Dziedzictwo kulturowe kraj

1
Dziedzictwo kulturowe krajówczlonkowskich Unii
Europejskiej
Europe Direct Katowice Ul. Kosciuszki 6, 40 - 049
Katowice Tel./fax [phone]
01 europe-direct_at_europe-direct.katowice.pl www.eur
ope-direct.katowice.pl

2

• LISTA UNESCO
• Lista swiatowego dziedzictwa kulturowego i
  przyrodniczego ludzkosci
• Lista obiektów, objetych szczególna ochrona
• organizacji UNESCO ze wzgledu na ich unikatowa
• wartosc historyczna badz przyrodnicza.
• Lista obejmuje (w lipcu 2006) 830 obiektów w 138
• krajach, w tym 644 obiektów dziedzictw
  kulturowego (K),
• 162 przyrodniczego (P) i 24 mieszane (K, P).
• W sprawie wpisania danego obiektu na liste
• rozstrzyga coroczna konferencja UNESCO.
• Nominacje zglaszane sa przez poszczególne kraje.

3

• Lista UNESCO
• Wlochy 39, Hiszpania 38, Chiny,
  Niemcy - po 30, Francja 29,
• Wielka Brytania 26, Meksyk 24, Rosja
  21, USA 20, Brazylia 17,
• Grecja 16, Portugalia 13, Czechy,
  Japonia, Polska - po 12, Bulgaria 9,
• Austria, Belgia, Wegry - po 8, Holandia,
  Rumunia - po 7, Egipt 6,
• Slowacja, Finlandia - po 5, Dania, Bialorus
  - po 4, Malta, Litwa - po 3,
• Ukraina 2, Luksemburg, Lotwa, Estonia -
  po 1

4
NIEMCY
5

• STOLICA BERLIN
• POWIERZCHNIA 357 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 82 MLN
• JEZYK URZEDOWY NIEMIECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA FEDERALNA

6
Brama Brandenburska
Jeden z charakterystycznych punktów miasta, a
takze calych Niemiec
7
Katedra w Spirze Najwieksza zachowana w
Europie katedra romanska z XI/XII wieku. Kosciól
grzebalny cesarzy z dynastii salickiej,
staufickiej i habsburskiej. Spalona w 1689 roku.
Odbudowana i czesciowo zrekonstruowana w
XVIIIXIX wieku.

8

• Bamberg
• Miasto na prawach powiatu w Bawarii, nad rzeka
  Regnitz, która w odleglosci ok. 7 km od centrum
  miasta dwoma ramionami uchodzi do Menu.

9

• Ratyzbona (niem. Regensburg)
• Miasto w Bawarii, stolica okregu Górny
  Palatynat, nad Dunajem. Polska nazwa miasta
  wywodzi sie z pradawnej nazwy celtyckiej
  Radasbona. W roku 179 istniala tu rzymska
  warownia Castra Regina ("warownia nad rzeka
  Regen"), zalozona przez Trzeci Legion podczas
  panowania cesarza Marka Aureliusza.

10
Katedra sw. Piotra i NMP w Kolonii (niem.
Kölner Dom, oficjalnie Hohe Domkirche St. Peter
und Maria) Archikatedra, najwiekszy i
najwazniejszy kosciól niemieckiej Kolonii.
Siedziba arcybiskupstwa kolonskiego.

11
Lubeka (niem. Lübeck) Miasto na prawach
powiatu w pólnocnych Niemczech (Szlezwik-Holsztyn)
. Lezy przy ujsciu rzeki Trave nad Zatoka
Lubecka. Liczba ludnosci 213 804 (2005). Jest
jednym z wiekszych portów w Niemczech dawne
glówne miasto Ligi Hanzeatyckiej. Jedna z
dzielnic - Travemünde - jest popularnym osrodkiem
wypoczynkowym i portem nad wybrzezem Baltyku.

12
WIELKA BRYTANIA
13

• STOLICA LONDYN
• POWIERZCHNIA 242 514 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 59,2 MLN
• JEZYK URZEDOWY ANGIELSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA FUNT ANGIELSKI
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

14
Tower Bridge
15
Stonehenge Jedna z najslynniejszych,
europejskich budowli megalitycznych, pochodzaca z
epoki neolitu oraz brazu. Megalit polozony jest w
odleglosci 13 km od miasta Salisbury w hrabstwie
Wiltshire w poludniowej Anglii.

