Title: ANALIZA KONSUMATORE DHE KRIJIMI I VLER
1ANALIZA KONSUMATORE DHE KRIJIMI I VLERËS
2Proçesi i krijimit të vlerës
- Analiza konsumatore që konsideron pëlqimet,
jopëlqimet, sjelljen e përdorimit dhe stilin e
jetës. - Analiza e konkurrentit për fuqitë dhe dobësitë e
pozicionimit dhe çmimit. - Përmirësimi i përfitimeve të produktit që shtojnë
vlerën. - Synimi i një çmimi që jep një vlerë konsumatore.
- Sfidimi i inxhinierëve të prodhimit për të ulur
koston.
3 Zbulimi i përfitimeve konsumatore
- Ekipi marketing i Lexus bëri më tepër se sa
survejimin e konsumatorëve te synuar. - Ai u përpoq të kuptonte të gjitha aspektet e
përdorimit të produktit nga konsumatorët, të
stilit të jetës dhe karakteristikat demografike
të tyre. - Mbledhja e këtij informacioni kërkon më tepër se
një survejim të perceptimeve dhe parapëlqimeve
konsumatore. - Për të zbuluar përfitimet konsumatore është e
nevojshme të kuptohet mjedisi i përgjithshëm
konsumator dhe jo thjesht tiparet e produktit që
i pëlqejnë apo nuk i pëlqejnë konsumatorët. - Ajo që ne duhet të zbulojmë realisht është se
çfarë duan konsumatorët, por që nuk e gjejnë në
produktet që ata blejnë.
4Një ditë në jetën e një konsumatori
- Një mënyrë për të kuptuar nevojat konsumatore
është të bëhesh konsumator. - Megjithëse përshkrimet konsumatore për nevojat e
tyre janë të rëndësishme, ata jo gjithmonë i
tregojnë zhgënjimet që ata ndiejnë në blerjen,
përdorimin dhe zotërimin e një produkti kur u
kërkohet. - Për shembull, për të kuptuar më mirë se si
konsumatorët i përdorin bagazhet e makinave të
tyre, punonjësit e Hondas regjistruan në
videotape njerëzit që ngarkonin ushqimet.
5Një ditë në jetën e një konsumatori
- Makina të ndryshme, konsumatorë të ndryshëm dhe
çanta ushqimesh të ndryshme kanë ndikuar në
faktin që pronarët e makinave - duhet të mundohen për të sistemuar çantat në
bagazhet e makinave të tyre. Duke parë videot,
inxhinierët e Hondas e vunë veten në rolin e
konsumatorit. Ata mundën të shohin se si ndihen
përdoruesit me përvojë për të projektuar bagazhe
më të mira.
6Procesi empatik i dizajnit
- Regjistrimi i përdorimit të produktit nga
konsumatori është një formë e proçesit empatik
(të identifikimit me vetveten) të projektimit. - Kjo është një mënyrë vrojtuese për të kuptuar
nevojat konsumatore dhe për të zbuluar çfarë ata
duan të përfitojnë nga produkti. Per shembull, - Programuesi i softwarit të financës personale
Quicken, ka një program Më ndiq mua në shtëpi. - Zhvilluesit e produktit fitojnë lejen nga
blerësit që blejnë për herë të parë për të
vrojtuar eksperiencën fillestare të tyre me
softwaret në shtëpitë e tyre. Në këtë mënyrë, ata
mësojnë se çfarë aplikimesh të tjera të
software-it po hyjnë në sistemin e konsumatorit
dhe se si software mund të ndërhyjë me Quicken
apo plotësimin e tij.
7Procesi empatik i dizajnit
- Projektuesit e produktit mund të shohin
gjithashtu se çfarë të dhënave të tjera u
referohet konsumatori për vlerësim dhe nëse këto
të dhëna janë në letër apo në formë elektronike. - Nga vëzhgimet në shtëpi projektuesit zbulojnë që
shumë pronarë biznesesh të vogla e përdorin
Quicken për të mbajtur librat e tyre gjë e cila
çoi në një linjë të re produkti.
8Gjithmone mund te perdoret?
- Edhe pse vrojtimi aktual është i parapëlqyer, ai
nuk mund të jetë i mundshëm për të observuar
konsumatorët në shumë tregje konsumatore, të
biznesit apo industriale. - Si një mënyrë alternative mund të përdoren dy
video hipotetike.
