Mb

1
Mbështetje për përputhjen e Statistikave të
Shqipërisë me Standartet e BE

• Përmirësimi i vlerësimeve të PBB vjetore me
  metodën e prodhimit dhe të Ekonomisë së
  Pavrojtuar

Elirjeta Pepaj 20 Shkurt 2014
2
Përmbajtja
1. Objektivat e IPA 2007 2. Aktiviteti 1 PBB me
metodën e prodhimit 2.1.Burime të reja të dhënash
dhe përmirësimi i atyre ekzistuese 2.2.
Zhvillimi i metodave të reja të PBB 3. Aktiviteti
4 Gjithëpërfshirja 3.1. Metoda Tabulare e
Eurostat 3.2. Metoda dhe burime sipas llojit
të gjithëpërfshirjes 3.3. Metoda e Inputit të
Punës 3.4. Metoda Franz 4. Përmirësime të
ardhshme
3
1. Objektivat e projektit IPA 2007

• Objektivat e përgjithshëm PBB (P)
• Identifikimi dhe përmirësimi i burimeve të reja
  dhe ekzistuese të të dhënave dhe metodologjive
  për vlerësime më të besueshme të Llogarive
  Kombëtare Vjetore (A.1)
• Përmirësimi i metodave dhe i mbulimit të
  Ekonomisë së Pavrojtuar (EPV) në mënyrë që të
  sigurohet gjithëpërfshirja (A.4)

4
2. Aktiviteti 1 (A.1) PBB me metodën e prodhimit
(1/4)

• Zhvillimi i pyetësorëve të rinj dhe përdorimi i
  burimeve të reja të të dhënave
• Dizenjimi dhe përfshirja e Aneksit Statistikor
  në pasqyrat financiare vjetore të njësive
  institucionale ? një vlerësim më të mirë të
  Prodhimit (P1) dhe Konsumit Ndërmjetës (P2).
• Dy pyetësorë të rinj 1. Për Bankat e nivelit të
  dytë
• 2. Për aktivitetet e kompanive të
  Sigurimit
• Përdorimi i të dhënave të Censusit të
  Ndërmarrjeve Jo-bujqësore 2010 ? përditësimi i
  Regjistrit të Ndërmarrjeve (RN) ? përmirësimi i
  vlerësimeve duke dhënë një pamje më të plotë të
  gjithë ekonomisë si dhe reduktuar numrin e
  ndërmarrjeve pa informacion.

5
2. Aktiviteti 1 (A.1) PBB me metodën e prodhimit
(2/4)

• Përmirësimi i burimeve ekzistuese të të dhënave
• Përmirësimi i Anketës Strukturore pranë
  Ndërmarrjeve (ASN) mbështetur në kërkesat e
  Llogarive Kombëtare, duke
• Përfshirë pyetje të detajuara lidhur me
  informacionin e nevojshëm për të vlerësuar
  Prodhimin (P1) dhe Konsumin ndërmjetës (P2)
• Pyetje të tjera mbi punësimin që lejojnë
  vlerësimet dhe analizat e punësimit në njësi
  ekuivalente me kohë të plotë (FTE)
• Përfshirja në fushën e mbulimit të aktiviteteve
  të Arsimit dhe Shëndetësisë private si dhe
  vlerësimi i tyre sipas koncepteve të ESA 95

6
2. Aktiviteti 1 (A.1) PBB me metodën e prodhimit
(3/4)

• Përmirësime në teknikat statistikore
• Përdorimi i një klasifikimi më të detajuar të
  ndërmarrjeve të vogla, sipas punësimit dhe
  shitjeve
• Implementimi i teknikave të reja të imputimit të
  pjesshëm dhe atij të plotë mbështetur mbi
  produktivitetin, prodhim për inpute pune
• Përmirësime cilësore të vlerësimeve bazuar në
  analiza të thella të raporteve
• Prodhim /Konsumi Ndërmjetës
• Vlera e shtuar /për të punësuar (Produktiviteti)

7
2. Aktiviteti 1 (A.1) PBB me metodën e prodhimit
(4/4)

• Përmirësime në metodologji
• Implementimi i metodës së re për vlerësimin e
  sektorit financiar sipas koncepteve të ESA 95
  (S12)
• Vlerësimi i FISIM në përputhje me Rregulloret e
  Këshillit 448/1998
• Përpilimi i vlerësimeve në nivel më të detajuar
  klasifikimi të NACE Rev 1.1, duke kaluar nga
  niveli A25 i aktiviteteve ekonomike në A60.
• Përmirësimi i vlerësimeve të EPV duke aplikuar
  metoda dhe burime të reja.

