T

1

• TÜRKIYE YUNANISTAN
  ILISKILERINDE
• ÇÖZÜM ARAYISLARI
  
• 
  Esra Diri

2
(No Transcript)
3

• Yunanistan ve Türkiye bagimsizliklarini
  birbirlerine karsi yürüttükleri savaslar
  sonucunda kazanmislardir. Bu durum ikili
  iliskilerde güven bunaliminin en önemli
  sebeplerinden biridir.
• Yunanistan bagimsizligini 1830 yilinda Osmanli
  Imparatorluguna karsi dönemin büyük güçleri
  Fransa,Rusya ve Ingilterenin destegi sonucunda
  kazanmistir.
• Türkiye Cumhuriyeti Yunanistanin Anadoluyu
  isgaline karsi Kurtulus Savasi sonucunda
  kurulmustur

4

• Atatürk Venizelos döneminde Türkiye ve
  Yunanistani isbirligine iten neden Bulgaristan
  ve Italyanin yayilmaci politikalaridir.
• 1934 yilinda Türkiye Yunanistan, Romanya ve
  Yugoslavya Balkan Antantini kurmustur.

5

• 1953te Balkan Pakti imzalanmistir.
• 1954te Bled Antlasmasiyla ortaklik ittifaka
  dönüsmüstür.
• 1955te Kibris sorununun sonrasinda ikili
  iliskilerde gerginlik baslamistir.Kibris sorunu
  günümüze kadar iliskilerin kilit sorunlarindan
  biri olmaya devam etmektedir.

6

• 1980lerin sonlarinda Turgut Özal ve Andreas
  Papandreu Davosda iki ülke arasinda baslatilan
  diyalog uzun sürmemistir.
• 1999 yilinda Disisleri Bakanlari Ismail Cem ve
  Yorgos Papendreu liderligindedüsük politika
  konularinda isbirligi süreci baslamistir.
• 2009 Yilinda Disisleri Bakani Ahmet
  Davutoglunun uzlasmaci politikalari ve
  Yunanistanin yasadigi ekonomik krizin etkisiyle
  iki ülke arasinda Ege Sorunlari agirlikli
  Istiksafi görüsmeler devam etmektedir.

7

• Iliskilere Etki Eden Temel Sorunlar ve
  Taraflarin Bakis Açilari
• 1. Azinliklara Iliskin Sorunlar
• 2. Kibris Sorunu
• 3. Patrikhane Sorunu
• 4. Ege Denizine Iliskin Sorunlar
• a. Karasularinin genisletilmesi
  sorunu
• b.Kita sahanliginin saptanmasi
  sorunu
• c.Adalarin silahlandirilmasi sorunu
• d. Hava sahasi ve Fir hatti sorunu
• e. NATO komuta kontrol sorunlari
• f. Egemenligi antlasmalarla
  belirlenmemis ada, adacik ve kayaliklar sorunu

8

• Azinliklara Iliskin Tartismalar
• Uluslararasi Adalet Divaninin tanimina göre
  azinlik kavrami bir devlette yerlesmis bulunan
  ve nüfusu ayri bir irk dil ya da dinden olusan
  toplumsal gruplardir
• 30 Ocak 1923 tarihinde Türk ve Rum Nüfus
  Degisimine Iliskin Sözlesme Imzalanmistir.
• 10 Haziran 1930 tarihinde imzalanan anlasma ile
  yerlesim yerleri ve dogum yerleri ne olursa olsun
  Istanbul Rumlari ve Bati Trakya Türk
  Müslümanlarinin hepsi yerlesik sayilmistir.

9

• Kibris sorunun etkisiyle azinliklar sorunu Türk
  Yunan iliskilerinde hem bir iç politika hem de
  dis politika sorunu olarak tartisilmaktadir.
• Türkiye Yunanistani ülkedeki Türk azinligin
  haklarini ihlal etmekle suçlamis Yunanistan da
  benzer suçlamalari Türkiye için yapmistir.

10
Patrikhane Sorunu

• Atina, Fener Rum Patrikhanesinin dünyadaki tüm
  Ortodoks kiliselerin merkezi anlamina gelen
  ekümeniklik statüsüne sahip oldugunu iddia
  etmektedir.
• Ancak Lozan görüsmeleri sirasinda saglanan sözlü
  anlasmayla Patrikhane sadece Istanbulda
  yasamakta olan Rum ahali için dini merkez
  olmasina karar verilmistir.