9VIDEOJA 1
- Videoja 1 i kërkon një konsumatori që të
përshkruajë produktin që ai dëshiron të blejë si
dhe procesin në të cilin kalon konsumatori përmes
përvetësimit, instalimit, përdorimit, shërbimit
dhe sistemimit të këtij produkti. Është
veçanërisht e rëndësishme që të theksojmë pjesët
e çdo skene që krijojnë problemet apo zhgënjimet
e konsumatorëve. - Videoja 1 nuk është video specifike për
produktin, por ajo është nje prezantim i procesit
në të cilin kalon konsumatori për përvetësimin
dhe përdorimin e produktit për të cilin ai është
i interesuar. - Ajo përshkruan një ditë tipike në jetën e një
konsumatori të biznesit.
10 Përfitimet konsumatore dhe vlera konsumatore
- Përpjekjet e kompanive të mësipërme për të
krijuar përfitime më të mëdha konsumatore shkojnë
përtej të menduarit për një produkt specifik. - Ato kanë të bëjnë me një analizë të situatës
konsumatore dhe të problemeve të ndryshme me të
cilat përballen konsumatorët. - Nëse kompanitë përqendrohen vetëm në tiparet e
produkit dhe jo në nevojat konsumatore, ata nuk
do të mund të gjejnë zgjidhjet e konsumatorëve të
tyre. - Një kuptim më i plotë i nevojave konsumatore dhe
i situatave të përdorimit i siguron një biznesi
një mundësi më të mirë për të krijuar përfitime
konsumatore dhe për të shtuar vlerën për
konsumatorët.
11- Vlera e përgjithshme që rezulton nga përfitimet
konsumatore duhet ta kalojë koston e përvetësimit
të këtyre përfitimeve - Vlera konsumatore Përfitimet konsumatore -
koston e blerjes - Krijimi i përfitimeve tërheqëse me një kosto
shumë të lartë mund të rezultojë në vlerë
konsumatore negative. - Prandaj, një biznes duhet të jetë i ndjeshëm si
ndaj përfitimeve që ai krijon në përputhje me
nevojat konsuamtore, ashtu dhe kostos së
përgjithshme të përfitimit të këtyre përfitimeve.
12- Më poshtë ne do të japim disa mënyra me të cilat
një biznes do të mund të krijojë dhe të japë një
vlerë më të lartë për konsumatorët e synuar.
13Performanca e bazuar në çmim dhe krijimi i
vlerës
- Edhe pse vlera ekonomike siguron një bazë të
fuqishme për krijimin e vlerës konsumatore të
bazuar në kosto, ka aspekte të performancës së
produktit që janë më të vështira për tu
llogaritur (konsideruar) në koston e përgjithshme
të blerjes. - Gjithashtu, performanca mund të përfshijë tiparet
dhe funksionet e produktit, të cilat nuk kursejnë
para, por rivleresojnë dhe nxitin përdorimin,
duke krijuar në këtë mënyrë vlerë konsumatore
14Shembull
- Një makinë ka vlerën e bazuar në kosto për
ekonominë e djegies së karburantit, kërkesat për
ruajtje, sigurim dhe vlerën e rishitjes.
Gjithashtu, një makinë ofron sigurinë,
besueshmërinë, dizajnin, dhe tipare të tjera të
tilla si komfortin, bagazhin etj. Edhe pse këto
komponentë të mësipërm të vlerës konsumatore janë
të vështirë për tu llogaritur në lidhje me
koston e përgjithshme të pronësimit të një
makine, ato mund të vlerësohen në lidhje me
performancën. Raportet konsumatore sigurojnë një
mënyrë për të rritur performancën e produkteve
për konsumatorët.
15Performanca relative
- Performanca e përgjithshme e dhënë për 15
prodhues tosterash bazuar në vlerësime të
raporteve konsumatore të 8 tipareve të produktit
është treguar në tabelën 3.1.
