H? SINH D?C V

1
H? SINH D?C VÀ CÁC B?NH THU?NG G?P C?A H? SINH
D?C
2
M?c tiêu

• Mô t? du?c nh?ng nét chính v? v? trí, hình th?,
  liên quan v? c?u t?o c?a các co quan thu?c h?
  sinh d?c nam/n?
• Nêu du?c nguyên nhân và tri?u ch?ng m?t s? b?nh
  lý h? sinh d?c

3
N?i dung

• H? sinh d?c nam/ n?
• Các co quan sinh d?c trong
• Các co quan sinh d?c ngoài
• B?nh lý h? sinh d?c
• L?u
• Giang mai
• HIV
• Viêm vùng ch?u

4
H? sinh d?c nam

• Các co quan sinh d?c trong
• Tinh hoàn
• Mào tinh hoàn
• ?ng d?n tinh
• Túi tinh
• Tuy?n ti?n li?t
• Tuy?n hành ni?u d?o

• Các co quan sinh d?c ngoài
• Duong v?t (ch?a ni?u d?o)
• Bìu

5
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM
Ni?u qu?n
Tr?c tràng
Bàng quang
Túi tinh
Xuong mu
?ng phóng tinh
?ng d?n tinh
Tuy?n ti?n li?t
Duong v?t
H?u môn
Quy d?u
Tuy?n hành ni?u d?o
Ni?u d?o
Tinh hoàn
Mào tinh hoàn
Bìu
Donald C. Rizzo, Delmars Fundamental of Anatomy
Physiology, Thomson, 2001
6
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Tinh hoàn
• 2 tuy?n hình b?u d?c n?m trong bìu
• Hình thành ? g?n th?n, di chuy?n xu?ng bìu ? n?a
  cu?i tháng th? 7 c?a s? phát tri?n thai
• Ðu?c b?c b?i áo b?c tinh hoàn, bên trong là l?p
  áo tr?ng
• Chia thành 200-300 ti?u thùy ngan b?i các vách
  ngan
• M?i ti?u thùy có t? 1-3 ?ng sinh tinh xo?n, sinh
  tinh trùng
• Tinh trùng d? vào ?ng sinh tinh th?ng r?i vào
  lu?i tinh hoàn
• T? lu?i tinh hoàn có 12-15 ?ng xu?t d?n tinh
  trùng vào ?ng mào tinh
• Gi?a các ?ng sinh tinh có nhóm t? bào k? ti?t ra
  testosteron (tuy?n n?i ti?t)

7
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Mào tinh hoàn
• U?n cong hình ch? C d?c theo d?u trên và b? sau
  tinh hoàn
• 3 ph?n
• Ð?u úp lên tinh hoàn nhu cái mu
• Thân ngan cách v?i tinh hoàn b?ng m?t túi b?t
• Ðuôi dính vào tinh hoàn b?i các th? s?i
• Bên trong ch?a các ?ng xu?t cu?n l?i g?i là ti?u
  thùy mào tinh, r?i d? vào 1 ?ng dài kho?ng 6m g?i
  là ?ng mào tinh

8
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• ?ng d?n tinh
• Ði t? duôi mào tinh d?n m?t sau bàng quang, k?t
  hop v?i ?ng ti?t c?a túi tinh d? t?o thành ?ng
  phóng tinh
• Dài kho?ng 30 cm, du?ng kinh 2-3 mm
• Ðu?c chia thành nhi?u do?n
• Ðo?n bìu
• Ðo?n th?ng tinh
• Ðo?n b?n
• Ðo?n ch?u hông
• Bóng ?ng d?n tinh (k?t h?p v?i ?ng ti?t c?a túi
  tính t?o thành ?ng phóng tinh
• Th?ng tinh là ?ng ch?a ?ng d?n tinh và các
  m?ch-th?n kinh c?a tinh hoàn, di t? bìu d?n l?
  b?n sâu