8
2. Aktiviti 4 (A.4) Ekonomia e Pavrojtuar

• Identifikimi i të gjitha llojeve të EPV
• Bazuar në metodikën Tabulare të EUROSTAT u
  përcaktuan cilat janë tipet e që mund të
  vlerësohen në Shqipëri për të përmirësuar
  gjithëpërfshirjen
• Axhustimet e Gjithëpërfshirjes në PBB (P) janë
  bërë sipas
• Llojit
• Sektorëve Institucionale
• Aktivitetit ekonomik
• Metodika Tabulare e Eurostat është e rëndësishme
  pasi
• Mundëson një vlerësim më të plotë dhe sistematik
  për të siguruar gjithëpërfshirjen në PBB
• Lehtëson krahasimet midis vendeve lidhur me
  axhustimet dhe metodat e përdorura për
  gjithëpërfshirjen e Llogarive Kombetare.

9
METODIKA TABULARE E EUROSTAT (N1-N7)
Keqraportimi
Të tjera
Të paregjistruar
Të pa anketuar
Mangësi të tjera statistikore
Prodhues qëllimisht të paregjistruar
Prodhues të paregjistruar (aktivitete ilegale)
Prodhues që nuk u kërkohet të regjistrohen
Prodhues legal të pa anketuar
Sipërmarrës të regjistruar të pa anketuar
Keqraportimi nga Prodhuesit
N1
N2
N3
N4
N5
N6
N7
10
3. Aktiviteti 4. Burimet dhe metodat e EPV
Lloji i EPV Përshkrimi Metoda Burimi i të dhënave
N1 Prodhues të paregjistruar Inputet e Punës (IP) ASN, AFP, RN, Të dhëna administrative
N2 Aktivitetet ilegale Sasi për çmim Në vazhdim me projektin IPA 2011
N3 Prodhimi i Familjeve për përdorim të vet (prodhimi bujqësor dhe i ndërtimit) Metoda Ekspert dhe e Ofertës Të dhëna të Bujqësisë, AFB dhe ASN
N4 Prodhues legal të pa anketuar Analiza dhe krahasime ASN, RN, LlK
N5 Sipërmarrës të regjistruar të pa anketuar Analiza dhe krahasime ASN, RN, LlK
N6 Keqraportimi Franz dhe IP ASN, AFP, RN
N7 Të tjera fikse ndaj shitjeve ABF, LlK
11
3. Aktiviteti 4. Metoda e Inputit të Punës (MIP)

• Përdorimi i të dhënave të Anketës së Forcave të
  Punës (AFP) si një burim i ri dhe më i
  përshtatshëm për punësimin në Shqipëri për
  implementimin e MIP në vlerësimet e tipeve (N1)
  dhe (N6)
• Aplikimi i metodës së Inputit të Punës për të
  gjitha degët e ekonomisë, duke përfshirë edhe
  arsimin dhe shëndetësinë private (me përjashtim
  të Bujqësisë dhe Administratës Publike)

12
3. Aktiviteti 4. Metoda e Inputit të Punës (MIP)

• MIP mbështetet në hapat e mëposhtëm
• Vlerësohet oferta e inputeve të punës në PBB për
  aktivitetet ekonomike dhe sipas madhësisë së
  ndërmarrjeve nga anketat pranë familjeve dhe/ose
  burimeve të tjera demografike
• Vlerësohen kërkesa e inputeve të punës dhe
  prodhimi ose vlera e shtuar për njësi pune, për
  të të njëjtat aktivitete dhe madhësi ndërmarrje
  nga anketat e ndërmarrjeve
• Shumëzimi i inputeve të punës me raportet për
  njësi për të vlerësuar prodhimin dhe vlerën e
  shtuar sipas aktivitetit ekonomik