16
Królewskie Ogrody Botaniczne w Kew (ang. The
Royal Botanic Gardens, Kew) Rozlegly kompleks
ogrodów i szklarni pomiedzy dzielnicami Richmond
i Kew w poludniowo-zachodnim Londynie.

17
Miasto Edynburg (ang. Edinburgh) Miasto w
Wielkiej Brytanii od 1437 roku stolica Szkocji i
siedziba szkockiego parlamentu, którego obrady
wznowiono w 1999 roku po przerwie trwajacej od
zjednoczenia z Anglia w roku 1707.

18

• Opactwo Westminsterskie
• The Collegiate Church of St Peter,
• Westminster
• (Kolegiata sw. Piotra w Westminsterze)
• to najwazniejsza, obok katedry w Canterbury i
  katedry sw. Pawla w londynskim City, swiatynia
  angielska.

19
Grobla Olbrzyma (ang. Giant's Causeway)
Oryginalna formacja skalna na wybrzezu Irlandii
Pólnocnej (hrabstwo Antrim). Sklada sie z okolo
37 tysiecy ciasno ulozonych kolumn bazaltowych,
które uformowaly sie podczas erupcji wulkanicznej
blisko 60 mln lat temu.

20
FRANCJA
21

• STOLICA PARYZ
• POWIERZCHNIA 547 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 61,7 MLN
• JEZYK URZEDOWY FRANCUSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

22
Wieza Eiffla
23
Katedra w Chartres, Cathédrale Notre-Dame de
Chartres Gotycka katedra pod wezwaniem
Najswietszej Marii Panny, w Chartres, we Francji.

24
Palac wersalski Zostal wzniesiony na
polecenie Ludwika XIII w malej wiosce na
poludniowy zachód od Paryza (Wersal). Poczatkowo
mial on pelnic role palacu mysliwskiego.

25
Notre-Dame de Paris Gotycka katedra w
Paryzu. Jedna z najbardziej znanych katedr na
swiecie, miedzy innymi dzieki powiesci Dzwonnik
z Notre Dame francuskiego pisarza Wiktora Hugo.

26
LUWR
27
Awinion (fr. Avignon) Miasto na poludniu
Francji ( w regionie Prowansja-Alpy-Wybrzeze
Lazurowe, w departamencie Vaucluse), u podnóza
malowniczego wapiennego wzgórza, na lewym brzegu
Rodanu, przy ujsciu do niego rzeki Durance. Nad
miastem góruje potezny zamek papiezy (Palais des
Papes).

28
Orange Miasto na poludniu Francji, w
departamencie Vaucluse (region Prowansja-Alpy-Lazu
rowe Wybrzeze), polozone w dolinie Rodanu, na
pólnoc od Awinionu, ok. 90 km od Morza
Srodziemnego.

29
WLOCHY
30

• STOLICA RZYM
• POWIERZCHNIA 301 260 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 57,2 MLN
• JEZYK URZEDOWY WLOSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

31
Koloseum
32
Miasto Wenecja (wl. Venezia, lac.
Venetia) Miejscowosc i gmina na pólnocy Wloch
nad Adriatykiem, stolica regionu Wenecja
Euganejska. Ludnosc 266 tys. mieszk. (2004).

33
Castel del Monte Zamek ten uznawany jest za
jedno z najdoskonalszych dziel architektonicznych
sredniowiecza.

34
Werona (wl. Verona) Miasto i gmina we
Wloszech, w regionie Wenecja Euganejska, w
prowincji Werona.

35
Zespól zabytkowy we Florencji Florencja, (wl.
Firenze ) to miasto w srodkowych Wloszech,
stolica Toskanii. Polozone jest na równinie nad
rzeka Arno u stóp zachodniego stoku Apenin.

36
Rzym (wl., lac. Roma) i Watykan Stolica Wloch,
miasto w srodkowej czesci kraju w otoczeniu
wzgórz, nad Tybrem, osrodek administracyjny i
polityczny (siedziba prezydenta, ministerstw i
urzedów stolica i glówne miasto regionu
administracyjno-historycznego Lacjum).

