BAB 4

1
BAB 4

• Keperluan/
• Capturing the Requirements

2
Definasi Keperluan (requirement)

• Ada banyak makna yang dikaitkan dengan
  Keperluan
• pernyataan abstrak di peringkat tinggi mengenai
  sistem
• pernyataan terperinci menggunakan definasi formal
  mengenai sistem
• ataupun apa yang diantara dua di atas

3
Definasi yang digunakan

• Deskripsi mengenai apa yang sistem boleh
  laksanakan dan kekangannya. (dari Sommerville)
• ciri-ciri/ feature bagi sistem ATAU penerangan
  mengenai sesuatu yang boleh dilakukan oleh sistem
  untuk memenuhi tujuan utama sistem.(dari Pfleeger)

4
Pembahagian Keperluan

• Keperluan Pengguna
• Keperluan Sistem
• Spesifikasi rekabentuk perisian (dokumentasi)

5
Keperluan pengguna

• Definasi diperingkat tinggi, tidak terperinci
• Dalam bahasa tabii, ada diagram, menerangkan
  apakah perkhidmatan yang ditawarkan oleh sistem
  dan kekangannya
• Ditulis untuk Pelanggan Pengurus Kontraktor

6
Keperluan sistem

• Definasi yang lebih terperinci
• Menentukan perkhidmatan dan kekangan sistem
  secara terperinci.
• Sasaran pada staf Teknikal Senior Pengurus
  Projek

7
Contoh

• Keperluan Pengguna
• Perisian patut membolehkan fail yang telah dibina
  didalam peralatan lain didapati dan disenaraikan
  dengan mudah.
• Keperluan Sistem
• Pengguna patut diberikan kemudahan untuk
  mendefinasikan jenis-jenis fail dari luar.
• Setiap fail dari luar berkemungkinan boleh
  dikaitkan dengan sejenis peralatan tertentu.

8
Spesifikasi rekabentuk perisian -dokumentasi
keperluan

• Lebih terperinci daripada spesifikasi keperluan
  sistem
• Deskripsi yang abstrak mengenai rekabentuk
  perisian sebagai rujukan utama untuk rekabentuk
  dan implementasi.

9
Apa yang ada dalam dokumen keperluan?

• Dokumen definasi Keperluan
• Ditulis dalam istilah yang boleh difahami oleh
  pelanggan
• Senarai lengkap apa yang pelanggan ingin sistem
  tersebut lakukan
• Mewakili persefahaman antara pelanggan dengan
  pembangun mengenai apa keperluan dan kehendak
  pelanggan
• Ditulis bersama oleh pelanggan dan pembangun

10
Apa yang ada dalam dokumen keperluan?

• Spesifikasi Keperluan
• Menyatakan definasi keperluan dalam istilah
  teknikal
• Sesuai untuk pembangunan rekabentuk sistem
• Ditulis oleh penganalisa keperluan/requirement
  analysts.

11
Apa yang ada dalam dokumen keperluan?

• Mesti ada hubungan terus/direct correspondence
  diantara dokumen definasi dengan dokumen
  spesifikasi
• ? Kaedah Pengurusan Konfigurasi
• Digunakan sepanjang kitar hayat pembangunan sistem

12
Pengurusan Konfigurasi

• Definasi satu set prosedur yang menjejaki
• Keperluan yang menerangkan apa yang perlu dibuat
  oleh sistem
• Modul rekabentuk yang dijanakan daripada
  keperluan
• Kod program yang melaksanakan rekabentuk
• Ujian yang mengesahkan kefungsian sistem
• Dokumen yang menerangkan sistem

13
Pengurusan Konfigurasi

• Keperluan menerangkan kelakuan sistem
• Sistem akan bertindak ke atas data/arahan.
  Objek/entiti akan bergerak dari satu keadaan
  kepada keadaan lain
• Keperluan akan menyatakan keadaan dan juga
  pertukaran sistem/objek
• 2 cara
• Pendekatan fungsian
• Pendekatan bukan fungsian

14
Keperluan Fungsian

• Menerangkan interaksi diantara sistem dan juga
  persekitarannya
• Bagaimana sesuatu sistem akan bertindak pada
  sesuatu keadaan.
• Contoh bagi satu sistem yang mencetak gaji
  mingguan ? Apakah input yang perlu untuk mencetak
  slip gaji?, dalam keadaan mana jumlah bayaran
  boleh diubah dan sebagainya
• Boleh guna banyak teknik untuk menentukan
  keperluan fungsian

15
Contoh

• Sistem Pinjaman Buku Perpustakaan
• Pengguna sepatutnya boleh mencari buku samada
  dari pengkalan data keseluruhan ataupun dari
  subset pengkalan data keseluruhan.
• Sistem sepatutnya menyediakan paparan yang
  berkaitan untuk membaca dokumen yang disimpan
  kepada pengguna.

