PowerPoint Sunusu

1
ULUSLARARASI MEVZUATTA PLANLAMA ve KENT
YÖNETIMINE ETKISI http//web.deu.edu.tr/gundem21/i
ndex.html Prof. Dr. Zerrin
TOPRAK Dokuz Eylül Üniversitesi Iktisadi ve
Idari Bilimler Fakültesi
2
21.YÜZYILA GIRERKEN
KENTIN ÖNCELIKLI KONULARI HABITAT 19921996
v GÜVENLIK VE SUÇLARIN ÖNLENMESI
v KIRLETILMEMIS SAGLIKLI BIR ÇEVRE
v ISTIHDAM
v KONUT
v ULASIM VE DOLASIM
v SAGLIK
v KENTSEL ALANLARDA SPOR VE BOS ZAMAN
v KENTLERDE KÜLTÜR
v KÜLTÜRLER ARASI KAYNASMA
v KALITELI BIR MIMARI VE FIZIKSEL ÇEVRE
3
v ISLEVLERIN UYUMU
v HEMSEHRI KATILIM, KENT YÖNETIMI VE KENT
PLANLAMASI
v KENTLERDE EKONOMIK GELISME
v SÜRDÜRÜLEBILIR KALKINMA
v ERISILEBILIR, KAPSAMLI, KALITELI MAL VE
HIZMET SUNUMU
v DOGAL ZENGINLIKLER VE KAYNAKLAR
v KISISEL BÜTÜNLÜK
v BELEDIYELER ARASI ISBIRLIGI
v FINANSAL YAPI VE MEKANIZMALAR
v ESITLIK
4
KENTIN EN ÖNEMLI SORUNU NEDIR?
KENT GÜVENLIGI
5
GÜVENLIK NEDIR?
GÜVENLIK TOPLULUK VE BIREYLERIN ÇESITLI
ETKENLERDEN ZARAR GÖRMEDEN YASAYABILMESIDIR...
6
BIRLESMIS MILLETLERE GÖRE (1994)
7
GÜVENLIGI TEHDIT EDEN IKI BOYUT BULUNMAKTADIR.
v AÇLIK, HASTALIK VE BASKI GIBI KRONIK TEHDITLER
v GÜNLÜK YASAMIN AKISINA MÜDAHALE EDECEK ANI
VE ZARARLI TEHDITLER
SORUNLAR ANI VEYA YAVAS GELEBILIR NEDENI DE
v POLITIK SEÇIMLER
v DOGAL NEDENLER
v POLITIK SEÇIMLERDOGAL NEDENLER
HAYATIN SÜRDÜRÜLEBILIRLIGI GIDEREK ZORLASMAKTADIR
8
(No Transcript)
9
GÖÇ VE NORMLARA ITAATSIZLIK
10
AVRUPA KONSEYI YEREL VE BÖLGESEL YÖNETIMLER
KONGRESI ANLASMALARI (SART VE SÖZLESMELER) http
//conventions.coe.int/Treaty/EN/CadreListeTraites
.htm http//www.yerelnet.org.tr/uluslararasi/avrup
akonseyi3.php
11
(No Transcript)
12
AVRUPA KONSEYI YEREL VE BÖLGESEL YÖNETIMLER
KONGRESI ANLASMALARI (SART VE SÖZLESMELER) ?AVRU
PA KENTSEL SARTI(1992)Yerel yönetimlerin imzasina
açilmistir. Bu nedenle Türkiye imzalamamistir. ?AV
RUPA PEYZAJ SÖZLESMESI(2000)Türkiye imzalamistir.
Yürürlüge girmemistir. ?AVRUPA DAGLIK BÖLGELER
SARTI(1995TASLAK) ?AVRUPA SINIR ÖTESI ISBIRLIGI
SÖZLESMESI(2001)Çekinceler
13
ORTAK HEDEF VE STRATEJILER ? Ekonomik,
kültürel, sosyal haklari gelistirici,
Çevreyi koruyup yönetici çözümler içeren,
Kapsamli, bölgesel, alansal Planlama
politikasi ? Kirsal ve kentsel alanda, tüm
sektörlerde yüksek kalitede peyzaji
saglamak. ? Fiziki kentsel çevrenin
iyilestirilmesi ? Mevcut konut stokunun
iyilestirilmesi ? Yerlesmelerde sosyal ve
kültürel olanaklarin yaratilmasi ? Toplumsal
kalkinma ve halk katiliminin Özendirilmesi ?
Konsey üyesi olmayan devletlere çagri
14
AVRUPA PEYZAJ SÖZLESMESINDE ÖZELLIKLE ATIFTA
BULUNULAN ULUSLARARASI METINLER ?Avrupa Yaban
Hayati ve Yasam Ortamlarinin Korunmasi
Sözlesmesi (Bern, 19 Eylül 1979),TR/RG,
1984 ?Avrupa Mimari Mirasini Koruma Sözlesmesi
(Granada, 3 Ekim 1985), TR/RG, 1989, ?Avrupa
Arkeolojik Mirasinin Korunmasi Sözlesmesi (gözden
geçirilmis) (Valetta, 16 Ocak 1992), ?Avrupa
Sinir Ötesi Isbirligi Sözlesmesi (Madrid, 21
Mayis 1980) ve ek protokolleri, TR/RG, 2000,
?Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Sarti
(Strasbourg 15 Ekim 1985), TR/RG, 1992 ?Biyolojik
Çesitlilik Sözlesmesi (Rio, 5 Haziran 1992),
TR/RG, 1996 ?Çevresel Konularda Bilgiye Erisim,
Karar Verme Sürecinde Halkin Katilimi ve Yargiya
Basvuru Sözlesmesi (Aarhus, 25 Haziran 1998).
15
Dobris (1991), Lucerne (1993), Sofya (1995) ve
AARHUS (1998) Avrupa Için Çevre Bakanlar
Konferanslari
39 ülke ve Avrupa Toplulugu Aarhus
Sözlesmesini imzalamistir. Sözlesmenin
Özellikleri BILGIYE ULASMA HALKIN
KARARLARA KATILIMI DAVA YOLUNA BASVURU
Imzalama süreci devam etmektedir. Türkiye,
Sözlesmeyi imzalamamistir.
16

