Title: PLAZMA%20LIPIDLERI%20VE%20ATEROSKLEROZ%20II


1
PLAZMA LIPIDLERI VE ATEROSKLEROZ II

• Dr. Mustafa ALTINISIK
• ADÜTF Biyokimya AD
• 2009

2
HDL-Kolesterol tayini
Serumdaki VLDL, LDL ve varsa silomikronlar
çöktürülür. Üstte kalan süpernatanda kolesterol
tayini yapilir. Bu kolesterol HDL-kolesteroldür. S
erum trigliserid konsantrasyonu 400 mg/dLyi
geçtigi durumlarda HDL disindaki lipoproteinlerin
çökmesi yetersiz olur ve sonuçlar hatali yüksek
çikar. Bu durumda numune ½ oraninda dilüe
edildikten sonra çalisilmalidir. Çöktürmesiz
HDL-Kolesterol tayin yöntemleri de
gelistirilmistir.
3
VLDL-Kolesterol tayini
VLDL, en iyi ultrasantrifüjle tayin edilir.
Fakat asagidaki formülle de hesaplanabilir VLDL
Trigliserid/5
4
LDL-Kolesterol tayini
LDL-kolesterol, hazir ticari kitlerle tayin
edilir. Serum trigliserid konsantrasyonunun 400
mg/dLden düsük oldugu durumlarda Friedewald
formülüyle hesaplanabilir LDL-kolesterolTotal
kolesterol-(TG/5)-(HDL-kolesterol)
5
Lipoprotein elektroforezi
Aç karnina yapilan lipoprotein elektroforezinde
lipoproteinler, alfa, prebeta ve beta olmak üzere
üç banda ayrilirlar.
6
Lipid metabolizmasi bozukluklari
Kan lipid düzeyi lipidemi veya lipemi
tabirleriyle ifade edilir. Kan lipidlerinin
normal sinirlarda olmasina normolipidemi, normal
sinirlarin üzerinde olmasina hiperlipidemi,
normal sinirlarin altinda olmasina hipolipidemi
denir.
7
Lipoproteinlerin normalden fazla olmasina
hiperlipoproteinemi, normalden düsük olmasina
hipolipoproteinemi denir. Lipid depo
hastaliklarina lipidoz, lipidlerin vücutta
anormal dagilimina lipodistrofi
denir. Mukolipidoz, hem mukopolisakkaridoz hem de
sfingolipidozda ortak olan nitelikleri bir araya
getiren hastaliklardir.
8
Hiperlipidemiler (hiperlipoproteinemiler)
-Primer hiperlipidemiler -Sekonder
hiperlipidemiler
9
Primer hiperlipoproteinemiler
Primer hiperlipidemiler, birkaç sekilde
siniflandirilabilirler A) Hiperkolesterolemi,
hipertrigliseridemi, karisik hiperlipidemi B)
Fredrickson (WHO) siniflandirmasi Tip I-V
hiperlipoproteinemiler C) Genetik siniflandirma
Ailesel hiperkolesterolemi, ailesel
hipertrigliseridemi
10
Tip I hiperlipoproteinemi (hipersilomikronemi)
Nadir görülür. TG seviyesi kolesterol
seviyesinden çok yüksektir. 14 saat aç birakilan
hastanin tüpteki plazmasinda kremali bir tabaka
olusur. Elektroforezde serumun tatbik yerinde
silomikron bandi çikar.
11
Tip IIa hiperlipoproteinemi (familyal
hiperkolesterolemi)
Oldukça yaygin olup toplumun 0,2sini
etkiler. Plazmada silomikron görülmez.
Trigliserid normal, kolesterol artmistir.
LDL-kolesterol artmistir. LDL karaciger
tarafindan alinmadigi için, fazla LDL özellikle
makrofajlar tarafindan alinir bu da
ateroskleroza neden olur.
12
Tip IIb hiperlipoproteinemi (familyal kombine
hiperlipidemi)
Plazma lipemiktir, fakat krema görülmez. Trigliser
id, total kolesterol, LDL-kolesterol ve VLDL
yüksektir. Elektroforezde prebeta bandlari
kalindir. Koroner kalp hastaligi riski çok
yüksektir ve 25-40 yaslarinda baslar.
13
Tip III hiperlipoproteinemi (mikst hiperlipidemi,
dis-beta lipoproteinemi)
