BAB 8

1
BAB 8 KERAJAAN-KERAJAAN MELAYU
KERAJAAN MELAYU YANG TUA Kerajaan yang
wujud Sebelum atau semasa Kesultanan
Melayu Melaka
KERAJAAN MELAYU YANG BARU Kerajaan yang
wujud Selepas Kesultanan Melayu Melaka
2
KERAJAAN-KERAJAAN MELAYU
KERAJAAN MELAYU YANG TUA
KERAJAAN MELAYU YANG BARU
KEDAH
KELANTAN
TERENGGANU
PERAK
SELANGOR
PAHANG
NEGERI SEMBILAN
LATIHAN PENGUKUHAN
LEMBARAN KERJA
3
KEDAH
ORANG CINA
ORANG SIAM
CHEH-CHA
SEBUTAN KEDAH
SAI
KATAHA, KALAGAM, KADARAM
KALAH/ KALAH BAR
PEDAGANG INDIA
PEDAGANG ARAB
4
PUSAT PENTADBIRAN
SULTAN MUZAFFAR SHAH
KOTA PALAS
LANGKAWI
KOTA ULU
TAHUN 1735
KOTA SETAR
ALOR SETAR Ibu negeri Kedah
5
ANCAMAN KUASA LUAR
SIAM
Tanda persahabatan
Jamin keselamatan
Hantar bunga emas
6
TAHUN 1842 Kedah berjaya dapatkan Kemerdekaan
dari Siam
Selepas tahun 1842, Kedah dan Siam berbaik-baik
dan menjadikan Kedah Negeri aman dan makmur
Pembesar Kedah susun strategi serang Siam di
Kedah
Sultan Kedah, pembesar dan Pengikutnya undur ke
Pulau Pinang
TAHUN 1821 Siam takluk Kedah
Sultan Kedah minta tolong Inggeris hadapi
ancaman Siam
Diancam Siam serta perebutan takhta dan
pertikaian kerabat raja
KURUN KE-18 Kedah kurang stabil
Kedah jalin hubungan dengan Burma untuk jamin
keselamatan
TAHUN 1767 Siam ditawan Burma
Sultan Kedah berundur ke Perlis dan minta bantuan
Siam
TAHUN 1619 Kedah diserang oleh Acheh. Diketuai
oleh Sultan Iskandar Muda Mahkota Alam
7
Amalkan Undang-Undang Laut Melaka
Pelabuhan entrepot
PERDAGANGAN
Pengenalan sistem sukat dan mata wang
Hasil tempatan didagangkan
Emas
Menarik kedatangan Pedagang
Bijih timah
Arab
Lada hitam
Parsi
Damar
India
Rotan
Sri Lanka
Tanduk
China
Gading
Barat
8

• Hikayat Merong Mahawangsa
• Kerajaan Kedah wujud abad ketujuh.
• Raja pertama iaitu Merong Mahawangsa telah
  memeluk Islam dan gunakan gelaran Sultan Muzaffar
  Shah

• Al-Tarikh Salasilah Negeri Kedah
• Maharaja Derba Raja telah peluk Islam tahun 1136.
• Baginda gunakan gelaran sultan Muzaffar Shah.

9
PERAK
Mengikut nama Sejenis logam Iaitu perak
Asal usul nama Perak
Di Chegar Galah, Sg. Perak Terdapat sejenis
ikan Berwarna putih seperti perak
Sempena nama Sungai Perak
10
Pembentukan Kerajaan Perak
Tun Saban memohon Seorang putera raja Melaka
untuk dijadikan Raja Perak
Kesultanan Perak Diasaskan pada tahun 1528
Raja Muzaffar dihantar Ke Perak bersama
alat Kebesaran negeri
Raja Muzaffar ditabalkan Sebagai Sultan
Perak pertama
Pusat pemerintahan Ialah di Tanah Abang
11
Keistimewaan dan keunikan Perak

• Perak terkenal dengan perdagangan bijih timah
• 1575
• Belanda mengepung Perak dan memaksa sultan
  menandatangani perjanjian
• Siam mengarahkan Kedah untuk menyerang Perak pada
  tahun Kuasa luar berminat menguasai Perak
• Acheh menawan Perak pada tahun 1816, 1818 dan1819

12
Perebutan perdagangan bijih timah di Perak
Belanda memaksa sultan Perak Menandatangani
perjanjian. Sultan Bersetuju menjual bijih
timah Kepada Belanda
Bendahara Megat Terawis Menentukan sempadan
antara Perak dan Siam.Pembesar Mudah memungut
cukai dari Lombong bijih timah dari Pelombong Siam
Siam berminat untuk Menakluki Perak. Perak
di Paksa hantar bunga emas dan Membenarkan Siam
membeli Bijih timah tanpa membayar cukai
Tindakan Siam tidak berhasil Kerana penglibatan
British Melalui Perjanjian Low
13
Asal-usul Kesultanan Pahang

• Tahun 1470
• Sultan Mansur Shah menabalkan Raja Muhammad
  menjadi sultan Pahang dengan gelaran Sultan
  Muhammad Shah.
• Ini bermakna bermulalah keturunan Melaka di
  Pahang.