• ANLASMALAR HUKUKI DÜZENLEMELERLE
• BAGLANTILI OLDUGU IÇIN, KABUL VE YÜRÜRLÜGE
  GIREBILMESI
• ? IDARI,
• ? HUKUKI,
• ? SIYASI VE EKONOMIK KRITERLERIN
• GELISTIRILMESINE BAGLIDIR.
• BU KRITERLER, ABNIN TÜRKIYENIN ÖNÜNE
• KOYDUGU ÖNCELIKLI KONULARDIR.

17

• TEMEL ÇIKIS NOKTASI
• YERELLIGIN GÜÇLENDIRILMESIDIR.
• BU ASAMADA ÜÇ TEMEL HAREKET NOKTASI
• BULUNMAKTADIR
• ULUS ÖLÇEGINDE MERKEZ-YEREL GERILIMININ
• ASILMASI
• 2. ULUSLARARASI ILISKILERIN GELISTIRILMESI
• ULUSAL HAZIR OLMA VE KABUL ILE
• ULUSLARARASI NORMLARLA BÜTÜNLESME

18
PLANLAMA BUGÜN VE GELECEKTEKI DOGAL, KÜLTÜREL,
IKTISADI VE SOSYAL SARTLARLA BIR BÜTÜN
IÇINDE BAGDASTIRILMASI GEREKEN, YASANABILIR
KENTLERI OLUSTURACAK SIYASI YÖNETSEL KARARLAR
BÜTÜNÜDÜR
PLANLAMA BIR KAMU HIZMETIDIR
19

• AVRUPA BIRLIGI
• PARLAMENTOSU(1992)
• KAMU HIZMETI
• ? KAMU OTORITELERINCE YARATILAN,
• BU OTORITELERIN SORUMLULUGUNDA
• YERINE GETIRILEN,
• ? GENEL EKONOMIK ÇIKARA ILISKIN
• BIR AKTIVITEDIR.

