Miedzynarodowe rynki finansowe

1
Miedzynarodowe rynki finansowe

• Mieczyslaw Pulawski

2

• Rynek finansowy rynek, na którym przedmiotem
  transakcji jest kapital w formie pienieznej.
• Segmenty rynku finansowego
• rynek pieniezny,
• rynek kapitalowy,
• rynek walutowy,
• rynek instrumentów pochodnych,
• rynek depozytowo-kredytowy.

3
Narodowe a miedzynarodowe rynki finansowe

• Kryteria rozróznienia
• domicyl uczestników transakcji (rezydenci i
  nierezydenci),
• waluta transakcji (waluta narodowa i waluty
  obce),
• prawo stosowane w przypadku zawierania transakcji
  (prawo krajowe i prawo obce).

4

• Rynek walutowy - miejsce zetkniecia podazy walut
  i popytu na nie, przez co dochodzi do ustalenia
  kursów walutowych.
• Rynek walutowy inaczej definiowany to ogól
  podmiotów dokonujacych transakcji wymiany walut
  oraz mechanizm ekonomiczny umozliwiajacy
  przeprowadzanie tych transakcji.

5

• Funkcje rynku walutowego
• umozliwia wycene walut obcych,
• umozliwia porównywanie cen towarów i uslug miedzy
  krajami,
• informuje o ograniczonosci zasobów walut,
• umozliwia transfer sily nabywczej miedzy krajami,
• jest podstawowym elementem w mechanizmie alokacji
  zasobów w skali swiatowej.

6
Klasyfikacja rynków walutowych

• krajowy i miedzynarodowy
• wolny, reglamentowany, heterogeniczny
• gieldowy, pozagieldowy
• kasowy, terminowy
• tradycyjny oraz walutowych instrumentów
  pochodnych (nieostry podzial zaproponowany przez
  Bank Rozrachunków Miedzynarodowych, ale bardzo
  wygodny)

7
Segmenty rynku walutowego z punktu widzenia
charakterystyki stron transakcji walutowych

• segment tworzony przez banki dewizowe
• segment tworzony przez banki dewizowe i
  niebankowe instytucje finansowe
• segment tworzony przez banki dewizowe i podmioty
  niefinansowe

8
Udzial poszczególnych grup podmiotów w obrotach
na globalnym rynku walutowym ()
Zródlo BIS
9
Sposoby zawierania transakcji walutowych

• bezposrednio miedzy dealerami banków dewizowych
• za posrednictwem tzw. brokerów glosowych (voice
  brokers)
• bezposrednio miedzy dealerem banku dewizowego i
  klientem niebankowym
• z wykorzystaniem elektronicznych systemów
  brokerskich (Thomson Reuters Matching i EBS)
• z wykorzystaniem elektronicznych platform obrotu
  bedacych wlasnoscia wielu banków (np. Currenex,
  FXall, Hotspot FX)
• z wykorzystaniem elektronicznych platform obrotu
  bedacych wlasnoscia jednego banku

10
Metody realizacji transakcji na globalnym rynku
walutowym (w )
Zródlo BIS
11
Srednie dzienne obroty na globalnym rynku
walutowym w kwietniu 2007r. i 2010r.
Zródlo BIS, Triennial Central Bank Survey,
Foreign exchange and derivatives market activity
in April 2010, Preliminary results, Basel
September 2010
12
Glówne tradycyjne rynki walutowe ( udzialu w
swiatowym obrocie walutowym)

• 2007 r. 2010 r.
• Rynek brytyjski (glównie londynski) 34,6 36,7
• Rynek amerykanski (glównie nowojorski) 17,4 17,9
  
• Rynek japonski (glównie tokijski) 5,8 6,2
• Rynek singapurski 5,6 5,3
• Rynek szwajcarski (glównie zurychski) 5,9 5,2
• Rynek w Hongkongu SAR 4,2 4,7
• Rynek australijski (glównie w Sydney) 4,1 3,8
• Rynek polski (glównie warszawski) 0,2 0,2
• (srednie dzienne obroty w kwietniu 2007 r. i
  2010 r.)
• Zródlo Triennial Central Bank Survey of Foreign
  Exchange and Derivatives Market Activity in April
  2010 Preliminary global results - Turnover,
  Bank for International Settlements, Basle,
  September 2010, Table 5, s. 11

