Onvoltooide Liefdesbrieven Micha

1
Onvoltooide LiefdesbrievenMichaïl Sjisjkin

• Spraakmakende boeken
• 26 November 2014
• Boris Noordenbos
• Universiteit van Amsterdam
• b.noordenbos_at_uva.nl

2
Michaïl Sjisjkin Onvoltooide Liefdesbrieven

• Onze vijver bezinksel op de bodem, bloeiende
  blubber, vol kikkerdril. De dikkopjes boksen met
  de hemel. Je kruipt het water uit en plukt de
  waterplanten van je af.
• Ik ben gaan liggen zonnen, heb het hemd over mijn
  gezicht gelegd, de wind ruist, als gesteven
  linnengoed. Opeens kriebelt er iets op mijn navel
  ik open mijn ogen, jij laat een dun straaltje
  zand uit je vuist op mijn buik lopen.
• We gaan naar huis, en de wind test het
  zeiloppervlak van de bomen en van ons.
• We rapen de gevallen appels op de eerste, zure,
  voor compote en bekogelen elkaar met afgevallen
  vruchten.
• Het gekartelde profiel van het bos tegen de
  ondergaande zon.
• Midden in de nacht worden we gewekt door een
  dichtklappende muizenval. (p. 9-10)

3
Michaïl Sjisjkin
4
Michaïl Sjisjkin
De Russische staat is een piramide van dieven,
die mensen opsluit vanwege hun politieke
overtuiging.
5
De Boxeropstand 1899 - 1901
6
Het brievenboek van Kurganov (1769)
7
De reisbrief

• Op onze verdere tocht naar het noorden voeren we
  zes dagen lang tussen twee in nevel gehulde
  bergen. Toen we in de buurt van een eiland
  kwamen, zagen we verschillende zeldzame dieren,
  en bosmensen zonder kleren. We voeren verder naar
  een eiland dat bewoond is door lieden met
  hondenkoppen Zowel de hoofden als de tanden en
  de ogen van de bewoners zijn als van honden. Als
  ze vreemdelingen vangen, eten ze die op. (p. 58)

8
De intieme correspondentie tussen geliefden

• Je buigt je over me heen, raakt met een tepel
  mijn oogleden en wimpers aan. Laat je haren als
  een tent over ons beiden vallen. Ik trek je
  broekje uit een kinderlijk, crèmekleurig
  broekje met lintjes , je helpt me, licht je
  knieën op.
• Ik kus je daar waar de huid het zachtst en teerst
  is op de binnenkant van je dijen.
• Ik begraaf mijn neus in het dichte warme toefje.
• Het ledikant kraakt zo wanhopig dat we naar de
  vloer verhuizen. (12)

9
Bekentenissen

• Jij bent nu zo ver weg dat ik het helemaal niet
  erg vind om je iets te vertellen. Weet je, ik
  ging toen op de datsja naar jouw kamer toe,
  terwijl jij er niet was. En ik rook overal aan.
  Aan je zeep. Je eau de cologne. De scheerkwast.
  Ik rook aan de binnenkant van je schoenen. Ik
  opende je kast. Rook aan je trui. De mouw van je
  overhemd. De kraag. Ik kuste de knoop. Ik boog me
  over je ledikant, drukte mijn neus in het kussen.
  (p. 13)

10
Reageren Volodja en Sasja wel op elkaar?

• Ja, mijn lieve Sasja-van-de-datsja, wat is dit
  lang geleden, alsof het in een heel ander leven
  ver hiervandaan heeft plaatsgevonden. Wat was het
  fijn om allerlei onzin in het dagboek te liggen
  schrijven, luisterend naar het geruis van de
  regen op het dak en het zoemen van de muggen op
  de veranda. Ik legde het kloeke
  Shakespeare-deel op schoot daarop kon ik
  comfortabel in het schrift schrijven. De lange
  dubbele dennennaalden dienden als bladwijzer.
  Weet je waarover ik toen schreef? Over Hamlet.
  (29)
• Sasjenka, mijn schat! Wel, ik ga de brieven
  nummeren, om te weten welke er zoek is geraakt.
  (10)