20
KAMU HIZMETI NEDIR?

• SÜREKLI

• DÜZENLI

• ESITLIKÇI GENELLIK

• ADIL HAKÇALI

• KENDI KENDINI YENILEYICI

21
KAMU HIZMETI UNSURLARI
KAMU KURUMU
KAMU YARARI
KAMU HUKUKU

• KAMU HUKUKU
• IDARI MAHKEMELER

• ÖZEL HUKUK
• ADLI MAHKEMELER

22
KAMU HIZMETININ AYIRICI ÖZELLIGI NEDIR?
GÜVENLIK
DENETIM
23
KAMU YÖNETIMININ TEMEL SORUNLARI
24

• GÜÇLÜ MERKEZIYETÇI YAPI

• YÖNETIMDE DISA KAPALILIK GIZLILIK

HANTAL YAPI VE KIRTASIYECILIK
DEMOKRATIK KATILIMCI PRATIKLERDEKI
EKSIKLIKLER
25
18 EKIM 1983 AVRUPA KONSEYI YEREL VE BÖLGESEL
YÖNETIMLER KONFERANSI YEREL VE BÖLGESEL SEÇILMIS
TEMSILCILERIN STATÜSÜ
ÖZEL ÇIKAR GÖZETMEME
GÖREV VE SORUMLULUKLARLA ÇATISAN
HIÇBIR GIRISIMDE BULUNULMAMA
KAMU YA DA ÖZEL HIÇBIR KURUMUN ÇIKARININ
GÖZETILMEMESI
26
GÜÇLÜ MERKEZIYETÇI SISTEM RANT KOLLAMAPOLITIK
YOZLASMA
? YEREL ÖRGÜTSEL YAPI (TEMSIL SORUNU)
GÜÇLÜ BASKAN-GÜÇSÜZ MECLIS
ENCÜMEN YAPILANMASI
KOMISYONLARIN OLUSUMU
? YÖNETIME SIYASET ETKISI
HEMSEHRILIGIN ORTADAN KALKMASI
(SEÇENLERSEÇILENLER) (2972, MD.9/1, DEGISIK
1993, 3950)
BELEDIYE ILE TICARI ILISKILERIN KORUNMASI
(SEÇILENLER) (1580, MD.24, DEGISIK 1984, 2972)
27
AVRUPA YEREL YÖNETIMLER ÖZERKLIK SARTI (6 AGUSTOS
1992 TARIHLI BAKANLAR KURULU ONAYI)
SART MADDE 4/6 YEREL MAKAMLARI DOGRUDAN
ILGILENDIREN TÜM KONULARA ILISKIN PLANLAMA VE
KARAR ALMA SÜREÇLERI IÇINDE, KENDILERINE
OLANAKLAR ÖLÇÜSÜNDE, ZAMANINDA VE EN UYGUN
BIÇIMDE DANISILACAKTIR
TÜRKIYE BU MADDEYE ÇEKINCE KOYMUSTUR.
28
KATILIMCILIK
HALKIN, BELEDIYENIN GÖREV ALANINA GIREN
KONULARDA KENTSEL HIZMETLERIN, YÜRÜTÜLMESINDE
VE
DENETLENMESINDE Ø DESTEKLEYICI Ø TAMAMLAYICI Ø
ROL ALMAKTIR
29
PLANLAMADA KATILIMCILIGA BIR ÖRNEK OLARAK ÇED
(2872 sayili Çevre Kanunu md. 10) Gerçeklestir
meyi planladiklari faaliyetleri sonucu çevre
sorunlarina yol açabilecek kurum, kurulus ve
isletmeler bir Çevresel Etki Degerlendirme
Raporu hazirlar.
30
ÇEDE SIYASET ETKISI ÇED Yönetmeliginin Resmi