16Vlera relative mbi bazen performance-cmim
Nr Emri I tostierave Perform. Epergjithsme PerformancaRelative Cmimi I tostieres Cmimi relativ Vlera relative
1 CuisinartCPT-60 88 128 70 215 -85
2 Sunbeam 82 119 28 85 34
3 Kitchen Aid 81 117 77 137 -119
4 Black Decker 77 112 25 77 35
5 CuisinartCPT-30 75 109 40 123 -14
6 Breadman 74 107 35 108 -1
7 Proctor22425 72 104 15 46 58
8 Krups 70 101 32 98 3
9 Oster 65 94 45 138 -44
10 Toastmaster B21 63 91 16 49 42
11 Proctor 22415 60 87 35 108 -21
12 Toastmaster B 35 58 84 21 65 19
13 Betty Crocker 58 84 25 77 7
14 Proctor 22205 57 83 11 34 49
15 Rival 55 80 13 40 40
MESATARJA 69 100 33 100 0
17Performanca relative
- Me një shkallë klasifikimi nga 0-100, performanca
e përgjithshme e këtyre prodhuesve të tosterave
është radhitur nga më e ulëta prej 55 në më të
lartën prej 88, me një performancë mesatare prej
69. Ne mund të krijojmë një matës relativ të
performancës duke pjesëtuar koefiçentin e
përgjithshëm të çdo prodhuesi me mesataren e
përgjithshme. Ky matës i performancës së
produktit na ndihmon ne për vlerësimin e
performancës rreth një niveli mesatar (pikë
referimi ) të barabartë me 100, si më poshtë - Performanca relative Performanca e produktit/
performanca mesatare 100
18Performanca relative
- Kur koeficenti i raportit konsumator të çdo
prodhuesi pjesëtohet me mesataren e të gjithë
koeficentëve dhe shumëzohet me 100, ne kemi një
matës relativ të performancës në të cilin
performanca mesatare është e barabartë me 100.
Sunbeam, për shembull ka një performancë relative
të barabartë me 119. Kjo do të thotë që
performanca e përgjithshme e Sunbeam është 19
më e mirë se mesatarja e 15 prodhuesve të
tosterave të marrë në konsideratë (të vlerësuar).
Kjo performancë relative llogaritet në këtë
mënyrë - Performanca relative 82100/ 69 119
19Cmimi relativ
- Për të përvetësuar një performancë relative mbi
mesataren te prodhuesit Sunbeam duhet të paguash
një shumë të caktuar parash. Çmimi i tyre është
28 , por është e vështirë të jesh i gatshëm për
të nxjerrë shkallën tërheqëse të këtij çmimi në
vlerë absolute (). Kështu, një matës i çmimit
relativ është gjithashtu i rëndësishëm për të
kuptuar krijimin e vlerës. - Për 15 prodhuesit e tostierave të konsideruar dhe
të vlerësuar në shembullin tonë, çmimi mesatar i
përgjithshëm ishte 33 . Kur çmimi mesatar
përdoret si një pikë bazë, çmimi relativ i
Sunbeam jepet më poshtë - Çmimi relativ çmimi i produktit100/ çmimi
mesatar - Çmimi relativ 28100/ 33 85.
- (Për Sunbeam)
20Cmimi relativ
- Kjo do të thotë që çmimi i prodhuesit të
tostiereve Sunbeam është 15 më i ulët se çmimi
mesatar i 15 prodhuesve të marrë në konsideratë
(të vlerësuar) në shembullin tonë. Si tregohet në
tabelën 3.1, çmimi relativ i 15 prodhuesve
renditet nga më i ulëti, që është 34, tek çmimi
më i lartë që është 237. Me çmimin më të ulët,
një konsumator mund të blejë një tostierë 67 më
pak se çmimi mesatar, dhe me çmimin më të lartë
një konsumator do të paguajë 137 më tepër se
çmimi mesatar. Kështu, çmimi relativ i Sunbeam,
edhe pse tërheqës, nuk është çmimi relativ më i
ulët nga 15 prodhuesit e tostierave të marrë në
konsideratë.
21Vlera konsumatore
- Me matsit e performancës relative dhe të çmimit
relativ ne mund të identifikojmë produktet që
janë mbi apo nën mesataren në performancë apo
çmim. Megjithatë, për të nxjerrë vlerën
konsumatore ne duhet të llogaritim diferencën në
këto dy matsa relativë, të treguar si më poshtë
për Sunbeam. - Vlera konsumatore performancën relative
çmimin relativ - Vlera konsuamtore (Sunbeam) 119 85 34
- Në këtë rast Sunbeam ka një vlerë konsumatore
pozitive prej 34. Një vlerë konsumatore e
barabartë me 0 do të thotë që performanca
relative është e njëjtë (offset) me çmimin
relativ. Kjo mund të ndodhë për një produkt me
performancë mbi apo nën atë mesatare.
22Shembull
- Për shembull, prodhuesi i tosterave Breadman ka
një performancë relative mbi mesataren (107) që
është pothuajse e nxjerrë jashtë loje nga një
çmim relativ mbi mesataren (108). Diferenca neto
është një vlerë konsumatore e barabaratë me 1. - Duke përdorur këtë matës të vlerës konsumatore,
ne mund të vlerësojmë vlerën e kombinacioneve të
ndryshme të performancës dhe të çmimit. Ashtu si
është treguar në tabelën 3.1, vlera konsumatore
për këta 15 prodhues tostierash renditet nga më e
ulëta që është 119 tek më e larta që është 58.