14
Tahun 1641-1673 Pahang diletakkan di bawah
pemerintahan Yamtuan Muda Johor iaitu Raja
Bajau. Berakhirlah pemerintahan Pahang daripada
keturunan Melaka. Berlaku perpecahan dalam
kerajaan Johor dan Pahang diletakkan di bawah
pengguasaan Bendahara Johor.

15
Tahun 1882 Bendahara Wan Ahmad menjadi
sultan dengan gelaran Sultan Ahmad al-Muadzam
Shah selepas merampas kuasa daripada Bendahara
Tun Mutahir.
16
KEKAYAAN EKONOMI PAHANG

• Bijih Timah
• Beras
• Hasil Hutan
• Kayu kapur
• Gaharu
• kapur barus

17
ASAL-USUL NAMA PAHANG
Menurut rekod China,orang China menyebut Pahang
sebagai Phang atau Pahangh.Penulis Chao Ju-Kua,
Pahang disebut pong fong.
Mengikut orang Melayu,nama Pahang diambil sempena
nama pokok Mahang.
Menurut Sejarah Melayu, Pahang dikenali sebagai
Pura manakala orang Arab pula menyebut Pahang
sebagai Fahan.
18
KELANTAN
NEGERI CIK SITI WAN KEMBANG
19
ASAL-USUL NAMA
Ho-lo-tan Atau Kuo-lo-tan (Shen-Yau)
Gabungan perkataan kolam (tanah) dengan autam
(sempadan) Kolantam
Kelantan (Gerini)
20
Long Muhamad mengisytihar dirinya sebagai Sultan
Muhammad 1
1801-Long Muhamad menyerang balas dari Ulu
Kelantan dan berjaya Membebaskan Kelantan
daripada tawanan perang
1795 dan 1800-Terengganu menyerang Kelantan
selepas kemangkatan Long Yunus.Kelantan kalah
dalam kedua-dua serangan
1794-Terengganu menyerang Kelantan kerana
pertikaian Raja Long Yunus dengan Raja Terengganu
1777-Raja Long Yunus memindahkan ibu kota Kota
Kubang Labu Kota Bharu
Kelantan asalnya diperintah beberapa orang raja
di daerah berasingan Ketika Long Yunus menjadi
Raja Kelantan,masyarakat Kelantan bersatu.
21
Hubungan Luar
Untuk mengelakkan serangan luar dan
menjaga kemerdekaan,hubungan diplomatik
diadakan dengan Siam. 1818-bunga emas dihantar
pertama kali.Tiga tahun sekali
22
Lokasi

• Menurut Rentse,Kelantan terletak di laluan
• perdagangan antara Timur dan Barat.
• Kuala Sungai Kelantan tempat persinggahan
  terkenal
• peniaga sebelum ke Teluk Siam,Kemboja dan China.
• Wang emas ( dinar dan wang pitis ) juga
  dikeluarkan

