Sterilizasyon dezenfeksiyon: yenilikler

1
STERILIZASYON, DEZENFEKSIYON
2
Hastanede Enfeksiyon Kontrolü
Dezenfeksiyon
Sterilizasyon
El hijyeni
Sürveyans-izolasyon önlemleri
3
TANIMLAR

• STERILIZASYON
• Mikrobiyal yasamin tüm formlarinin fiziksel veya
  kimyasal yöntemler uygulanarak tamamen yok
  edilmesi
• AAMI ye göre (Association for Advencement of
  Medical Instrumentation)
• Kabul edilebilir sterilite güvence düzeyini
  saglayacak ölçüde ortamin mikroorganizmalardan
  arindirilmasi"
• Sterilite güvenlik düzeyi SAL
• (Sterility Assurance Level)
• Canli mikroorganizma sayisinin
• milyonda bire (10-6) düsmesi
• Ya da sterilizasyonun saglanamama olasiliginin
• bir milyon islemde birden daha düsük olmasi

tüm
4
TANIMLAR

• DEZENFEKSIYON
• Patojen mikroorganizmalarin elimine edilerek
  enfeksiyon yapmayacak düzeye indirilmesi islemi
• ANTISEPSI
• Patojen mikroorganizmalari öldürmek veya
  üremelerini durdurma amaçli vücut yüzeylerine
  kimyasal madde uygulama islemi

Cansiz ortamlar, esya ve aletler
Patojen
Patojen
Canli ortam
5
DEZENFEKTANLARA DIRENÇ
Prion inaktivasyon islemi
Prion
En dirençli
Sterilizasyon
Bakteri sporlari
Bakteri sporlari
Yüksek düzey dezenfeksiyon
Protozoon kistleri
Orta düzey dezenfeksiyon
Mikobakteriler
Küçük zarfsiz virüsler
Düsük düzey dezenfeksiyon
Mantarlar
En duyarli
Vejetatif bakteriler
Zarfli virüsler
6
TANIMLAR

• DEKONTAMINASYON
• Saglik çalisaninin, tibbi alet ya da malzemeye
  herhangi bir koruyucu araç kullanmadan elle
  dokunmasi durumunda risk tasimamasi
• TEMIZLEME
• Nesnenin yabanci maddelerden, deterjanla veya
  deterjansiz su ile mekanik olarak arindirilmasi

7

• STERILIZASYON YAPMADAN
• TEMIZLIK YAPABILIRSINIZ
• TEMIZLIK YAPMADAN
• STERILIZASYON YAPAMAZSINIZ

8
MERKEZI STERILIZASYON ÜNITESI

• 365 gün 24 saat hizmet üreten dinamik merkez
• Sterilizasyon islemlerinin tek bir merkezde
  yapilmasi
• Düzenli takip
• Sterilizasyon güvencesi
• Çalisma güvenligi
• Bir hastane için olmazsa olmaz!!!

9
Merkezi sterilizasyon ünitesi
10
Kirli alan bölümü
11
Kirli alan bölümü
12
Temiz alan bölümü
13
Steril alan bölümü
14
(No Transcript)
15
Bi dakka!!! Avukatmis Hemen ellerimizi yikayalim
16
ENFEKSIYON RISKINE GÖRE TIBBI MALZEMELER
Spaulding, 1968
SINIF CIHAZ, ALET VE MALZEME GEREKLI ISLEM
KRITIK Cerrahi aletler, kardiyak ve üriner kateterler, implantlar, vb. Sterilizasyon
YARI KRITIK Fleksible endoskoplar, nazal kanüller, airway, aspirasyon sondalari, vb. Civali cam termometreler, hidroterapi tanki Yüksek düzey dezenfeksiyon Orta düzey dezenfeksiyon
KRITIK OLMAYAN Steteskop, tansiyon aleti mansonu, küvöz, sürgü, yüz maskeleri, vb. Düsük düzey dezenfeksiyon
17
(No Transcript)
18
KURU ISI ILE STERILIZASYON
NEMLI ISI ILE STERILIZASYON
Yakma
Pasteur firini
Otoklav
19
SÜZME ILE STERILIZASYON
KIMYASALLAR ILE STERILIZASYON
Etilen oksit, Formaldehid, Gaz plazma, Ozon,
Klorindioksit
20
STERILIZASYONUN KONTROLÜ

• Maruziyet kontrolü
• Etiket kartlari
• Otoklav bantlari
• Cihazin kontrolü
• Bowie-Dick testi
• Yük kontrolü
• Biyolojik indikatörler
• Kimyasal indikatörler
• Bohça içi kontrol
• Kimyasal indikatörler
• Kayit sistemi

21
DEZENFEKTANLAR

• Sivi fazli bilesikler
• Alkoller, aldehidler, fenol bilesikleri
  (fenolikler), halojenler (özellikle klor ve klor
  bilesikleri), iyodoforlar, peroksijenler
  (perasetik asid ve hidrojen peroksid) ve dört
  degerli amonyum bilesikleri
• Gaz(buhar) fazli bilesikler
• Etilen oksit, propilen oksid, formaldehid,
  ß-propiyolakton ve metil bromür

• Kimyasal sterilizasyon
• Yüksek düzey dezenfeksiyon
• Orta düzey dezenfeksiyon
• Düsük düzey dezenfeksiyon