9
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Túi tinh (tuy?n tinh)
• Tuy?n s?n xu?t kho?ng 60 th? tích tinh d?ch, dài
  kho?ng 5cm, n?m sau bàng quang, d?c b? du?i c?a
  ?ng d?n tinh
• Ð?u du?i m? vào m?t ?ng xu?t ng?n g?i là ?ng
  ti?t, k?t h?p v?i ?ng d?n tinh cùng bên thành ?ng
  phóng tinh
• ?ng phóng tinh
• M?i ?ng dài 2cm, ch?y ch?ch qua tuy?n ti?n li?t
  d? vào ni?u d?o ti?n li?t
• ?ng mào tinh ?ng d?n tinh ?ng phóng tinh
  ni?u d?o du?ng d?n tinh
• Tuy?n ti?n li?t
• Kh?i hình nón, dáy ? trên, d?nh ? du?i
• N?m du?i bàng quan và bao quanh ni?u d?o ti?n
  li?t
• D?ch ti?t c?a tuy?n ti?n li?t góp kho?ng 25 th?
  tích tinh d?ch và góp ph?n vào s? v?n d?ng và s?c
  s?ng c?a tinh trung
• D?ch ti?t d? vào ni?u d?o ti?n li?t

10
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Tuy?n hành ni?u d?o
• Hai tuy?n n?m ? 2 bên ni?u d?o màng, to b?ng h?t
  ngô, d? d?ch ti?t vào ni?u d?o
• D?ch ti?t là m?t ch?t ki?m có tác d?ng trung hòa
  d?ch acid c?a nu?c ti?u trong ni?u d?o, bôi tron
  d?u duong v?t và niêm m?c ni?u d?o

11
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Duong v?t

• G?m quy d?u, r?, thân duong v?t, bên trong là
  ni?u d?o
• R? DV n?m ? dáy ch?u, dính vào xuong mu b?ng dây
  ch?ng treo DV
• Thân DV hình tr?, m?t trên d?t g?i là mu DV, m?t
  du?i g?i là m?t ni?u d?o
• DV do 3 kh?i mô cuong và các l?p b?c t?o nên
• hai kh?i hình tr? g?i là th? hang
• kh?i n?m ? m?t du?i g?i là th? x?p, bên trong
  ch?a ni?u d?o

• Bìu là túi da s?m màu do các l?p thành b?ng triu
  xu?ng, chia làm 2 ngan

Arthur C. Guyton, Textbook of medical physiology,
Elsevier, 2006
12
H? sinh d?c n?

• Các co quan sinh d?c trong
• Âm d?o
• T? cung
• Hai vòi t? cung
• Hai bu?ng tr?ng

• Các co quan sinh d?c ngoài
• Âm h?
• Âm v?t

13
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C N?
Donald C. Rizzo, Delmars Fundamental of Anatomy
Physiology, Thomson, 2001
14
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C N?

• Bu?ng tr?ng

N?i ti?t n?i ti?t t? n? estrogen (tuy?n vú,
dáng, ti?ng nói, tính tình) hoàng th? t?
progesteron (giúp tr?ng làm t?, thai phát
tri?n) ? Kinh nguy?t
Tr?ng g?p tinh trùng trong vòi tr?ng, du?c th?
tinh

• Vòi tr?ng

• T? cung

G?m thân, eo, c? TC. Là noi sinh ra kinh
nguy?t, làm t? c?a tr?ng dã th? tinh thai nhi
phát tri?n

• Âm d?o

Là noi nh?n tinh trùng khi giao h?p, du?ng
thai nhi loat qua khi chuy?n d?

• Âm h?

B? ph?n ngoài c?a co quan sinh d?c n?, có các
n?p da d? b?o v?
15
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C N?
Donald C. Rizzo, Delmars Fundamental of Anatomy
Physiology, Thomson, 2001
16
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C NAM

• Bu?ng tr?ng (BT)
• Sinh noãn và ti?t các n?i ti?t t? n?
• du?c c? d?nh b?i 3 dây ch?ng
• M?c treo BT n?i BT v?i m?t sau dây ch?ng r?ng
• Dây ch?ng riêng BT bu?c BT vào s?ng t? cung
• Dây ch?ng treo BT g?n BT vào thành bên ch?u
  hông.

