Ebola vir

1

• Ebola virüs hastaligi (Ebola hemorajik atesi),
  bir hemorajik ates virüsü olan Ebola virüsün
  etken oldugu klinik antitedir.
• Rift Valley fever
• Kirim Kongo Hemorajik Fever
• Lassa fever
• Yellow fever
• Dengue fever

2
(No Transcript)
3

• Bagli oldugu filovirüs ailesinde diger adasi
  Marburg virüs

4
Ebola virüs

• 5 farkli türü mevcut
• Zaire tipi Mortalite orani 55-88
• Sudan virüs 50 fatalite hizi
• Ivory Coast Sadece bir insani enfekte etti
• Bundibugyo Virüs 30 fatalite hizi
• Reston virüs

5
EVHnin görüldügü ülkeler

• Liberya Cumhuriyeti
• Gine Cumhuriyeti
• Sierra Leone Cumhuriyeti
• Demokratik Kongo Cumhuriyeti (Zaire)
• Gabon
• Güney Sudan
• Fildisi Sahilleri
• Uganda
• Kongo Cumhuriyeti
• Nijerya Cumhuriyeti

6
Zaire Democratic republic of congo
7

• Liberya Cumhuriyeti
• Gine Cumhuriyeti
• Sierra Leone Cumhuriyeti
• Nijerya Cumhuriyeti

• Filovirüsler 1967 de tanimlandi.
• Maymunlar bilinen ilk enfekte hayvanlar
• Ardindan vahsi insandisi primatlarda gorilla ve
  sempanzelerde görüldü.
• Bu durum insan epidemilerini tetikledi. (enfekte
  gida alimi ile)

8
2014 BatI AFRIKA SALGINI

• 2013 ün sonlarina dogru ilk kez Ginede 2
  yasinda bir çocukta görüldü.
• Mart 2014de WHO virüs varligini onayladi.
• Liberya, Sierra Lione, Nijerya ve Senegale
  yayildi.

9
(No Transcript)
10
Dünyada su an 21.10.2014 itibariyla

• Vaka Sayisi 9216
• Kesin vaka 4218
• Ölüm 4555

11
Dün Nijerya ve Senegalin EBOLA yayilimin durdugu
Açiklandi.
12
(No Transcript)
13

• Vaka fatalite hizi, yaklasik olarak 70..
• 30 Eylül 2014de ABDnin ilk vakasi..(konfirme 3
  vaka)

14

• En olasi viral rezervuar meyve yarasalari
• Virüs goril ve sempanzelerde hastalik yapmakta

15
Insandan-insana Bulas

• Direkt temas bütünlügü bozulmus ciltten veya
  mukoz membranlar yoluyla
• Kan ve kanli sivilar, feces ve kusmuk ile.
• Virüs, semen, idrar ve anne sütüyle
• Tükrük ve gözyasinda mevcut
• Sonuç olarak, Bütün sivilar enfeksiyoz

16

• Ölüyü yikarken temas
• Saglik personelinin uygun olmayan korunma
  yollariyla hastaya temasi sonucu

17

• Virüs fomitlerde günlerce yasayabilir
• Çevre temizligi son derece önemlidir
• Solunum yoluyla yayilabilir.
• Nozokomiyal bulas giderek artan siklikta
  görülmektedir

18
Hastalik akut yüksek ates
( 38.5C) ve özgün olmayan ilk bulgular ile
baslar.

• Sik görülen belirti ve bulgular
• Ates,
• Bas agrisi,
• Kas ve eklem agrisi,
• Halsizlik,
• Ishal,
• Kusma,
• Mide agrisi,
• Istahsizlik.

19
Eslik edebilecek diger belirti ve bulgular

• Döküntü,
• Gözlerde kizariklik,
• Hiçkirik,
• Öksürük,
• Bogaz agrisi,
• Gögüs agrisi,
• Nefes almada zorluk,
• Yutma güçlügü,
• Cilt ve mukozal kanamalar veya organ içine
  kanamalar.

20

• Ebola virüsü bulasmis hastalar klinik
  semptomlarin gelisiminden önce bulastirici degildi
  r.
• Ates içeren semptomlarin baslamasindan itibaren
  bulastiricilik baslar.
• Yani ates ve klinik bulgularin gelisimi öncesinde
  hastalar baskalarina virüsü bulastiramazlar.
• Eger hastalar klinik semptomlarin
  ortaya çikisini takip eden 14. gününü geçirmis yan
  i hayatta ise yasam sansi daha yüksektir.

21
Destek tedavisi mihenk tasidir. Umut
vadeden, ancak kisa sürede sonuçlanmasi
beklenmeyen asi ve tedavi alternatifleri
olusturulmaktadir. Asilar recombinant vesicular
stomatitis virus expressing an Ebola virus
protein (VSV-EBOV) ve recombinant chimpanzee
adenovirus expressing an Ebola virus protein
(ChAd-EBOV)
22

• Monoklonal antikor (Zmapp) az sayida hastada
  kullanilmistir. .
• Immunglobülinler
• Favipiravir, BCX4430, brincidofovir RNA-based
  ilaçlar small-inhibitory RNA (siRNA) ve
  phospho-morpholino oligonucleotides (PMOs) ve
  rekombinant nematode anti-coagulant protein veya
  recombinant activated protein C.