22
KIMYASAL STERILIZAN SÜRE ISI
Glutaraldehit (Glut) ( gt 2.0) 10 saat 20-25C
Hidrojen peroksit (HP) 7.5 5 saat 20-25C
Perasetik asit (PA) 0.2 12 dk 50-56C
HP 1.0 PA 0.08 8 saat 20C
HP 7.5 PA 0.23 180 dk 20C
HP 8.3 PA 7 5 saat 25C
Glut 1.12 Phenol/phenate 1.93 12 saat 25C
Glut 3.4 Isopropanol 26 10 saat - 20 C
FDA, Eylül, 2006
23
YÜKSEK DÜZEY DEZENFEKTANLAR KONSANTRASYON
Gluteraldehit gt 2.0
Orto-fitalaldehit (OPA) 0.55
Hidrojen peroksit 7.5
Hidrojen peroksit perasetik asit 1.0 / 0.08
Hidrojen peroksit perasetik asit 7.5 / 0.23
Hipoklorit (serbest klorin) 650-675 ppm
Gluteraldehit fenol/fenat 1.21 / 1.93
Glukoprotamin 4
24
Gluteraldehit

• Avantajlari
• Metaller üzerinde korozyon yapmaz
• Organik materyal varliginda etkili
• Birçok madde ile uyumlu
• Sterlizasyon için 10 saat gerekli

• Dezavantajlari
• Mukoza ve cilt üzerine çok irritan
• Sulandirildiktan sonra raf yari ömrü kisa
  (formülasyon durumuna göre 14-30 gün)
• Pahali
• Tekrar kullanilan solüsyonlarda konsantrasyonu
  monitörize edilmelidir
• Kullanim öncesine aktivasyon, kullanim sonrasi da
  inaktivasyon gereklidir

25
ORTA DÜZEY DEZENFEKTANLAR Konsantrasyon
Etil-izopropil alkol 70
Fenol bilesikleri 0,4-5
Iyot 50-150 ppm
Hipoklorit 1000-5000 ppm
DÜSÜK DÜZEY DEZENFEKTANLAR Konsantrasyon
Etil veya izopropil alkol 70-90
Klorin 100ppm (1500 dilüsyon)
Fenolik Firma önerisi
Iyodofor Firma önerisi
Kuaterner amonyum Firma önerisi
26
DEZENFEKTAN SEÇIMINDE DIKKATE ALINMASI GEREKENLER

• Etkinlik
• Zararsizlik
• Kullaniciya / hastaya
• Çevreye
• Alet uyumu
• Stabilite
• Mükerrer kullanabilme ve bunun süresi
• Kullanim kolayligi
• Maliyet

27
DEZENFEKTAN KULLANIMINDA GENEL KURALLAR

• Dogru sulandirimda en iyi etki (kilavuz ve
  üretici firma önerilerine dikkat)
• Kullanim sirasinda kimyasal sterilizan-dezenfektan
  seyrelmesi olur
• MEC takibi için test bantlari kullanilmali
• Çogu ayni gün içinde kullanilmali
• Daima temiz ve ayri bir kap içinde temiz su ile
  karistirilmali
• Personel koruyucu ekipman daima ve uygun olarak
  kullanilmali

28
Genel kurallar

• Dezenfektan dogru sulandirimlarda en iyi
  çalisirlar. Kilavuz ve üretici firma önerilerini
  dikkate alin
• Dilüe edildikten sonra hizla inaktive olurlar.
  Çogu ayni gün içinde kullanilmalidir.
• Daima temiz ve ayri bir kap içinde temiz su ile
  karistirilmalidir
• Personel koruyucu ekipman daima ve uygun olarak
  kullanilmalidir

29
Öneriler

• Her ünite için dezenfektan degil
• Her seviye için hastane genelinde dezenfektan
  alinmalidir
• Hizmet içi egitimler verilmelidir
• Uygun ortamlar saglanmalidir
• Yapilan her islem mutlaka kayit altina alinmalidir

30
Önemli noktalar

• Kritik veya yari kritik gereçlerin
  dezenfeksiyonunda asla düsük düzey
  dezenfektanlari kullanmayiniz
• Yüksek düzey dezenfektanlari çevre temizligi veya
  kritik olmayan gereçlerin dezenfeksiyonunda
  kullanmayiniz
• Önerilen konsantrasyonlarda ve önerilen temas
  süresinde kullaniniz
• Çok yüksek konsantrasyondaki dezenfektan bazen
  mikrobisidal olmayip kullanici için toksik
  olabilir
• Her zaman güvenlik önlemlerini aliniz

31
Klor
Ürün Kullanim Dilüsyon Klorin miktari
Çamasir suyu ( 5 sodyum hipoklorit 50 000 ppm) Kan dökülmesi 1 ölçek ÇS 9 ölçek su 0.5 5000 ppm
Çamasir suyu ( 5 sodyum hipoklorit 50 000 ppm) Yüzey temizligi 1 ölçek ÇS 50 ölçek su 0.1 1000 ppm
Çamasir suyu ( 5 sodyum hipoklorit 50 000 ppm) Gida yüzeyleri 1 ölçek ÇS 200 ölçek su 0.025 200 ppm
Alet temizligi (prion) 1 ölçek ÇS 1 ölçek su Dilüe etmeden 2.5 20 000 ppm 5- 50 000 ppm
32

• STERILIZASYON YAPMADAN
• TEMIZLIK YAPABILIRSINIZ
• TEMIZLIK YAPMADAN
• STERILIZASYON YAPAMAZSINIZ

33
Enfeksiyon kontrolü ellerimizde baslar