1. Âm d?o 2. Ðáy t? cung 3. Loa vòi tr?ng 4. Bu?ng tr?ng 5. Dây ch?ng t? cung - bu?ng tr?ng 6. N?p phúc m?c treo vòi tr?ng 7. M?t trong nh?ng dây ch?ng t? cung 8. Tr?c tràng 9. Bàng quang (b?ng dái) 10. Thành b?ng
17
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C N?

• C?u t?o BT
• Thu?ng mô
• V? mô liên k?t dày d?c nang tr?ng (ch?a 1
  tr?ng) t? bào lót thành nang
• T?y mô liên k?t l?ng (máum?ch b?ch huy?tth?n
  kinh)
• ? tu?i sinh d?, m?i chu kì kinh nguy?t
• có 1 nang tr?ng chín, v? ra gi?i phóng tr?ng vào
  ? ph?c m?c
• T? bào lót s?n xu?t ra estrogen
• Sau khi tr?ng r?ng, nang phát tri?n thành hoàng
  th?, s?n xu?t ra progesteron
• Tr?ng không du?c th? tinh, hoàng th? thoái hóa
  thành th? tr?ng
• Tr?ng du?c thu tinh s? g?n vào thành t? cung,
  phát tri?n thành thai

18
Ð?C ÐI?M GI?I PH?U SINH LÝ B? MÁY SINH D?C N?

• Vòi t? cung
• 2 vòi ch?y t? t? cung sang 2 bên, dài kho?ng 10cm
• G?m ph?n t? cung, eo vòi, bóng vòi, ph?u vòi và
  tua vòi ( m?t trong nh?ng tua này dính v?i BT)
• T? cung
• Là m?t ph?n c?a con du?ng mà tinh trung di qua d?
  t?i vòi t? cung
• Noi x?y ra kinh nguy?t, làm t? c?a tr?ng dã th?
  tinh và phá tri?n c?a thai
• Có hình qu? lê (BT có KT 7,5x5cm)
• G?m
• Ðáy
• Thân
• C?

dáy t? cung
19
CÁC B?NH THU?NG G?P
VIÊM NHI?M SINH D?C NAM VÀ N?
Nam Viêm tinh hoàn, du?ng d?n tinh, duong v?t,
tuy?n ti?n li?t N? Viêm bu?ng tr?ng, vòi tr?ng
(ph?n ph?). T? cung, âm d?o, âm h?
NGUYÊN NHÂN Vi khu?n gây m?, l?u, giang mai,
n?m, KST (gh?, trùng roi)

• TRI?U CH?NG
• Viêm, sung d?, dau (t? nhiên, khám)
• Ti?u g?t, bu?t, ng?a
• V?t loét, n?i c?c
• N?i h?ch ? b?n
• Ch?t xu?t ti?t ? ni?u d?o hay âm d?o

20
Nguyên nhân

• B?nh do vi khu?n
• H? cam m?m (Haemophilus ducreyi)
• Chlamydia (Chlamydia trachomatis)
• B?nh l?u (Neisseria gonorrhoeae)
• Giang mai (Treponema pallidum)
• U h?t b?n (Klebsiella granulomatis)
• B?nh do n?m
• N?m da dùi ((tinea cruris)
• Candida
• B?nh do virus
• Viêm gan siêu vi B (HBV)
• Herpes sinh d?c
• HIV / AIDS
• B?nh sùi mào gà, b?nh m?ng gà hay HPV (Human
  Papilloma Virus) sinh d?c.
• U m?m lây (Molluscum contagiosum)
• B?nh do ký sinh trùng