13
Struktura walutowa obrotów na tradycyjnym rynku
walutowym ( udzialu w swiatowym obrocie
walutowym)

• 2007 r. 2010r.
• dolar USA (USD) 85,6 84,9
• euro (EUR) 37,0 39,1
• jen japonski (JPY) 17,2 19,0
• funt sterling (GBP) 14,9 12,9
• dolar australijski (AUD) 6,6 7,6
• frank szwajcarski (CHF) 6,8 6,4
• Dolar kanadyjski (CAD) 4,3 5,3
• zloty polski (PLN) 0,8 0,8
• srednie dzienne obroty w kwietniu 2007 r. i w
  kwietniu 2010 r.
• Udzialy w rynku sumuja sie do 200
• Zródlo Triennial Central Bank Survey. Report on
  global fereign exchange market activity in 2010,
  Bank for International Settlements, Basle,
  December 2010, Table B.4, s. 12

14
Udzial par walut w obrotach globalnego rynku
walutowego (w mld USD i )
Zródlo BIS
15
Kurs walutowy jest cena jednej waluty wyrazona w
innej walucie, okreslajac proporcje wymiany
jednej waluty na inna

• Przyklad notowania bezposredniego kursu
  walutowego (bank w Warszawie)
• 1 USD 2,8482 2,8492 PLN
• lub
• USD/PLN 2,8482/2,8492

Kod waluty amerykanskiej (USD)
Kod waluty polskiej (PLN)
Waluta bazowa
Waluta kwotowana
Kurs kupna (bid)
Kurs sprzedazy (offer)
16

• Przyklad notowania posredniego kursu walutowego
  (bank w Londynie)
• 1 GBP 1,6588 1,6598 USD
• lub
• GBP/USD 1,6588/1,6598

Kod funta sterlinga
Kod dolara USA
Kurs kupna (bid)
Waluta bazowa
Waluta kwotowana
Kurs sprzedazy (offer)
17
Transakcje walutowe zawierane na tradycyjnym
rynku walutowym (wg BRM)

• transakcje spot
• transakcje outright forward
• transakcje foreign exchange swaps

18
Nieco inna interpretacja

• transakcje kasowe z terminem wykonania w ciagu
  dwóch dni roboczych, z datami waluty
• dzis (today)
• jutro (tomorrow)
• pojutrze (spot) - w ciagu drugiego dnia
  roboczego
• transakcje terminowe z terminem wykonania
  pózniejszym niz dwa dni robocze
• outright forward dostawna
• NDF (non-deliverable forward) niedostawna
• CDF (contract for difference) niedostawna
• transakcje swapu walutowego (FX swap)
• spot/forward polaczenie transakcji spot z
  transakcja forward
• forward/forward polaczenie 2 transakcji forward

19
Wzór pozwalajacy wyznaczyc kurs terminowy forward
Wzór pozwalajacy wyznaczyc punkty swapowe (swap
points)
Jezeli
to
20
Motywy zawierania transakcji walutowych

• arbitraz
• spekulacja
• hedging

Motyw zarobkowy
Motyw zabezpieczajacy
21

• Arbitraz walutowy operacja przynoszaca zysk,
  wykorzystujaca róznice kursów walutowych
  istniejace w danym momencie miedzy róznymi
  rynkami walutowymi w odniesieniu do jednej waluty
  lub wiekszej ich liczby.
• Rodzaje arbitrazu walutowego
• wyrównawczy, róznicowy,
• dwuwalutowy, trójwalutowy, wielowalutowy,
• krajowy, zagraniczny,
• bezposredni, posredni.

22

• Arbitraz procentowy operacja przynoszaca zysk,
  wykorzystujaca róznice oprocentowania
  porównywalnych lokat (lub kredytów) w kraju i
  zagranica.
• Warunek oplacalnosci arbitrazu procentowego
• Rodzaje arbitrazu procentowego
• wyrównawczy, róznicowy

ik - ib
F - S

gt 0
1 ib
S
23

• Spekulacja walutowa dzialanie z zamiarem
  osiagniecia zysku z antycypowanych korzystnych
  zmian kursów walut. W odróznieniu od arbitrazu
  walutowego podmiot spekulujacy utrzymuje zawsze
  otwarta pozycje w walucie bedacej przedmiotem
  spekulacji. Naraza sie wiec swiadomie na ryzyko
  niekorzystnych zmian kursu okreslonej waluty.
• Rodzaje spekulacji walutowej
• na zwyzke kursu waluty ltbyczagt, na znizke kursu
  waluty ltniedzwiedziagt,
• na rynku kasowym, na rynku terminowym,

24

• Hedging dzialanie majace na celu ograniczenie
  lub wyeliminowanie negatywnych skutków zmian
  kursów walutowych.