23
Vaka Tanimlari

• SUPHELI VAKA
• Asagida belirtilen Epidemiyolojik Kriterlerden
  en az birisinin varliginda klinik kriterlerden
  38.5C ates ile birlikte diger klinik
  bulgulardan en az birisinin bulundugu veya sebebi
  aciklanamayan olum olan vakadir.
• Epidemiyolojik Kriterler
• Semptomlar ortaya cikmadan onceki 21 gun
  icinde
• Dogrulanmis veya supheli Ebola Virus Hastaligi
  vakasinin kan veya diger vucut sivilari ile
  temas veya
• Ebola Virus Hastaliginin aktif olarak
  yayiliminin oldugu bolgede yasiyor olmak veya
• Bulasin aktif oldugu bolgeye seyahat etmek veya
• Endemik bolgede yarasa, kemirgen veya maymun,
  sempanze gibi primatlar ile dogrudan temas
  (dokunma, isirilma, etini yemek vb).

24

• Klinik kriterler
• 38.5C ates ile birlikte,o Asagidaki klinik
  bulgulardan en az birisinin varligi,
• ? Ciddi bas agrisi,
• ? Kas agrisi,? Asiri halsizlik,? Bulanti,
• ? Kusma,? Ishal,? Karin agrisi,?
  Aciklanamayan kanamalar.
• Sebebi aciklanamayan olum.

25

• Bulasici hastaliklar yonunden nakli yapilacak
  supheli vakalarla ilgili saglik personelinin
  bilgilendirilmesi gerekmektedir.
• Vaka hakkinda on bilgi verilmeli ve en az sayida
  saglik personeli ile calisilmalidir.
• Hastaya ulasmadan once saglik calisanlari
  koruyucu onlemleri almalidir.
• Supheli vakanin goturulecegi hastane, uygun
  enfeksiyon kontrol onlemlerini almasi icin
  onceden bilgilendirilmelidir.
• Kurum ve kuruluslarla gerekli isbirligi
  saglanmali, vaka takipleri ve hasta transferleri
  titizlikle takip edilmelidir.

26

• Ebola virus hastaligi supheli veya kesin
  vakalarinin hastaneye yatislarinda standart,
  temas ve damlacik onlemlerinin alinmasi
  gerekmektedir.
• Ebola virus hastaligi vakalarinin negatif
  basincli odada takibi sart degildir.
• Tek kisilik, ozel banyosu ve tuvaleti olan,
  kapatilabilir kapi iceren bir oda olmalidir.
• Hastanin odasina girisler sinirlandirilmali
  mumkun oldugunca en aza indirilmeli, giris--
  cikislar kayit altina alinmalidir.
• Kullanilacak tibbi malzemeler oda disina
  cikarilmamalidir.
• Hastalar arasinda ortak malzeme kullanimina izin
  verilmemelidir.

27

• Eldiven,
• Sivi gecirimsiz onluk,
• Sivi gecirimsiz tulum,
• Koruyucu gozluk,
• Yuz kalkani/siperi,
• N95 maske,
• Cerrahi maske,
• Su gecirmez ayak koruyucu,
• Alkol bazli el dezenfektani.

28

• Hasta odasina giren tum kisiler eldiven, sivi
  direncli ya da gecirimsiz onluk, goz
• korumasi icin yuz siperi ve gozluk
  kullanmalidir.
• Hasta bakimi verecek olan saglik personeli cift
  eldiven, sivi direncli ya da gecirimsiz
  onluk, goz korumasi icin gozluk ve yuz
  siperi, tek kullanimlik ayakkabi koruyucu, N95
  maske ve sivi direncli-ve-gecirimsiz ayak
  koruyucu kullanmalidir.
• Ek kisisel koruyucu ekipman, cevrede kan ya da
  diger vucut sivilari, kusmuk ya da diski
  oldugunda gerekli olabilir.
• Ek koruyucu ekipmanlar arasinda cift koruyucu
  eldiven, galos ve bacak kaplamalari sayilabilir
  ve uygun durumlarda kullanilmalidir.
• Eldivenin yirtilmasi durumunda eldivenler
  degistirilmelidir.

29

• Hasta bakimi icin kullanilan, hastaya ozel
  kullanimi saglanamayan ve tek kullanimlik olmayan
  tibbi ekipmanlar, ureticisinin talimatlarina ve
  hastane politikalarina gore temizlenmeli ve
  dezenfekte edilmelidir.

30

• Hasta bakimi icin kullanilan, hastaya ozel
  kullanimi saglanamayan ve tek kullanimlik olmayan
  tibbi ekipmanlar, ureticisinin talimatlarina ve
  hastane politikalarina gore temizlenmeli ve
  dezenfekte edilmelidir.

