Title: Porodica pojam,istorijat,psiholo
1Porodica pojam,istorijat,psihološki znacaj
2Opšta definicija porodice
- Grupa individua objedinjena krvnim srodstvom ili
na osnovu bracne veze,u kojoj pojedinci
zajednicki žive.Sa psihološke tacke je bitno da
ona obezbeduje sigurnost, osecanje pripadanja i
emocionalnu bliskost.U zdravoj porodici vlada
briga za druge clanove i altruizam.
3Porodica kao društveni fenomen
- Socijološke discipline posmatraju porodicu kao
osnovnu jedinicu društva i odreduju je kao
istorijski promenljivu društvenu grupu koja ima
svoje specificnosti u kontekstu kulturalnih
razlicitosti. - Podrazumeva da je porodica društvena grupa koja
ima zajednicku biološku, ekonomsku i socijalnu
osnovu , važnu ulogu u društvu i njegovom
funkcionisanju i održavanju.
4Socijalno okruženje porodice
- Znacajno utice na razvoj i funkcionisanje
porodice - Pripadnost socijalnom sloju ili klasi
- Politicko okruženje (demokratsko, prosveceno
društvo ili ne, ratno okruženje, nasilje i sl.) - Škola, prijatelji...
- Religija
5 Klasifikacija
- 1.Nuklearna porodica ukljucuje roditelje i
potomstvo - 2. Proširena porodica ukljucuje babe, dede itd.
Ona može ukljuciti potencijalno sve potomke
(pradede sa njihovim bracnim partnerima). - 1.Porodica prokreacije jeste ona porodica u
kojoj je odredeni pojedinac roditelj - 2.Porodica orjentacije je ona porodica u kojoj je
odredeni pojedinac potomak
6Savremena porodica
- Od 60-ih god. 20-og veka znacajne su promene i
transformacije porodice - - vreme koje se posvecuje deci je smanjeno
- - zaposlenost žene, njene nove uloge i identitet
- - veca stopa razvoda braka
- veci broj nevencanih brakova
- niža stopa radjanja (kontracepcija)
7 Varijeteti porodicnog života
- Dvoclana porodica - samohrani roditelj i dete
(deca) - Porodica kombinovana sa decom iz razlicitih
brakova (polubraca, polusestre, maceha, ocuh) - Porodica sa jednim ili oba nebiološka roditelja
- Porodica sa homoseksualnim roditeljskim parom
8Cirkumpleks model porodice(Olson i saradnici)
- Sadrži tri osnovne dimenzije
- Kohezivnost ili zajedništvo (emocionalna
povezanost) - Fleksibilnost i adaptibilnost (niska -rigidnost
granica do veoma visoke - haoticnost) - Komunikativnost (veštine govorenja, slušanja,
uvažavanja i poštovanja drugih na spram isticanja
pojedinih clanova porodice)
9Socijalno-psihološki model (Berger)
- Brak i porodica cine formalnu socijalnu grupu
koju odreduju najmanje 4 bitna okvira 1. Red
(sistem pravila) - 2. Rad (aktivnost,
ponašanje..) - 3. Razmena (komunikacija)
- 4. Glad (zadovoljenje potreba,
želja)
10Istorijat izucavanja
- Frojdova psihoanaliza stavlja u žižu psihickog i
psihoseksualnog razvoja licnosti porodicu,
odnosno uticaj bitnih figura na kreiranje
licnosti - Bihejvioristi i teoreticari ucenja istražuju
oblikovanje ponašanja deteta u porodici putem
razlicitih mehanizama ucenja - Sociolozi 30-ih god. 20-og veka zapocinju
proucavanje porodice i njenih odnosa sa društvom
zdrav pojedinac u zdravom društvu - 50-ih im se pridružuju psihijatri, posebno
socijalna psihijatrija (bracno savetovanje)iz
koje izrasta PORODICNA TERAPIJA
11Psihoanaliza naglašava
- Unutrašnju dinamiku porodicnih odnosa koja
najviše zavisi od emocionalnog funkcionisanja
deteta i roditelja, odnosno kvaliteta prvih
objektnih odnosa - Psihoanaliza naglašava znacaj najranijih
iskustava ( i onih neverbalnih) - Naglašava znacaj nesvesne determinisanosti
12Doprinos empirijske psihologije i ukljucivanje
rehabilitacionih nauka
- 60-ih godina 20-og v. U ovu oblast se ukljucuju
psiholozi sa svojim empirijskim istraživanjima (i
instrumentarijem ) o uticaju porodice na razvoj
licnosti - Poslednjih decenija javlja se interesovanje
defektologa za istraživanje porodice sa clanom
(detetom) koje ima neki oblik ometenosti i
oblicima porodicnog doprinosa habilitaciji i
rehabilitaciji i edukaciji (inkluzivno
obrazovanje).
13Empirijska psihološka istraživanja ukazala su na
sledece trendove
- Važnost nenarušene, celovite porodice za
harmonican razvoj licnosti - Toplii srdacni emocionalni odnosi, ljubav majke
(oca) prema detetu fundamentalno važni za
stabilnu licnost deteta - Važnost toplih i harmonicnih bracnih odnosa medu
partnerima za adekvatan psihicki rast i razvoj
deteta - Važnost odnosa sa bracom i sestrama (event.
babama i dedama) - Privremeni ili trajni gubitak clana
porodice-poremecaj celokupne strukture i dinamike
porodicnih odnosa - Porodica kljucno deluje na samopouzdanje deteta
(npr. formiranje slike o sebi)
14Socijalno psihološki znacaj
- Porodica je agens socijalizacije posrednik,
faktor preko koga se vrši socijalizacija mladjih
clanova ostvaruje
15Sistemski pristup porodici
- Podrazumeva da se cela porodica sagledava kao
jedan sistem, nadindividualni fenomen, u kojem
svi clanovi sistema deluju na funkcionisanje
celog sistema
16Reakcije porodice na spoljne pritiske
- Nacin izlaženja na kraj sa pritiscima odreden je
nacinom kako porodica iznutra funkcioniše.
Porodica može kao celina da reaguje na razlicite
nacine od negiranja problema do mobilisanja
snaga (slicno kao pojedinac)
17Gel Vindelfild(psihoterapeut i konsultant za
razvoj i rast licnosti)
- Vecina ljudi ima slepe mrlje kada se radi o
slabostima u njihovoj sopstvenoj porodici za koju
se nekad i kaže da su u njoj porodicne veze
slepe. - Ovo je uobicajena i prirodna reakcija na
zastrašujuca osecanja koja se javljaju kao
posledica nekog saznanja ( npr. da postoji bracni
trougao)