Dr Andrzej Standa

1
Zachowania organizacyjne

• Dr Andrzej Standa
• Katedra Teorii Organizacji i Zarzadzania
• andrzej.standa_at_ae.poznan.pl
• Dyzur sroda 16-17, czwartek 15.30-16.30 p. 109
  C

2
Cel przedmiotu

• Zapoznanie ze wspólczesnymi koncepcjami
  dotyczacymi dynamiki zachowan ludzi w
  organizacji ze szczególnym uwzglednieniem
  przyczyn i przeobrazen cywilizacyjnych w okresie
  przejscia od epoki przemyslowej do informacyjnej
• Wyrobienie umiejetnosci analizy i oceny zjawisk
  zwiazanych z róznorodnoscia zachowan
  organizacyjnych

3
Zachowania organizacyjne

• Literatura
• Cz. Sikorski , Zachowania ludzi w organizacji,
  Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
• S. P. Robbins, Zachowania w organizacji, PWE,
  Warszawa 1998

4
Zachowania organizacyjne

• Zasady zaliczenia przedmiotu
• Do egzaminu/zaliczenia przystepujemy z indeksem i
  karta egzaminacyjna
• Usprawiedliwienie z nieobecnosci nalezy
  przedlozyc w ciagu trzech dni od dnia
  egzaminu/zaliczenia
• Zaliczenia pisemne o charakterze testu
• Zakres zaliczenia
• Tematyka wykladów
• Material z literatury przedmiotu

5
Wyklad I istota zachowan organizcyjnych

• Zakres wykladu
• Pojecie podstawowe
• Istota zachowania organizacyjnego
• Funkcjonalno-zarzadcze uwarunkowania zachowan
  organizacyjnych

6
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
istota zachowania organizacyjnego

• Zachowanie sie, dzialanie, cel pojecia
  podstawowe
• Zachowanie sie to znajdowanie sie w okreslonym
  stanie
• Rzecz zachowujaca sie to rzecz znajdujaca sie
  w stanie dajacym sie okreslic przez jej stosunek
  do jakiejs innej rzeczy lub do jakiejs czesci
  jej samej
• Zachowanie bierne - organizm nie reaguje w
  sposób widoczny na zmiany swej obiektywnej
  sytuacji, np. w czasie snu, omdlenia
• Zachowania czynne reakcje organizmu sa widoczne
  
• Dzialanie zachowanie sie dowolne, zmierzajace
  do celu (zachowanie dowolne oznacza, ze podmiot
  dzialajacy ma mniej lub bardziej wyrazne
  poczucie swobody wyboru zachowania sie)

7
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
istota zachowania organizacyjnego

• Cel antycypowany, przyszly stan rzeczy,
  wyznaczajacy kierunek i strukture dzialania
  podmiotu
• Róznorodnosc celów uczestników organizacji
  determinanta zachowan jej uczestników

8
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
organizacji i zarzadzania istota dzialania

• Dzialanie to dowolne zachowanie sie zmierzajace
  do osiagniecia celów moze polegac na wykonaniu
  czegos lub powstrzymaniu sie od czegos i
  przysluguje tylko osobnikom obdarzonym
  swiadomoscia
• Zachowanie sie grupy nazywamy jej
  funkcjonowaniem, wiaze sie ono z okreslonym
  dzialaniem jej czlonków
• Kazde dzialanie jest procesem zlozonym z
  poszczególnych fragmentów i najmniejsza
  niepodzielna czastka dzialania jest czyn prosty
  , czyli ruch elementarny
• Kazde dzialanie z wyjatkiem czynu prostego mozemy
  rozpatrywac w róznych przedzialach obejmujacych
• liczbe uczestników
• przestrzen
• czas
• rodzaje czynnosci

9
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
organizacji i zarzadzania istota dzialania

• Dzialanie jednoosobowe - interesuje nas sam
  proces dzialania danej osoby, a wzajemne
  oddzialywanie jej czynów i jej otoczenia
  traktujemy podobnie, jak inne warunki, w których
  odbywa sie dzialanie
• Dzialanie wieloosobowe (kolektywne)
  koncentrujemy swoje zainteresowanie nie tyle na
  dzialaniach poszczególnych ludzi, lecz na
  wzajemnych ich oddzialywaniach, czyli na
  strukturze ich interakcji

10
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
organizacji i zarzadzania istota dzialania

• Dzialanie wieloosobowe stopnie kolektywnosci
• Wspólne decyzje reszte wykonuje kazdy sam
• Decyzje w sprawie kierunku i podzialu reszte
  wykonuje kazdy sam
• Decyzje w sprawie kierunku i podzialu wzajemna
  pomoc na zadanie czlonka kolektywu
• Decyzje w sprawie kierunku i podzialu
  periodyczna wspólna akceptacja pracy
  poszczególnych czlonków, wspólne poprawki,
  uzupelnienia
• Decyzje w sprawie kierunku i podzialu kolektyw
  stale, biezaco uzgadnia