37
HISZPANIA
38

• STOLICA MADRYT
• POWIERZCHNIA 505 992 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 40 MLN
• JEZYK URZEDOWY HISZPANSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

39

Sagrada Familia
Sagrada Familia to niepowtarzalna secesyjna
swiatynia rzymsko-katolicka, miesci sie w
poludniowo-centralnej czesci miasta. Bazylike
zaprojektowal slynny architekt Antonio Gaudi, a
jej budowa trwa od roku 1924 do dnia dzisiejszego

40
Most Biskajski (bask. Bizkaiko Zubia, hiszp.
Puente de Vizcaya) Most gondolowy ponad
ujsciem rzeki Nervión (Ibaizabal), w hiszpanskim
Kraju Basków w prowincji Bizkaia.

41
La Vall de Boí (hiszp. Valle de Bohí)
Hiszpanska waska, stroma dolina oraz gmina w
Katalonii, w prowincji Lleida. W dolinie
znajduje sie dziewiec kosciolów
wczesnoromanskich.

42
Alcalá de Henares (pol. Alkala) Miasto w
Hiszpanii polozone 30 km od Madrytu, 190 tysiecy
mieszkanców. Miasto jest jednym z najstarszych w
Hiszpanii. W XV wieku powstal tu uniwersytet. W
miescie znajduje sie wiele atrakcji, w tym m.in.
dom, w którym mieszkal Miguel de Cervantes
(obecnie znajduje sie tam muzeum poswiecone
pisarzowi).

43
Królewski klasztor Santa Maria de Guadalupe
Klasztor w którym znajduje sie rzezba Matki
Bozej z miejscowosci Guadalupe w prowincji
Cáceres. Figura okrywana jest bogato zdobionymi
sukniami spod których widac tylko dlonie i twarz
Matki Bozej i Dzieciatka Jezus. Guadalupe -
arabskie imie Matki Bozej oraz nazwa opactwa,
miasta i okolic pochodza od malego zbiornika
wodnego ponizej miasteczka.

44
Zespól zabytkowy w Toledo Toledo to miasto w
srodkowej Hiszpanii (ok.70 km od Madrytu), ok. 60
tys. mieszk. (1991). Lezy na wzgórzu w zakolu
rzeki Tag.

45
POLSKA
46

• STOLICA WARSZAWA
• POWIERZCHNIA 312 520 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 38,4 MLN
• JEZYK URZEDOWY POLSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA ZLOTY
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

47

• Stare Miasto KRAKÓW
• Najstarszy obszar Krakowa, otoczony Plantami.
• Jego centrum stanowi Rynek Glówny.

48

• Stare Miasto Warszawy
• Najstarsze osiedle miejskie Warszawy. Jest to
  zwarty zespól architektury zabytkowej, przewaznie
  z XVII i XVIII wieku o sredniowiecznym ukladzie
  zabudowy, otoczony pierscieniem murów obronnych z
  XIV-XVI wieku.
  

49
Zamek krzyzacki w Malborku (niem. Ordensburg
Marienburg) Trzyczesciowa twierdza obronna w
stylu gotyckim o kubaturze ponad 250 000 m³.
Sklada sie z podzamcza, zamku sredniego i zamku
wysokiego. Jest to jeden z najwiekszych
zachowanych zespolów gotyckiej architektury na
swiecie.

50
RUMUNIA
51

• STOLICA BUKARESZT
• POWIERZCHNIA 238 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 22,4 MLN
• JEZYK URZEDOWY RUMUNSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA LEJ
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

52
Sighisoara Miasto w srodkowej Rumunii, nad
rzeka Wielka Tyrnawa w Siedmiogrodzie. Jeden z
najlepiej zachowanych sredniowiecznych zespolów
miejskich w Europie srodkowo-wschodniej.

53
Siedmiogród, zwany takze Transylwania Kraina
historyczna polozona na Wyzynie Siedmiogrodzkiej
w centralnej Rumunii. Jego wschodnia i
poludniowa granice stanowia Karpaty, zachodnia
w przyblizeniu Góry Bihorskie, zas pólnocna
pasmo Gór Rodnianskich.

