HET INDICATORENRAPPORT

1
HET INDICATORENRAPPORT

• Met meer cijfers bouwen aan een beleid tegen
  armoede

Els De Vos Eric DirikxJoris Beaumon

Cel
Armoedebestrijding
2
Situering en oppervlakte
Drongen 25,6 km² (of 16,2 van Gent) Wondelgem
9,2 km² (of 5,8 van Gent) Mariakerke 8,3 km²
(of 5,2 van Gent) Bloemekenswijk 1,7 km² (of
1,1 van Gent)
3
Bebouwde oppervlakte of bebouwingsgraad Som
bebouwde oppervlakte Totale oppervlakte
Gent 12 Op wijkniveau schommelt percentage
tussen 4 en 46 Bloemekenswijk 27 Wondelgem
16 Mariakerke 10 Drongen 4 (dunst bebouwde
wijk) Een hoog percentage wijst op een dense
wijk, met veel bebouwing.
4
Bevolkingsdichtheid Aantal inwoners
gebied Oppervlakte gebied
Gent 1 519 inw/km² Op wijkniveau schommelt dit
tussen 9231 en 59 inw/km² Bloemekenswijk 5 237
inw/km² Mariakerke 1569 inw/km² Wondelgem 1489
inw/km² Drongen 504 inw/km² (2de dunst bevolkte
wijk)
5
(No Transcript)
6
(No Transcript)
7
(No Transcript)
8
(No Transcript)
9

• Armoede definiëren
• Een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich
  uitstrekt over meerdere gebieden van het
  individuele en collectieve bestaan. Het scheidt
  de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen
  van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op
  eigen kracht overbruggen.(Vranken, 2006)

10

• Gent bevolkingsstructuur en -evolutie

• Groepen met een verhoogd armoederisico
• alleenstaanden
• alleenstaande ouders
• etnisch-culturele minderheden

11

• Alleenstaanden

De groep alleenstaanden neemt toe in relatieve
omvang
Bron Rijksregister Vlaanderen, SVR, Lokale
statistieken, 2008
12
Het aandeel alleenstaanden t.o.v. het totaal
aantal huishoudens
Gent 44 Op wijkniveau schommelt dit tussen 22
en 65. Bloemekenswijk 40 Mariakerke
31 Wondelgem 30 Drongen 22
13

• Alleenstaande ouders

De groep alleenstaande ouders nam eveneens toe in
relatieve omvang, maar is stabiel de laatste 3
jaar.
Bron Rijksregister Vlaanderen, SVR, Lokale
statistieken, 2008
14
Het aandeel eenoudergezinnen (alleenstaande
ouders) t.o.v. het totaal aantal huishoudens
Gent 8 Op wijkniveau schommelt dit tussen 5 en
11. Bloemekenswijk 11 (wijk met hoogste
aandeel Wondelgem 8 Mariakerke 7 Drongen 7
15

• Etnisch-culturele minderheden

Het armoederisico volgens herkomst, België, 2001
Herkomst Armoederisico
Belgische herkomst 10,2
Marokkaanse herkomst 55,6
Turkse herkomst 58,9
Bron Van Robaeys, Perrin, Levecque en Dewilde,
2006, p. 314.
16

• Etnisch-culturele minderheden

17
ECM Etnisch Culturele Minderheden Gent 15 Op
wijkniveau schommelt dit tussen 2 en
45 Bloemekenswijk 27 Wondelgem
6 Mariakerke 4 Drongen 2 (wijk met kleinste
aandeel ECM)
18

• Voor de actieve bevolking
• Armoede ontstaat als 3 beschermingsmechanismen
  falen.
• Gezinsvorming
• Inkomsten uit arbeid / maatschappelijke
  participatie
• Sociale zekerheid in ruime zin
• Deze 3 beschermingsmechanismen staan niet op
  zichzelf.

19
Voor 2006 22,4 van de fiscale inkomens van
alleenstaanden te vinden onder de kritische grens
van 900
Bron ADSEI Stadsmonitor 2008
20
Fiscaal inkomen of netto belastbaar inkomen per
aangifte
Gent 14 416 Op wijkniveau schommelt dit
tussen 12 448 en 22 888. Bloemekenswijk 14
760 Wondelgem 20 628 Mariakerke 21
682 Drongen 22 888 Mariakerke en Drongen zijn
de wijken met de 2 hoogste mediane inkomens
21
Werkloosheid bij kansengroepen

• ? De evolutie van werkloosheidsgraad is
  grotendeels een conjunctureel gegeven.
• ? De geselecteerde kansengroepen zijn
  laaggeschoolde, langdurig en allochtone
  werklozen, werklozen jonger dan 25.

22

• Werkloosheidsgraad
• Aantal niet-werkende werkzoekenden
• Potentieel actieve bevolking (18-64)
• Gent 8
• ? Op wijkniveau schommelt dit tussen 3 en 17
• Bloemekenswijk 11
• Wondelgem 5
• Mariakerke 4
• Drongen 3

23
(No Transcript)
24
Leefloon (en levensminimum)

• ? Leefloon past in het 3e beschermingsmechanisme
  sociale zekerheid in ruime zin.
• ? Hoewel het leefloon een deelaspect is van de
  OCMW-werking blijft het de meest voor de hand
  liggende indicator.
• ?Er is een toename van het relatieve aantal
  leefloners (2005 - 2008).