13
3. Aktiviteti 4. Metoda e Inputit të Punës (MIP)
Axhustimet e burimeve Për
përkufizimet, klasifikimet dhe nivelin e
popullatës Punësimi vlerësohet në të
vetë-punësuar dhe të punësuar me pagesë, Nga
stoqe në flukset vjetore, nga persona në punë ,
si dhe të tjera axhustimee) )
Integrimi i burimeve
Ana e Kërkesës Anketat pranë Ndërmarrjeve dhe
të dhëna administrative
Ana e Ofertës Anketat pranë familjeve dhe
burime demografike
Krahasimi i inputeve të punës Kërkesa dhe oferta
e punësimit (të punësuar të paregjistruar)
Shumëzimi me Vlerën e shtuar/ Njësi pune E
korigjuar për keqraportim
14
3. Aktiviteti 4 Tipet N3, N4 dhe N5

• Vlerësimi i ndërtimeve të kryera nga familjet për
  përdorim të vet (N3) bazuar në të dhënat e
  Anketës së Buxhetit të Familjeve
• Analiza të diferencave të vlerësimeve të
  Llogarive Kombëtare dhe atyre të ASN lidhur me
  ekonominë e vrojtuar (N4N5)
• Numri i personave legal dhe sipërmarresve të
  regjistruar që janë të përfshirë në vlerësimet e
  Llogarive Kombëtare por jo në Anketa
• Vlerësime të kryera për axhustimet konceptuale
  dhe të konsistencës

15
3. Aktiviteti 4 Metoda Franz

• Aplikimi për herë të parë i metodës Franz
  për Nënraportimin e Prodhimit (N6) Metoda u
  aplikua për mbi ndërrmarrjet SME me jetëgjatësi
  mbi një vit aktitivitet

X - Vlera e shtuar për të punësuar e derivuar
nga rezultatet e anketave të ndërmarrjeve
Kontrolle të koherencës midis të ardhurave të
vetë-punësuarve dhe kompesimit të të punësuarve
Vlerat për të punësuar të korrektuara për
nënraportim të prodhimit bazuar në hipotezën që
të ardhurat e të vetë-punësuarit duhet të jetë të
paktën të barabarta me kompensimin mesatar i të
punësuarit me pagesë.
X Prodhimi dhe vlera e shtuar e
rivlerësuar Kur niveli i të ardhurave të
vetë-punësuarit është më i vogel se niveli i
kompensimit për të punësuarit me pagesë, të
ardhurat rivlerësohen dhe me të njëjtën vlerë
axhustohet edhe prodhimi dhe vlera e shtuar.
16
3. Aktiviteti 4 (A.4)

• Pas analizave të metodologjive/praktikave të
  përdorura në vendet e tjera dhe mundësive për ti
  përshtatur në kushtet specifike të ekonomisë
  shqiptare ? vlerësimi i mangësive statistikore,
  N7 në
• Tregëti
• Hotele and restorante
• Transporti rrugor i pasagjerëve
• Shërbime të tjera personale
• Vlerësimet janë performuar duke u mbështetur në
  vlerësimet e ekspertëve mbi përqindjen e
  bakshisheve të vendeve fqinjë dhe duke i
  përshtatur ato për Shqipërinë.

17
Axhustimet e Gjithëpërfshirjes sipas Sektorëve
Institucionale

18
4. Përmirësime të ardhshme

• Përdorimi i të dhënave të Censusit të
  Popullsisë 2011
• Përdorimi i AFP dhe ABF të revizionuara me
  rezultatet e Censusit të Popullsise
• Matja e aktiviteteve ilegale (në vazhdim me
  projektin IPA 2011)
• Vlerësimi i Shërbimeve të Zotëruesve të Banesave
  (në vazhdim me IPA 2011 dhe FMN)
• Përdorimi i tabelave Burim-Përdorimeve për EPV
• Përmirësimi i vlerësimeve në sektorin e energjisë
  (në vazhdim me FMN)
• Vlerësimet me çmime konstante (IPA 2009 dhe FMN)
• Inkorporimi i klasifikimit të ri të aktiviteteve
  ekonomike NACE Rev 2
• Implementimi i ESA 2010 (në vazhdim IPA 2011,
  IMF)
• Gjithë punimet e mësipërme do të influencojne PBB
  dhe është konsideruar si një praktikë e mirë
  ndërkombëtare që publikimi i gjithë këtyre
  revizionimeve të bëhet në mënyrë të koordinuar me
  qëllim që të mos keqorientohen dhe bëhen konfuzë
  përdoruesit e të dhënave.

19
Ju faleminderit!