23
TERENGGANU
24
ASAL-USUL
Menurut Sultan Omar Ke-9
bermula dari sebutan taring anu. Anu sebutan
bagi harimau
Menurut Wang Ta Yuan
Tong Ya Nong Teng Ya Nung
25
PEMBENTUKAN KERAJAAN
Wujud sekitar 1700-1703
Tun Zainal Abidin Paduka Maharaja (keluarga
Bendahara Pahang dilantik menjadi Raja
Terengganu (Sultan Zainal Abidin 1) dilantik
oleh Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah (Sultan
Johor kerana ada hubungan saudara)
26
Pelabuhan pedalaman terpenting di Kepulauan Melayu
Semasa Pemerintahan Sultan Mansor Shah 1
Barang yang didagangkan lada hitam emas bijih
timah
Zaman Kegemilangan
Sultan Mansor Shah 1 terlibat dalam Perdagangan
dan melantik wakil Menjaga urusan perdagangan
27
HUBUNGAN LUAR
Menjalin hubungan persahabatan dengan
Siam. 1765-Siam meminta bantuan Terengganu
menyerang Raja Ligor. Bunga emas dihantar
sebagai tanda persahabatan tetapi Siam menganggap
ia sebagai tanda Terengganu Mengakui ketuanan
Siam.
28
PENGARUH ISLAM
Negeri terawal menerima pengaruh Islam.
Bukti Penemuan artifak tembaga purba bertulisan
ayat Al-Quran bertarihk 652 H / 1254
M. Berdasarkan prasasti Terengganu bertarikh
702 H / 1303 M tentang 10 darma atau
undang-undang khususnya Undang-undang jenayah
29
SELANGOR
ASAL USUL NAMA
PEMBENTUKAN KERAJAAN
KEMAJUAN SELANGOR
30
ASAL USUL NAMA
Sempena nama Sungai Selangor
Sultan Selangor asal daripada orang Bugis dan
dirikan petempatan mereka di Kuala Selangor dan
Kuala Linggi
Sebelum itu, berasaskan kampung-kampung kecil
berajakan kerajaan Melayu Melaka
Selangor - Kerajaan Melayu baru yang muncul pada
kurun ke-18
31
Tahun 1766, Raja Lumu dilantik oleh Sultan
Mahmud (Sultan Perak) sebagai sultan Selangor
dengan gelaran Sultan Salehuddin Shah.
Menjelang kurun ke-18, Bugis semakin kukuh.
Tahun 1700, Orang Besar Klang Hadiahkan cap mohor
kepada Yamtuan Selangor untuk tadbir kawasan
Sungai Selangor .
Klang di bawah kuasa Orang Besar Klang bergelar
To Engku Klang.
Pada kurun ke-17, orang Bugis Mendiami kawasan
pantai Selangor terutama di Kuala Selangor dan
Klang
Semasa pemerintahan Sultan Muzaffar Shah (1445
1458) Tun Perak dilantik oleh orang Klang
menjadi penghulu mereka.
Semasa Kesultanan Melayu Melaka Daerah-daerah di
Selangor seperti Jeram, Klang, Langat dan
Selangor terletak di bawah jajahan Melaka
32
KEMAJUAN SELANGOR
Selepas kemangkatan Sultan Ibrahim, Sultan
Muhammad Shah dilantik sebagai sultan selangor
Sultan Ibrahim Shah minta bantuan Perak dan
tandatangani perjanjian kerjasama.
Tahun 1786, Belanda kepung Kuala Selangor
Tahun 1785, Sultan Ibrahim Shah berjaya dapatkan
semula Kuala Selangor dengan bantuan Pahang .
Baginda berundur ke Hulu Selangor, Bernam dan
Pahang
Belanda serang Sultan Ibrahim Shah di Kuala
Selangor
Belanda ingin takluki Selangor untuk kuasai
bijih timah
Sultan Ibrahim Shah berjaya majukan Selangor
33
KERAJAAN-KERAJAAN MELAYU

• NEGERI SEMBILAN

34
Asal Usul Nama

• Gabungan daripada sembilan daerah
• Sg Ujong
• Rembau
• Jelebu
• Johol
• Ulu Muar
• Inas
• Gunung Pasir
• Terachi
• Jempul

35
Penduduk Asli mendiami empat kawasan sahaja

• Sungai Ujong
• Klang

• Jelebu
• Johol

Sebilangan besar penduduk terdiri daripada orang
Minangkabau. Mereka menetap di Sg Ujong, Naning,
Rembau. Mereka taat setia kepda Sultan Melaka
yang barasal dari Melayu-Jambi
36
Negeri Sembilan menjadi tidak aman kerana

• Kejatuhan Melaka di tangan Portugis(1511)
• Kekuatan pengaruh Bugis di Johor
• Bermulanya Kesultanan Bugis di Selangor

37
KESAN

• Penghulu-penghulu memohon kepada Sultan Johor
  untuk mendapatkan seorang putera raja bagi
  mentadbir Negeri Sembilan
• Sultan Johor memberi kuasa kepada
  penghulu-penghulu untuk mendapatkan seorang anak
  raja dari Pagar Ruyong.

38
Raja Melewar ditabal sebagai Yamtuan Besar
Negeri Sembilan. ( 1773)
39
Keistimewaan dan Keunikan

• Hasil pengeluaran Negeri Sembilan
• Bijih Timah
• Hasil Hutan
• Beras
• 2. Hasil pengeluaran ini digunakan untuk
  kegiatan perdagangannya.