11

• Patrikhanenin bir Türk kurumu sayilmaktadir. Bu
  sebeple Patrik sayilacak kisinin Türk vatandasi
  olmasi gerekmektedir.
• Heybeliada Ruhban Okulu 1971 yilinda Anayasa
  Mahkemesinin yüksek okullari devletlestirme
  karari sonrasinda kapatilmistir.Patrikhane Rum
  azinligin sayisindaki azalma nedeniyle Ortodoks
  din adamlari yetistirme konusunda sikinti
  yasamaktadir.
• Ayrica patrikhanelerin yetki alanlari konusunda
  Ortodoks dünyasinda cografi ayrimlar nettir bu
  sebeple Rum ahalinin azalmasi Patrikhanenin
  yetki alanini daraltmaktadir.

12
EGE DENIZINE ILISKIN SORUNLAR

• Türkiye ile Yunanistan arasindaki Ege sorunlari
  Uluslararasi Hukuk kurallari ile düzenlenmis
  alanlarda ortaya çikmistir.
• Yunanistan Ege Denizindeki kendi lehine olan
  cografi avantaj ile Rodosla Pire limani arasini
  ulusal hatti olarak görmektedir.

13
Karasulari sorunu

• Ege Denizindeki karasulari sorunu genislikle
  ilgilidir.Yunanistan Ege Denizinde 6 mil olan
  kara sulari genisligini 12 mile çikartmak
  istemektedir.
• 12 mil olmasi durumunda Yunan kara sularinin
  payi 43,5ten 71,5e çikacak Türk kara
  sularinin payi ise 7,5ten 8,7 ye
  yükselecektir.

14
(No Transcript)
15

• Türkiye Ege Denizinin özel bir statüsü oldugunu
  söylemektedir. Sorunun ikili görüsmelerle
  çözülmesinden yanadir.
• Yunanistan ise 1982 BM Sözlesmesine atifta
  bulunarak 12 mil sinirinin kendi egemenlik hakki
  oldugunu iddia etmektedir. Sorunun Lahey Adalet
  Divaninda görüsülmesini istemektedir.

16
KITA SAHANLIGI SORUNU

• Yunanistan adalarin kendi kita sahanliklari
  oldugunu iddia ederken Türkiye Egenin yari
  kapali ve çok sayida adaya sahip bir deniz
  oldugunu ve kita sahanliginin belirlenmesinde bu
  durumun göz önüne alinmasini vurgulamaktadir.
• Yunanistan 1958 Cenevre Sözlesmesine atifta
  bulunmaktadir.Kiyilari karsi karsiya bulunan
  devletler arasinda yapilacak bir kita sahanligi
  sinirlandirmasinda orta hat kuralinin paylasimda
  esitligi saylayacak kural oldugunu savunmustur.

17
HAVA SAHASI SORUNU

• Bir diger anlasmazlik konusu ise hava sahasiyla
  ilgilidir.Bir ülkenin hava sahasi karasulariyla
  ayni genislikte olmalidir.Yunanistan hava
  sahasini 10 mile çikartmistir.
• Ayrica Yunanistan Uçus Bildirim Bölgesi hatti
  sorumlulugunu egemenlik hakkiymis gibi
  kullanmaktadir.

18
Adalarin Silahlandirilmasi sorunu

• Yunanistan egemenligi altinda yer alan uluslar
  arasi anlasmalarla silahsizlandirma yükümlülügüne
  girmis adalari silahlandirmaya baslamistir.
• Oniki Adanin Yunanistanin egemenligine
  birakilmasini düzenleyen 1947 Paris Baris
  Antlasmasidir.
• 14. Maddesi bu adalarda her türlü üs tesis hatta
  egitim ve silah üretimini de yasaklamistir.Yunanis
  tan Limni Adasinda hava üssü kurmustur.