25

• Ryzyko walutowe to w waskim ujeciu mozliwosc
  poniesienia straty na skutek niekorzystnych zmian
  kursów walutowych, czy wyrazajac to inaczej, na
  skutek uksztaltowania sie kursu walutowego w
  przyszlosci na poziomie odmiennym od obecnych
  oczekiwan.
• Rodzaje ryzyka kursowego

• formalne
• faktyczne

26
Formalne ryzyko kursowe znajduje swoje
odzwierciedlenie w ewidencji ksiegowej i dzieli
sie na

• ryzyko poszczególnych transakcji
• ryzyko translacji (przeliczeniowe), które z kolei
  sklada sie z ryzyka bilansowego i ryzyka
  konsolidacyjnego
• Faktyczne ryzyko kursowe jest ryzykiem
  ekonomicznym, które trudno skwantyfikowac.

27
Postawa wobec ryzyka kursowego

• Pasywna oznaczajaca bierne ponoszenie ryzyka
• Aktywna oznaczajaca podejmowanie dzialan, które
  maja doprowadzic do calkowitego wyeliminowania
  skutków zmian kursów lub ich ograniczenia

28
Zarzadzanie ryzykiem kursowym - zespól metod i
srodków nakierowanych na ograniczenie wplywu
ryzyka kursowego na funkcjonowanie podmiotu
gospodarczego i osiaganie przez ten podmiot
zalozonych celów dzialania.

• W zarzadzaniu ryzykiem kursowym w
  przedsiebiorstwie nalezy
• identyfikowac rodzaje i zródla ryzyka
• dokonac pomiaru ryzyka
• ocenic oddzialywanie ryzyka na przedsiebiorstwo
• dokonac wyboru wlasciwych metod i srodków
  ograniczania ryzyka
• na biezaco monitorowac skutecznosc i efektywnosc
  zastosowanych metod i srodków

29
Metody zabezpieczania sie przed ryzykiem kursowym

• metoda przezornosci
• metoda ograniczania ryzyka
• metoda podzialu ryzyka
• metoda kompensaty ryzyka
• metoda przeniesienia ryzyka
• metoda przerzucenia ryzyka

30
Metody wewnetrzne zabezpieczania sie przed
ryzykiem kursowym

• wybór waluty krajowej w rozliczeniach
• klauzule waloryzacyjne
• przyspieszenia i opóznienie rozliczen
• (leads and lags)
• kompensata wewnetrzna

31
Metody zewnetrzne zabezpieczania sie przed
ryzykiem kursowym

• ubezpieczenie ryzyka w towarzystwie
  ubezpieczeniowym
• hedging finansowy
• dyskonto weksli wystawionych w walucie obcej
• faktoring eksportowy
• forfaiting
• terminowe transakcje walutowe
• walutowe transakcje futures
• walutowe transakcje opcyjne

32
Systemy kursów walutowych (wg metodologii MFW i
Banku Swiatowego)

• Systemy kursu plynnego
• niezalezny kurs plynny (independent float, free
  float)
• lekko regulowany kurs plynny (lightly managed
  float)
• Systemy posrednie
• regulowany kurs plynny (managed float)
• kurs pelzajacy w szerokim pasmie wahan (crawling
  broad band)
• Lagodne systemy kursów stalych
• kurs pelzajacy w waskim pasmie wahan (crawling
  narrow band)
• kurs pelzajacy w okreslonej skali (crawling peg)
• kurs usztywniony w pasmie wahan (pegged within
  band)
• kurs sztywny powiazany (fixed peg)
• Restrykcyjne systemy kursów stalych
• izba walutowa (currency board)
• walutyzacja (dolaryzacja dollarization)
• unia walutowa (currency union)