5000 kiside 1 görülür. Plazmada krema tabakasi
vardir. TG ve kolesterol degerleri artmis olup
oranlari yaklasik 1dir. Özellikle IDL artisi
vardir, silomikron artiklari da
fazladir. Elektroforezde genis bir beta bandi
bulunur (genis beta hastaligi) Ateroskleroz riski
vardir.
14
Tip IV hiperlipoproteinemi (familyal
hipertrigliseridemi)
Diabetes mellitus, kronik böbrek yetmezligi,
sismanlik ve alkolizm sekonder sebeplerdir. Plazma
bulanik, kolesterol düzeyi yüksektir Asiri
üretim sonucu VLDL artmistir. Apo B-100 düzeyi
yüksektir. Koroner kalp hastaligi riski artmistir.
15
Tip V hiperlipoproteinemi (endojen ve eksojen
hipertrigliseridemi)
Tip I ve IVün ayni anda görülmesidir. HDL ve LDL
düsükken kolesterol ve trigliserid düzeyleri
yüksektir. Bilinmeyen sebeplerden dolayi VLDL ve
silomikron artmistir. Apo B-48 ve Apo B-100
yüksektir. Elektroforezde hem silomikron hem de
prebeta bandi görülür. Pankreatit ve koroner kalp
hastaligi riski vardir.
16
Bir olguyu hiperlipoproteinemi açisindan
degerlendirebilmek ve Fredrickson siniflamasina
göre fenotipini belirlemek için 1. Basamakta
total kolesterol ve trigliserid güzeyleri
degerlendirilir. 2. Basamakta LDL-kolesterol
düzeyi degerlendirilir. 3. Basamakta lipoprotein
elektroforezi degerlendirilir.
17
Hipolipoproteinemiler
1) Aalfalipoproteinemi (Tangier hastaligi)
Plazmada HDL yoktur. Plazma kolesterolült120
mg/dLdir. Retiküloendotelyal organlarda
kolesterol esterleri birikir tonsiller
büyüktür. 2) Abetalipoproteinemi Plazmada LDL
yoktur. Serum kolesterol düzeyi 50 mg/dLden
düsüktür. Bagirsak ve karacigerde trigliserid
birikir. Malabsorpsiyon, mental retardasyon ve
büyüme geriligi görülür. 3) Hipobetalipoproteinemi
4) Hipoalfalipoproteinemi
18
Günümüzde lipoprotein metabolizmasi bozukluklari,
ortaya çikis mekanizmalarina göre
degerlendirilmektedir 1) Ekzojen lipoprotein
metabolizmasi bozukluklari -Silomikronlarin
dolasimdan uzaklastirilmasi ile ilgili
bozukluklar (tip I) 2) Endojen lipoprotein
metabolizmasi bozukluklari -VLDLnin asiri
üretimi ile ilgili bozukluklar (tip IV, IIa,
IIb,) -LDLnin dolasimdan uzaklastirilmasi ile
ilgili bozukluklar (tip IIa)
19
3) Endojen ve ekzojen lipoprotein tasinmasi ile
ilgili bozukluklar (tip III) 4) LDL-kolesterol
düzeyinin azaldigi bozukluklar -Abetalipoproteine
mi -Hipobetalipoproteinemi 5) Ters kolesterol
tasinmasi ile ilgili bozukluklar -Familyal
hipoalfalipoproteinemi -Tangier hastaligi
(Aalfalipoproteinemi) -Kolesteril ester transfer
protein eksikligi -LCAT eksikligi (balik gözü
hastaligi) 6) Lp (a) düzeyi yüksekligi
20
Lipid depo hastaliklari (sfingolipidozlar)
1) Gangliozid lipidozisi (Tay-Sachs hastaligi) 2)
Sulfatid lipidozisi (metakromatik
lökodistrofi) 3) Serebrozid lipidozisi (Gaucher
hastaligi) 4) Sfingomiyelin lipidozisi
(Niemann-Pick hastaligi) 5) Glikolipid lipidozisi
(Fabry hastaligi)
21
Genetik sebepler disinda lipoprotein bozuklugu
hastaliklarinin sebepleri
-Diabetes mellitus -Nefrotik sendrom -Alkolizm -Hi
potiroidizm -Böbrek yetmezligi -Glikojen depo
hastaligi -Biliyer obstrüksiyon