21
CÁC B?NH THU?NG G?P
VIÊM NHI?M SINH D?C NAM VÀ N?
ÐI?U TR? Tìm nguyên nhân d? ch?a tr?
dúng Nguyên t?c chung Gi? v? sinh, quan h? tình
d?c lành m?nh (bao cao su) Ði?u tr? cho c? ngu?i
có quan h? tình d?c Nhi?m khu?n kháng sinh Ký
sinh trùng metronidazol cho trùng roi N?m dùng
kháng n?m Virus ch?a tr? tri?u ch?ng
22
B?NH VIÊM VÙNG CH?U
B?nh viêm vùng ch?u là s? nhi?m khu?n h? sinh s?n
ph? n? gây ra b?i các vi khu?n truy?n b?nh qua
du?ng tình d?c.
Trong b?nh viêm vùng ch?u, vi khu?n di chuy?n t?
c? t? cung vào bên trong t? cung và sau dó lên
vòi Fallope, bu?ng tr?ng và ? màng b?ng.
23
Tri?u ch?ng

• Tri?u ch?ng di?n hình
• Xu?t huy?t b?t thu?ng
• Giau h?p dau
• D?ch ti?t ?m d?o
• Ðau b?ng du?i
• S?t và l?nh run.
• Lâm sàng
• S?t, m? nh?y ti?t b?t thu?ng ? c? t? cung và âm
  d?o
• Ðau ? t? cung và b? ph?n ph?, dau khi di chuy?n
  c? t? cung.
• C?n lâm sàng
• B?ch c?u ng?ai vi tang cao
• B?ch c?u trong d?ch ti?t âm d?o
• T?c d? l?ng máu và CRP (c-reactive protein) tang

24
Nguyên nhân

• Vi khu?n truy?n qua du?ng tình d?c
• Neisseria gonorrhea
• Chlamydia trachomatis
• H? vi khu?n bình thu?ng
• K? khí b?t bu?c
• Bacteroides
• Peptostreptococcus
• K? khí không b?t bu?c
• Escherichia coli
• Gardnerella vaginalis
• Haemophilus influenzae
• Streptococci nhóm B

Neisseria gonorrhea 27-56
Chalamydia trachomatis 22-31
Vi trùng k? khí, k? khí không b?t bu?c 20-78
25
Ði?u tr?
M?c d? nh? và trung bình ngo?i ch?n và dùng KS
u?ng a/ 1 quinolone metronidazol 14
ngày. b/ 1 li?u don tiêm b?p cephalosporin
doxycyclin u?ng 14 ngày ( metronidazol)
M?c d? n?ng nh?p vi?n và dùng KS truy?n tinh
m?ch a/ 1 cephalosporin doxycyclin b/
clindamycin gentamicin.
26
Ði?u tr? kháng sinh theo kinh nghi?m
B?nh nh? d?n trung bình B?nh nh? d?n trung bình
Quinolone u?ng Levofloxacin, Ofloxacin
metronidazol u?ng
hay hay
Li?u don IM cephalosporin Ceftriaxone, cefoxitin probenecid
Cefotaxime, ceftizoxime
doxycyclin u?ng
metronidazol u?ng
B?nh nghiêm tr?ng B?nh nghiêm tr?ng
Cephalosporin Cefotetan, Cefoxitin
doxycyclin
hay hay
Clindamicin
gentamicin
27
B?NH L?U

• Viêm nhi?m b? ph?n sinh d?c-ti?t ni?u do quan h?
  tình d?c
• Nam gi?i thu?ng ? th? c?p tính
• N? gi?i thu?ng ? th? mãn tính
• Nguyên nhân
• Do song c?u khu?n l?u Neisseria gonorrhoeae
• (trong m?, d?ch ti?t âm d?o, c? t? cung)
• Vi khu?n không s?ng ngoài quá không khí quá vài
  phút, không s?ng du?c trên b? m?t da nên không
  lây lan qua hình th?c b?t tay, ôm hôn thông
  thu?ng
• Lây qua giao h?p không du?c b?o v?
• Truy?n t? m? sang con