33
Determinanty kursów walutowych w teorii i praktyce
34
Czynniki determinujace poziom kursu walutowego

• ekonomiczne
• strukturalne
• techniczne
• koniunkturalne
• pozaekonomiczne
• polityczne
• instytucjonalne
• psychologiczne
• czynniki wewnetrzne
• czynniki zewnetrzne

35
Teorie kursu walutowego

• prawo jednej ceny
• teoria parytetu sily nabywczej
• efekt Fishera i miedzynarodowy efekt Fishera
• teoria parytetu stóp procentowych
• teoria elastycznosciowa
• teoria portfelowa
• teoria monetarna

36

• Wklad The Economist do weryfikacji teorii
  parytetu sily nabywczej i prawa jednej ceny
  Burgernomics.
• Trudno w swiecie o lepszy przyklad jednorodnego
  dobra niz Big Mac. Z uwzglednieniem wiec kursu
  walutowego powinno ono miec identyczna cene,
  gdyby dzialalo prawo jednej ceny i wystepowal
  idealnie parytet sily nabywczej.
• Tak nie jest o czym przekonuja dane z 21 lipca
  2010 r.
• Zloty jest niedowartosciowany wzgledem dolara o
  30, euro zas przeszacowane o 16.

37

• Rynek eurowalutowy miedzynarodowy rynek
  pieniezny, na którym przedmiotem transakcji sa
  srodki zgromadzone na rachunkach bankowych w
  okreslonych krajach, które to srodki sa
  odpozyczane poza narodowy system bankowy tych
  krajów, a pozyczki te nie podlegaja rygorom
  narodowych regulacji prawnych.
• Najwazniejsze segmenty rynku eurowalutowego
• rynek eurodolara, rynek euroeuro, rynek eurofunta
  sterlinga, rynek eurofranka szwajcarskiego, rynek
  eurojena japonskiego.

38
Poczatki rynku eurowalutowego

• wczesne lata 50 XX wieku, w okresie zimnej
  wojny, banki radzieckie na Zachodzie, Moscow
  Narodny Bank w Londynie, Banque lEurope
  Commerciale du Nord w Paryzu oraz Bank Panstwowy
  ZSRR Gosbank wykoncypowaly mechanizm tworzenia
  eurodolarów.

39
Determinanty rozwoju rynku eurodolarowego

• podazowe
• róznica oprocentowania lokat miedzy Stanami
  Zjednoczonymi a Europa, na niekorzysc USA,
• strukturalne ujemne saldo bilansu platniczego
  USA,
• popytowe
• wprowadzone w 1957 r. przez Bank Anglii
  ograniczenia w wykorzystywaniu funta sterlinga
  jako miedzynarodowej waluty transakcyjnej w
  powiazaniu z restrykcyjna polityka pieniezna,
• ograniczony dostep zagranicznych banków do
  amerykanskiego rynku pienieznego

40
Uczestnicy rynku eurowalutowego

• banki komercyjne,
• banki centralne,
• instytucje finansowe niebankowe,
• miedzynarodowe organizacje finansowe,
• podmioty niefinansowe.

41
Instrumenty rynku eurowalutowego

• instrumenty krótkoterminowe z terminem
  wypowiedzenia (np. call money) albo na okreslony
  czas bez mozliwosci wypowiedzenia (np. money at
  three month fixed),
• krótkoterminowe papiery dluzne emitowane przez
  banki (np. Eurodollar certificates of deposit),
  czy tez przez korporacje (np. Eurocommercial
  papers),
• pozyczki typu roll-over.

42
Motywy uczestniczenia w rynku eurowalutowym

• motyw plynnosciowy
• arbitraz procentowy
• spekulacja
• hedging
• motyw prestizu

43
Podstawowe cechy charakterystyczne operacji na
rynku eurowalutowym

• szybkosc zawierania transakcji
• okragle sumy transakcji w obrocie
  miedzybankowym
• swoiste wystandaryzowanie okresów operacji

44
Spread na rynku eurodolarowym
stopa procentowa
pozyczka w dolarach
pozyczka eurodolarowa
spread w eurodolarach
spread w dolarach
depozyt eurodolarowy
depozyt w dolarach
45
Czynniki determinujace nizszy poziom spreadu na
rynku eurodolarowym

• brak kontroli eurobanków ze strony banku
  centralnego, w rezultacie czego nie sa stosowane
  rezerwy obowiazkowe,
• korzysci skali (wyzsza przecietna wartosc
  depozytów i pozyczek, nizsze koszty operacyjne),
• wyzsza efektywnosc dzialania eurobanków, w
  rezultacie czego moga byc oferowane konkurencyjne
  stopy procentowe,
• brak gwarancji depozytów,
• kierowanie pozyczek do wiarygodnych klientów.

