KULIAH 1

1
KULIAH 1

• PENGENALAN KEPADA GEOGRAFI PENDUDUK DAN DEMOGRAFI

2
Pengenalan Kepada Kursus

• Meliputi 2 komponen utama iaitu Geografi Penduduk
  dan Demografi
• Penilaian
• - Penilaian berterusan (30)
• - Assignment kumpulan - 15
• - Tugasan individu - 15
• - Peperiksaan akhir (70)
• - Bahagian A (Jawab 2 soalan) Geog. Pdk
• - Bahagian B (Jawab 1 soalan) Demografi

3

• Kehadiran ke kuliah dan kelas tutorial adalah
  WAJIB
• Kedatangan kuliah/tutorial mestilah gt 80
• Kurang 80 - akan DIHALANG dari exam
• Surat daripada doktor diperlukan alasan
  peribadi mestilah disokong dgn bukti

4
Peralatan

• Perlu ada kalkulator
• Jenis saintifik
• Perlu buat ulangkaji tentang asas statistik
• Min, mod, median, peratus, perkadaran, nisbah dll

5
Kelas tutorial

• Tempat BSG2
• Waktu Isnin 8.00-9.00 am
• 9.00-10.00 am
• Ada perubahan akan dimaklumkan kelak
• Tutorial bermula minggu ke 2

6
Pengenalan kepada Geografi Penduduk dan Demografi

• Geogerafi Penduduk dan Demografi merupakan 2
  disiplin ilmu yang berbeza walaupun saling
  berkaitan
• Namun banyak yang berpendapat ianya merupakan
  bidang yang sama disebabkan oleh
  perhubungan/kaitan yang rapat antara dua bidang
  ini

7

• Geografi Penduduk (GP) merupakan sub-bidang
  kepada Geografi Manusia
• It is the study of the ways in which spatial
  variations in the distribution, composition,
  migration, and growth of populations are related
  to the nature of places.
• Dalam perspektif geografi, GP melibatkan kajian
  tentang ciri-ciri taburan penduduk dalam konteks
  ruang
• GP mengkaji tentang

8

• Fenomenan demografi (kelahiran. Kematian, kadar
  pertumbuhan dll) dalam konteks ruang dan masa
• Pertambahan/pengurangan dalam jumlah penduduk
• Pergerakan penduduk
• Pekerjaan penduduk
• Etnik/kumpulan penduduk
• Pengaruh penduduk terhadap rupabentuk geografi
  seperti pola penempatan, guna tanah dll
• Bagaimana sesuatu lokasi bertindakbalas terhadap
  fenomenan penduduk seperti migrasi, pembandaran
  dll

9

• GP boleh dianggap suatu bidang pelbagai disiplin
  dan oleh itu penglibatan dan hubungannya dengan
  bidang ilmu yang lain seharusnya diutamakan.
• Thomson dan Lewis (1965) dalam bukunya Population
  Problems telah menghuraikan tiga persoalan
  penting dalam GP iaitu
• Bilangan orang yang tinggal di sesuatu kawasan.
  Adakah perubahan-perubahan yang berlaku terhadap
  saiz kumpulan manusia itu mempengaruhi
  kemudahan-kemudahan yang disediakan kepada
  mereka?
• Apakah jenis manusia yang tinggal dalam suatu
  kumpulan penduduk itu? Apakah bezanya cara hidup
  mereka daripada cara hisup kumpulan penduduk yang
  lain?
• Bagaimanakah pola taburan penduduk kawasan yang
  dikaji? Apakah perubahan-perubahan yang telah
  berlaku pada pola taburan tersebut?

10

• Other definitions
• James (1954) - the objective of PG was to define
  and to bring forth the significance of
  differences from place to place in the number and
  kind of human inhabitants'.
• Zelinsky (1966), - studying the spatial aspects
  of population in the context of the aggregate
  nature of places.
• Beaujeu-Garnier (1966) describing the
  demographic facts in their present environmental
  context.
• Clarke (1965) - PG is concerned with
  demonstrating how spatial variations in the
  distribution, composition, migrations, and growth
  of populations are related to spatial variations
  in the nature of places.