11
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
organizacji i zarzadzania istota dzialania

• Rodzaje kolektywów
• Kolektyw bez wewnetrznego jakosciowego podzialu
  pracy
• Kolektyw, w którym osoby o podobnych
  kwalifikacjach dziela sie praca wedlug jej
  rodzajów
• Kolektywy zlozone z ludzi o róznych
  kwalifikacjach
• Rodzaje dzialan ze wzgledu na rodzaje celów
• Praca - splot czynów majacych charakter
  pokonywania trudnosci dla uczynienia zadosc
  czyims potrzebom istotnym
• Zabawa - dzialanie wykonywane dla satysfakcji
  uzyskiwanej z samego wykonania go
• Walka - dzialanie zmierzajace do utrudnienia lub
  uniemozliwienia przeciwnikowi osiagniecie jego
  celów
• Zdobywanie wiedzy zwiekszanie zasobu wiadomosci
  

12
Koncepcja zachowan organizacyjnych w teorii
istota dzialania

• Sprawstwo i odpowiedzialnosc
• Sprawca zdarzenia jest ten, czyj impuls dowolny
  jest przyczyna zdarzenia
• Wspólsprawstwo dwie lub wiecej niz dwie osoby
  dzialajace w tym samym czasie sa równorzednymi
  wspólsprawcami tego samego zdarzenia

13
Funkcjonalno-zarzadcze uwarunkowania zachowan
organizacyjnych zarzadzanie jako specyficzne
zachowanie organizacyjne

• Zarzadzanie to kierowanie ludzmi w procesie
  gospodarowania zasobami organizacji dla
  realizacji jej celów w sposób zgodny z zasada
  racjonalnego gospodarowania
• Funkcje zarzadzania wzglednie stale
  powtarzajace sie zachowania kierujacego wobec
  podwladnego ich stalym wyrazem sa decyzje
• Uklad funkcjonalny zachowan kierowniczych
• planowanie (cele, kierunki i struktura dzialania,
  zasoby, mierniki realizacji)
• organizowanie (struktura organizacyjna w ukladzie
  statycznym i dynamicznym, strukturyzacja
  elementów i dzialan)
• motywowanie (pobudzanie do dzialan, stan
  gotowosci do dzialan na rzecz organizacji)
• kontrolowanie (sprawdzanie stanu zrealizowanego z
  zamierzonym, sprzezenie zwrotne)
• Rozklad szczeblowy funkcji kierowniczych
  determinujacy tresc zachowan organizacyjnych

14
Podmiotowe uwarunkowania zachowan
organizacyjnych struktura zachowan
kierowniczych

• Podmiotowe ujecie zachowan kierowniczych
• podmiot kierujacy wyposazony we wladze oraz
  niezbedne umiejetnosci, spelniajace okreslone
  role organizacyjne, stosujacy odpowiedni styl
  kierowania, dysponujacy wiedza z zakresu technik
  kierowania, posiadajacy okreslone potrzeby i
  dazacy do zamierzonych celów calosc oddzialywan
  zarzadczych determinowana jest logika rozwoju
  organizacji i zamierzeniami strategicznymi
• podmiot kierowany okazujacy przyzwolenie do
  sprawowania wladzy, dysponujacy odpowiednimi
  umiejetnosciami, spelniajacy okreslone role
  organizacyjne, odczuwajacy okreslone potrzeby,
  dazacy do okreslonych celów

15
Nie ma przedsiebiorstw efektywnych czy
nieefektywnych, sa tylko firmy lepiej lub gorzej
zarzadzane

(P.Drucker)

• Informacyjno-decyzyjne sprzezenie zwrotne w
  relacji podmiot kierujacy-podmiot kierowany,
  polegajace na wzajemnie zdeterminowanej,
  dwustronnej wymianie informacji i jednostronnym
  podejmowaniu decyzji oddzialywanie zarzadcze
  wymaga umiejetnosci prowadzenie negocjacji
• Ponadto
• Silny jest kontekst kultury organizacyjnej i
  dzialania grup nieformalnych
• Calosc procesu nastawiona jest na realizacje
  celów w jak najsprawniejszy sposób (skutecznosc i
  ekonomicznosc dzialan)

16
Podmiotowy uklad kierowania determinanta
zachowan organizacjnych

• Podmiot kierujacy
• Wladza
• Umiejetnosci kierownicze
• Role organizacyjne
• Metody i techniki zarzadzania
• Style kierowania
• Potrzeby
• Cele indywidualne
• Misja, wizja, strategia, cele strategiczne

• Podmiot kierowany
• Przyzwolenie do sprawowania wladzy
• Umiejetnosci
• Role organizacyjne
• Potrzeby
• Cele indywidualne
• Grupy nieformalne, kultura organizacyjna