28
Tri?u ch?ng
Nam gioi Th?i gian ? b?nh kho?ng 3-5 ngày.
  - Viêm ni?u d?o cha?y mu? niê?u da?o nhiêu, da?c, sanh, mau vang nha?t, hoa?c trang, tai diên nhanh.- Ðai buôt, Phù n? bao quy d?u.- Sung dau mào tinh hoàn, Viêm ?ng d?n tinh và mào tinh hoàn. Viêm túi tinh và ?ng phóng tinh
Nu gioi Th?i gian ? b?nh t? 3-10 ngày, ph?n
l?n không có bi?u hi?n gì, m?t s? ít tru?ng h?p
c?p tính thì có bi?u hi?n nhu sau
Viêm ni?u d?o, viêm c? t? cung có m?, viêm âm h?, âm d?o bi?u hi?n b?ng các tri?u ch?ng Khi hu Nhiêu, da?c, sanh, mau xanh hoa?c trang.- Âm da?o Ðo?, lô?n nhô?n nhiêu ha?t sui. Không dau hoa?c chi? dau it.- Cha?y mu? trang hoa?c vang nha?t tu hâ?u môn.- Ðái bu?t, dái d?t.

29
Bi?n ch?ng

• Bi?n ch?ng toàn thân và các co quan khác ( g?p c?
  ? nam và n? )
• Viêm h?u môn - tr?c tràng.
• Viêm h?ng do l?u
• Viêm kh?p do l?u 
• Bi?u hi?n ? da vùng sinh d?c có nh?ng túi m?,
  m?n m? khu trú g?n b? ph?n sinh d?c.
• Ph?n ?ng toàn thân có th? có dát d?, ban m? day
  ho?c h?ng ban da d?ng do ph?n ?ng quá c?m ?ng c?a
  co th? v?i song c?u l?u.
• Viêm quanh gan ho?c h?i ch?ng Fitr- Hugh và
  Curtis.
• Bi?n ch?ng ? tim viêm n?i tâm m?c do l?u c?u
  khu?n .
• L?u m?t viêm k?t m?c có m? ? tr? so sinh do
  l?u ( vi khu?n du?c truy?n sang tr? so sinh trong
  khi sinh d?).
• Có th? có bi?n ch?ng loét giác m?c, th?ng giác
  m?c.

30
PHÒNG VÀ ÐI?U TR? B?NH L?U

• Phòng b?nh
• Quan h? TD an toàn, dùng BCS
• Ði?u tr?
• Ceftriaxone
• Spectinomycine
• Erythromycin
• Ciprofloxacin.
• Ði?u tr? cho nam và n?
• Ði?u tr? theo phác d? qui d?nh trên co s? d?a vào
  tính nh?y c?m v?i kháng sinh c?a các ch?ng vi
  khu?n d?a phuong .
• B?nh nhân c?n ph?i ngh? ngoi, tránh di xe d?p, di
  ng?a, ch?y nh?y gây sang ch?n b? ph?n sinh d?c -
  ti?t ni?u.
• K?t h?p di?u tr? các nhi?m khu?n sau l?u
  (C.trachomatis, liên c?u, t?p khu?n...).
• Ð?nh k? khám lâm sàng và xét nghi?m l?i.

31
Ði?u tr? l?u

• Phác d? di?u tr? l?u không bi?n ch?ng.
• Spectinomycine 2 gram tiêm b?p li?u duy nh?t
• Ho?c Ceftriaxone  250 mg tiêm b?p li?u duy nh?t.
• Sau dó dùng Doxycyclin  100 mg x 2 viên / ngày x 
  7 ngày .
• Ði?u tr? l?u bi?n ch?ng.
• Ceftriaxone 1 gram / 1 ngày tiêm b?p x 3- 7 ngày.
  