11

• Pendekatan tradisional GP ini lebih memfokus
  kepada taburan ruangan.
• Berbeza dengan demografi, -bidang ini
  mementingkan elemen masa (temporal) selain
  daripada elemen taburan ruangan
• Secara umum GP secara umum kajian melibatkan
  aspek taburan, kepadatan, komposisi
  umur-jantina-perkahwinan, kelahiran, kematian dan
  migrasi
• Zelinksy pula mencadangkan GP seharusnya memberi
  penekanan terhadap ciri-ciri manusia berdasarkan
  kepada banci dan perangkaan penting (vital
  statistics)

12
Traditional Approach of PG

• Two questions dominate the traditional approach
  
• (i) Where? - which resulted in work on observing,
  identifying and depicting patterns of spatial
  distribution mapping of cross-sectional
  patterns.
• (ii) Why there? Analysis and explanation of
  complex inter-relationships between physical and
  human environments on one hand and population, on
  the other.
• Emphasis was given to the way in which a
  population organizes and equips itself for
  survival in a particular habitat.

13
Modern PG Its Changing Emphasis

• The spatial-ecological approach is still dominant
  but the practice of the subject has changed in
  response to the conceptual and quantitative
  change in geography in the last 50 yrs.
• New procedures such as the use of GIS.
• The study of detailed spatial structure of
  population is enhanced by comprehensive data sets
  made available from censuses for small areas.
• GIS enables routine computerized matching of
  these data with a host of other spatially
  referenced data files (housing, health etc) so
  that important demographic relationships can be
  pursued.

14

• There are determined attempts to incorporate into
  PG a wide range of analytical methods and
  theories from formal demography.
• For example, population projections now applied
  in an explicitly spatial manner.
• The geographers interest in optimization or
  best location has implications in the
  population field e.g. determining maximum
  accessibility of population to facilities.

15

• New purposes analytical work in PG is moving
  away from ad hoc empirical investigation of
  particular demographic situations and
  increasingly focused on the pursuit of two
  central aims
• (i) to seek demographic patterns, regularities
  and order in space and
• (ii) to explain these patterns by the processes
  operating differently in space which create, and
  replace such patterns.

16

• Sharma (2000) dalam artikelnya Population in
  Advanced Placement Human Geography telah
  menggariskan bidang liputan kajian kependudukan
  kepada empat tema utama iaitu analisis
  kependudukan, taburan dan komposisi, petumbuhan
  dan pengurangan penduduk mengikut ruang dan masa,
  dan pergerakan penduduk.

17

• Berdasarkan kepada perkembangan pandangan
  tradisonal hingga ke pandangan moden tentang GP,
  maka kita kajian GP akan meliputi tiga komponen
  asas iaitu
• Saiz
• Komposisi dan
• Taburan

18
1) SAIZ

• Persoalan yang sering dikemukakan ialah bilangan
  orang yang tinggal di sesuatu kawasan pada
  sesuatu masa/tempoh masa yang tertentu?
• Melibatkan elemen TEMPAT dan MASA
• Secara praktiknya agak sukar mendapatkan jawapan
  yang tepat iaitu jumlah penduduk sebenar.
• Penduduk sering bertambah/berkurangan faktor
  migrasi, kelahiran dan kematian
• Proses mendapatkan jumlah ini melibatkan definisi
  manusia, tempat dan masa (misalnya dalam
  menjalankan Banci Penduduk).

19

• Tempat boleh merujuk kepada kawasan perumahan,
  Kampung, Mukim, Daerah, Negeri, Negara, Wilayah,
  Benua ataupun Dunia.
• Masa boleh merujuk kepada masa lepas, sekarang
  dan juga masa depan (jangkaan).
• Maklumat berkaitan dengan manusia penting untuk
  dijasikan panduan dan rujukan dalam menyediakan
  berbagai kemudahan yang diperlukan oleh manusia.