54
Maramures Okreg w pólnocnej Rumunii
(Siedmiogród), ze stolica w miescie Baia Mare.
Znajduje sie tam caly zespól drewnianych cerkwi

55
BULGARIA
56

• STOLICA SOFIA
• POWIERZCHNIA 110 994 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 8,21 MLN
• JEZYK URZEDOWY BULGARSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA LEW
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

57
Cerkiew Bojanska Sredniowieczna swiatynia
prawoslawna, znajdujaca sie w Bojanie (dzielnica
Sofii). Wyróznia sie dobrze zachowanymi freskami,
które zaliczane sa do najcenniejszych zabytków
sredniowiecznej sztuki malarskiej na Balkanach.

58
Jezdziec z Madary Sredniowieczny relief
naskalny. Jest jedynym zabytkiem tego rodzaju w
Europie. Znajduje sie w poblizu wsi Madara we
wschodniej Bulgarii (okolice Szumenu).

59
Nesebyr Miasto w Bulgarii, polozone na
niewielkim pólwyspie na wybrzezu Morza Czarnego,
10 194 mieszkanców. Miasto jest rezerwatem
architektonicznym i archeologicznym.

60
HOLANDIA
61

• STOLICA AMSTERDAM
• POWIERZCHNIA 41 900 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 16,2 MLN
• JEZYK URZEDOWY NIDERLANDZKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

62
(No Transcript)
63
Amsterdam
64
Woudagemaal Zabytkowa stacja pomp parowych.

65
Droogmakerij de Beemster (Beemster Polder)
Najstarszy zachowany holenderski polder (XVII w.)
(dziedzictwo przyrodnicze, dziedzictwo
kulturalne).

66
Willemstad Stolica Antyli Holenderskich
polozona na wyspie Curaçao. Liczba mieszkanców
ok. 50 tys. (zespól miejski ok. 125 tys.) W
Willemstad znajduje sie wazny port lotniczy i
morski.

67
GRECJA
68

• STOLICA ATENY
• POWIERZCHNIA 132 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 10,5 MLN
• JEZYK URZEDOWY GRECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

69
Panteon
70
Akropol atenski (gr. akropolis - górne
miasto) Polozone w Atenach wapienne wzgórze o
wysokosci wzglednej 95 m. Byl on ufortyfikowanym
wzgórzem, na którym juz w czasach mykenskich
zbudowano cytadele. W okresie pózniejszym Akropol
stal sie miejscem kultu.

71
Meteory (od greckiego metéoros wzniesiony w
góre bedacy wysoko w powietrzu) Masyw skal z
piaskowca w srodkowej Grecji na
pólnocno-zachodnim krancu równiny tesalijskiej w
okolicy miasta Kalambaka. Na szczytach skal
umiejscowiony jest zespól prawoslawnych
klasztorów (monastyrów).

72
Rodos (gr. ??d??) Miasto na greckiej wyspie o
tej samej nazwie, lezace na wysunietym
najbardziej na pólnoc krancu owej wyspy. Rodos
jest przykladem polaczenia historii ze
wspólczesnoscia.

73
CZECHY
74

• STOLICA PRAGA
• POWIERZCHNIA 79 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 10,2 MLN
• JEZYK URZEDOWY CZESKI
• JEDNOSTKA MONETARNA KORONA CZESKA
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

75
Praga (czes. Praha,) Stolica i najwieksze
miasto Czech. Nazwa zostala wyprowadzona od slowa
czeskiego "práh" które oznacza próg domu
(zwiazane jest to z legenda o Libuszy) ale takze
próg na rzece.

76
Litomyšl (niem. Leitomischl) Miasto w
Czechach, w kraju pardubickim. Wedlug danych z 31
grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosila 3 345
ha, a liczba jego mieszkanców 10 146
osób. Znajduje sie tu renesansowo-barokowy zamek.

77
Kutná Hora Stolica powiatu Kutná Hora w kraju
srodkowoczeskim, w Czechach w odleglosci ok. 65
km od Pragi. Populacja miasta na rok 2003
wyniosla 21 218 mieszkanców. W 1995 r. Stare
Miasto wraz z kosciolem Wniebowziecia
Najswietszej Maryi Panny i katedra sw. Barbary
zostalo zapisane na liscie swiatowego dziedzictwa
UNESCO.