11

• Ik liep gisteren van de halte vandaan en zag haar
  al van verre ze komt me tegemoet.
• Ik ga naar de andere kant zij doet hetzelfde.
• Ze loopt recht op me af. We blijven vlak voor
  elkaar stilstaan.
• Gekamd en verzorgd ziet ze er veel jonger uit.
  Alsof het een andere vrouw is. De haren zijn
  omhooggekamd, de oren zijn zichtbaar ze heeft
  een vastgegroeide oorlel.
• Ze zwijgt. Haar oogleden beginnen opeens nerveus
  te trillen.
• Ik zeg tegen haar Goedendag, Ada Lvovna!
• Een ooglid trekt.
• Aleksandra, ik moet met u praten. Met jou. Je
  moet naar me luisteren. Ik moet je wat
  vertellen.
• Ik zeg tegen haar Dat hoeft niet.
• Het is niet nodig me iets te vertellen, Ada
  Lvovna!
• Ik weet er alles van.
• Manlief is foetsie.
• Maar jaren geleden had de vrouw van die man
  gedacht wie wil zo iemand als ik hebben?
• Toen haar tepels begonnen op te zwellen,
  verheugde ze zich ze was al een grote meid aan
  het worden, en toch was er nog steeds niets te
  zien.

12

• Ik liep gisteren van de halte vandaan en zag haar
  al van verre ze komt me tegemoet.
• Ik ga naar de andere kant zij doet hetzelfde.
• Ze loopt recht op me af. We blijven vlak voor
  elkaar stilstaan.
• Gekamd en verzorgd ziet ze er veel jonger uit.
  Alsof het een andere vrouw is. De haren zijn
  omhooggekamd, de oren zijn zichtbaar ze heeft
  een vastgegroeide oorlel.
• Ze zwijgt. Haar oogleden beginnen opeens nerveus
  te trillen.
• Ik zeg tegen haar Goedendag, Ada Lvovna!
• Een ooglid trekt.
• Aleksandra, ik moet met u praten. Met jou. Je
  moet naar me luisteren. Ik moet je wat
  vertellen.
• Ik zeg tegen haar Dat hoeft niet.
• Het is niet nodig me iets te vertellen, Ada
  Lvovna!
• Ik weet er alles van.
• Manlief is foetsie.
• Maar jaren geleden had de vrouw van die man
  gedacht wie wil zo iemand als ik hebben?
• Toen haar tepels begonnen op te zwellen,
  verheugde ze zich ze was al een grote meid aan
  het worden, en toch was er nog steeds niets te
  zien.

13

• De tweede man van haar moeder was een
  mislukkeling. Mislukkelingen trouwen altijd een
  weduwe met een kind.
• In een verleden had hij als jongeman zijn
  symfonie naar een beroemde componist gestuurd,
  maar kreeg geen antwoorde. Later herkende hij
  tijdens een concert zijn eigen muziek in het
  nieuwe werk van de componist. Sindsdien wreekte
  hij zich op de mensheid door geen klap uit te
  voeren. Hij verdiende wat bij als accompagnateur
  in een dansklas, warmde zijn verkleumde vingers
  aan de radiator.
• De mislukkeling vond dat hij door te trouwen
  edelmoedig had gehandeld, maar dat er met
  ondankbaarheid op werd gereageerd. Toen hij
  verliefd werd, zei hij tegen zijn geliefde Ik
  ben zo gelukkig dat jij in mijn leven bent
  verschenen, jij bent mijn redding.
• Maar jaren later dacht hij kan een vrouw een
  redding zijn? (p.166)

14

• De tweede man van haar moeder was een
  mislukkeling. Mislukkelingen trouwen altijd een
  weduwe met een kind.
• In een verleden had hij als jongeman zijn
  symfonie naar een beroemde componist gestuurd,
  maar kreeg geen antwoorde. Later herkende hij
  tijdens een concert zijn eigen muziek in het
  nieuwe werk van de componist. Sindsdien wreekte
  hij zich op de mensheid door geen klap uit te
  voeren. Hij verdiende wat bij als accompagnateur
  in een dansklas, warmde zijn verkleumde vingers
  aan de radiator.
• De mislukkeling vond dat hij door te trouwen
  edelmoedig had gehandeld, maar dat er met
  ondankbaarheid op werd gereageerd. Toen hij
  verliefd werd, zei hij tegen zijn geliefde Ik
  ben zo gelukkig dat jij in mijn leven bent
  verschenen, jij bent mijn redding.
• Maar jaren later dacht hij kan een vrouw een
  redding zijn? (p.166)