46
Wartosc operacji na rynku eurowalutowym w
wybranych latach wg BRM

• 1963 r. 12,4 mld USD
• 1970 r. 93,2 mld USD
• 1980 r. 1011,7 mld USD
• 1990 r. 6253,8 mld USD
• 1995 r. 8034,1 mld USD
• Bank Rozrachunków Miedzynarodowych zaprzestal
  jednak podawania statystyk.

47
International Banking Facilities (Miedzynarodowe
Udogodnienia Bankowe)

• International Banking Facilities (IBF) to
  zakrajowy, lecz dolarowy rynek pieniezny w USA
  utworzony w grudniu 1981 r.
• IBF pozwalaly instytucjom depozytowym w USA
• oferowac uslugi nierezydentom USA wolne od
  federalnych i lokalnych podatków dochodowych oraz
  wymagan FED dotyczacych minimalnej rezerwy
  obowiazkowej nakladanych na banki amerykanskie,
• bardziej efektywnie konkurowac z bankami
  zagranicznymi dzialajacymi na rynku
  eurodolarowym,
• przeprowadzac operacje w USA, lecz z obowiazkiem
  prowadzenia oddzielnych ksiag dla IBF.

48

• Obligacja jest papierem wartosciowym emitowanym w
  serii, w którym emitent stwierdza, ze jest
  dluznikiem wierzyciela (obligatariusza) i
  zobowiazuje sie wobec niego do spelnienia
  okreslonego swiadczenia , które moze miec
  charakter pieniezny lub niepieniezny. Swiadczenie
  pieniezne polega np. na placeniu procentów od
  obligacji. Swiadczenie niepieniezne moze polegac
  np. na uprawnieniu do zamiany obligacji na akcje
  spólki emitujacej obligacje (obligacje zamienne),
  czy prawie pierwszenstwa w objeciu akcji nowej
  emisji dokonanej przez spólke emitujaca
  obligacje.,

49
Wyróznienie euroobligacji wg Banku Rozrachunków
Miedzynarodowych
A obligacje krajowe, B obligacje
zagraniczne, CD euroobligacje, BCD
obligacje miedzynarodowe.
50

• Euroobligacja jest papierem wartosciowym na
  okaziciela, emitowanym w innej walucie niz waluta
  krajowa emitenta i rozprowadzanym najczesciej
  przez miedzynarodowe konsorcja bankowe.
• Wartosc emisji zwykle w zakresie 100-1000 mln
  USD.
• Emitenci rzady, miedzynarodowe organizacje
  finansowe, banki i instytucje finansowe,
  przedsiebiorstwa.
• Termin wykupu zwykle do 10 lat, z reguly 5-7
  lat.
• Odsetki platne z reguly co rok, albo pólrocznie.
• Notowanie na gieldach w Londynie lub w
  Luksemburgu.

51
(No Transcript)
52
Najwazniejsze czynniki rozwoju rynku
euroobligacji

• wprowadzenie w USA podatku wyrównawczego
  (Interest Equalization Tax) z moca obowiazujaca
  od lipca 1963 r.
• wprowadzenie w USA w lutym 1965 r. programu
  dobrowolnych ograniczen w eksporcie kapitalu z
  USA (Voluntary Restraint Program)
• uchwalenie w USA w 1968 r. ustawy liberalizujacej
  dostep korporacji amerykanskich do zagranicznych
  rynków dlugu w celu finansowania dzialalnosci
  zagranicznej
• znaczacy naplyw na rynek finansowy petrodolarów w
  konsekwencji kryzysu naftowego 1973 r.