78
SLOWACJA
79

• STOLICA BRATYSLAWA
• POWIERZCHNIA 49 030 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 5,4 MLN
• JEZYK URZEDOWY SLOWACKI
• JEDNOSTKA MONETARNA KORONA SLOWACKA
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

80
Gerlach
81
Banska Szczawnica Miasto w kraju
banskobystrzyckim, w okresie Banska Szczawnica na
Slowacji. Miasto rozwinelo sie dzieki przemyslowi
wydobywczemu rudy srebra. W sredniowieczu bylo
najwazniejszym miastem górniczym Wegier. W 1238
r. Banska Szczawnica uzyskala jako jedna z
pierwszych w kraju status miasta królewskiego.

82
Zamek Spiski (slow. Spišský Hrad) Zabytkowy
kompleks zamkowy z przelomu XI i XII wiek jest
zaliczany do najwiekszych tego typu w srodkowej
Europie, caly kompleks zamkowy zajmuje
powierzchnie ok. 4 ha. Zamek polozony jest na
podtatrzu slowackim.

83
Bardiów wystepujacy równiez pod nazwami
Bardiejów, Bardyjów, Bardejów Miasto powiatowe
w pólnocno-wschodniej Slowacji, w kraju
preszowskim, w historycznym regionie Szarysz.

84
BELGIA
85

• STOLICA BRUKSELA
• POWIERZCHNIA 30 520 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 10,1 MLN
• JEZYK URZEDOWY FRANCUSKI, NIDERLANDZKI,
  NIEMIECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

86
Atomium
87
Brugia (niderl. Brugge, fr. Bruges) Miasto w
pólnocno-zachodniej Belgii, osrodek
administracyjny prowincji Flandria Zachodnia.
Zwane "Flamandzka Wenecja.

88
Neolityczna kopalnia krzemienia ludnosci
kultury michelsberskiej w Spiennes (prov.
Hainaut, Belgia) Kopalnie odkryto podczas
budowy linii kolejowej w 1867 roku. Slady pracy
neolitycznych górników wystepuja na powierzchni
blisko 60 hektarów.

89
Bruksela (Grand Place) Miasto i stolica
Belgii oraz Unii Europejskiej, polozone w
srodkowej czesci kraju nad rzeka Senne.
Centralnym punktem miasta jest Grand Place z
gotyckim ratuszem (Hôtel de Ville) z XV wieku i
zabytkowymi kamienicami oraz Domem Króla (Maison
du Roi).

90
WEGRY
91

• STOLICA BUDAPESZT
• POWIERZCHNIA 93 000 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 10,16 MLN
• JEZYK URZEDOWY WEGIERSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA FORINT
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

92
Budapeszt Miasto na Wegrzech polozone w
pólnocnej czesci kraju, nad Dunajem. Stolica
Republiki Wegierskiej. Do XIX wieku trzy osobne
miasta Buda i Óbuda na prawym brzegu Dunaju oraz
Peszt na lewym.


93
Puszta Rozlegly step na Wielkiej Nizinie
Wegierskiej, w dolinie Cisy, dawniej porosniety
trawa, wykorzystywany jako pastwiska, dzis w
duzej mierze zagospodarowany pod uprawy rolne.

94
Hollóko Wies w komitacie Nógrád na Wegrzech.
Pelni funkcje skansenu. We wsi znajduja sie ruiny
zamku z przelomu XV i XVI wieku. W 1987 r.
zostala zapisana na liscie swiatowego dziedzictwa
UNESCO.


95
PORTUGALIA
96

• STOLICA LIZBONA
• POWIERZCHNIA 92 100 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 9,8 MLN
• JEZYK URZEDOWY PORTUGALSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

97
Klasztor Hieronimitów w Lizbonie Budowa
klasztoru rozpoczela w 1502 z polecenia króla
Manuela I jako wyraz dziekczynienia za szczesliwa
wyprawe, zakonczyla w roku 1551, kiedy jego syn
Jan III zrezygnowal z jej finansowania.