15

• Volodjenka!
• Hoeveel tijd is er al verstreken?
• Ik werd toen opgebeld door je mama, maar ze kon
  niet praten. De hoorn werd overgenomen door je
  stiefvader. Hij vertelde me alles.
• Alles is in ijs veranderd. Zowel mijn ziel als
  mijn benen. Daarna stond ik op en zocht jouw
  familie op. Je moeder bood een vreselijke
  aanblik. Haar gezicht was opgezwollen door de
  tranen.
• Ze reikte me de kennisgeving aan.
• Kijk, er is een vel papier, er is een zegel, er
  is een handtekening. Maar waar is mijn zoon?
• Toen kon ze zich niet meer inhouden, en ik ook
  niet. We barsten in snikken uit.
• Ze herhaalde de hele tijd Waarom moesten ze hem
  doden? Waarom moesten ze hem doden? (p. 81)

16

• Ik herinner me dat ik in Hamlet las De tijd
  raakte uit t verband. En alles was me duidelijk.
  Zou dat zo moeilijk zijn om te begrijpen?
• Maar hier heb ik het pas echt begrepen. Nu weet
  ik wat hij bedoelde.
• Weet je waar Shakespeare in feite over schreef?
  Over het feit dat dit verband hersteld wordt
  wanneer wij elkaar opnieuw zullen ontmoeten en ik
  mijn hoofd bij jou op schoot zal leggen. (p. 270)

17

• In den beginne was het woord. Welnu, zijn
  woorden zijn er nog, en hij is in de woorden, ze
  zijn zijn lichaam geworden. Dat is de enige reële
  onsterfelijkheid. Een andere is er niet. Al het
  overige bevindt zich daar, in de kuil met
  kerkhofuitwerpselen. (p. 164)
•   
• Ik moest me ervan ontdoen. Moest me vrij voelen.
  Gewoon levend. Ik moest bewijzen dat ik op mezelf
  bestond, zonder woorden. Ik had bewijzen nodig
  voor mijn bestaan.
• Wat ik nu ervaar, is veel belangrijker dan
  honderden en duizenden woorden. Zeg, hoe kun je
  deze bereidheid tot het leven, die me vervult,
  onder woorden brengen? (p. 165)

18

• Naar de hel met de bewijzen! Mijn eigen Sasjka!
  Welke andere bewijzen voor mijn bestaan heb ik
  nog nodig als ik gelukkig ben vanwege het feit
  dat jij er bent, dat jij van me houdt en op dit
  moment deze regels leest! (p. 165)
• Wanneer jij deze regels leest, is de dood
  uitgesteld (p. 269)

19

• Ik bouwde aan mijn ark. Alleen bestond mijn ark
  niet uit balken maar uit woorden. Iedereen om me
  heen leidde het leven van alledag, verheugde zich
  over het vluchtige, terwijl ik alleen maar aan de
  noodzaak van de zondvloed en aan de ark kan
  denken. Van elk schepsel twee, een wijfje en
  een mannetje. Gebeurtenissen, mensen, voorwerpen,
  herinneringen, plaatjes, geluiden. (p. 214)
• Om werkelijk en echt te worden, moet je
  vermoedelijk niet in je eigen bewustzijn bestaan
  , maar in het bewustzijn van iemand anders. (p.
  31)

20
(No Transcript)
21
Vladimir Sorokin
VIKTOR JEROFEJEV
VIKTOR PELEVIN
22
Vladimir Sorokin Blauw spek (1999)
Voor mij is literatuur papier bedrukt met
letters. Literatuur is een dode wereld, een
wereld van clichés. (Sarafima Roll,
Contextualizing Transition Interviews with
Contemporary Russian Writers and Critics, p. 74)
23
Vladimir Sorokin
24
Michaïl Sjisjkin Onvoltooide Liefdesbrieven

• Onze vijver bezinksel op de bodem, bloeiende
  blubber, vol kikkerdril. De dikkopjes boksen met
  de hemel. Je kruipt het water uit en plukt de
  waterplanten van je af.
• Ik ben gaan liggen zonnen, heb het hemd over mijn
  gezicht gelegd, de wind ruist, als gesteven
  linnengoed. Opeens kriebelt er iets op mijn navel
  ik open mijn ogen, jij laat een dun straaltje
  zand uit je vuist op mijn buik lopen.
• We gaan naar huis, en de wind test het
  zeiloppervlak van de bomen en van ons.
• We rapen de gevallen appels op de eerste, zure,
  voor compote en bekogelen elkaar met afgevallen
  vruchten.
• Het gekartelde profiel van het bos tegen de
  ondergaande zon.
• Midden in de nacht worden we gewekt door een
  dichtklappende muizenval. (p. 9-10)