Gazetede yayimlandigi tarihte (7 Subat 1993)
yürürlüge girmesi ile birlikte 7 Subat 1993
tarihinden önceki kuruluslari ÇED kapsami
disinda birakmaktadir. 1983ten 1993e ortalama
10 yillik bir gecikme çevre koruma açisindan bir
talihsizliktir. 23 Haziran 1997, tarihli ÇED
yönetmeligi degisikliginden sonraki 13 Agustos
1999, 14 Nisan 2000, 29 Eylül 2000, 26 Ekim 2000
degisiklikleriyle KAMU YARARI DAHA
ILERIYE GÖTÜRÜLEBILMIS MIDIR?
31
GÖÇ HAREKETLERIGÜVENLIK
DÜZENSIZ KENTLESMETOPLUMA(DEVLET) KARSI
ISLENMIS SUÇLARTOPLULUK MAGDURIYETLERI
YASADISI GÖÇÇETE SUÇU (Tasari)
32
v KENTLER KALABALIKLASTIKÇA, SOSYAL KONTROL
AZALMAKTADIR.
v TOPLUMA VE KENTE KARSI ISLENEN SUÇLARDAKI
ARTIS DIKKATI ÇEKMEKTEDIR.
v SOSYO-EKONOMIK VE KÜLTÜREL NEDENLERLE
FARKEDILEN "YOKSUNLUK DUYGUSU" SUÇLARIN
ARTMASINDA ETKILIDIR.
v GENEL VE ÖZEL ZABITA HIZMETLERININ ÖNEMI
ARTMAKTADIR.
33
GÜVENLIGIN SAGLANMASI TEMELDE DEVLETIN GÖREVIDIR.
DENETIM YALNIZCA POLISIYE TEDBIRLER DEGILDIR
v KAMU OYU DENETIMI DE ÖNEMLIDIR OMBUDSMAN GIBI
DENETIM BIÇIMLERINI DE HAREKETE GEÇIRMEK
GEREKMEKTEDIR
v SIVIL TOPLUM KURULUSLARININ KAMU OYUNUN
OLUSUMUNDA ETKISI ARTMALIDIR
34
KENT YASAMI YASAKLAR GETIRIR
SÜRDÜRÜLEBILIR KENTLER NORMLAR BÜTÜNÜDÜR
35
Ø PLANLAMAYI ILGILENDIREN KONULARA GEREK
YÖNETENLER GEREKSE YÖNETILENLER YÖNÜYLE ÖZEN
GÖSTERILMEMEKTEDIR
ØYÖNETSEL ISLEVSIZLIK KENT SUÇLARI ANLATIMIYLA
ÖZETLENEN TOPLUMU CIDDI OLARAK ETKILEYEN
OLUMSUZLUKLARIN NEDENIDIR
36
NEDEN BU KURALLARI ÖGRENEMEDIK YA DA YURTTAS
HEMSEHRI OLAMADIK?
37
1580 SAYILI BELEDIYE KANUNUNDA, HEMSEHRI
ILE BELDEDE OTURANLAR AYRI TANIMLANMISTIR
HEMSEHRI YÜKÜMLÜLÜKLERI
HER TÜRK, NÜFUS KÜTÜGÜNE YERLI OLARAK YAZILDIGI
BELDENIN HEMSEHRISIDIR. HEMSEHRILERIN BELEDIYE
ISLERINDE OY VERMEYE, SEÇMEYE, BELEDIYE
YÖNETIMINE KATILMAYA VE BELDE YÖNETIMININ
YARDIMLARINDAN SÜREKLI OLARAK YARARLANMAYA HAKKI
VARDIR (1580, MD.13)
38
BELDEDE OTURANLAR, YÜKÜMLÜLÜKLERI