19

• Kardak Kayaliklari Krizi
• 1995 Aralik ayinda Figen Akad isimli kuru yük
  gemisi Bodruma 3 mil mesafedeki kayaliklarda
  karaya oturmustur.
• Yunan tarafi kazanin Yunan kara sularinda
  oldugunu belirterek yardim teklif etmistir. Türk
  tarafi bu yardimi reddetmistir.
• Türk Disisleri Bakanligi Kardakin Yunanistana
  uluslararasi anlasmalarla verilen adalar arasinda
  olmadigini belirmistir.

20

• Kardak Krizi üzerine Ankara Ege Denizindeki
  statüsü belirsiz kaya ve kayaliklar oldugunu ve
  bu sorunun müzakerelerle çözülmesini
  istemektedir.

21
s 300 füze krIZI

• Kibris Rum yönetimi ve Yunanistan arasinda 1993
  yilinda savunma doktrini ilan edilmistir.
• Güney Kibris Rum Yönetimi Rus yapimi karadan
  karaya firlatilan S 300 füze sistemini adaya
  getirecegini açiklamistir.
• Ankara füzelerin adaya yerlesmesine tepki
  göstermistir. Füzeler Girit Adasina
  yerlestirilmistir.

22
IKILI ILISKILERDE ÇÖZÜM
ARAYISLARI

• 2000li yillarin son dönemlerinde iliskilerde
  yeni bir yakinlasma süreci baslamistir.
• Türk-Yunan Yüksek Düzeyli Isbirligi Konseyi
  toplantisi yapilmistir.
• Konseyin yilda en az bir defa basbakanlarin es
  baskanliginda toplanacagi belirtilmistir.

23
IKILI ILISKILERDE GÜVEN ARTTIRICI ÖNLEMLERDEN
ÖRNEK BASLIKLAR

• 1.Disisleri Bakanlari arasinda dogrudan iletisim
  hatti kurulmasi
• 2.Kara Deniz Hava kuvvetleri arasinda ziyaretler
  düzenlenmesi
• 3.Tatbikat programlarinin karsilikli bildirimi
• 4.Iki ülkenin Genelkurmay Baskanlari arasinda
  dogrudan temas hatti kurulmasi

24

• Yunanistan 2008 yilinda ekonomik kriz yasamistir.
  Bu ekonomik krizin sonrasinda savunma
  harcamalarinin azaltilmasi tartisilmaya
  baslanmistir.
• Kita sahanliginin çözümü sorunu ikili
  görüsmelerde gündeme gelmistir.
• Basbakan Recep Tayyip Erdogan, Heybeliada Ruhban
  Okulunun açilabilecegi söylemistir.

25

• Yunanistan, Türkiyenin AB üyelik sürecini
  desteklemektedir.
• Ekonomik kriz sonrasinda PKK militanlarinin
  bulundugu mülteci kampinin kapatilabilecegini
  söylemistir.
• Türkiye dogalgaz ve petrol çikarma konusunda
  isbirligi teklifinde bulunmustur.
• AIHMnin vermis oldugu karardan sonra Türkiye
  Büyükada Rum Yetimhanesinin Patrikhaneye iade
  etmistir.

26

• Türkiye-Yunanistan arasindaki ikili iliskiler
  üzerine çalismalarini sürdüren Prof. Alexis
  Heraclides sorunlarin bir yil gibi bir süre
  içinde çözüme kavusabilecegini söylemektedir.
  Prof. Alexis Heraclides teknik bir konu olan kita
  sahanligi konusunda Lahey Adalet Divanina
  gidilmesinden ziyade müzakere asamasinda çözüm
  olabilecegine dikkat çekmektedir.

27

• 
  Kaynaklar
• 1. Fuat Aksu ,Türk- Yunan Iliskileri, SAEMK
  Yayinlari
• 2.Türk Dis Politikasi 1919 2008 Haydar Çakmak
• 3.Degisen Dünya Ve Türkiyenin Dis Politika
  Gündemi, Murat Metinsoy .Mustafa Eroglu
• 4.http//www.mfa.gov.tr/turkiye-yunanistan-ticari-
  ve-ekonomik-iliskileri.tr.mfa
• 5. http//www.mfa.gov.tr/bati-trakya-turk-azinligi
  .tr.mfa
• 6. http//www.mfa.gov.tr/turkiye-yunanistan-siyasi
  -iliskileri.tr.mfa
• 7.http//www.turk-yunan.gen.tr/ege-adalari-ve-anla
  smazliklar/dogu-ege-adalari.html