98
Porto Miasto w Portugalii, 263 tys.
mieszkanców (zespól miejski 2 200 000), drugie co
do wielkosci w panstwie. Lezy u ujscia rzeki
Douro (hisz. Duero), nad Oceanem Atlantyckim, w
pólnocnej Portugalii, jest glównym miastem
regionu Wielkie Porto


99
Guimarães Miejscowosc w Portugalii, lezaca w
dystrykcie Braga, w regionie Pólnoc w podregionie
Ave. Pierwsza stolica kraju. Miejscowosc jest
siedziba gminy o tej samej nazwie.


100
SZWECJA
101

• STOLICA SZTOKHOLM
• POWIERZCHNIA 449 964 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 8,74 MLN
• JEZYK URZEDOWY SZWECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA KORONA SZWEDZKA
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

102
Laponia (Saami) Region w pólnocnej Europie,
obejmujacy swoim zasiegiem Pólwysep Kolski w
Rosji oraz pólnocne tereny trzech panstw
skandynawskich Finlandii, Szwecji i Norwegii.
Zajmuje obszar 157.487 km². Laponia jest uwazana
za siedzibe sw. Mikolaja.


103
Birka Sredniowieczne miasto - faktoria handlowa
wikingów polozone na terenie dzisiejszej Szwecji,
na wyspie Birka (Björkö) we wschodniej czesci
jeziora Melar, na zachód od Sztokholmu. Osada
zajmowala ok. 12 ha powierzchni i byla
obwiedziona od strony ladu kamiennym murem. Obok,
na skalistym wyniesieniu, znajdowal sie obronny
gródek, którego poczatki siegaly V wieku - okresu
wedrówek ludów.


104
Tanumshede Miasto w regionie Västra Götaland w
zachodniej Szwecji. Zamieszkuje je okolo 1600
osób. Tanumshede jest siedziba gminy Tanum.
Region wokól miasta zostal wpisany na Liste
Swiatowego Dziedzictwa UNESCO, z powodu
wystepowania tu duzej ilosci petroglifów.


105
AUSTRIA
106

• STOLICA WIEDEN
• POWIERZCHNIA 83 900 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 8 MLN
• JEZYK URZEDOWY NIEMIECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

107
Palac Schönbrunn Palac zbudowany w XVII-XVIII
wieku na zlecenie cesarza Leopolda I,
zaprojektowany przez Johanna Bernharda Fischera
von Erlacha.


108
Graz Miasto w poludniowo-wschodniej Austrii,
stolica Styrii. Miasto jest polozone nad rzeka
Mura, u podnóza Alp Styryjskich. Po Wiedniu
drugie co do wielkosci i znaczenia miasto
Austrii.


109
Salzburg Miasto w pólnocno-zachodniej
Austrii, stolica kraju zwiazkowego Salzburg.
Polozone w poblizu granicy z Niemcami w Alpach,
nad rzeka Salzach, na wysokosci 425 m n. p. m.


110
Alpy
111
DANIA
112

• STOLICA KOPENHAGA
• POWIERZCHNIA 43 094 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 5,17 MLN
• JEZYK URZEDOWY DUNSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA KORONA DUNSKA
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

113
Katedra Roskilde (dun. Roskilde Domkirke)
Gotycka katedra znajdujuaca sie w Roskilde na
Zelandii, we wschodniej Danii. Jako pierwszy
gotycki kosciól w Skandynawii katedra stala sie
inspiracja dla gotyckiego budownictwa sakralnego
w calej Europie pólnocnej.


114
Kronborg Zamek znajdujacy sie w Helsingør w
ciesninie Sund, oddzielajacej Danie od Szwecji,
zlokalizowany na najdalej wysunietym w morze
cyplu.


115
Jelling Niewielkie miasteczko w srodkowej
Danii niedaleko Vejle, osrodek administracyjny
gminy Jelling. Zachowaly sie wczesnosredniowieczne
zabytki - kosciól, kamienie runiczne i kurhany.


116
FINLANDIA
117

• STOLICA HELSINKI
• POWIERZCHNIA 338 144 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 5,2 MLN
• JEZYK URZEDOWY FINSKI, SZWEDZKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

118
Suomenlinna (szw. Sveaborg) Twierdza w
Helsinkach, polozona na grupie wysp niedaleko
brzegu. Ma wielkie znaczenie kulturowe jako
zabytek historyczny i atrakcja turystyczna.
Twierdza jest wazna czescia tozsamosci
helsinskiej.