20
2) Komposisi

• Komposisi merangkumi semua ciri-ciri penduduk
  yang tinggal di suatu kawasan.
• Dalam sebuah masyarakat misalnya, terdapat
  perbezaan daripada segi kesuburan, kematian dan
  umur.
• Komposisi kumpulan penduduk ini mungkin berbeza
  daripada komposisi suatu kumpulan penduduk yang
  lain terutamanya daripada segi besar atau
  kecilnya jumlah penduduk yang terdapat di
  dalamnya.
• Contoh komposisi penduduk Kuala Lumpur - Kelantan

21

• Sebagai ahli kaji penduduk terdapat dua ciri
  utama yang perlu diberi pertimbangan iaitu
• PERTAMA - Ciri-ciri Penduduk akan memberi kesan
  kepada pola kesuburan, kematian dan migrasi.
• Sekiranya dalam suatu komposisi penduduk itu
  terdapat ramai wanita maka ini akan mempengaruhi
  taraf perkahwinan dan kesuburan.
• Jika nisbah tanggungan tinggi akan memberi
  kesan kepada migrasi keluar

22

• KEDUA - ciri yang dipilih seharusnya relevan
  dengan usaha untuk memahami beberapa aspek
  tertentu demografi/kependudukan sebuah masyarakat
  atau negara.
• Misalnya di kawasan bandar kepadatan penduduk
  adalah tinggi. Oleh itu kajian mendalam mengenai
  aspek penduduk bandar akan memberi kita maklumat
  penting dan bermanfaat dalam perancangan
  aspek-aspek kesihatan, perumahan, jenayah dan
  masalah-masalah lain yang berkaitan.
• Komposisi yang lain termasuklah ciri-ciri seperti
  penduduk tua, luar bandar, taraf perkahwinan,
  pekerjaan, pelajaran, agama dan status sosial.

23
3) Taburan

• Merujuk kepada lokasi penduduk di kawasan
  tertentu dalam tempoh masa tertentu (taburan
  mewujudkan pola)
• Adakah pola berubah dan apakah faktor yang
  mempengaruhinya
• Kawasan taburan boleh jadi suatu kawasan yang
  luas seperti benua atau suatu kawasan yang kecil
  seperti kampung.
• Taburan penduduk juga boleh dilihat berdasarkan
  kepada negara maju, negara sedang membangun dan
  juga negara mundur. Apa yg menyebabkan
  perbezaan
• Dalam mendapatkan data yang lengkap kita
  seharusnya mengetahui perubahan daripada segi
  bilangan dan bahagian penduduk dunia yang tinggal
  di berbagai-bagai kawasan yang dinyatakan tadi.

24

• GP merupakan pendekatan kajian multidisiplin
  selain drp geografi itu sendiri
• Sosiologi
• Antropologi
• Ekonomi
• Perubatan
• Aktuari
• Biologi, dll

25
Apa itu Demografi

• The word DEMOGRAPHY is combination of two Greek
  words
• Demos means people
• Graphein means to write about particular
  subject (in this instance population)
  descriptive sciences

26

• John Graunt (1620-1647) answer the questions
  about How many peoples, How old they are, How
  and why the peoples.
• Achille Guillard (1855) the mathematical
  knowledge of population, their general movements,
  and their physical, civil, intelectual and moral
  state
• Hauser Duncan (1959) demography studies about
  size, composition and distribution of peoples

27

• Bogue (1969) 3 principal of demography
• The changing of population size (increase or
  decrease)
• The composition of population
• The spatial distribution of population
• The study of the characteristics of human
  populations, such as size, growth, density,
  distribution and vital statistics.

28

• Demography is the scientific study of
  characteristics and dynamics pertaining to the
  human population.
• The characteristics encompassed by this study
  include size, growth rate, density, vital
  statistics, and distribution of a specified
  population.
• Demography requires the study of specific
  information that may be gathered from a
  population census or vital statistic records.
• People who study and record this information are
  referred to as demographers.
• Demographers must know both how to scientifically
  obtain information and how to interpret it
  relatively.

29
SOALAN TUTORIAL

• Berdasarkan kepada artikel dan bacaan anda,
  huraikan tentang perbezaan kajian bidang geografi
  penduduk dan demografi