40
Istana Seri Menanti

• Dibina pada tahun 1902
• Terdapat 99 tiang yang melambangkan 99 pahlawan
  pelbagai puak.
• Terdapat ukiran-ukiran yang halus dan cantik
  berdasarkan seni bina Melayu Minangkabau.
• Istana ini dibina tanpa menggunakan paku.

41
Nilai Patriotisme
Sejarah Negeri Sembilan membuktikan bahawa
keamanan sesebuah negeri dapat dicapai apabila
keputusan dibuat secara muafakat.
42
RUMAH MINANGKABAU
43
ISTANA SERI MENANTI
44
LATIHAN PENGUKUHAN

• Kataha
• Kalagam
• Cheh-Cha
• 1.Nama-nama di atas berkaitan dengan kerajaan
• A Perak
• B Kedah
• C Pahang
• D Kelantan

45

• 2. Sultan Muzaffar Shah telah membahagikan Kedah
  kepada tiga pusat pentadbiran iaitu
• I Kota Palas
• II Kota Ulu
• III Ulu Muar
• IV Langkawi
• A I, II dan III
• B I, II dan IV
• C I, III dan IV
• D II, III dan IV

46

• 3. Proses pemilihan dan pelantikan sultan di
  Perak dianggap unik kerana
• A mengikut sistem giliran.
• B mengikut sistem warisan.
• C berdasarkan kebolehan putera raja.
• D berdasarkan kegagahan seseorang putera
  raja.

47

• 4.Antara berikut, manakah sumber yang
  memperkatakan tentang pengasasan kerajaan Melayu
  Perak?
• I Salasilah Perak
• II Sejarah Melayu
• III Hikayat Malim Deman
• IV Undang-undang 99 Perak
• A I dan II
• B II dan III
• C III dan IV
• D I dan IV

48
5. Antara berikut yang manakah berkaitan dengan
negeri Pahang? I Kaya dengan pengeluaran hasil
hutan. II Asal-usul nama diambil sempena nama
pokok. III Mewarisi sistem
pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka. IV
Pernah menjalin hubungan diplomatik dengan
kerajaan Belanda. A I, II dan III B I,
II dan IV C I, III dan IV D II, III dan IV

49
Pada tahun 1641, Pahang diletak di bawah
pemerintahan Yamtuan Muda Johor.
6. Berdasarkan penyataan di atas, apakah
kesimpulan yang dapat anda buat tentang
pemerintahan di Pahang ? A Pengaruh kuasa
Belanda di Pahang berakhir. B Pemerintah
keturunan Melaka di Pahang berakhir. C Raja
Siam tidak lagi mengancam kerajaan Pahang.
D Keselamatan Pahang dijamin oleh kerajaan
Johor
50

• 7. Kelantan dan Terengganu masing-masing
  menghantar bunga emas kepada Siam. Tindakan ini
  membuktikan bahawa negeri-negeri berkenaan
• A kaya dengan hasil emas.
• B kalah dalam peperangan.
• C berasa takut dengan Siam.
• D berhasrat ingin berbaik-baik dengan Siam.

51

• 8. Apakah gelaran yang digunakan oleh Raja Lumu
  apabila ditabalkan sebagai sultan Selangor pada
  tahun 1766
• A Sultan Ibrahim Shah
• B Sultan Muzaffar Shah
• C Sultan Salehuddin Shah
• D Sultan Muhammad Shah

52

• 9. Apakah hasil dagangan Negeri Sembilan?
• I Beras III Hasil hutan
• II Bijih Timah IV Hasil Laut
• A. I, II, III C. I, III, IV
• B. I, II, IV D. II, III, IV

53
Lembaran Kerja

• Isi tempat kosong di bawah dengan negeri Melayu
  yang berkaitan dengan maklumat yang diberikan.

Maklumat Negeri
Long Yunus a.
Cik Siti Wan Kembang b.
Orang Minangkabau c.
Taring Anu d.
Raja Lumu e.
Sultan Omar f.
54

• Lengkapkan rajah di bawah dengan jawapan yang
  betul.

Pahang
Kedah
Asal-usul nama negeri
Orang Cina Pedagang India -
0rang Cina Sejarah Melayu -
55
TAHNIAH!JAWAPAN ANDA BETUL
NO SOALAN
1
6
7
8
9
2
3
4
5
56
MAAF, JAWAPAN ANDA SALAH.CUBA LAGI!
NO SOALAN
1
6
3
9
8
4
7
2
5