16
Keperluan bukan fungsian

• Menerangkan kekangan ke atas sistem yang
  menyebabkan pilihan kita dalam membangunkan
  penyelesaian terhadap masalah dihadkan.
• Contoh kita perlu bangunkan sistem pada
  mesin tertentu sahaja/ cek mesti diagihkan
  kepada pekerja tidak lebih dari 4 jam selepas
  data mula dibaca.

17

• Kedua-dua keperluan ini diperolehi secara formal
  dari pengguna
• Formal Pelanggan tidak selalunya bagus dalam
  menerangkan keperluan dan kehendak

18

• 3 jenis keperluan bukan fungsian
• Keperluan produk
• Keperluan organisasi
• Keperluan luaran/external

19
Contoh

• Keperluan Produk
• Adalah satu keperluan komunikasi di antara APSE
  dan pengguna dinyatakan di dalam bentuk set
  aksara ADA
• Keperluan Organisasi
• Proses pembinaan sistem dan dokumen yang dihantar
  hendaklah mengikut cara yang telah dinyatakan dan
  didefinasikan di dalam XYZCo-SP-STAN-95.

20
Contoh

• Keperluan Luaran
• Sistem tidak boleh memaparkan maklumat pelanggan
  kecuali nama dan nombor rujukan kepada pengguna
  sistem.

21
Jenis-jenis Keperluan

• Dokumen spesifikasi dan definasi keperluan
  menerangkan semua yang berkaitan dengan bagaimana
  sistem akan berinteraksi dengan persekitarannya
• Antaranya
• Persekitaran Fizikal
• Antaramuka
• Faktor pengguna dan manusia

22

• Kefungsian
• Dokumentasi
• Data
• Sumber
• Keselamatan
• Pengesahan Kualiti

23
Sumber-sumber keperluan
24
Ciri-ciri keperluan

• Tujuan
• Membenarkan pembangun untuk menerangkan pemahaman
  mereka bagaimana pelanggan mahu sistem tersebut
  berfungsi
• Memberitahu perekabentuk apakah fungsi dan juga
  ciri-ciri yang mesti dihasilkan oleh sistem
• Membantu pasukan pengujian untuk meyakinkan
  pelanggan bahawa sistem tersebut memenuhi
  keperluan

25

• Antara ciri-ciri keperluan
• Adakah keperluan tersebut betul?
• Adakah keperluan tersebut konsisten?
• Adakah keperluan lengkap?
• Adakah ia realistik?
• Adakah setiap keperluan menerangkan sesuatu yang
  diperlukan oleh pelanggan
• Adakah keperluan tersebut verifiable?
• Adakah keperluan tersebut boleh dijejaki?

26
Kejuruteraan Keperluan

• Proses yang melibatkan semua aktiviti yang
  diperlukan untuk menghasilkan dan mengekalkan
  dokumen keperluan sistem
• Terdapat 4 aktiviti
• Kajian kesauran
• Menentukan(elicitation) dan menganalisis
  keperluan
• Spesifikasi Keperluan
• Pengesahan

27
Proses Kejuruteraan Keperluan
Penentuan dan Analisis Keperluan
Kajian Kesauran
Spesifikasi Keperluan
Pengesahan Keperluan
Laporan Kesauran
Model Sistem
Keperluan Pengguna dan Sistem
Dokumen Keperluan
28
Kajian Kesauran

• Semua proses mendapatkan keperluan bermula dengan
  kajian kesauran
• INPUT Kerangka deskripsi sistem dan bagaimana ia
  akan digunakan di dalam organisasi
• Hasil Laporan yang menyatakan samada patut untuk
  meneruskan proses mendapatkan keperluan dan
  pembangunan sistem

29
Kajian Kesauran

• Fokus kepada
• Adakah sistem menyumbang kepada keseluruhan
  objektif organisasi?
• Adakah sistem boleh dilaksanakan dengan
  menggunakan teknologi terkini dan di dalam
  kekangan kos dan juga skedul yang dinyatakan?
• Bolehkan sistem ini diintegrasikan dengan sistem
  lain yang telah sedia ada?

30
Kajian Kesauran

• Melibatkan penilaian terhadap
• Maklumat
• Pengumpulan maklumat
• Penulisan laporan
• Penilaian maklumat akan mengenalpasti maklumat
  yang diperlukan. Bila maklumat telah
  dikenalpasti,dapatkan jawapan dari sumber maklumat

31
Kajian Kesauran

• Sumber maklumat Mungkin diperolehi daripada
• Pengurus Jabatan
• Jurutera Perisian
• Technology Expert
• End-user
• Temubual dijalankan untuk dapatkan maklumat.