53
Formy euroobligacji

• Euroobligacje o stalym oprocentowaniu (zwyczajne
  straight Eurobonds)
• Euroobligacje o zmiennym oprocentowaniu (FRN
  floating rate notes)
• Euroobligacje zerokuponowe (zero coupon
  Eurobonds)
• Euroobligacje zamienne (convertible Eurobonds)
• Euroobligacje dwuwalutowe (dual currency
  Eurobonds)

54
Kamienie milowe rozwoju rynku euroobligacji

• lipiec 1963 r. pionierska emisja euroobligacji
  wloskiego koncernu Concessioni e Construzioni
  Autostrade, na kwote 15 mln USD obslugiwana przez
  konsorcjum banków, na którego czele stal bank
  inwestycyjny Warburg
• 1970 r. pierwsza emisja obligacji o zmiennym
  oprocentowaniu (Floating Rate Notes FRN)
• 1975 r. pierwsza emisja obligacji z
  wykorzystaniem procedury pre-priced deal
• 1979 r. pierwsza emisja obligacji zamiennych
• 1980 r. pierwsza emisja obligacji z warrantem
  dluznym
• 1981 r. pierwsza emisja obligacji zerokuponowych
• 1984 r. pierwsza emisja obligacji typu perpetual
  FRN
• 1989 r. pierwsza emisja obligacji globalnych
  (global Eurobonds)

55
Proces wzbogacania struktury walutowej rynku
euroobligacji

• 1963 r. dolar amerykanski, marka niemiecka, EUA
• 1965 r. gulden holenderski
• 1967 r. frank francuski
• 1972 r. funt sterling
• 1977 r. jen japonski
• 1981 r. ECU
• 1998 r. euro

56
Procedury emisji euroobligacji

• open pricing,
• bought deal,
• fixed pricing.

57

• Euroakcje (Euroequities) to akcje rozprowadzane z
  reguly przez miedzynarodowe konsorcja bankowe
  jednoczesnie na róznych rynkach narodowych.
• Transze emisji akcji narodowa (national tranche)
  i miedzynarodowa (international tranche).

58

• Kwity depozytowe (depositary receipts) to papiery
  wartosciowe wystawiane zagranica na podstawie
  przekazanych do depozytu krajowych papierów
  wartosciowych (najczesciej akcji), stanowiace
  przedmiot obrotu na zagranicznym rynku
  kapitalowym.
• ADR Amerykanskie Kwity Depozytowe (obrót w USA)
• GDR Globalne Kwity Depozytowe (obrót na
  przynajmniej dwóch rynkach, z których jeden
• moze byc rynkiem amerykanskim)

59
Kamienie milowe rozwoju rynku kwitów
depozytowych
60

• W przypadku kwitów depozytowych opartych na
  akcjach spólki krajowej inkorporuja one prawo
  wlasnosci jednej lub wielu akcji tej spólki oraz
  uprawniaja do realizacji wszelkich praw
  zwiazanych z tymi akcjami. Akcje, na podstawie
  których zostaly wyemitowane zagranica kwity
  depozytowe podlegaja zdeponowaniu.

61

• Posiadacz kwitu depozytowego moze w kazdym czasie
  zazadac jego umorzenia i wydania w zamian akcji
  spólki, stanowiacych podstawe jego emisji.

62
USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie
instrumentami finansowymi(Dz.U. 2005 Nr 183 poz.
1538 z pózn. zm.)

• Art. 3
• 30) kwit depozytowy to papier wartosciowy
  wyemitowany przez instytucje finansowa z siedziba
  na terytorium panstwa czlonkowskiego lub innego
  panstwa nalezacego do OECD
• a) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w
  zwiazku z papierami wartosciowymi dopuszczonymi
  do obrotu na rynku regulowanym na terytorium
  Rzeczypospolitej Polskiej albo papierami
  wartosciowymi wyemitowanymi poza tym terytorium,
  albo
• b) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w
  zwiazku z papierami wartosciowymi wyemitowanymi
  poza tym terytorium
• w którym inkorporowane jest prawo do zamiany
  tego papieru wartosciowego na okreslone papiery
  wartosciowe we wskazanej w warunkach emisji
  proporcji, przejscie na wlasciciela tego papieru
  wartosciowego praw majatkowych stanowiacych
  pozytki z papierów wartosciowych lub ich
  równowartosci oraz, w przypadku akcji mozliwosc
  wydania przez wlasciciela tego papieru
  wartosciowego jego emitentowi wiazacej dyspozycji
  co do sposobu glosowania na walnym zgromadzeniu