Për të kuptuar më mirë këtë renditje të vlerës
konsumatore, ne duhet ti ekzaminojmë këto
rezultate pak më vonë.
23Harta e vlerës
- Një grafik i performancës relative kundrejt
çmimit relativ na lejon ne të krijojmë një hartë
të vlerës, ashtu si është ilustruar në figurën e
meposhtme
24Harta e vleres PERFORMANCE- CMIM
25 Harta e vlerës
- Si shihet në të, të gjithë tostierat në të
djathtë të vijës diagonale kanë vlera konsumatore
pozitive. Megjithatë, katër nga nëntë tostieret
që janë jashtë vijës që kanë performancë mbi
mesataren, kanë çmim nën mesataren. Për këto
katër marka, vlera konsumatore është krijuar nga
çmime shumë tërheqëse. Kështu, konsumatorët e
ndjeshëm ndaj çmimit mund të gjejnë alternativën
7 të vlerës më tërheqëse, për shkak se ajo ka
edhe çmim relativ të ulët dhe performancë
relative mbi mesataren. Një konsumator i
orientuar nga performanca mundësisht do të gjejë
Sunbeam (alternativen 2) si veçanërisht më
tërheqëse, sepse ajo ofron performancë mbi
mesataren me një çmim më të ulët se çmimi
mesatar. - Alternativat 1 dhe 3 duket se janë me çmime më të
larta, krahasuar me performancën.
26Përfitimet e perceptuara dhe krijimi i vlerës
- Vlera ekonomike dhe vlera relative e performancës
së bazuar në çmim sigurojnë një matës të
shkëlqyer të vlerës konsumatore. Megjithatë,
vlerësimi ynë për produktet shpesh duhet të
shkojë tej matsave ekonomikë dhe atyre të
performancës së bazuar në çmim të vlerës
konsumatore. - Perceptimet konsumatore të cilësisë së një
shërbimi, reputacioni i markës dhe kostot po aq
sa çmimi gjithashtu ndikojnë vlerën konsumatore.
27 Përfitimet e produktit
- Krijimi i vlerës është në mënyrë logjike i
ndikuar nga perceptimet e përfitimeve të
produktit. Këto përfitime të perceptuara nuk
është e lehtë për ti shndërruar në përfitime
ekonomike apo për ti renditur me objektivitet si
matsa të performancës së produktit. - Akoma më tepër, janë perceptimet konsumatore për
përfitimet e produktit që drejtojnë sjelljen
blerëse. Neve na duhet një metodë për të matur
perceptimet konsumatore të përfitimeve të një
produkti dhe vlerën relative që rrjedh nga ato,
kur i krahasojmë me një bazë konkurruese.
28Përfitimet e produktit
- Në tabelën 3.2 janë treguar katër përfitime të
produktit në blerjen dhe përdorimin e një
fotokopjuesi tregtar. Çdo përfitim i produktit
është vlerësuar sipas rëndësisë relative të tij.
Për shembull, në këtë rast, koha e punës së
makinës është vlerësuar si dy herë më e
rëndësishme se imazhi i cilësisë, katër herë më e
rëndësishme se lehtësia e përdorimit e kështu më
radhë. Për të përcaktuar nivelin me të cilin një
avantazh relativ në dhënien e këtyre përfitimeve
të produktit është krijuar nga një biznes, duhet
që biznesi të vlerësojë çdo përfitim konsumator,
krahasuar me produktet konkurruese. Në këtë rast,
tre konkurrentë janë përdorur si pikë referimi
për performancën e perceptuar dhe avantazhin
realtiv të përgjithshëm të biznesit.