• Sau dó dùng Doxycyclin 100 mg  x 2 viên/ ngày x 7
  ngày.
• Các tru?ng h?p n?ng hon (bi?n ch?ng viêm màng
  não, viêm n?i tâm m?c do l?u) c?n dùng li?u lu?ng
  trên nhung ph?i kéo dài d?n 4 tu?n l?.

32
B?NH GIANG MAI

• B?nh nhi?m khu?n toàn thân, mãn tính
• Lây truy?n theo
• Ðu?ng tình d?c
• M? sang con
• Truy?n máu
• Nguyên nhân
• Xo?n khu?n (Treponema pallidum)
• Có nhi?u bi?u hi?n lâm sàng
• khó ch?n doán
• G?m 3 giai do?n
• T?o san
• Ðào ban
• Khu trú ? co quan

33
Giang mai (Giai do?n 1)

• Các thuong t?n thu?ng xu?t hi?n sau kho?ng 3-4
  tu?n b? lây
• Ð?c trung c?a th?i k? này là sang (Chancre) giang
  mai v?i các bi?u hi?n- Sang là m?t v?t tr?t
  nông hình tròn hay b?u d?c, không có gò n?i cao,
  màu d? th?t tuoi và có n?n c?ng
• - V? trí niêm m?c sinh d?c,mi?ng, môi, lu?i
• - H?ch H?ch vùng b?n sung to, thành chùm
• V?t loét t? m?t sau 6 tu?n
• Giai do?n quan tr?ng d? phát hi?n và di?u tr? k?p
  th?i

34
Giang mai (Giai do?n 2)

• Th?i k? này b?t d?u kho?ng 6-8 tu?n t? khi có
  sang
• Bi?u hi?n lâm sàng
• Ðào ban Các dát d? h?ng r?i rác ? thân mình.
• M?ng niêm m?c Hay g?p nh?t ? vùng h?u môn, sinh
  d?c.
• Viêm h?ch lan t?a.
• R?ng tóc ki?u "r?ng thua".

35
Giang mai (Giai do?n 3)

• Th?i k? này b?t d?u vào nam th? 3 c?a b?nh v?i
  các bi?u hi?n lâm sàng sau dây- "Gôm" giang mai
  ? da, co, xuong.- Thuong t?n tim m?ch (giang mai
  tim m?ch).- Thuong t?n th?n kinh gây b?i li?t
  (giang mai th?n kinh).

36
ÐI?U TR? GIANG MAI

• Th?i kì 1,2 d? lây lan
• Th?i kì 3 ít lây
• Phòng b?nh
• Quan h? TD an toàn, s? d?ng BCS
• Nguyên t?c
• Ði?u tr? s?m, dúng thu?c, d? li?u, dúng th?i gian
  
• Ði?u tr?
• Erythromycin 500mg u?ng 3l?n/ngày x 7
  ngàyBenzathinepenicillin G 2,4 tri?u dv , tiêm
  b?p (li?u duy nh?t).
• Ceftriaxone 250 mg tiêm b?p li?u duy
  nh?tBenzathinepenicillin 2,4 G tri?u dv, tiêm
  b?p (li?u duy nh?t).

37
B?NH AIDS

• AIDS- H?i ch?ng suy gi?m mi?n d?ch m?c ph?i-
  Acquired Immunodeficiency Syndrome- Làm co th?
  m?t s?c d? kháng
• do làm gi?m t? bào mi?n d?ch
• D? b? nhi?m khu?n, kh?i u
• 3 du?ng lây
• Sinh d?c quan h? TD
• Ðu?ng máu tiêm ch?ng, truy?n máu, chích ma túy
• Qua nhau thai m? truy?n sang con
• Nguyên nhân
• do HIV (Human Immunodeficiency Virus)

38
TRI?U CH?NG B?NH AIDS

• Th? ti?m ?n lâu dài, xét nghi?m máu có HIV
• S?t kéo dài
• Tiêu ch?y kéo dài, viêm d? dày ru?t
• Viêm ph?i kéo dài
• Lao
• Nhi?m khu?n huy?t, viêm màng não
• Các h?ch b?ch huy?t sung to
• N?i u c?c trên da, kèm theo loét và phù