63
Podmioty uczestniczace w emisji kwitów
depozytowych

• emitent akcji, na podstawie których sa wystawiane
  zagranica kwity depozytowe
• bank depozytowy
• bank powiernik
• firma inwestycyjna organizujaca emisje
• doradca prawny
• biegly rewident
• agencja IR

64
Najwazniejsze stosunki prawne wiazace uczestników
emisji kwitów depozytowych

• umowa zawierana miedzy spólka emitentem akcji a
  glównym organizatorem emisji (lead manager)
  zblizona do umowy zlecenia Mandate letter
• umowa subskrypcyjna (subscription agreement)
  zawierana miedzy spólka emitentem akcji a
  pozostalymi organizatorami emisji
• umowa depozytowa (deposit agreement) zawierana
  miedzy spólka - emitentem akcji a bankiem
  depozytowym
• umowa powiernicza (custodian agreement) zawierana
  miedzy bankiem depozytowym a bankiem powiernikiem

65
Systemy depozytowo-rozliczeniowe w zakresie
kwitów depozytowych

• Depository Trust Company (DTC) dla ADR
• Euroclear dla GDR bedacych przedmiotem obrotu na
  eurorynku

66
Emisja i obrót ADR

• ADR poziomu I sa wystawiane przez bank depozytowy
  na podstawie nabytych przez niego akcji na rynku
  wtórnym i sa przedmiotem obrotu na rynku OTC w
  ramach tzw. tabeli ofert (Bulletin Board),
• ADR poziomu II sa wystawiane przez bank
  depozytowy na podstawie wczesniej wyemitowanych
  akcji i sa przedmiotem obrotu gieldowego,
• ADR poziomu III sa wystawiane przez bank
  depozytowy na podstawie nowych akcji i sa
  przedmiotem obrotu na rynku gieldowym,
• RADR sa wystawiane przez bank depozytowy na
  podstawie nowych akcji i rozprowadzane wsród
  inwestorów kwalifikowanych zgodnie z Zasada 144A
  (144A Rule).

67

• Swap jest umowa, na mocy której dwie strony
  kupuja i sprzedaja wzajemnie serie strumieni
  finansowych, charakteryzujacych sie stalym lub
  zmiennym oprocentowaniem, w tej samej lub róznych
  walutach, których wartosc jest dla stron
  ekwiwalentna w momencie zawarcia umowy.
• Swapy finansowe
• swapy walutowe (currency swaps, currency interest
  rate swaps CIRS)
• swapy procentowe (interest rate swaps IRS)

68

• W swapie walutowym strony transakcji przekazuja
  sobie wzajemnie, w momencie zainicjowania
  operacji, okreslone równowazne sumy wyrazone w
  dwóch róznych walutach i zwracaja je sobie w
  czasie obowiazywania umowy wg ustalonego
  wczesniej planu okreslajacego zasady i terminy
  platnosci odsetek oraz amortyzacji kapitalu.

69
Schemat swapu walutowego
I. Etap pierwszy
pozyczka w dolarach
pozyczka we frankach
franki
korporacja amerykanska
przedsiebiorstwo szwajcarskie
dolary
1. wymiana pozyczonego kapitalu
II. Etap drugi
odsetki w dolarach
odsetki z tytulu pozyczki w dolarach
odsetki z tytulu pozyczki we frankach
korporacja amerykanska
przedsiebiorstwo szwajcarskie
odsetki we frankach
2. wymiana platnosci odsetek
III. Etap trzeci
splata pozyczki w dolarach
franki
splata pozyczki we frankach
korporacja amerykanska
przedsiebiorstwo szwajcarskie
dolary
3. odwrotna wymiana kapitalu
70

• W swapie procentowym strumienie finansowe
  podlegajace wymianie miedzy stronami transakcji
  sa wyrazone w tej samej walucie, wiec nie
  wystepuje transfer dewiz.

71
Wystepuja zasadniczo dwa rodzaje swapów
procentowych

• swapy kuponowe
• swapy bazowe

• Swapy kuponowe polegaja na wymianie stalej stopy
  procentowej na zmienna stope procentowa.
• Swapy bazowe charakteryzuje wymiana jednej
  zmiennej stopy procentowej na inna zmienna stope
  procentowa.