29Tabela 3.2. Matsit e përfitimeve të perceptuara
të produktit
Perfitimet e produktit te perceptuara nga konsumatoret Rendesia relative Klasifikimi I biznesit (0-10) Konkurentet A B C Avantazhi relativ
Koha e punes se makines Shpejtesia e printimit Imazhi Lehtesia e perdorimit 40 30 20 10 8 9 7 4 5 6 5 5 7 7 6 6 7 6 27 20 0 -10
Perfitimet relative nga produkti 10037 137 37
30Koha e punes se makines
- Koeficentët e treguar për biznesin dhe çdo
konsumator janë koefiçentë të kohës së punës të
perceptuar që renditen nga 0 (katastrofike) në 10
(e shkëlqyer). - Nëse biznesi ka performancë më të mirë se një
konkurrent në më tepër se një pikë, ai pranon një
pjesë të rëndësisë të shpërndarë për atë përfitim
konsumator. Për shembull, në tabelën 3.2,
konkurrenti A është renditur vetëm me një pikë më
pak se biznesi, ndërsa konkurrenti B dhe C janë
renditur me më tepër se një pikë më pak. Si
tregohet më poshtë, biznesi nuk rezulton në
avantazh të perceptuar mbi konkurrentin A, kështu
që ai merr 0 pikë. Megjithatë, për faktin që
biznesi është perceptuar për të qenë më i mirë se
konkurrentet B dhe C (në më tepër së një pikë),
ai merr 40 pikë që lidhen me kohën e punës së
perceptuar të makinës nga çdo konkurrent. Kur
këto tre ndikime në performancën e perceptuar
janë mesatarizuar, një avantazh relativ i
përgjithshëm i barabartë me 27 është përfituar, i
llogaritur si më poshtë - Koha e punës e makinës 04040/3 80/3 27
31Shpejtesia e printimit
- Për shpejtësinë e printimit, gjithashtu, biznesi
është performuar më mirë se dy konkurrentet me më
tepër se një pikë, por megjithatë, ai ka marrë
2/3 e rëndësisë relative që janë dhënë për
shpejtësinë e printimit. Biznesi nuk ka arritur
avantazh relativ në imazhin e cilësisë dhe ka më
tepër se një pikë më pak se secili nga të tre
konkurrentët në lidhje me lehtësinë e përdorimit. - Kur avantazhi relativ është shtuar për të katër
përfitimet e produktit, ky biznes rezulton në një
avantazh relativ të përgjithshëm të barabartë me
37. Kjo do të thotë që, duke u bazuar në
koeficentët e perceptuar të përfitimeve të
produktit krahasuar me konkurrencën, biznesi ka
gjeneruar përfitime 37 më të mëdha. Kur
avantazhi relativ i përgjithshëm është rritur me
një indeks bazë të barabartë me 100, indeksi i
përfitimit relativ të një produkti është i
barabartë me 137.
32Përfitimet e shërbimit
- Për shumë tregje (segmente), diferencimi i
produktit mund të jetë minimal, sepse
konkurrentët janë të aftë për të rivalizuar me
tiparet më të mira të çdo produkti të bizneseve
të tjera. Kur ndodh kjo, shërbimi mund të jetë
një burim i rëndësishëm (kritik) i diferencimit
dhe avantazhit konkurrues. Për të matur
përfitimet e perceptuara të shërbimit të një
biznesi, ne mund të përdorim të njëjtën mënyrë që
kemi përdorur për përfitimet e perceptuara të
produktit. - Në tabelën 3.3 është treguar një matës i
përfitimeve të perceptuara të shërbimit për të
njëjtin biznes të vlerësuar në tabelën 3.2.
33Tabela 3.3. Matja e përfitimeve të peceptuara të
shërbimit
Perfitimet e sherbimit te perceptuara nga konsuamtori Rendesia relative Klasifikimi I biznesit Konkurrentet A B C Avantazhi relativ
Koha e riparimit Reagimi ndaj problemeve Cilesia e sherbimit 60 30 10 5 5 7 7 6 5 5 6 2 7 6 8 -20 10 0
100 -10
Perfitimet relative nga sherbimi 100 (-10) 90
34- Përfitimet relative të shërbimit 100 - 10 90
- Në këtë rast, biznesi është përgjithësisht i
barabartë me dy konkurrentë dhe pas njërit prej
konkurrenteve të marrë si pikë referimi me të në
lidhje me kohën e riparimit. Ky pozicion është
ulur nga përfitimet e përgjithshme të perceptuara
të shërbimit për shkak se 60 e rëndësisë është
e lidhur me këtë aspekt të përfitimeve të
shërbimit. Përsa i përket reagimit ndaj
problemeve, biznesi përgjithësisht përputhet me
konkurrentët Adhe B, dhe nxjerr jashtë loje
konkurrentin C. Rezultati neto është një avantazh
relativ i lehtë. Megjithatë, ka shumë mundësi për
ta kaluar (tejkaluar) performacën mesatare të
konkurrentit e cila tregohet më poshtë - Reagimi ndaj problemeve 0030/3 30/3 10.
- Në lidhje me cilësinë e shërbimit, biznesi ka
dështuar për të arritur ndonjë avantazh relativ.
Përgjithësisht, biznesi ka gjeneruar një indeks
të përfitimit nga shërbimi të barabartë me 90. Ky
nënkupton që biznesi është 10 më pak tërheqës
se konkurrentët e tij në dhënien e përfitimeve të
shërbimit për konsumatorët e synuar.