39
B?NH AIDS

• 4 th?i kì
• Th?i k? c?a s? (phoi nhi?m)Th?i k? này r?t d?
  lây lan, bi?u hi?n s?t, viêm h?ng, n?i h?ch, nh?c
  d?u, khó ch?u, phát ban.
• Th?i k? nhi?m không tri?u ch?ng S? lu?ng t? bào
  T4 gi?m, nhung lu?ng T4 không gi?ng nhau ? m?i
  ngu?i và s? gi?m lu?ng T4 cung không t? l? thu?n
  v?i m?c d? n?ng c?a b?nh.
• Th?i k? nhi?m có tri?u ch?ng, giai do?n s?m s?t,
  vã m? hôi v? dêm, tiêu ch?y mãn, n?i h?ch và dau
  d?u. Có th? có u c?c (sarcome Kaposi). Nhi?m n?m
  Candida albicans ? niêm m?c mi?ng, nhi?m khu?n hô
  h?p, viêm nha chu.
• Th?i k? nhi?m có tri?u ch?ng, giai do?n mu?n S?
  lu?ng t? bào T4 ngày càng gi?m. Khi T4 còn 200 t?
  bào/ml máu thì d? b? viêm ph?i và viêm màng não,
  khi còn 100 t? bào/ml máu thì d? b? lao, n?m,
  viêm ph?i.

40
Ði?u tr? b?ng thu?c

• Thu?c ch?ng virus ?c ch? s? phát tri?n và nhân
  lên c?a HIV ? nh?ng giai do?n khác nhau trong
  vòng d?i c?a virus. Hi?n có m?t s? nhóm nhu
• Các ch?t ?c ch? men phiên mã ngu?c tuong t?
  nucleosid (NRTI) zidovudine, lamivudine,
  didanosin, zalcitabine, stavudine và abacavir.
• Các ch?t ?c ch? protease (PI) saquinavir,
  ritonavir, indinavir, nelfinavir, amprenavir,
  lopinavir và atazanavir.
• Các ch?t ?c ch? men phiên mã ngu?c phi
  nucleosid (NNRTI) nevirapine, delavirdine và
  efavirenz.
• Các ch?t ?c ch? men phiên mã ngu?c nucleotid
  (NtRTI) tenofovir
• Các ch?t ?c ch? hoà nh?p enfuvirtide
• Thu?c di?u hoà mi?n d?ch giúp tang cu?ng h? mi?n
  d?ch, nhu Alpha-interferon, interleukin 2,
  Ioprinasine,...
• Thu?c phòng ng?a và di?u tr? b?nh co h?i

41
ÐI?U TR? AIDS

• Chua có thu?c d?c tr? h?u hi?u.
• Các nghiên c?u v? thu?c v?n dang ti?p di?n
• Tìm ra các thu?c m?i nhu saquinavir, ritonavir,
  indinavir ... có th? gi?m dáng k? s? lu?ng HIV
  trong máu ngu?i b?nh.
• Tuy nhiên c?n ph?i theo dõi m?i bi?t h?t công
  hi?u cung nhu nh?ng tác d?ng ph? c?a các thu?c
  m?i.
• Chi phí thu?c quá cao
• Bi?n pháp t?t nh?t v?n là "phòng b?nh hon ch?a
  b?nh".

42
PHÒNG B?NH AIDS

• Quan h? TD an toàn, s? d?ng BCS
• Cai nghi?n, giáo d?c v? tiêm chích an toàn
• Vô khu?n y c?
• Ch?ng n?n m?i dâm, giáo d?c tình d?c an toàn
• Th? máu phát hi?n HIV
• Th?c hi?n an toàn truy?n máu
• Ph? n? nhi?m HIV không nên có thai