72

• Swapy procentowe polegajace na zamianie odsetek
  od zobowiazan to swapy oparte na zobowiazaniach
  (liabilities swaps).
• Moga tez byc swapy oparte na aktywach (assets
  swaps) sluzace podwyzszeniu rentownosci lokaty
  kapitalu.
• Oprócz swapów standardowych nazywanych
  waniliowymi (plain vanilla swaps) wystepuja swapy
  niestandardowe okreslane jako swapy egzotyczne.
• Swapy procentowe moga byc uzywane do
  zabezpieczenia przyszlych przeplywów finansowych
  przed niekorzystnymi zmianami stóp procentowych.

73
Schemat standardowego swapu procentowego
zmienna stopa procentowa
Spólka A
Spólka B
stala stopa procentowa
74
Schemat standardowego swapu procentowego z
udzialem banku - posrednika
zmienna stopa procentowa
Spólka A
Spólka B
stala stopa procentowa
prowizja
prowizja
Bank posrednik
75
Schemat standardowego swapu procentowego z
udzialem banku- dealera
zmienna stopa procentowa
zmienna stopa procentowa
Spólka A
Spólka B
Bank - dealer
stala stopa procentowa
stala stopa procentowa
76
Przyklad swapu procentowego kuponowego
platnosc odsetek
platnosc odsetek
odsetki stale 8 ¾ p.a.
Floating Rate Notes
Bank B
Korporacja K
Obligacja bankowa
8 p.a.
LIBOR ¾ p.a.
LIBOR ¾ p.a.
77
Przyklad swapu procentowego kuponowego c.d
78
Szczególne rodzaje swapów procentowych

• Swapy teminowe (forward swaps)
• Swapy zerokuponowe (zero-coupon swaps)
• Swapy o zmieniajacej sie stalej stopie
  procentowej (variable fixed rate swaps)
• Swapy o zmieniajacej sie w czasie wartosci
  nominalnej
• Amortyzowane (amortizing swaps)
• Zaliczkowe (accreting swaps)
• Roller-coaster swaps
• Swapy z opcja zmiany okresu transakcji
• Callable swaps
• Putable swaps
• Extendable swap
• Swapy z limitem zmiany zmiennej stopy procentowej
• Capped swaps
• Floored swaps
• Collared swaps

79
Istotne elementy swapów procentowych

• Strony transakcji
• Termin zawarcia transakcji i jej poczatek
• Termin zakonczenia transakcji
• Definicja stalej i zmiennej stopy procentowej
• Termin platnosci stalej i zmiennej stopy
  procentowej
• Baza odsetkowa
• na bazie rynku obligacji (30/360, ACT/365,
  ACT/ACT)
• na bazie rynku pienieznego (ACT/360)
• Sposób rozliczenia (brutto lub netto)
• Dokumentacja transakcji (wg ISDA badz wg BBA)

80
Systemy notowania stóp swapowych

• europejskinp. IRS 2-letni sprzedaz 4,15 kupno
  4,20
• amerykanski np. IRS 2-letni sprzedaz BP 18 kupno
  23rentownosc obligacji skarbowych 4,01

81
Rozwój rynku swapów finansowych

• 1981 r. pierwszy swap walutowy zawarty miedzy
  IBM i Bankiem Swiatowym
• 1982 r. pierwszy swap procentowy zawarty
  miedzy Deutsche Bank i niewymienionym partnerem
• 1992 r. wprowadzenie przez ISDA standardowej
  dokumentacji dla swapów finansowych (Master
  Agreement)
• Lata 90 XX w. rozwój swapów egzotycznych

82
Korzysci ze stosowania swapów finansowych

• Ograniczenie ryzyka kursowego oraz ryzyka stopy
  procentowej
• Obnizenie kosztów zaciaganych pozyczek lub
  zwiekszenie efektywnosci inwestycji
• Instrument pozwalajacy ominac ograniczenia
  dewizowe
• Umozliwienie posredniego dostepu do rynków, które
  z przyczyn podatkowych lub prawnych nie sa
  inaczej dostepne
• Substytut transakcji pozyczkowych
• Umozliwienie zamiany oprocentowania zobowiazan
  lub naleznosci