25
(No Transcript)
26

• OCMW steuntrekkers
• leefloon levensminimum
• Gent 19 steuntrekkers per 1000 inw.
• Op wijkniveau schommelt dit tussen 2 en 51
  steuntrekkers per 1000 inw.
• Bloemekenswijk 30
• Mariakerke 6
• Wondelgem 6
• Drongen 3

27

• Dringende medische hulp en medische kaart

• Mensen zonder wettig verblijf kunnen zich voor
  dringende medische hulp wenden tot het
  plaatselijke OCMW.
• Voorwaarden onwettig verblijf in België
• wonen of verblijven in Gent
• onvoldoende financiële middelen bezitten
• Medische kaart is maatstaf voor mensen zonder
  wettig verblijf, maar is een onderschatting

28

• Dringende medische hulp en medische kaart

• Periode 09/2007 08/2008
• 2.213 aanvragen
• 1.902 personen die een medische kaart ontvingen
• Nulmeting nog geen sprake van tendensen
• Eerste semester 2009 700 aanvragen

29

• Dak- en thuisloosheid

• Moeilijk te registreren omdat
• gedeelte van deze groep blijft vaak liever
  anoniem
• gedeelte van deze groep vertoont zwerfgedrag
• sommigen hebben geen officieel inkomen en kunnen
  niet aankloppen bij het OCMW

30

• Tot slot
• Schattingen voor Gent
• Integratiedienst omvangrijke groep Roma 3000
  personen, waarvan groot gedeelte in precaire
  levensomstandigheden
• Nachtopvang Huize Triest en Nachtopvang CAW
  Artevelde stijging aantal personen

31

• Armoederisico en onderwijs

VOOR LEERPLICHTLEEFTIJD ? geboorte in kansarme
gezinnen Gent van 1 op 10 (2004) naar 1 op 7
(2007), Antwerpen 1/5 ? tienerzwangerschappen
TIJDENS LEERPLICHTLEEFTIJD ? schoolvertraging
(thuistaal niet-Nederlands schoolse
vertraging) ? spijbelgedrag
NA LEERPLICHTLEEFTIJD ? ongekwalificeerde
uitstroom ? geletterheid / basisvaardigheden
32

• Armoederisico en onderwijs

33

• Ongelijkheid in gezondheid en gezondheidszorg

• Meest krachtige indicator het aantal jaren in
  gezonde levensverwachting. Op stedelijk niveau
  is niet te becijferen.
• Subjectieve gezondheid
• Objectieve psychische gezondheid
• Naar opleiding en beroepsactief zijn, kunnen
  significante verschillen worden vastgesteld
  hoger opgeleide Gentenaars kampen minder frequent
  met gezondheidsproblemen dit geldt eveneens voor
  personen die over een betaalde job beschikken.
• Gent Bloemekenswijk minder inwoners vinden hun
  gezondheid bevredigend (71 tegenover 79 voor
  Vlaanderen)

34

• Gent 18,9 (geel)
• Geen cijfers op wijkniveau beschikbaar
• Oranje en rood ingekleurde gebieden hebben hoger
  percentage dan gemiddelde voor groen ingekleurde
  gebieden hebben een lager aandeel van de
  bevolking dat last heeft van chronische
  aandoeningen (ivm Gent in zijn totaliteit)
• Oranje gebieden vooral in Bloemekenswijk

35

• Indicator subjectieve gezondheid
• gestandaardiseerde index, gebaseerd op het
  aandeel personen dat zich in minder goede
  gezondheid voelt.
• België 1
• (Een hogere score dan 1 betekent dat de sector
  een hoger aandeel personen heeft dat zich in
  minder goede gezondheid voelt dan het aandeel in
  België)
• Gent 0,99
• in de Bloemekenswijk is de subjectieve
  gezondheid minder goed

36

• Huisvesting en wonen
• Sociale huur in Gent

• Huurdersprofiel 2007, studie Huren in Gent in
  postcode 9000
• 27 van de private huurders hoort bij de
  doelgroep voor het sociale huisvestingsbeleid
• Eén op tien private huurders effectief op een
  wachtlijst staat voor een sociale huurwoning

37

• Huisvesting en wonen
• Sociale huur in Gent

Bron Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen
(VMSW)
38

• Huisvesting en wonen

39

• Huisvesting en wonen
• Tot slot indicatorselectie

40

• Gent 5 woningen zonder comfort (geen toilet
  en/of badkamer)
• Op wijkniveau schommelt dit tussen 4 en 9
• Bloemekenswijk 8 (3de hoogste percentage)
• Wondelgem 5
• Drongen 4
• Mariakerke 4

41

• Schuld

• In Gent 2 erkende organisaties voor
  schuldbemiddeling het OCMW en het CAW Visserij
• Verschuiving merkbaar is van budgethulpverlening
  zonder schulden naar schuldhulpverlening

42

• Voedselbedeling

• We zoomen in op 2 organisaties in het Gentse
  Kras-diensten en Huize Triest.
• Kras
• 01/01/2007 tot 31/08/2007 20.261 keer
  voedselondersteuning (gegevens van 6 van de 13
  Krasdiensten).
• 01/01/2008 31/08/2008 23.241.
• Toename van 14,7 .
• Huize Triest gelijkaardige stijging.
• Sociaal restaurant, met maximumcapaciteit 60
  personen per dag.
• Werkjaar 09/2006 08/2007 gemiddeld 52
  personen.
• Werkjaar 09/2007 08/2008 gemiddeld 58
  personen.

43

• Slotbeschouwing
• Neemt armoede in Gent toe of af?
• Vanuit het geheel van de hier voorgestelde
  indicatoren kan vastgesteld worden dat armoede in
  Gent toeneemt.
• Hoewel het niet de scope van dit rapport is, zijn
  er cijferreeksen getoond die voor een aantal
  indicatoren eenzelfde verhaal brengen voor andere
  steden, wat in de richting wijst van een algemene
  stedelijke realiteit.