119
Petäjävesi Gmina w Finlandii, w prowincji
Finlandia Zachodnia. W latach 1763-1765
zbudowano tutaj drewniany zbór luteranski.
Drewniany kosciól w Petäjävesi zostal wpisany na
liste swiatowego dziedzictwa UNESCO w 1994 roku
jako przyklad tradycyjnego skandynawskiego
budownictwa, laczacego renesansowy plan krzyza
greckiego z elementami budownictwa gotyckiego.



120
Rauma Miasto w poludniowo-zachodniej
Finlandii, w prowincji Finlandia Zachodnia, port
nad Zatoka Botnicka. Okolo 37 tys. mieszkanców.
Zalozone w 1442, jedno ze starszych miast w
Finlandii. Wpisane na liste UNESCO w 1991 ze
wzgledu na doskonale zachowana historyczna
zabudowe centrum (drewniane budynki).



121
Biala noc
122
IRLANDIA
123

• STOLICA DUBLIN
• POWIERZCHNIA 70 728 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 3,8 MLN
• JEZYK URZEDOWY IRLANDZKI, ANGIELSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

124
Krzyz Celtycki
125

Zespól klasztorny na wyspie Skellig Michael

Wyspa Great Skellig, znana tez jako Skellig
Michael (irl. Sceilig Mhichíl) wpisana zostala w
1996 roku na liste swiatowego dziedzictwa UNESCO
ze wzgledu na znajdujace sie tu ruiny
wczesnosredniowiecznego St Fionan's Abbey
(opactwa sw. Fionana) z drugiej polowy VI wieku
n.e. Zachowaly sie tu m.in. tzw. clocháins -
kamienne chatki w ksztalcie uli.

126
Brú na Bóinne Szeroki meander rzeki Boyne
w Irlandii, w którym znajduje sie wazny kompleks
neolitycznych komnat grobowych, ustawionych
pionowo kolumn skalnych, oraz innych zabytków
prahistorycznych.



127
LITWA
128

• STOLICA WILNO
• POWIERZCHNIA 65 200 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 3,7 MLN
• JEZYK URZEDOWY LITEWSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA LIT
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

129
OSTRA BRAMA
130
Mierzeja Kuronska Waski, dlugi fragment
ladu, w postaci piaszczystego walu, w
poludniowo-wschodnej czesci wybrzeza Morza
Baltyckiego. Mierzeja oddziela Zalew Kuronski od
otwartego morza.



131
Wilno Stolica Litwy (do 1939 stolica
województwa wilenskiego), na Pojezierzu
Wilenskim, nad Wilia, u ujscia Wilenki osrodek
przemyslowy port lotniczy, wezel kolejowy i
drogowy osrodek kulturalny i naukowy,
uniwersytet (zal. w 1579), cenny zespól obiektów
zabytkowych glówny osrodek kultury polskiej na
Litwie.



132
Kiernów, Kierniów Nieduza miejscowosc
turystyczna na Wilenszczyznie na Litwie nad
Wilia, znana z powodu odkryc archeologicznych.
Dawna stolica Litwy.



133
LOTWA
134

• STOLICA RYGA
• POWIERZCHNIA 64 600 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 2,5 MLN
• JEZYK URZEDOWY LOTEWSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA LAT
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

135
Ryga (lot. Riga) Stolica Lotwy, miasto
polozone nad rzeka Dzwina w poblizu jej ujscia do
Baltyku w Zatoce Ryskiej. Jest glównym osrodkiem
gospodarczo-przemyslowym, komunikacyjnym (port
morski, lotniczy i wezel kolejowy), kulturalnym i
naukowym kraju. Posiada liczne zabytki, w tym
jeszcze z czasów sredniowiecza.



136
Dzwina
137
Poludnik Struvego Siec triangulacyjnych
punktów pomiarowych, ciagnaca sie od Fulenes na
przedmiesciach Hammerfest na Przyladku Pólnocnym
(7040'11"N, 2338'48"E) do Starej Nekrasiwki
niedaleko Izmailu nad Morzem Czarnym (4520'48"N,
2855'48"E).



