Dia 1

1

College 7
Geschiedenis van het sociaal werk
1980-nu Sociaal werk in de overgang van
verzorgingsstaat naar zorgzame samenleving
Samenstelling Maarten van der Linde
1
2
Internationale situatie vanaf midden jaren 1970

• economische neergang
• opkomst neoliberale
• tijdgeest
• bezuinigingen
• afslanken verzorgings-staat
• Margaret Thatcher (GB)
• Ronald Reagan (VS)

3
1978-1982 Kabinet Van Agt aankondiging
bezuinigingen
4
Waarschuwt voor doorschieten jaren zestig
ideeën in het welzijnswerk (1977)
5
http//www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id4
1

• Welzijnswerkers
• kweken heel
• direct misère (1980)

6
1982-1990 Kabinetten Lubbersbezuinigingen op
sociaal werk
7
J.C.M. Hattinga Verschure (1914-2006)
Zorgvernieuwer

• Zelfzorg
• Professionele zorg
• Mantelzorg
• Joop Hattinga Verschure
• heeft als eerste in Nederland
• (in 1971) ervoor gezorgd dat
• mensen die voor een ander zorgen,
• ook als zodanig worden benoemd.
• Dankzij hem heeft de mantelzorg
• een eigen plek gekregen binnen
• het denken over zorg."  

• Hij was nauw
• verwant
• met de Franse
• filosoof LEVINAS,
• die kort gezegd
• niet de autonomie
• en de eigen
• ontplooiing
• van mensen
• centraal stelt
• maar hun
• betekenis
• voor de ander.

8
Elco Brinkman (1982)Zorgzame samenlevinghttp//
www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id42

• Minister van Welzijn,
• Volksgezondheid en Sport
• (WVC) Brinkman lanceert in
• 1982 de zorgzame samen
• leving die de verzorgings-
• staat moet gaan vervangen.
• Kijk en luister hoe hij het zegt
• http//www.youtube.com/watch?vuQl2T5893IA

9
Jaren 90

• Nieuwe trefwoorden zijn
• Vermaatschappelijking
• Extramuralisering
• Vraaggericht werken
• Marktwerking
• Maar ook
• Fusies van instellingen
• Van kleinschalig naar
• grootschalig
• Megasalarissen
• bestuurders

• Nieuw ondernemerschap
• Hans van Putten met zijn zoon Thomas ( 2006).
• Hij speelt in op mogelijk-
• heden van de markt. Er zijn
• nu al 62 Thomashuizen.

10
Welzijnswerk moet efficiënterzuiniger

• Taylorisering van
• sociaal werk
• opknippen van
• dienstverlening in
• meetbare producten.
• Geert van der Laan
• Dat is in strijd met de
• persoonlijke en ambach-
• telijke aard van het werk

11
Sociaalwerk-kenner Jos van der Lans analyseert

• tot 1960/65 ER BOVEN OP ?
• Professional weet wat goed voor u is heeft
  gezag paternalisme
• Als gevolg van anti-autoritaire tijdgeest
• tot 1980/85 ER NAAST _ _
• Professional wil op gelijk niveau werken - niets
  opleggen - identificatie
• Maar dan volgt als gevolg o.a. van kritiek
  Achterhuis
• Vanaf jaren 80 ER VANDAAN
• Professionals trekken zich terug in hun kantoor
• Verzakelijking, managementbenadering
• Beschadigd professioneel zelfbewustzijn

12

• Jos van der Lans en
• Paul Kuyper publiceren
• in 1994 een manifest
• Naar een modern paternalisme.
• Eerherstel van de
• outreachende aanpak.
• In dezelfde tijd
• ontstaat
• bemoeizorg
• http//www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id
  47
• De canon over Bemoeizorg

13
Vooral sinds opkomst Leefbaar-partijen en
Fortuynrevolte (2002)ER OP AF ??

• Zie boek Jos van der Lans, Ontregelen. 2008.
• Intussen 7e druk.
• Achter de voordeur stadsmariniers
• huisbezoek vroegtijdige interventie
• jeugdveldwachter straatcoaches
• thuismentoren buddys
• outreachende hulpverlening
• bemoeizorg eigen kracht centrales
• - leefwereld als spreekkamer

14
2007 WmoWet maatschappelijke ondersteuning

• Aardverschuiving
• voor het welzijnswerk
• van ontvangende
• garagehouder naar
• opzoekende wegenwacht.
• Canonvenster over de Wmo
• http//www.canonsociaalwerk.eu/nl/details.php?id4
  9

15
Einde college 7
College 6 Gesch. Sociaal Werk 1940-1980
15
15