Dodatki do zywnosci

1
Dodatki do zywnosciE

• Prezentacja na lekcje wychowawcza przygotowana
  przez komisjeds. promocji zdrowia w szkole
• Opracowanie tresci Jeremi Stepinski
  Przygotowanie prezentacji Tomasz Ziemann

2
Chemiczne dodatki do zywnosci

• to substancje wprowadzane do produktów
  zywnosciowych w celu nadania okreslonych cech lub
  ich poprawienia.

3
Podzial dodatków do zywnosci

• ze wzgledu na przeznaczenie
• 1) substancje zapachowe oraz smakowe
• 2) barwniki spozywcze
• 3) emulgatory, zageszczacze, srodki spulchniajace
  substancje zmieniajace konsystencje produktów,
• 4) konserwanty, przeciwutleniacze, stabilizatory
  - substancje przedluzajace trwalosc produktów.

• ze wzgledu na pochodzenie
• 1) naturalne tworzone przez nature i pochodzace
  bezposrednio z produktów naturalnych,
• 2) identyczne z naturalnymi produkowane przez
  czlowieka, ale o identycznym skladzie chemicznym,
  jaki posiadaja odpowiadajace im zwiazki
  naturalne,
• 3) sztuczne produkowane przez czlowieka i
  majace strukture nie odpowiadajaca zadnym
  zwiazkom wystepujacym w naturze.

4
Chemiczne dodatki do zywnosci

• Kazdy zwiazek chemiczny moze byc produkowany
  róznymi metodami moze on byc wyodrebniany z
  produktów naturalnych lub byc syntezowany przez
  czlowieka. Jesli struktura chemiczna i czystosc
  zwiazków z obu zródel jest identyczna to równiez
  maja one identyczne wlasnosci jako dodatki do
  zywnosci.
• Nalezy jednak pamietac, ze czasteczki tej samej
  substancji otrzymane sztucznie oraz wyodrebnione
  z produktów naturalnych, mimo identycznego skladu
  chemicznego, moga sie róznic w pewnych
  szczególach ich budowy. Moze to wplywac na
  róznice w oddzialywaniu biologicznym tych
  czasteczek.

5
Napisy na etykietkach

• Smak identyczny z naturalnym oznacza to, ze
  smakowe zwiazki chemiczne w produkcie wystepuja w
  jakichs produktach naturalnych spozywanych przez
  ludzi. Stezenie i proporcje tych zwiazków moga
  byc jednak znaczaco rózne od tych wystepujacych
  oryginalnie w produkcie naturalnym, którego smak
  jest "udawany" przez dana kompozycje smakowa.

• Sztucznie barwione i aromatyzowane oznacza to,
  ze zostaly uzyte zwiazki otrzymane na drodze
  syntetycznej i ze zwiazki te posiadaja strukture
  inna niz zwiazki wystepujace naturalnie.

6
Napisy na etykietkach
7
Napisy na etykietkach
8
Chemiczne dodatki do zywnosci

• W ciagu roku, przecietny czlowiek z kraju wysoko
  uprzemyslowionego spozywa ok. 2 kg dodatków
  zywnosciowych. Podstawowym zagrozeniem ich
  masowego stosowania sa alergie u coraz wiekszej
  liczby osób (szczególnie u dzieci). Ciagle ich
  spozywanie w duzych ilosciach znacznie zwieksza
  ryzyko nabycia róznego rodzaju alergii.
• Z drugiej jednak strony, masowa produkcja
  pakowanej zywnosci i jej dystrybucja przez sieci
  sklepowe nie jest mozliwa bez stosowania
  dodatków chemicznych, zwlaszcza konserwantów.
  Spozycie zepsutej zywnosci jest bardziej
  niebezpieczne dla zdrowia niz spozycie produktu
  zawierajacego konserwanty.
• Sytuacja ta przypomina problem przyjmowania
  lekarstw podczas choroby. Kazde lekarstwo ma
  swoje dzialania uboczne, co oznacza, ze leczac
  jeden narzad, w pewnym stopniu uszkadzamy sobie
  inny.

9
Chemiczne dodatki do zywnosci

• Klienci na ogól wybieraja produkty o dluzszym
  okresie trwalosci, ladniejszym wygladzie i
  lepszym smaku, mimo ze jest to osiagane przez
  stosowanie chemicznych dodatków do zywnosci.
  Zjawisko to powoduje, ze producenci, aby
  przetrwac na rynku, musza masowo te dodatki
  stosowac. Na calym swiecie narasta tendencja do
  produkowania tzw. zdrowej zywnosci, która nie
  powinna posiadac w swoim skladzie dodatków
  chemicznych.

10
Chemiczne dodatki do zywnosci

• W celu zmieszczenia na etykietach spisu uzytych
  dodatków, jak równiez uchronienia kupujacych
  przed czytaniem skomplikowanych nazw chemicznych,
  stosuje sie skróty literowo-cyfrowe.
• W Unii Europejskiej istnieje tzw. lista E, na
  której zgromadzone sa dodatki do zywnosci, uznane
  za bezpieczne w uzyciu. Zwiazki na tej liscie
  posiadaja oznaczenia kodowe zaczynajace sie
  litera E, np. zamiast nazwy benzoesan sodu podaje
  sie symbol E211.
• Aktualnie na liscie tej znajduje sie przeszlo
  2000 róznych zwiazków.

11
Chemiczne dodatki do zywnosci

• Dopuszczalne w Polsce wielkosci dodatków do
  zywnosci okresla Rozporzadzenie Ministra Zdrowia
  z dnia 27 grudnia 2000 r., w sprawie wykazu
  dopuszczalnych ilosci substancji dodatkowych i
  innych substancji obcych dodawanych do srodków
  spozywczych lub uzywek, a takze zanieczyszczen,
  które moga znajdowac sie w srodkach spozywczych
  lub uzywkach.
• Dz. U. z 2001 r. Nr 9, poz. 72 z pózniejszymi
  zmianami

12
Chemiczne dodatki do zywnosci

• Przyklady
• Najwiecej "E" znajduje sie w wedlinach,
  barwionych slodyczach i napojach oraz rozmaitych
  deserach.
• Warzywa i owoce bywaja woskowane (czyli
  zabezpieczane preparatami E901-E905), co
  przedluza ich swiezosc w czasie transportu.
• Pieczywo razowe barwi sie karmelem (E150a-150d).
• Im dluzszy termin waznosci, im bardziej
  atrakcyjnie produkt wyglada, tym wiecej w nim
  dodatków.

13
Barwniki
14
Barwniki
15
Barwniki
16
Barwniki
17
Barwniki
18
Konserwanty
19
Konserwanty
20
Konserwanty
21
Konserwanty
22
Konserwanty
23
Przeciwutleniacze
24
Przeciwutleniacze
25
Przeciwutleniacze
26
Przeciwutleniacze
27
Przeciwutleniacze
28
Przeciwutleniacze
29
Zageszczacze
30
Zageszczacze
31
Zageszczacze
32
Zageszczacze
33
Zageszczacze
34
Zageszczacze
35
Zageszczacze
36
Zageszczacze
37
Inne substancje
38
Inne substancje
39
Inne substancje
40
Inne substancje
41
Inne substancje
42
Inne substancje
43
Inne substancje
44
Inne substancje
45
Inne substancje
46
Inne substancje
47
Inne substancje