32
Kajian Kesauran

• Bila maklumat telah sedia, satu laporan kajian
  kesauran akan disediakan
• Ia akan membuat cadangan samada meneruskan atau
  tidak pembangunan sistem
• Ia mungkin mencadangkan perubahan pada skop,
  budget dan juga skedul bagi sistem

33
Menentukan dan Menganalisa Keperluan

• Staf Teknikal Pembinaan Perisian akan bekerja
  bersama pelanggan dan juga pengguna akhir sistem
  untuk menentukan
• Domain aplikasi
• Perkhidmatan
• Prestasi
• Kekangan perkakasan

34
Menentukan dan Menganalisa Keperluan
35
Menentukan dan Menganalisa Keperluan

• Bahagian yang kritikal dalam proses
• Mesti guna pelbagai teknik untuk menentukan apa
  keperluan dan kehendak pelanggan pengguna
• Bermula dengan menganalisa masalah
• Memecahkan masalah kepada bahagian-bahagian kecil
  yang boleh difahami

36
Analisa Masalah

• Analisa masalah boleh dilakukan dengan
  mengenalpasti
• Orang
• Proses
• Sumber
• Seterusnya mendokumenkan perhubungan diantara
  mereka
• PenggunaPelanggan siapa yg terlibat
• Tentukan sempadan sistem
• Data mana yang dihantar

37
Analisa Masalah

• Keperluan boleh dipisahkan kepada 3 kategori
• Keperluan yang perlu dipenuhi
• Keperluan yang paling diingini tetapi boleh juga
  dikecualikan
• Keperluan yang mungkin, tetapi boleh dihapuskan
• Setiap keperluan sistem berhubung dengan
  objek/entiti, keadaan semasa dan juga fungsi yang
  akan menukar keadaan/ciri-ciri objek

38
Analisa Masalah

• Perhatikan bahawa keperluan ini tidak
  spesifikasikan bagaimana sistem akan dilaksanakan
• Keperluan hanya akan fokus pada pengguna dan
  masalahnya bukan pada penyelesaian atau
  pelaksanaan.
• Keperluan akan menyatakan tujuan sistem
  dibangunkan.
• 2 jenis dokumen keperluan
• Definasi Keperluan
• Spesifikasi Keperluan

39
Penerangan Masalah

• Melibatkan pelbagai lapisan orang
• Proses yang sukar kerana
• Pelanggan tidak tahu apa yang mereka kehendaki
  daripda sistem komputer kecuali general terms
• Pelanggan biasanya melahirkan keperluan mereka
  dalam istilah mereka sendiri dan dengan
  implicit knowledge dari kerja mereka
• Setiap pelanggan ada keperluan yang berlainan
  yang dinyatakan dengan cara yang berlainan

40
Pemprototaipan Keperluan

• 2 pendekatan untuk prototaipan
• Evolutionary dibangunkan untuk mempelajari
  mengenai masalah dan membentuk satu asas bagi
  sebahagian atau kesemua perisian yang akan
  dihantar
• Throw-away dibangunkan untuk mempelajari lebih
  jelas mengenai masalah atau meninjau lebih dalam
  kesauran penyelesaian yang mungkin.

41
Dokumentasikan apa yang telah didapati

• Mesti simpan satu set dokumen yang merekodkan
  semua keputusan
• Menjadi rujukan

42
Siapa yang terlibat??

• Ahli yang terlibat di dalam proses mendapatkan
  keperluan
• Pengawas Kontrak
• Pelanggan dan juga pengguna
• Pengurus perniagaan
• Perekabentuk
• Penguji

43
Hasilnya daripada proses menentukan dan
menganalisa keperluan

• adalah model-model sistem
• model-model sistem boleh ditulis dengan berbagai
  cara
• akan dibincangkan dalam kuliah yang seterusnya

44
Spesifikasi Keperluan

• Berkait rapat dengan keperluan sistem dan
  pengguna
• Rujuk perbincangan di awal kuliah mengenai
• Keperluan sistem
• Keperluan Pengguna

45
Pengesahan Keperluan

• Proses menentukan spesifikasi yang telah
  diperolehi adalah konsisten dengan definasi
  keperluan
• Untuk memastikan keperluan akan memenuhi/mencapai
  kehendak pengguna
• 2 langkah
• Pastikan spesifikasi boleh dijejaki
• Semak definasi untuk melihat keperluan boleh
  dijejaki dari spesifikasi

46
Di akhir proses Kejuruteraan Keperluan

• Satu dokumen keperluan akan dihasilkan
• Kandungan
• Dokumen definasi Keperluan
• Dokumen Spesifikasi Keperluan
• Rujuk perbincangan di awal kuliah