138
ESTONIA
139

• STOLICA TALLIN
• POWIERZCHNIA 45 227 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 1,4 MLN
• JEZYK URZEDOWY ESTONSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA KORONA ESTONSKA
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

140

Tallinn (eston. Tallinn) Stolica Estonii i
port nad Morzem Baltyckim (na poludniowym brzegu
Zatoki Finskiej).


141
SLOWENIA
142

• STOLICA LUBLANA
• POWIERZCHNIA 20 273 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 2 MLN
• JEZYK URZEDOWY SLOWENSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

143
Jaskinie Škocjanskie (slow. Škocjanske
jame) Zespól jaskin krasowych w Slowenii.
Aktualnie znana sumaryczna dlugosc jaskin wynosi
ok. 6 km. Jaskinie charakteryzuja sie duza
wysokoscia komór i korytarzy oraz plynaca przez
nie duza podziemna rzeka o nazwie Reka (co jak
sie latwo domyslic znaczy Rzeka). Wyplywa ona
spod szczytu góry Snežnik i wplywa do jaskini
wawozem pod wioska Škocjan.



144
CYPR
145

• STOLICA NIKOZJA
• POWIERZCHNIA 9 252 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 800 000
• JEZYK URZEDOWY GRECKI I TURECKI
• JEDNOSTKA MONETARNA FUNT CYPRYJSKI
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

146
Pafos (gr. ??f??) Miasto na
poludniowo-zachodnim wybrzezu Cypru, wazny
osrodek turystyczny. W starozytnosci istnialy tu
dwie osady Pafos Palaia i Pafos Nea. Dzisiaj
zamieszkane jest Nowe Pafos. Wedlug mitologii
greckiej u wybrzezy Pafos narodzila sie z
morskiej piany bogini milosci Afrodyta.


147
Góry Troodos (gr. ????d??,
Tróödhos) Powstaly w wyniku wypietrzenia sie
prastarego dna morskiego. W górach znajduje sie
10 kosciolów bizantyjskich, wpisanych na liste
swiatowego dziedzictwa UNESCO, jak równiez
najslynniejszy i najbogatszy klasztor na Cyprze -
Kykkos.



148
Chirokitia (gr. ????????t?a) Stanowisko
archeologiczne w poludniowej czesci Cypru.
Zachowaly sie tu pozostalosci neolitycznej osady
z VI tysiaclecia p.n.e., w 1998 roku wpisane na
liste swiatowego dziedzictwa kultury UNESCO.


149
LUKSEMBURG
150

• STOLICA LUKSEMBURG
• POWIERZCHNIA 2586 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 412 000
• JEZYK URZEDOWY FRANCUSKI, NIEMIECKI,
  LUKSEMBURSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA EURO
• USTRÓJ POLITYCZNY MONARCHIA KONSTYTUCYJNA

151
LUKSEMBURG

• Gmina ze statusem miasta oraz stolica
  Wielkiego Ksiestwa Luksemburga.
• Jest centrum administracyjnym i finansowym
  panstwa, jest polozone na poludniu kraju nad
  miejscem polaczenia rzek Alzette i Pétrusse.
  

152
MALTA
153

• STOLICA VALLETTA
• POWIERZCHNIA 316 KM²
• LICZBA LUDNOSCI 390 000
• JEZYK URZEDOWY MALTANSKI, ANGIELSKI
• JEDNOSTKA MONETARNA LIRA MALTANSKA
• USTRÓJ POLITYCZNY REPUBLIKA

154
Valletta, La Valetta Stolica Malty polozona
na pólwyspie Sceberras pomiedzy dwoma zatokami
Grand Harbour i Marsamxett Harbour. Jest
najdalej wysunieta na poludnie europejska
stolica.
155

• Megalityczne swiatynie Malty
• Zespól megalitycznych swiatyn, polozonych na
  wyspach
• Malta i Gozo w Republice Malty.
• Zaliczaja sie do najstarszych wolno stojacych
  budowli na swiecie.
• W 1980 roku dwie z nich, nalezace do kompleksu
  Ggantija

156

• DZIEKUJEMY ZA UWAGE.

Europe Direct Katowice Ul. Kosciuszki 6, 40 - 049
Katowice Tel./fax [phone]
01 europe-direct_at_europe-direct.katowice.pl www.eur
ope-direct.katowice.pl