35- 3.5.3. Përfitimet e kompanisë apo të emrit të
markës - Një burim i tretë i përfitimit konsumator është
marka e një biznesi apo reputacioni i kompanisë.
Një markë e tillë si Lexus apo Perrier, apo një
kompani e tillë si Nordstrom apo Hewlet-Packard,
emri i kompanisë apo i markës në vetvete siguron
një përfitim potencial për disa konsumatorë. Për
Lexus dhe Perrier, emri shton statusin social për
produktin. Ky është një përfitim i paprekshëm që
mund të ketë një rëndësi të madhe për shumë
konsumatorë. Për Nordstrom reputacioni për
shërbimin konsumator krijon një përfitim shtesë
për kompaninë që i shkon pas shërbimit aktual
konsumator. Për HP (Hewlet-Packard) reputacioni i
tij për inovaciconin është vlerësuar nga shumë
konsumtorë dhe krijon një përfitim konsumator që
nuk është as për një produkt specifik dhe as për
një shërbim specifik.
36- Për të matur përfitimet nga marka e perceptuar e
një biznesi apo nga emri i kompanisë ne mund të
përdorim të njëjtën metodë që kemi përdorur për
matjen e përfitimeve të perceptuara të produktit
apo shërbimit. Si tregohet në tabelën 3.4,
përfitimet e kompanisë për këtë kompani
kopjuesish ishin drejtuar nga dy faktorë
angazhimi konsumator dhe reputacioni për
cilësinë. Në këtë rast, biznesi udhëheq mbi dy
konkurrentët bazë në angazhimin konsumator dhe
nuk ka avantazh relativ në reputaciocnin për
cilësinë.
37Tabela 3.4. Matja e përfitimeve të markës së
biznesit apo emrit të kompanisë
Perfitimet e imazhit te perceptuara nga konsumatori Rendesia relative Klasifikimi I biznesit Konkurrentet Avantazhi relativ
Angazhimi konsumator Reputacioni per cilesine 60 40 8 9 7 6 4 8 9 8 40 0
100 Perfitimet relative nga imazhi 10040 140 40
38- 3.5.4. Përfitimet e përgjithshme konsumatore
- Për të arritur në një matës të përgjithshëm të
përfitimeve të perceptuara konsumatore, neve na
duhet një mënyrë për të kombinuar këto tre burime
bazë të përfitimeve konsumatore. Kombinimi i tyre
kërkon që secili prej këtyre burimeve të peshohet
(shumëzohet) me rëndësinë relative përkatëse Në
këtë shembull, pesha specifike më e madhe është
dhënë për përfitimet e produktit (0.60), për
përfitimet e shërbimit është dhënë (0.30) dhe për
përfitimet e kompanisë (0.10), si është treguar
në figurën 3.5. - Kur indeksi relativ për çdo fushë të përfitimit
është peshuar me përqindjet e treguara, mund te
përftohet një indeks i përgjithshëm i përfitimeve
të perceptuara. Në këte rast, pikët e përfitimit
të përgjithshëm të perceptuar janë të barabarta
me 123. Kjo mund të interpretohet kështu biznesi
është 23 më lart se konkurrenca në dhënien e
përfitimeve të perceptuara konsumatore
39Tabela 3.5. Matja e përfitimeve të përgjithshme
të perceptuara konsumatore
Perfitimet te perceptura konsumatore Rendesia Relative 1 Pozicioni konkurrues 2 Perfitimet e pergjithshme te perceptuara nga kosumatori 312
Perfitimet e produktit Perfitimet e sherbimit Perfitimet e emrit te kompanise 0,60 0,30 0,10 137 90 140 82 0,6132 270.390 140.1140
1,0 123
Perfitimet relative te pergjithsme 123
40Perfitimet e pergjithshme
- Përfitimet relative të përgjithshme 822714
123 - Por, a ka krijuar biznesi një vlerë konsumatore
superiore? Nuk e dimë. Niveli i vlerës së
perceptuar konsumatore nuk mund të përcaktohet
derisa ne të përcaktojmë koston e perceptuar të
përvetësimit të këtyre përfitimeve.
41Kostoja e perceptuar e blerjes
- Para se ne të përcaktojmë nivelin e përgjithshëm
të vlerës së krijuar për konsumatorët, ne duhet
të përcaktojmë koston e perceptuar të blerjes. - Hapi i parë është shumë i ngjashëm me llogaritjen
e përfitimeve të përgjithshme të perceptuara. - Së pari, ne duhet të përcaktojmë komponentët e
kostos së konsideruar nga konsumatori në një
vendim për blerje dhe rëndësinë relative të çdo
komponenti. Në tabelën 3.6 , ka katër burime të
kostos që duhet të konsiderohen në koston e
përgjithshme konsumatore të blerjes. Çmimi i
blerjes mban pjesën më të madhe të rëndësisë
relative. Faktorë të tjerë, si shërbimi dhe
riparimet, tonuesi dhe letra, janë gjithashtu
komponentë të rëndësishëm të kostos së
përgjithshme konsumatore të perceptuar të
blerjes.