BELEDIYE SINIRI IÇINDE OTURAN, BULUNAN, ILISIGI
OLAN HER KISI BELEDIYENIN YASALARA DAYALI
EMIRLERINI, HÜKÜMLERINI TUTMAK, YAPMAK, RESIM,
HARÇ, ÜCRET VE AIDATLARINI VERMEKLE YÜKÜMLÜDÜR
(1580, MD.14).
39
ANCAK ZAMAN IÇINDE, HEMSEHRI YÖNÜYLE HAK VE
SORUMLULUKLARI, OTURAN YÖNÜYLE DE BORÇLARI ÖNE
ÇIKARILAN FARKLI KILMA, SÜRELER ÖNCE
KISALTILARAK SONRA DA KALDIRILARAK YOK
EDILMISTIR.
40
NÜFUS TESPITLERI DOGRUDAN GÜVENLIKLE ILGILIDIR
VE PLANLAMAYI ETKILER
NÜFUS SAYIMININ GEREKTIRDIGI KURALLAR YALNIZCA
BELEDIYELERIN ÖZEL SORUNU DEGILDIR
SAYIM NEDENIYLE YER DEGISTIRMEYE KAYITSIZ KALMA
MÜLKI AMIRLER AÇISINDAN HIZMET KUSURUDUR
41
BELEDIYE KANUNU MD.104DE YER ALAN HUDUT SÖZCÜGÜ
YENIDEN TANIMLANMALIDIR
NEDEN?
v NORMLARA UYMAMA
v GÖÇ VE YERLESIM SORUNLARI
v GECEKONDU KAÇAK YAPILASMA
42
1982 ANAYASASI'NIN YERLESME VE SEYAHAT
HÜRRIYETINI DÜZENLEYEN MD.23 GEREGINCE
SAGLIKLI VE DÜZENLI KENTLESMEYI
GERÇEKLESTIRMEK, SOSYAL VE EKONOMIK GELISMEYI
SAGLAMAK AMAÇLARI IÇIN YERLESME VE SEYAHAT
HÜRRIYETININ SINIRLANDIRILABILMESI MÜMKÜNDÜR.
43
KENTLERE GELMEYIN, YASAK TARZINDA KATI,
HATTA TOTALITER BIR YAKLASIM, DEMOKRATIK
DEGILDIR, BU NEDENLE DE KABUL EDILEBILIR
OLAMAZ.
44
21. YÜZYILA GIRERKEN SANAYI TOPLUMUNDA
HANGI KENTSEL HIZMETLERIN,
NASIL YERINE GETIRILECEGI
KIM TARAFINDAN KORUNACAGI/KONTROLÜNÜN
SAGLANACAGI TARTISILMAKTADIR
45
PLANLAMAYI ETKILEYEN KENT GÜVENLIGI ILKELERI
q YEREL DÜZEYDE SEÇILMISLERIN TEMSILCILERI, RESMI
GÖREVLILER, POLIS KUVVETLERININ ISBIRLIGI
q SOSYAL DANISMANLAR VE ÖZEL SEKTÖR ORTAKLIGININ
KOLAYLASTIRILMASI VE GÜÇLENDIRILMESI
q YEREL GÜVENLIK POLITIKASININ, SÜREKLI
GÜNCELLESTIRILEN, YEREL ÖZELLIKLERIN SOSYAL,
EKONOMIK VE POLITIK OLDUGU KADAR FIZIKI
YAPISINI TANIMLAYAN KAPSAMLI ISTATISTIK VE
BILGILERE(CBS) DAYANDIRILMASI
q YEREL GÜVENLIK POLITIKASINI OLUSTURMAK VE
SUÇLA KARSILASAN MAGDURLARA TOPLUMSAL DESTEK
SAGLANMASI
q GENÇLERE SAGLIK, EGLENCE, EGITIM VE ISTIHDAM