31

• Hasta bakiminda, kesici ve delici alet kullanimi
  mumkun oldugu kadar kisitlanmali, hastadan kan
  alimi mumkun olan en az tetkik ile
  sinirlandirilarak yapilmalidir.

32

• Hasta bakiminda mutlak personel sayisi mumkun
  olan en az sayi ile sinirlandirilmalidir.
• Cevresel yuzeyler ve ekipmanlar, tekstil ve
  camasirhane, gida kaplari ve bulasik makinesi
  gibi ortam ve materyallerin temizlik ve
  dezenfeksiyonu hastane politika ve uretim
  talimatlarina gore standart prosedurler
  izlenerek yapilmalidir.

33

• Hasta veya hastanin vucut sekresyonlariyla temas
  edecek personel veya hastayi karsilayacak diger
  personel cift eldiven, sivi direncli ya da
  gecirimsiz onluk, goz korumasi icin gozluk
  ve yuz siperi, tek kullanimlik ayakkabi
  koruyucu, N95 maske ve sivi direncli--
  gecirimsiz ayak koruyucu kullanmalidir. Hasta
  sedyesinde ve naklinde sivi gecirimsiz koruyucu
  ortu kullanilmalidir.

34
Yüksek riskli kisi Ates veya ates olmadan diger
semptomlari olan kisilerde

• Enfeksiyon kontrol onlemlerine uyulmak kosulu
  ile EVH on tanisina yonelik tibbi degerlendirme
  yapilir. Halk Sagligi Mudurluguyle
  iletisime gecilerek
• ? Gerekirse test yapilir? Klinik olarak
  gerekiyorsa korunma onlemleri alinarak nakli
  saglanir. Halk Sagligi Mudurlugu tarafindan
  enfeksiyon kontrol onlemleri altinda izlenme
  gerekliligi olmadigi dusunulen vakalarda
  seyahat kisitlamasi getirilerek temastan sonraki
  21. gune kadar klinik bulgularin izlemi
  gerceklestirilir.

35
Yüksek riskli Asemptomatik kisi

• Halk Sagligi Mudurlugu tarafindan seyahat
  kisitlamasi getirilerek temastan sonraki 21.
  gune kadar klinik bulgularin izlemi
  gerceklestirilir.

36
Düsük Risk

• EVH hastasi ile ev ici ve gundelik temas
  Salgin gorulen ulkelerde EVH hastasi ile
  saglik kuruluslarinda yuksek riskli olmayan veya
  gundelik temas.

37
Ates veya ates olmadan diger semptomlari olan
düsük riskli kisilerde

• Enfeksiyon kontrol onlemlerine uyulmak kosulu
  ile EVH on tanisina yonelik tibbi degerlendirme
  yapilir. Halk Sagligi Mudurluguyle
  iletisime gecilerek
• ? Gerekirse test yapilir? Klinik olarak
  gerekiyorsa korunma onlemleri alinarak nakli
  saglanir. Halk Sagligi Mudurlugu tarafindan
  enfeksiyon kontrol onlemleri altinda izlenme
  gerekliligi olmadigi dusunulen vakalarda
  seyahat kisitlamasi getirilerek temastan sonraki
  21. gune kadar klinik bulgularin izlemi
  gerceklestirilir.

38
Asemptomatik düsük riskli kisi

• Halk Sagligi Mudurlugü tarafindan seyahat
  kisitlamasi getirilerek temastan sonraki 21.
  gune kadar klinik bulgularin izlemi
  gerceklestirilir.

39
Klinik Örneklerin Alinmasi

• Supheli olgulardan klinik orneklerin
  alinmasinda ve laboratuvar testlerinin yapilmasi
  esnasinda saglik personeli kisisel koruyucu
  donanim kullanmalidir.
• Alinan hasta ornekleri laboratuvara ikili tasima
  kabi icerisinde laboratuvara gonderilmelidir.
• Ornek sizdirmaz bir nakil kabina
  yerlestirildikten sonra ikinci bir tasima nakil
  kabina konmali ve 2. kabin disi bir dezenfektan
  ile silinmelidir.

40

• Laboratuvar personeli supheli ornek ile direkt
  temasi azalmak icin uygun kisisel koruyucu
  donanim ile tum incelemeler (ornegin Sitma
  yaymalari, hizli sitma tani testleri vb) sinif II
  biyoguvenlik kabininde yapmalidir.
• Hasta ornegiyle temas eden yuzeyler 10 NaOCl
  ve dokulme durumunda laboratuvar guvenligi
  rehberindeki dokulme ve sacilma kitiyle
  aerosol olusturmadan ve direkt temasi onleyecek
  sekilde dekontamine edilmelidir.
• Ebola Virus tanisi icin alinan kan ornegi EN
  AZ 4 mL. OLACAK sekilde EDTA VEYA SITRATLI
  plastik tuplere alinmalidir. Ayrica Kirmizi
  kapakli tuplere alinan kandan en az 1 mL serum
  ornegi de ayrilarak gonderilmelidir.