42Llogaritja e kostos se pergjithshme
- Në këtë rast, biznesi është perceptuar si 15 më
i lartë në çmimin e blerjes dhe, si rrjedhojë,
koefiçenti që shumëzon pozicionin konkurrues
është 1.15 (konstantes së barabartë me 1 i
shtohet pozicioni relativ). Nga shumëzimi i
rëndësisë relative të çmimit (40) me koefiçentin
e pozicionit konkurrues (1.15), ne mund të
indeksojmë pozicionin e përgjithshëm të
perceptuar të biznesit me çmimin e blerjes të
barabartë me 46. Theksojmë që një koefiçent
pozitiv i pozicionit konkurrues rrit koston e
përgjithshme të blerjes, ndërsa një pozicion
negativ e redukton atë.
43Tabela 3.6. Matja e kostos se përgjithshme të
blerjes
Kostoja e perceptuar nga konsumatori Rendesia relative (1) Pozicioni konkurrues (2) Shumezuesi I kostos (3) Kostoja e prgjithshme (4)
Cmimi I blerjes Sherbimi dhe riparimi Ngjyruesi Letra 40 30 20 10 15 10 0 -20 1.15 1.10 1.00 0.80 46 33 20 8
Perfitimet e pergjithshme relative 107
44- Pozicioni konkurrues i biznesit në lidhje me
shërbimin dhe riparimin është perceptuar si më i
lartë se ai i konkurrentëve, i cili rrit koston e
përgjithshme të perceptuar të blerjes.
Megjithatë, biznesi është perceptuar si më pak i
shtrenjtë në lidhje me koston e letrës, i cili e
ul koston e përgjithshme të perceptuar të
blerjes. Për shkak se nuk ka diference të
perceptuar në koston e ngjyruesit midis këtij
biznesi dhe konkurrentëve të tij, koefiçenti që
shumëzon koston është 1.00 dhe pesha specifike
relative e barabartë me 20, përkthehet në një
vlerë të barabartë me 20 për pozicionin e
përgjithshëm të perceptuar për këtë faktor.
45- Shuma e këtyre katër fushave të kostos së
perceptuar gjeneron një indeks të përgjithshëm të
perceptuar të kostos së blerjes, i cili në këtë
rast është i barabartë me 107. Kjo do të thotë që
biznesi është perceptuar si 7 më i shtrenjtë se
konkurrentet e tij diferenca nënkupton çmime më
të larta, dhe shërbime dhe riparime më të
shtrenjta, pavarësisht se kostoja e letrës është
më e ulët.
46Vlera e perceptuar konsumatore
- Pasi janë përfituar perceptimet konsumatore për
përfitimet e përgjithshme dhe koston e
përgjithshme të blerjes, një biznes duhet të
vlerësojë nivelin e vlerës që ai krijon për
konsumatorët e tij. Në figurën 3.5 tregohet vlera
konsumatore e krijuar nga kompania e
fotokopjuesve. - Çdo fushë e përfitimit dhe e kostos së perceptuar
është dhënë me grafik duke përdorur rezultatet e
paraqitura në tabelat 3.5 dhe 3.6.
47- Diferenca midis përfitimeve të përgjithshme
konsumatore (123) dhe kostos së përgjithshme të
blerjes (107) krijon një indeks të vlerësimit të
vlerës së perceptuar konsumatore të barabartë me
16. Kjo nënkupton që biznesi është i aftë të
krijojë vlerë konsumatore shumë të lartë edhe pse
ka një çmim premium prej 15 më të lartë. Nëse
një biznes do të përmirësojë më tej vlerën e
perceptuar konsumatore pa ulur çmimin, ai duhet
të përmirësojë dobësitë bazë të tij në fushat e
rëndësisë për konsumatorët. Lehtësia në përdorim,
koha e riparimit, si dhe riparim-shërbimi janë
ato fusha që hiqen nga vlera konsumatore. Se sa
duhet të jetë shkalla që duhet të përmiresohen
këto fusha, biznesi mund të përmirësojë vlerën që
ai krijon për konsumatorët edhe pse ai mban një
çmim premium.