KONULARINDA OLANAKLAR YARATILARAK, KENTSEL
ÇEVREYI IYILESTIRICI ÖNLEMLER ALINMASI,
KESINLIKLE SUÇU ÖNLEYICI TEDBIRLERDENDIR
46
SÜRDÜRÜLEBILIR KENTLER YEREL ULUSAL
SORUMLULUK HEMSEHRILESME VATANDASLIK EVRENSEL
SORUMLULUK SINIRÖTESI ISBIRLIGI
47
(No Transcript)
48
SONUÇ
Ø 20'INCI YÜZYILDA, GELISMENIN ÖLÇÜTÜ,
INSAN HAKLARI KAPSAMI IÇINDEKI KENTLI
HAKLARI DIR. Ø       KENT YASAMI, DÜZENLI
KENTLER YARATMAK AMACIYLA, YASAKLAR ÜZERINE
KURULMUSTUR.   Ø       KENT YASANTISI NORMLAR
SAYESINDE ÖZGÜRCE SÜRDÜRÜLEBILMEKTE VE
YASANABILIR MEKANLAR OLUSTURULABILMEKTEDIR.   Ø
      21 INCI YÜZYILA GIRERKEN KENTLERIN EN
ÖNEMLI SORUNU, GEÇMISINDE DE GÖRÜLDÜGÜ GIBI,
GÜVENLIGIN SAGLANMASIDIR. Ø      GÜVENLIK
KONUSUNDA DENETIMI, BUGÜNÜN MODERN TOPLUMLARINDA
YALNIZCA POLISIYE TEDBIRLER BÜTÜNÜ OLARAK
DEGERLENDIRMEK MÜMKÜN DEGILDIR.
49
Ø   GÜVENLIK DOGRUDAN NÜFUS HAREKETLERI ILE
ILISKILIDIR. YERLESIME ILISKIN KAYITLARIN DOGRU
VE GÜVENILIR OLMASI GEREKIR. Ø        TÜRK KAMU
YÖNETIMINDE, KENT SUÇLARINA YÖNELIK KONTROL VE
ÖNLEME MEKANIZMALARININ ISLEYISINI HIZMET
FARKLILASMASINA GÖRE BIÇIMLENDIREN IS TANIMI
BUGÜNE KADAR YAPILABILMIS DEGILDIR. Ø GÜNÜMÜZÜN
GÜVENLIK HIZMETLERI, GÜÇLÜ MERKEZIYETÇI ANLAYIS
YAPILANMASI IÇINDE SÜRDÜRÜLMEYE ÇALISILSA DA,
BÖYLE BIR TERCIH GÜNÜMÜZÜN GEREKLERINE CEVAP
VEREMEMEKTEDIR.      
50
Ø    KAMU YÖNETIMININ GENEL YAPISAL SORUNLARI,
MERKEZDE VE YERELDE HIZMETLERIN AKISINI OLUMSUZ
ETKILEMEKTEDIR.   Ø      POLITIK YOZLASMA VE RANT
KOLLAMA ORTAMININ TÜRKIYE'NIN GÜNDEMINI MESGUL
ETTIGI BU DÖNEMDE, TÜM KURUMLARI ILE SEKTÖRLERI
ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL YAPILANMA BOZUKLUGUNDAN BIR
BIÇIMDE ETKILENMEKTEDIR.
51
                            
 KAMU HIZMETLERINDE BASARI Ø      KATI,
OTORITER, BUYURUCU DEGIL, Ø        AKSINE YOL
GÖSTERICI, Ø
UZLASTIRICI VE UYUMLU BIR TOPLUMSAL
BIRLIKTELIK ILE SAGLANABILIR
52
DEVLET MERKEZLI DEGIL
TOPLUM MERKEZLI YÖNETIM