48Pra kur perfitimet e pergjithsme konsumatore
jane 123 dhe kostoja e realizimit te tyre 107
kemi nje Vlera konsumatore 123-107 23
49Përfitimet emocionale dhe krijimi i vlerës
- Përfitimet konsumatore mund të përshkruhen
gjerësisht si përfitime racionale. Shfaqja
racionale e një automobili përfshin ekonominë
(kursimin) e karburantit, koston e mbajtjes,
sigurimin, vlerën e rishitjes, madhësinë dhe
çmimin. Përfitimet racionale më pak të prekshme
përfshijnë cilësinë e shërbimit të riparimit,
miqësinë e personelit të shërbimit dhe
reputacionin e prodhuesit. Për shumë konsumatorë
ka gjithashtu edhe përfitime personale që janë të
lidhura me nevojat psikologjike që, për nga
natyra e tyre, janë më personale. E njëjta gjë
mund të jetë e vërtetë në shumë blerje të tipit
nga biznesi në biznes, në të cilat përfitimet
emocionale mund të jenë të lidhura me sigurinë,
reputacionin apo miqësinë. Kështu, për të
kompletuar sipas kuptimit tonë përfitimet
konsumatore dhe krijimin e vlerës, ne duhet të
kuptojmë gjithashtu burimet e përfitimeve
emocionale konsumatore dhe mënyrën si ato
kontribuojnë në vlerën konsumatore.
50Përfitimet emocionale dhe vlera psikologjike
- Çdo njëri nga ne ka njëkohësisht nevoja fizike
dhe psikologjike. Nevojat fizike të tilla si
etja, të qenit i uritur, gjumi dhe siguria
përgjithësisht vijnë të parat. Por, kur këto
nevoja janë përmbushur, nevojat tona psikologjike
si nevoja për marrëdhënie miqësore të ngrohta,
statusi, respekti, mirënjohja, shakaja,
kënaqësia, vetkënaqja bëhen më të rëndësishme për
ne. Për shkak se shumë produkte kanë
personalitete me shumë kuptime psikologjike,
nevojat tona psikologjike mund të përmbushen me
blerjen e produkteve që ofrojnë një grup
përfitimesh emocionale që janë në përputhje me
këto nevoja. Si tregohet më poshtë, nevojat tona
psikologjike do të na tërheqin drejt produkteve
me një personalitet marke që kënaq nevojat tona
psikologjike. Sipas shkallës me të cilën
personaliteti i markës së një produkti jep
përfitime emocionale të dëshiruara, mund të
kënaqen nevojat tona psikologjike. - Nevoja psikologjike - Personaliteti i markës -
Përfitime emocionale
51Përfitimet emocionale dhe vlera psikologjike
- Për shembull, një konsumator me një nevojë për të
qënë i fortë (i shëndetshëm), i ashpër dhe i
mjaftueshëm në vetvete mund të tërhiqet pas një
mjeti Chevy dhe reklame që e pozicionon kamionin
Chevy si të fortë, të pavarur dhe të qëndrueshëm. - Nga ana tjetër, konsumatorët me një nevojë për
status, mirënjohje, sofistikim dhe respekt duhet
të tërhiqen më tepër nga një Mercedes. Kështu,
për produktet që projektojnë një personalitet
marke ka mundësi për të krijuar vlerën
konsumatore përmes dhënies së përfitimeve
emocionale.
523.6.2. Personaliteti i markës dhe krijimi i vlerës
- Në çdo rast, konsumatorët me nevoja psikologjike
që përshtaten mirë me personalitetin e markës së
një produkti do të tërhiqen nga ai produkt. Ky
konkluzion supozon që përfitimet e tjera të
produktit, përfitimet e shërbimit dhe nevojat e
çmimit janë përmbushur në mënyrën e duhur. Sipas
shkallës me të cilën marka siguron këto përfitime
emocionale ajo do të kontribuojë në vlerën e
përgjithshme që një konsumator mund të marrë nga
blerja e një produkti mbi një tjetër. - Për shembull, çfarë do të ndodhte nëse Nike do
përdorte John Wooden (një trajner basketbolli
shumë i njohur i një kolegji) në vend të Michael
Jordan për të reklamuar këpucët e basketbollit të
ajrit Nike (i quajtur më vonë Air Jordan)?
53- Personaliteti i markës Nike do të jetë shumë i
ndryshëm dhe përfitimet emocionale të krijuar nga
produkti do të jenë më pak të konsiderueshme për
konsumatorët e synuar. - Produktet kanë personalitete. Një spiker dhe
reklama e përdorur për të promovuar një produkt
ndihmojnë për të krijuar personalitetin e markës
së produktit dhe përfitimet emocionale të saj.